سلجوقیان
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
یا سلاجقه خاندانی ترک که از ۴۲۹ هجری قمری تا ۷٠٠ هجری قمری در آسیای غربی سلطنت کردند .
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] سلجوقیان خاندانی ترک تبار بودند که از آسیای مرکزی به سمت ایران مهاجرت کردند ولی به خاطر تحولات زبانی و نژادی بعد از مهاجرت، به ترکمن و ترکمان، مشهور شدند.
جد سلجوقیان "دُقاق"، نام داشت که مشاور "یبغو" و حاکم قبایل دشت خزر بود. "دقاق" فرزندی به نام "سلجوق" داشت که بعد از فوت وی به خدمت "یبغو" در آمد و اعتبار ویژه ای یافت. وی مورد حسد ارکان دولت و اعیان قرار گرفت لذا به خاطر ترس از برکناری، روی به سمرقند نهاد و سپس با طرفداران خود به جند رفت و اسلام اختیار کرد و به مرور بر بخش هائی از خراسان دست یافت تا این که خاندانش نیشابور را گرفته "طغرل بن میکائیل بن سلجوق" را به سلطنت نشاندند. این خاندان از سال (۴۲۹ تا ۹۵۰ ه .ق) در ایران حکومت کردند.
طغرل بن میکائیل
"طغرل" (۴۲۹ تا ۴۵۵ ه .ق) سال ۴۲۹ در قصر شادیاخ نیشابور بر تخت سلطنت جلوس کرد. در سال ۴۳۱ سلطان مسعود غزنوی را در دندانقان شکست داد. بدین سان طغرل، خراسان و سپس نواحی گرگان، طبرستان، خوارزم، ری، همدان، اصفهان و آذربایجان را فتح کرد. او در سال ۴۴۷ وارد بغداد شده "ملک رحیم بویه" را دستگیر و به تسلط آل بویه بر خلافت عباسی پایان داد. در سال ۴۵۱ "ارسلان بساسیری" رئیس لشکریان ترک وارد بغداد شد و خلیفۀ قائم را دستگیر و یک سال خطبه به نام خلیفه فاطمی مصر خواند. چون خبر به "طغرل" رسید به بغداد رفته او را کشت.
آلب ارسلان بن جعفری
او برادرزاده "طغرل" بود که با کمک وزیرانش "عمیدالملک کندری" و "خواجه نظام الملک طوسی" توانست قلمرو سلجوقیان را در شرق تا سیحون و در غرب تا مدیترانه گسترش دهد. در سال ۴۵۶ به قصد جهاد با قیصر روم که به فکر تسخیر بغداد و برداشتن خلافت و اشاعۀ مسیحیت بود، عازم شد و در "ملاذگرد" با او مصاف داد. پس از پیروزی به نیشابور برگشت و قلمرو خود را بین فرزندان تقسیم کرد. او سرانجام در جنگ با حاکم ماوراءالنهر در سال ۴۶۵ کشته شد.
ملک شاه بن آلب ارسلان
...
جد سلجوقیان "دُقاق"، نام داشت که مشاور "یبغو" و حاکم قبایل دشت خزر بود. "دقاق" فرزندی به نام "سلجوق" داشت که بعد از فوت وی به خدمت "یبغو" در آمد و اعتبار ویژه ای یافت. وی مورد حسد ارکان دولت و اعیان قرار گرفت لذا به خاطر ترس از برکناری، روی به سمرقند نهاد و سپس با طرفداران خود به جند رفت و اسلام اختیار کرد و به مرور بر بخش هائی از خراسان دست یافت تا این که خاندانش نیشابور را گرفته "طغرل بن میکائیل بن سلجوق" را به سلطنت نشاندند. این خاندان از سال (۴۲۹ تا ۹۵۰ ه .ق) در ایران حکومت کردند.
طغرل بن میکائیل
"طغرل" (۴۲۹ تا ۴۵۵ ه .ق) سال ۴۲۹ در قصر شادیاخ نیشابور بر تخت سلطنت جلوس کرد. در سال ۴۳۱ سلطان مسعود غزنوی را در دندانقان شکست داد. بدین سان طغرل، خراسان و سپس نواحی گرگان، طبرستان، خوارزم، ری، همدان، اصفهان و آذربایجان را فتح کرد. او در سال ۴۴۷ وارد بغداد شده "ملک رحیم بویه" را دستگیر و به تسلط آل بویه بر خلافت عباسی پایان داد. در سال ۴۵۱ "ارسلان بساسیری" رئیس لشکریان ترک وارد بغداد شد و خلیفۀ قائم را دستگیر و یک سال خطبه به نام خلیفه فاطمی مصر خواند. چون خبر به "طغرل" رسید به بغداد رفته او را کشت.
آلب ارسلان بن جعفری
او برادرزاده "طغرل" بود که با کمک وزیرانش "عمیدالملک کندری" و "خواجه نظام الملک طوسی" توانست قلمرو سلجوقیان را در شرق تا سیحون و در غرب تا مدیترانه گسترش دهد. در سال ۴۵۶ به قصد جهاد با قیصر روم که به فکر تسخیر بغداد و برداشتن خلافت و اشاعۀ مسیحیت بود، عازم شد و در "ملاذگرد" با او مصاف داد. پس از پیروزی به نیشابور برگشت و قلمرو خود را بین فرزندان تقسیم کرد. او سرانجام در جنگ با حاکم ماوراءالنهر در سال ۴۶۵ کشته شد.
ملک شاه بن آلب ارسلان
...
wikifeqh: ترکان_سلجوقی
[ویکی شیعه] سلجوقیان، طایفه ای از ترکان غز که با شکست دادن غزنویان و آل بویه، حدود دو سده (سده پنجم و ششم قمری) بر ایران و عراق و ماورءالنهر و بخش هایی از آناتولی حکومت کردند. سلجوقیان حنفی مذهب بودند و از خلیفه عباسی در برابر قدرت های شیعه مانند فاطمیان و آل بویه حمایت می کردند و خود را احیاگران مذهب اهل سنت می شناساندند. در سال های نخست حکومت سلجوقیان، شیعیان که در زمان آل بویه قدرت اجتماعی زیادی به دست آورده بودند، محدود شدند و زیر فشار بودند؛ اما از زمان سلطان ملکشاه سلجوقی، سلاطین سلجوقی مدارای مذهبی بیشتری نشان دادند و شیعیان نیز به سرعت قدرت اجتماعی و حتی سیاسی خود را بازیافتند و به مناصب بالا در حکومت سلجوقیان دست یافتند. در عصر سلجوقیان، شیعیان در شهرهای مختلف ایران پراکنده بودند و مدارس علمی فعال و پر رونقی داشتند. از ویژگی های اجتماعی عصر سلجوقی نزاع های مذهبی بین شیعیان و سنیان در برخی شهرها از جمله بغداد و نیشابور است که گاه به جنگ های دامنه دار در شهرها و محلات تبدیل می شد.
سلجوقیان تیره ای از ترکان غز مسلمان بودند که در زمان قدرت سامانیان در سواحل شرقی دریای خزر و سرزمین های اطراف دریاچه آرال سکونت داشتند. نام سلجوقیان از نام یکی از رئیسان آنان گرفته شده که در عهد سامانیان می زیست. نوادگان همین سلجوق بودند که ورود به مرزهای پادشاهی سامانیان و سپس غزنویان را آغاز کردند و در جنگ دندانقان (۴۳۱ق) سپاهیان سلطان غزنوی را شکست دادند و ورود به سرزمین های داخلی ایران را آغاز کردند. رهبری اتحادیه سلجوقیان را طغرل بن میکائیل برعهده داشت که در سال ۴۲۹ بر جانشین سلطان مسعود غزنوی پیروز شد و سلطنت سلجوقیان را بنیان گذارد. سلجوقیان به تصرف سرزمین های داخلی و غربی ایران ادامه دادند و با شکست باقی مانده آل بویه در ایران مرکزی و غربی و عراق در سال ۴۴۷ طغرل وارد بغداد مرکز خلافت عباسی شد.
سلجوقیان تیره ای از ترکان غز مسلمان بودند که در زمان قدرت سامانیان در سواحل شرقی دریای خزر و سرزمین های اطراف دریاچه آرال سکونت داشتند. نام سلجوقیان از نام یکی از رئیسان آنان گرفته شده که در عهد سامانیان می زیست. نوادگان همین سلجوق بودند که ورود به مرزهای پادشاهی سامانیان و سپس غزنویان را آغاز کردند و در جنگ دندانقان (۴۳۱ق) سپاهیان سلطان غزنوی را شکست دادند و ورود به سرزمین های داخلی ایران را آغاز کردند. رهبری اتحادیه سلجوقیان را طغرل بن میکائیل برعهده داشت که در سال ۴۲۹ بر جانشین سلطان مسعود غزنوی پیروز شد و سلطنت سلجوقیان را بنیان گذارد. سلجوقیان به تصرف سرزمین های داخلی و غربی ایران ادامه دادند و با شکست باقی مانده آل بویه در ایران مرکزی و غربی و عراق در سال ۴۴۷ طغرل وارد بغداد مرکز خلافت عباسی شد.
wikishia: سلجوقیان
دانشنامه آزاد فارسی
سَلجوقیان (حک: ۴۲۹ـ اوایل قرن ۸ق)
سَلجوقیان
سَلجوقیان
(یا: سلاجقه؛ آل سلجوق) سلسله ای حکمران، از ترکمانان غز در گسترۀ وسیعی از سرزمین های اسلامی . سلجوقیان در پنج شاخۀ سلاجقۀ بزرگ ، عراق، کرمان ، روم و شام ، در سرزمین های خراسان ، عراق، کرمان ، شام و بخشی از سرزمین روم حکومت کردند و یکی از دوره های مهم تاریخ اسلام را رقم زدند. سلاجقۀ بزرگ ، که مؤسس دولت این طایفه هستند، از کاشغر تا حَلَب حکم راندند و عنوان «سلطان» خاص آنان بود و سایر سلسله های این طایفه مطیع دستورات ایشان بودند. سلاجقه، به سلجوق بن دُقاق، از امرای ترکمانان غز، منسوب اند. ایشان که پیش از مهاجرت به دین نصاری بودند در اواخر عهد سامانیان در حدود ۲۷۵ق از ترکستان به ماوراءُالنَّهر کوچیدند و دارای قدرتی شدند که سلطان محمود غزنوی را نگران ساخت . جانشینان سلجوق بر خراسان تسلط یافتند و امارت خود را در مرو اعلام داشتند. پس از شکست های سلطان مسعود غزنوی از سلجوقیان ، در نزدیک نسا (۴۲۶ق) و در جنگ دندانقان (۴۳۱ق) آنان متصرفاتشان را میان خود تقسیم کردند. با این عمل ، دولت سلاجقه تشکیل شد و در دورۀ سلطنت طغرل بیگ ، الب ارسلان و ملکشاه سلجوقی قلمروشان تا حدود قلمرو ساسانیان فزونی یافت و اقتدار ایشان تهدیدی برای دیگر سلسله های هم عصرشان شد . چندی بعد بلاد شام و بخش های وسیعی از روم را متصرف شدند و با آغاز جنگ های صلیبی ، با صلیبیون به جنگ پرداختند. اما رفته رفته اختلافات داخلی ، مخصوصاً پس از مرگ ملکشاه، آنان را ضعیف کرد. ضعف ایشان و گرایش برخی از آنان به اسماعیلیه موجب قدرت یافتن اسماعیلیان در الموت، قهستان و اصفهان شد. در دورۀ سلجوقیان، به دلیل وسعت قلمرو حکومتشان ، زبان فارسی نیز به میزان گسترده تری رایج شد. آن ها نسبت به ساخت بناهای گوناگون، مانند مساجد، مدارس و به ویژه مدارس نظامیه و مقابر اهتمام داشتند و به تشویق هنرمندان و شعرای نامداری همچون انوری و، معزی ارزقی، انوری ابیوردی پرداختند. سلجوقیان همچنین در تاریخ سیاسی ایران تأثیر بسیاری گذاشتند و ظهور آنان سلطۀ اتابکان ترک را در اکثر سرزمین های ایران موجب شد.
سَلجوقیان
سَلجوقیان
(یا: سلاجقه؛ آل سلجوق) سلسله ای حکمران، از ترکمانان غز در گسترۀ وسیعی از سرزمین های اسلامی . سلجوقیان در پنج شاخۀ سلاجقۀ بزرگ ، عراق، کرمان ، روم و شام ، در سرزمین های خراسان ، عراق، کرمان ، شام و بخشی از سرزمین روم حکومت کردند و یکی از دوره های مهم تاریخ اسلام را رقم زدند. سلاجقۀ بزرگ ، که مؤسس دولت این طایفه هستند، از کاشغر تا حَلَب حکم راندند و عنوان «سلطان» خاص آنان بود و سایر سلسله های این طایفه مطیع دستورات ایشان بودند. سلاجقه، به سلجوق بن دُقاق، از امرای ترکمانان غز، منسوب اند. ایشان که پیش از مهاجرت به دین نصاری بودند در اواخر عهد سامانیان در حدود ۲۷۵ق از ترکستان به ماوراءُالنَّهر کوچیدند و دارای قدرتی شدند که سلطان محمود غزنوی را نگران ساخت . جانشینان سلجوق بر خراسان تسلط یافتند و امارت خود را در مرو اعلام داشتند. پس از شکست های سلطان مسعود غزنوی از سلجوقیان ، در نزدیک نسا (۴۲۶ق) و در جنگ دندانقان (۴۳۱ق) آنان متصرفاتشان را میان خود تقسیم کردند. با این عمل ، دولت سلاجقه تشکیل شد و در دورۀ سلطنت طغرل بیگ ، الب ارسلان و ملکشاه سلجوقی قلمروشان تا حدود قلمرو ساسانیان فزونی یافت و اقتدار ایشان تهدیدی برای دیگر سلسله های هم عصرشان شد . چندی بعد بلاد شام و بخش های وسیعی از روم را متصرف شدند و با آغاز جنگ های صلیبی ، با صلیبیون به جنگ پرداختند. اما رفته رفته اختلافات داخلی ، مخصوصاً پس از مرگ ملکشاه، آنان را ضعیف کرد. ضعف ایشان و گرایش برخی از آنان به اسماعیلیه موجب قدرت یافتن اسماعیلیان در الموت، قهستان و اصفهان شد. در دورۀ سلجوقیان، به دلیل وسعت قلمرو حکومتشان ، زبان فارسی نیز به میزان گسترده تری رایج شد. آن ها نسبت به ساخت بناهای گوناگون، مانند مساجد، مدارس و به ویژه مدارس نظامیه و مقابر اهتمام داشتند و به تشویق هنرمندان و شعرای نامداری همچون انوری و، معزی ارزقی، انوری ابیوردی پرداختند. سلجوقیان همچنین در تاریخ سیاسی ایران تأثیر بسیاری گذاشتند و ظهور آنان سلطۀ اتابکان ترک را در اکثر سرزمین های ایران موجب شد.
wikijoo: سلجوقیان
پیشنهاد کاربران
شاید واژه سلجوقیان در اصل و ریشه به شکل زیر تلفظ و بیان میشده : سال جو گیان. پسوند گیان به زبان کردی معادل است با واژه جان به زبان فارسی. لذا سالجو گیان به شکل سالجوجان به معنای جانِ جوینده سال. نام طغرل
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
بیک هم احتمالا به زبان والدین به شکل تَک رُل بیگ تلفظ میشده به معنای تَک نقش بزرگ. نام سلجوق هم احتمالا به شکل سال جوَک به معنای سال جوی کوچک. نام سنجر هم شاید به شکل سان جار تلفظ و بیان میشده.
نام دولت سلجوقیان بوده است پرچم آن عقاب دو سر که نماد سکایی ها از آسیای میانی بود و ارتباطی به جای دیگر ندارد در موزه ی روسیه همین عقاب ها که با سنگ تراشیده شده است و متعلق به قوم ساکاها میباشد موجود است.
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
این نماد نماد گوسبک ها نیز میباشد البته مرکز عقاب های جهان نیز آسیای مرکزی بود که بهترین نژادها آنجاست که بخاطر همین سلجوقیان از عقاب استفاده کرده اند در تمام کتب ، نامه ها و کتیبه ها نام کشور سلجوقیان بزرگ می باشد. آنها به کشورهای زیادی از جمله عراق امروزیو یمن و . . . هم حکومت میکردند قطعا در ان سرزمین ها هم کتیبه هایی دارند که خود را شاه یمن و شاه بغداد و . . . معرفی کرده اند پس اگر یکجا نام ایران را برده اند دلیل بر این نیست سلجوقیان نام دولت خود را ایران گذاشته بود تحریف نکنید ای مزدبگیران
🌀نام ایران و فرنام خسرو و پهلوان در کتیبه شاهنشاه آلپ ارسلان سلجوقی در سوریه
کتیبه واقع در دیوار شرقی زیارتگاه محسن ابن الحسین در حلب:
《بسم الله الرحمن الرحیم فی ایام مولانا الامیر الاسفهسلار الاجل السید الکبیر الما لک العادل العالم المؤید المنصور المظفر عماد الدین رکن الاسلام ظهیر الامام نصیر الانام محیى العدل قطب الخلافة قسیم الدولة ناصر الملة جلال الأمة شرف الملوک عدة السلاطین قاهر المتمر دین قامع الکفرة والمشرکین زعیم المجاهدین معین الجیوش حافظ حوزة المسلمین شمس المعالی ملک امراء المشرق والمغرب شهریار الشام والعراقین بهلوان جهان خسرو ایران آلب غازی آغ ارسلان ایدانج قتلغ طغر لتکین اتابک نصیر امیر المؤمنین اعز الله انصاره، وعمله فی المحرم سنة سبع وثلثین. 》
... [مشاهده متن کامل]
📚بن مایه:کتیبه های اسلامی در سوریه، احمد خامه یار ، رویه ۵۸
✍🏻https://t. me/Taherian_his
کتیبه واقع در دیوار شرقی زیارتگاه محسن ابن الحسین در حلب:
《بسم الله الرحمن الرحیم فی ایام مولانا الامیر الاسفهسلار الاجل السید الکبیر الما لک العادل العالم المؤید المنصور المظفر عماد الدین رکن الاسلام ظهیر الامام نصیر الانام محیى العدل قطب الخلافة قسیم الدولة ناصر الملة جلال الأمة شرف الملوک عدة السلاطین قاهر المتمر دین قامع الکفرة والمشرکین زعیم المجاهدین معین الجیوش حافظ حوزة المسلمین شمس المعالی ملک امراء المشرق والمغرب شهریار الشام والعراقین بهلوان جهان خسرو ایران آلب غازی آغ ارسلان ایدانج قتلغ طغر لتکین اتابک نصیر امیر المؤمنین اعز الله انصاره، وعمله فی المحرم سنة سبع وثلثین. 》
... [مشاهده متن کامل]
📚بن مایه:کتیبه های اسلامی در سوریه، احمد خامه یار ، رویه ۵۸
✍🏻https://t. me/Taherian_his
سلجوقیان همواره به دلیل مهاجرت از شرق به غرب توسط برخی سرزنش شده و گاه آنان را ایرانی به شمار نمی آورند.
حال بنگریم به کتیبه آلپ ارسلان سلجوقی، دومین سلطان پادشاهی سلجوقیان که بدین شرح است :
... [مشاهده متن کامل]
سنگ نوشته آلپ ارسلان سلجوقی، که در خط دهم نوشته شده است: پهلوانِ جهان، خسرویِ �ایران�، آلب غازی آغ ارسلان.
حال مینگریم با این سند مهم سلجوقیان خود را ایرانی دانسته و به عنوان شاهنشاه ایران زمین معرفی کرده اند، همچنین از اقدامات سلجوقیان برای کشور میتوان به رسمی کردن زبان پارسی و ساختار ایرانی حکومت آن زمان اشاره کرد.
@nationaliranism
حال بنگریم به کتیبه آلپ ارسلان سلجوقی، دومین سلطان پادشاهی سلجوقیان که بدین شرح است :
... [مشاهده متن کامل]
سنگ نوشته آلپ ارسلان سلجوقی، که در خط دهم نوشته شده است: پهلوانِ جهان، خسرویِ �ایران�، آلب غازی آغ ارسلان.
حال مینگریم با این سند مهم سلجوقیان خود را ایرانی دانسته و به عنوان شاهنشاه ایران زمین معرفی کرده اند، همچنین از اقدامات سلجوقیان برای کشور میتوان به رسمی کردن زبان پارسی و ساختار ایرانی حکومت آن زمان اشاره کرد.
