[ویکی فقه] ژتفاسیر قرن دوم هجری چهل و یک مورد است. از جمله آنها تفسیر فرات کوفی، تفسیر عکرمه، مجاهد بن جبر، ابوحمزه ثمالی، ابان بن تغلب، فضیل بن یسار، تفسیر منسوب به امام صادق (علیه السلام)، تفسیر منسوب به امام باقر (علیه السلام) و ... می باشد.
تفسیر عکرمه اثـر ابـوعبدالله عکرمه (۲۰ - ۱۰۰ یا ۱۰۵ ق) فرزند عبدالله بربری مدنی غلام ابن عباس از مفسران تابعین و مشاهیر دانشمندان علوم قرآن در قرن اول هجری. وی از مـردم مغرب بود تفسیر و علوم قرآن را از مولای خویش ابن عباس و حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) و به قول ابن حجر در تهذیب التهذیب از حضرت امام حسن (علیه السّلام) نیز فراگرفته است.هـنـگـامی که ابن عباس مرد عکرمه همچنان غلام او بود سپس علی بن عباس عکرمه را به چهار هزار دینار به خالد بن یزید فروخت. عـکـرمـه بـه او گفت علم پدر خود را به چهار هزار دینار فروختی علی بن عباس معامله را فسخ نمود و عکرمه را آزاد کرد. عـکرمه می گفت چهل سال کسب علم نمودم و نیز من درب منزل ابن عباس فتوا می دادم و ابن عباس در درون خانه بود.ابن عساکر از قول الشعبی نقل نموده.مـا بـقـی احد اعلم بکتاب الله عزّوجلّ من عکرمة و همچنین از قول قتاده می نویسد: اعلم الناس بالحلال و الحرام الحسن (علیه السّلام) و اعلمهم بالمناسک عطاء ابی ریاح و اعلمهم بالتفسیر عکرمة.عـکرمه در بسیاری از بلاد اسلامی به سیر و سیاحت پرداخت و در اکثر شهرها تفسیر و علوم قرآن تدریس می کرد و شاگردان بسیاری در مدرس او تربیت یافتند.تفسیر عکرمه مانند بسیاری از تفاسیر صدر اول اسلام به شیوه روائی است و طی تفسیرهای سنی و شیعه بسیاری نقل گردیده است.
تفسیر مجاهد
تفسیر مجاهد اثر ابوالحجاج مجاهد (۲۱ - ۱۰۴ یا ۱۰۵ ق) فرزند جبر و یا جبیر مکی مخزونی از مفسران تابعین و علمای علوم قرآنی شیعه.عـلـوم و فـنون تفسیر را از ابن عباس اخذ کرد و ابن حجر عسقلانی در تهذیب التهذیب افـزون بر ابن عباس وی را از شاگردان حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه السّلام) ضبط کرده است ابن عساکر در تاریخ دمشق و سایرین می نویسند که مجاهد سی مرتبه قرآن کریم را بر ابن عباس عرضه نمود و تفسیر آیات قرآن را یکان یکان سؤال کرد.وی بـه سـیـر سـیـاحـت در بـلاد اسـلامـی پرداخت و در اکثر شهرها فضلا از محضر او بهره مند می گشتند و نیز مدتی در کوفه تفسیر قرآن تدریس می نمود.او بـخـاطـر تـشـیعش سال ها مورد بغض و کینه بنی امیه بود و به زندان افتاد و همچنان در زندان حجاج بن یوسف ثقفی بود تا اینکه حجاج در سال ۹۶ ق وفات یافت و مجاهد آزاد گردید. تفسیر مجاهد به زبان عربی به شیوه روائی در هشت جلد موجود می باشد. ایـن تـفسیر در طی کتب معتبر سنی و شیعه بسیار نقل گردیده است اکثر آنرا طبری در تفسیر خویش و نیز بخاری و شافعی و سایرین از عامه در کتب خود ضبط کرده اند و همچنین در تفسیرها و کتب معتبر شیعه مانند کتب اربعه از او بسیاری نقل گردیده است. مجاهد بسیاری از فضائل حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) و خاندان عصمت و طهارت را (علیه السّلام) را که در قرآن کریم نازل گردید نقل می نماید. امـروز نـسـخـه ای از تـفـسیر مجاهد مورخه سال ۵۴۴ ق به شماره ۱۰۷۵ ثبت در دفتر کتابخانه دارالکتب المصریه در هشت جلد موجود است: مجلد اول از سوره بقره تا آیه ۴۳ سوره نساء. مجلد دوم از آیه ۴۶ سوره نساء تا سوره انفال. مجلد سوم از سوره توبه تا آیه ۴۴ سوره بنی اسرائیل. مجلد چهارم از آیه ۲۵ سوره بنی اسرائیل تا آیه ۲۵ سوره فرقان. مجلد پنجم از آیه ۲۷ سوره فرقان تا پایان سوره یس. مجلد ششم از سوره صافات تا پایان سوره نجم. مجلد هفتم از سوره قمر تا پایان سوره عم یتساءلون. مجلد هشتم از سوره و النازعات تا پایان سوره الناس . ایـن نـسـخـه تـوسط مجمع الابحاث الاسلامیه پاکستان عکس برداری گردید سپس با مقدمه و تـحـقیق عبدالرحمن الطاهر سورتی و با نفقه شیخ خلیفه آل ثانی امیر دولت قطر در دو مجلد به طبع رسید و مجدد در بیروت تجدید چاپ گردید.لازم بـه یـادآوری اسـت که مصحح اختلافات متن تفسیر و آنچه را که در تفسیر طبری ذکر شده است در پاورقی ضبط کرده که بسیار نافع است.مـجـاهد پس از آزادی از زندان مجددا به مکه مکرمه بازگشت و در حال سجده دار فانی را وداع گفت.
تفسیر سعید مخزومی
تفسیر سعید مخزومی اثر ابومحمد سعید (م ح ۱۰۵ ق) فرزند المسیب بن حزن قرشی مدنی.مـی گـویـنـد در سـن هـفـتـاد و پـنج سالگی وفات یافت وی تفسیر و تاویل را از محضر حضرت امـیـرالـمؤمنین (علیه السّلام) و ابن عباس اخذ کرد و تربیت یافته امام بود و در تمام جنگهای حضرت (علیه السّلام) شرکت داشت.روایات وی در کـتب معتبر شیعه نقل شده است و سید حسن صدر در تاسیس الشیعه می نویسد تفسیر را از امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) و ابن عباس اخذ کرد و در کلیه جنگ های حضرت شرکت داشت و امـام را ترک نکرد و نیز حضرت امام صادق و علی بن موسی الرضا (علیهم السّلام) تصریح به تشیع وی کرده اند.
تفسیر طاووس یمانی
...
تفسیر عکرمه اثـر ابـوعبدالله عکرمه (۲۰ - ۱۰۰ یا ۱۰۵ ق) فرزند عبدالله بربری مدنی غلام ابن عباس از مفسران تابعین و مشاهیر دانشمندان علوم قرآن در قرن اول هجری. وی از مـردم مغرب بود تفسیر و علوم قرآن را از مولای خویش ابن عباس و حضرت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) و به قول ابن حجر در تهذیب التهذیب از حضرت امام حسن (علیه السّلام) نیز فراگرفته است.هـنـگـامی که ابن عباس مرد عکرمه همچنان غلام او بود سپس علی بن عباس عکرمه را به چهار هزار دینار به خالد بن یزید فروخت. عـکـرمـه بـه او گفت علم پدر خود را به چهار هزار دینار فروختی علی بن عباس معامله را فسخ نمود و عکرمه را آزاد کرد. عـکرمه می گفت چهل سال کسب علم نمودم و نیز من درب منزل ابن عباس فتوا می دادم و ابن عباس در درون خانه بود.ابن عساکر از قول الشعبی نقل نموده.مـا بـقـی احد اعلم بکتاب الله عزّوجلّ من عکرمة و همچنین از قول قتاده می نویسد: اعلم الناس بالحلال و الحرام الحسن (علیه السّلام) و اعلمهم بالمناسک عطاء ابی ریاح و اعلمهم بالتفسیر عکرمة.عـکرمه در بسیاری از بلاد اسلامی به سیر و سیاحت پرداخت و در اکثر شهرها تفسیر و علوم قرآن تدریس می کرد و شاگردان بسیاری در مدرس او تربیت یافتند.تفسیر عکرمه مانند بسیاری از تفاسیر صدر اول اسلام به شیوه روائی است و طی تفسیرهای سنی و شیعه بسیاری نقل گردیده است.
تفسیر مجاهد
تفسیر مجاهد اثر ابوالحجاج مجاهد (۲۱ - ۱۰۴ یا ۱۰۵ ق) فرزند جبر و یا جبیر مکی مخزونی از مفسران تابعین و علمای علوم قرآنی شیعه.عـلـوم و فـنون تفسیر را از ابن عباس اخذ کرد و ابن حجر عسقلانی در تهذیب التهذیب افـزون بر ابن عباس وی را از شاگردان حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه السّلام) ضبط کرده است ابن عساکر در تاریخ دمشق و سایرین می نویسند که مجاهد سی مرتبه قرآن کریم را بر ابن عباس عرضه نمود و تفسیر آیات قرآن را یکان یکان سؤال کرد.وی بـه سـیـر سـیـاحـت در بـلاد اسـلامـی پرداخت و در اکثر شهرها فضلا از محضر او بهره مند می گشتند و نیز مدتی در کوفه تفسیر قرآن تدریس می نمود.او بـخـاطـر تـشـیعش سال ها مورد بغض و کینه بنی امیه بود و به زندان افتاد و همچنان در زندان حجاج بن یوسف ثقفی بود تا اینکه حجاج در سال ۹۶ ق وفات یافت و مجاهد آزاد گردید. تفسیر مجاهد به زبان عربی به شیوه روائی در هشت جلد موجود می باشد. ایـن تـفسیر در طی کتب معتبر سنی و شیعه بسیار نقل گردیده است اکثر آنرا طبری در تفسیر خویش و نیز بخاری و شافعی و سایرین از عامه در کتب خود ضبط کرده اند و همچنین در تفسیرها و کتب معتبر شیعه مانند کتب اربعه از او بسیاری نقل گردیده است. مجاهد بسیاری از فضائل حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) و خاندان عصمت و طهارت را (علیه السّلام) را که در قرآن کریم نازل گردید نقل می نماید. امـروز نـسـخـه ای از تـفـسیر مجاهد مورخه سال ۵۴۴ ق به شماره ۱۰۷۵ ثبت در دفتر کتابخانه دارالکتب المصریه در هشت جلد موجود است: مجلد اول از سوره بقره تا آیه ۴۳ سوره نساء. مجلد دوم از آیه ۴۶ سوره نساء تا سوره انفال. مجلد سوم از سوره توبه تا آیه ۴۴ سوره بنی اسرائیل. مجلد چهارم از آیه ۲۵ سوره بنی اسرائیل تا آیه ۲۵ سوره فرقان. مجلد پنجم از آیه ۲۷ سوره فرقان تا پایان سوره یس. مجلد ششم از سوره صافات تا پایان سوره نجم. مجلد هفتم از سوره قمر تا پایان سوره عم یتساءلون. مجلد هشتم از سوره و النازعات تا پایان سوره الناس . ایـن نـسـخـه تـوسط مجمع الابحاث الاسلامیه پاکستان عکس برداری گردید سپس با مقدمه و تـحـقیق عبدالرحمن الطاهر سورتی و با نفقه شیخ خلیفه آل ثانی امیر دولت قطر در دو مجلد به طبع رسید و مجدد در بیروت تجدید چاپ گردید.لازم بـه یـادآوری اسـت که مصحح اختلافات متن تفسیر و آنچه را که در تفسیر طبری ذکر شده است در پاورقی ضبط کرده که بسیار نافع است.مـجـاهد پس از آزادی از زندان مجددا به مکه مکرمه بازگشت و در حال سجده دار فانی را وداع گفت.
تفسیر سعید مخزومی
تفسیر سعید مخزومی اثر ابومحمد سعید (م ح ۱۰۵ ق) فرزند المسیب بن حزن قرشی مدنی.مـی گـویـنـد در سـن هـفـتـاد و پـنج سالگی وفات یافت وی تفسیر و تاویل را از محضر حضرت امـیـرالـمؤمنین (علیه السّلام) و ابن عباس اخذ کرد و تربیت یافته امام بود و در تمام جنگهای حضرت (علیه السّلام) شرکت داشت.روایات وی در کـتب معتبر شیعه نقل شده است و سید حسن صدر در تاسیس الشیعه می نویسد تفسیر را از امیرالمؤمنین علی (علیه السّلام) و ابن عباس اخذ کرد و در کلیه جنگ های حضرت شرکت داشت و امـام را ترک نکرد و نیز حضرت امام صادق و علی بن موسی الرضا (علیهم السّلام) تصریح به تشیع وی کرده اند.
تفسیر طاووس یمانی
...
wikifeqh: تفاسیر_قرن_دوم_قمری