پیشنهاد‌های علی‌اعظم محمدبیگی (٣٥)

زنده یاد صدرالدین عینی، ادیب برجسته فرهنگ تاجیک، معادل فارسی " ناخنک" را برای گیومه به کار برده است.

کره زمین گِرد است و جهانگَردی، به نظر می رسد به معنای سفر رفتن به دور جهانی باشد که گرد است. در کل، گشتن، همین معنا را به ذهن می آورد.

اینکه در فارسی، برای همسر دایی/ همسر عمو، واژه مشخص، شناخته شده و رایج داریم - زندایی / ز ن عمو اما برای همسر خاله / همسر عمو نه، نشانه چیست؟جالب است ...

به نظر می رسد واژه قلو با واژه قل قل کردن، هم ارتباط معنایی داشته باشد هم از یک ریشه باشند. برای اطلاع بیشتر، نگاه کنید به قل قل کردن در آبادیس

به نظر می رسد که واژه قل قل کردن با واژه قلو هم از یک ریشه باشند هم ارتباط معنایی داشته باشند. چون وقتی برای مثال، آب قل قل می کند شمار زیادی حباب پد ...

درباره تازاندن به سبک ایرانی قرن بیست و یکم برای اینکه فارسی را پاس بداریم و مهمتر از آن حرف نادرست هم نزده باشیم بیاییم جمله ایرانی خودرو می راند ...

اگر بپذیریم که روان، جان هم معنا می دهد ( آنگونه که در فرهنگ دهخدا آمده است ) آب روان یعنی آب زنده. و به این معنا در برابر مرداب قرار می گیرد که آب م ...

شاید هم ربع گوجه بوده است؛ یعنی گوجه ای که یک چهارم آن، به علت فرایند تهیه عصاره گوجه مانده است!

چه خوب می شود اگر اینگونه عبارت ها را برشماریم؛ مانند: طرف را فرستاد سراغ نخودسیاه

در ایران چه کلاه برداری چه کلاه بگذاری مجرم محسوب می شوید! پس بکوشیم نه کلاهبرداری کنیم نه کلاه گذاری!

واژه گاز در معنای نیش و اسم فعل گزیدن، در واقع، اسم مصدر این فعل است. این اسم با افزودن میانوند آ به گزیدن و برداشتن علامت مصدر؛ یعنی یدن ساخته شده ا ...

باید مراقب باشیم که در دوران معاصر، " از بیخ انگلیسی نشویم". اگر توانمندی های زبان فارسی را بدانیم بی گمان چنین نخواهد شد.

از کاربرد ضد به معنای نفی کننده، برای مثال، می توان گفت: ضدبشری و حرکت ضد ورزشی

به نظر می رسد که کار اسم مصدر " کردن" باشد.

وجود انواع میانوند در فارسی، نشانه قدرت شگرف آن در واژه سازی است؛ مانند رنگارنگ، موبه مو و دید و بازدید. یک میانوند دیگر در فارسی، این است: آن این ...

کسی را دیدم که از شدت گرمای تابستان امسال؛ ۱۴۰۲ چنین نوشته بود: هوا دیگر از تابستان هم گرمتر است. وارد فصل گایستان شدیم. با این تعبیر، گایستان یعنی ت ...

در فارسی ، به نظر می رسد فقط شدن و زدن مصدرهای سه حرفی باشند.

آن زمان که عربی در میان ایرانیان بروبیایی داشت در ترجمه billet به فارسی، واژه بلیط ( با ط ) گذاشته شد. چون ط از حرف های زبان عربی است مراقب باشیم دست ...

یک ویژگی برجسته فارسی این است که شمار بسیار زیادی از واژه ها را از اعضای بدن ساخته است؛ مانند همین تنبل که بخش اول آن، تن است. در حد اطلاعات نگارنده، ...

اگر اشتباه نکنم لرها خوشی را خشی ( با فتحه خ ) تلفظ می کنند.

ب در الفبای زبان های لاتین و انگلیسی نیز حرف دوم است. به خود واژه الفبا توجه کنید که با پس از الف، آمده است. کارکرد مهم خود حرف ب در فارسی این است ک ...

ن حرفی موثر در زبان فارسی است. یکم، بر سر فعل و صفت که بیاید معنای آن را واژگون می کند. به بیان دیگر، منفی کننده است؛ مانند نادان از دانا و ننوشتم از ...

ن حرفی موثر در زبان فارسی است. یکم، بر سر فعل و صفت که بیاید معنای آن را واژگون می کند. به بیان دیگر، منفی کننده است؛ مانند نادان از دانا و ننوشتم از ...

امشب و امروز/ دیشب و دیروز، تک واژه هایی هستند که فارسی ( و چه بسا، دیگر زبان های هند و اروپایی ) مشابه آن را برای فردا ندارند. در نتیجه، گفته می شود ...

امروز مادرم که در ۱۳۲۲ بدنیا آمده است می گفت در بچگی، به لپه مقشر گفته می شد.

- در فارسی، افزون بر شما که به نشانه احترام، به جای تو به کار می رود ایشان به نشانه احترام به جای او ( در سوم شخص مفرد ) و به جای آنان ( سوم شخص جمع ...

آیا بین اند ( شناسه فعل در سوم شخص مفرد؛ مانند رفته اند ) ، اندی، چند و اندک، رابطه وجود دارد؟ به عبارت دیگر، آیا اینها هم ریشه هستند یا شباهت تصادفی ...

به نظر می رسد واژه ندان در ترکیب با یک یا چند واژه دیگر معنا پیدا کند؛ مانند مترجم فارسی ندان. مترجم فارسی ندان برای مثال، عبارت زیر را انواع مختلف ک ...

بدانه ( که از واژه بدن گرفته شده است ) معادل عربی چاقی است.

جالب است که هم در زبان های هند و اروپایی، مانند فارسی، انگلیسی، فرانسوی و اسپانیایی، هم در زبان سامی مانند عربی، ریشه واژه جانور از زندگی و حیات گرفت ...

زارزار گریستن و زرزر کردن، همچون قاه قاه خندیدن بر استمرار یک فعل دلالت دارد و بنابراین، تأکید بر لحظه ای نبودن انجام فعل مورد نظر است. برای مثال، در ...

Que در فرانسوی و اسپانیایی همان کارکرد " که" در فارسی را دارد. به مثال زیر توجه کنید: کتابی را که دیروز خریدم امروز خواندم. J'ai lu le livre que j'a ...

در انگلیسی، از ترکیب دو واژه مستقل، واژه ای ساخته می شود که معنای هر دو واژه را درآمیخته است؛ مانند brunch, motel and smog واژه آخر، ترکیب دو واژه زی ...

چه واق واق باشد چه هاپ هاپ، این واژه، در مقایسه با معادل آن در انگلیسی و به احتمال زیاد، در دیگر زبان ها، ویژگی تکرار صدای سگ را دارد. درباره صدای دی ...

برابر، یک واژه بی مانند است چون اگر دقت کنیم معنای ریاضی آن، در خود واژه پنهان است:بر در طرف راست و چپ واژه، قرار دارد و در وسط واژه، حرف الف که مانن ...