پیشنهاد‌های بیداد (٤٦٠)

جولان به معنی گردش دور یا داخل جایی با کلماتی مانند جواله ، جوال، گل، گلوله ، ژاله، و هر چیزی که در گردش است یا معنایی از گرد بودن و بر آمدگی دارد قر ...

درست کلمه جوزم همان گدیش محلی گوز است و از ریشه باستانی gava به معنای چراگاه گاوان و ستوران است.

گل، غُل، جُل مفهومی از چرخش ، گردی و دایره در خود دارد. گلوله ( گُلّه، گاله ) گُل گلاله غُل ( غلتیدن ) به معنای هر چیز گرد قله ( کلّه، کلاه ) گاله ...

بین واژه خر و فر قرابتی است در هر دو واژه شما با یک بزرگی روبرو هستید. خر مهره خرگوش خروار خر چنگ خرسنگ و. . . . واژه خر در اوستایی xara - و در پهل ...

تمامی کلمات حاوی واژه پر یا فر مفهومی از گستردگی و بزرگی و گشودگی را دارند. پرواز با گشودن بال همراه است. پروار حیوانی که فربه و بزرگ و پر است. فر ...

غَل یا گَل مفهومی از دایره و چرخیدن را در خود دارد. گلیدن ، غلطیدن، غلطان. غَّلو وسیله بازی بود که با سیم کلفت یا شلنگ به شکل دایره ساخته و بچه ها ...

ارهو ( erhu ) یک ساز دو سیمی کمانه ای چینی یا به عبارت دقیق تر نوعی کمانچهٔ چینی است که در غرب گاهی به آن �ویولن چینی� یا �کمانچه دو سیمهٔ چینی� می گ ...

هووست همان هرست به معنای صدا و بانگ مهیب است

هَرسم در گویش مردمان قدیمی میمند به چیزهای بسیار بزرگ اطلاق می شد.

در گویش مردمان شهربابک غُرسک از واژه غُر به معنی بیرون زده و خمیده است. به دانه های میوه یا هر چیز دیگری که به صورت نا متعارفی بزرگتر از بقیه باشد و ...

در گویش شهربابک کرمان کندلو یا کنچلو به کنده کوچک می گویند.

بِلاق به تکه ای از چیزی که در اثر شکستن یا خرد شدن ایجاد شود.

برش خورده چیزها را بروش می گویند

کلخمه همان کلوخه است

شلیر به انسان قدبلند، لاغر و ضعیف ( شل ) می گویند.

رگ و ریشه و ظرف و پیمانه جان انسان است. با واژه نفس در شریعت اسلامی می تواند به لحاظ معنای نزدیک باشد.

در گویش میمند شهربابک آنچه که از پشم یا پنبه زده شده بوده و در تشک یا لحاف می ریخته اند را محلیج می گفتند.

همان معنای آموخته شده را در خود دارد. به حیوان یا انسانی گفته می شود که یک رفتار خاصی را می آموزد و تکرار می کند.

کلیا نام گیاهی است که در رنگرزی کاربرد داشته و با آن رنگ قرمز را درست می کرده اند. این کلمه در جمله کنایه امیز جگرم را کلیا کردید به معنای خون کردن ج ...

کاچی غذای ساده ای شبیه آش . شاید و شاید بتوان گفت کاشی همان کاسه ای است که در آن آش می ریخته اند.

در گویش میمند شهربابک کرشک واژه ای همریشه با لغت انگلیسی crest ( کرست به معنای پوست ) پوسته نرم روی سنگ ها که فرسوده شده است را می گویند.

در گویش میمند شهربابک به سنگ مشته ( سنگی که براحتی در کف دست جای می گیرد ) اغرچ یا اورگ می گویند.

غچ دادن در یک معنا به کنار هم گذاشتن سنگ ها گفته می شود. یا به عبارت دیگر دانه های خوشه وار کنار هم درختان را نیز غچ می گویند. در ذات این واژه فشردگی ...

جِنگ یا ژنگ به چین و چروک پوست و یا ناهمواری های سطح زمین که از شیارهای متوالی پشت سر هم ایجاد شده باشند گفته می شود. به سرعت عمل زیاد در یک کار نیز ...

خورین نام کوهی است در میمند شهربابک به معنای کوه خورشید برگرفته از واژگان خور و هور

واژه هورین در شهربابک کرمان نام روستایی است. به معنای خورشید و روشنایی

کَنگ ریخت چینی نام سمرقند است. می توان آن را از واژه "کنهه " ایرانی و گواهی شده از کاهینه ختنی ، فلز برنج و "کمسه " سنسکریت بمعنای مس سفید پنداشت.

کال به معنای خالی بودن نیز کاربرد دارد.

بُله و بُلیت یعنی ساده دل ، خل

گاله در بازی سنتی پِل بازی به مسافت دور گاله می گفتند. همریشه با کلمات گلوله، گُلِّه است که مسافت زیادی را طی می کرده . البته گلوله در قدیم گرد و دای ...

در گویش شهربابک کرمان به فردی که در خانه خود آرام و قرار ندارد و بیرون از خانه و بطور مداوم در حال گشت و گذار در جاهای مختلف است گفته می شود.

پلوش از پاشیدن هم می آید و گاهی به معنای چیزی که در اثر شکستن و خرد شدن به قطعات ریزی تقسیم می شود گفته می شود.

ابله و سبک سر و بی مزه

واژه هانمیددر فرهنگ و گویش مردم میمند کرمان به معنای درست و کامل و بدون نقص یا خودمانی تر به معنای درست و حسابی است.

هامین به معنای همراه و کمک کننده هنوز در روستای تاریخی میمند کرمان این کلمه به همین معنا به کار می رود

دانا از ریشه ده یا دی به معنای گرفتن و بدست آوردن دانا از ریشه دا به معنی اندیشیدن و شناختن مانند لغات ویدا یا ودا به معنای دانستن در سانسکریت دانا ...

در ایران باستان پادشاهان یزدان گزیده بودندو فره ایزدی داشتند. اردشیر یعنی پادشاهی که خداوند او را انتخاب کرده است

در گویش میمند کرمان قاش ( شکاف ) کوه به صورت کاشکُر تلفظ می شود

در میمند کرمان کَل، کَهل، کهلو به معنای چشمه و محل جمع شدن آب بکار می رود.

پله یا پهله یا پهل گذرگاهی که بر جوی آب می ساختند و آب از زیر آن می گذشت.

وقتی در گذشته زنان دچار عادت ماهیانه می شدند باید تا پایان پاکی و . . . در محلی به این نام دور از بقیه خانواده می ماندند.

گنبد، همان گنُ پت یا گمپت است . گن یا گندبه معنای یک دور یا دایره که همه چیز را می پوشاند و در بر می گیردو پت به معنای خالی است.

شرح مثنوی ، کریم زمانی ، پاورقی صفحه ۱۸۶ صلا در اصل آتشی بوده که عربان صحرانشین بر پشته ها میافروختند تا ره گمشدگان و مسافران به دلالا آتش آنجا روند ...

در منطقه شهربابک کرمان به سنگ های دگرگونی شکسته و نوک تیز زُنگ می گویند

ژِنگ با تلفظ جنگ نیز دیده می شود. دهی در میمند کرمان به علت اینکه ناهمواری زمین آن بصورت شیارهایی موازی شبیه چین و چروک است به همین نام است.

گرجین یا گرچین وسیله است با چوبی استوانه ای شکل با تیغه های فلزی که برای کوبیدن خرمن های گندم و جو از آن استفاده می شده است

در شهربابک کرمان فعلی بکار می رود به نام گُرژاندن به معنای زدن پشم و پنبه با دست. وسیله ای نیز برای کوبیدن خرمن های گندم و جو بکار می رفته است به نا ...

کُرژ یا کُرج به چین و چروک لباس و پوست و. . . . گفته می شود.

بنشک همان شیره گیاهی درخت بنه که روشن و شبیه قطره اشک است است. بنه اشک

دهاش از دو واژه دها و آنش و انشا آمده و به معنی ایجاد هوشمندی و استدلال می باشد