بهمن

[ویکی فقه] بهمن، نام یازدهمین ماه سال و دومین ماه فصل زمستان در تقویم کنونی ایران و نیز نام دومین روز هرماه شمسی در تقویم ایرانیان باستان می باشد.
بهمن (اوستایی: وُهومنه؛ پهلوی: وُهومَن و وَهمَن)، به معنای «اندیشه نیک»، و به عقیده زردشتیان نخستین امشاسپند و ایزد موکل بر چارپایان سودمند است. برای ایرانیان باستان ـ که بر ۱۲ماه سال و ۳۰ روز ماه نام های ایزدان خود را نهاده بودند ـ هر روزی از هر ماه که نام همان ماه را داشت، خجسته بود. آنان چنین روزهایی را جشن می گرفتند و این جشن ها را با افزودن پسوند نسبتِ «- گان» به نام ماه ها نام گذاری می کردند، همچون تیرگان، مهرگان، بهمنگان و جز آن. بدین ترتیب، در دومین روز ماه بهمن جشن بهمنگان برگذار می شد که در متون دورۀ اسلامی به صورت «بهمنجنه» ضبط شده است.
جشن های بهمن
در این ماه بجز بهمنگان جشن های دیگری هم بود که یکی از مشهورترین آن ها که در روز دهم برگذار می شد، «سده» نام داشت، سبب نام گذاری سده را چنین دانسته اند که از این روز تا پایان سال صد شب و روز (۵۰ شب و ۵۰ روز) فاصله است و برخی هم گفته اند: در این روز شمارِ زادگان کیومرث، نخستین انسن به صدتن رسید، در این روز مردم به یاد رخدادهایی اسطوره ای آتش می افروختند.
← نوشته بیرونی
(۱) ابوریحان بیرونی، الآثارالباقیه، به کوشش پرویز اذکایی، تهران، ۱۳۸۰ش.(۲) ابوریحان بیرونی، التفهیم، به کوشش جلال الدین همایی، تهران، ۱۳۵۲ش.(۳) ابوریحان بیرونی، القانون مسعودی، حیدرآباد دکن، ۱۳۷۳ق/۱۹۵۴م.(۴) حسن تقی زاده، گاه شماری در ایران قدیم، تهران، ۱۳۱۶ش.(۵) جلال الدین همایی، حواشی و تعلیقات بر التفهیم.(۶) Justi، F، Iranisches Namenbuch، Marburg، ۱۸۹۵.(۷) Nyberg، H S، A Manual of Pahlavi، Wiesbaden، ۱۹۷۴.

[ویکی شیعه] بهمن (ماه). بهمن یازدهمین ماه سال خورشیدی(شمسی) است که در تقویم ایران ۳۰ روز دارد.

بهمن (آباده). بَهمَن شهری از توابع بخش بهمن صغاد شهرستان آباده در استان فارس می باشد.
شهر بهمن آرامگاه دو امامزاده واجب الاحترام احمد و جعفر است. از دیدنی های این شهر می توان به مقبره این دو امام زاده عزیز و کوچه باغ های با صفا و خوش آب و هوا مثل کوچه باغ سر آسیاب و چهارباغ و عیون آباد و باغ های خیابان خندق و گودالی ، مزارع گندم و جو دولت آباد و زمین های زراعی بهمن و عباس آباد ، دو قنات بزرگ و تاریخی این شهر ، تپه نور الشهدا و تل حاجی آباد اشاره کرد . صنایع دستی بهمن اعم از گیوه ، سفیداب، پوست ماستی ، قالی دست بافت ، گلیم، جاجیم و انواع دیگر صنایع کار با چوب هستند . سوغاتی های این شهر متشکل از محصولات باغی و زراعی و لبنی میباشد، لبنیات بهمن زبان زد کل منطقه و شهرستان است و به همین دلیل محصولات لبنی شهر بهمن به تمامی نقاط استان فارس و اصفهان صادر میشود. شهر بهمن به برکت حضور این امامزادگان احمد و جعفر قطب مذهبی شهرستان و بدون اغراق قطب مذهبی شمال فارس است .
شهر بهمن در میان کوه های داخلی زاگرس و ارتفاعات بهمنک کوچک و بزرگ قرار گرفته که تا ارتفاعات تل تبرک و ترسالی ایزدخواست ادامه دارند. هوایش معتدل و نسبت به شهر آباده سردتر است.

بهمن (فیلم ۱۹۷۸). بهمن ( انگلیسی: Avalanche ) فیلمی به کارگردانی کوری آلن است که در سال ۱۹۷۸ منتشر شد.
• راک هادسن
• رابرت فورستر
• میا فارو
• جانت نولان
• ریک موزز
• استیو فرنکن
• بری پریموس

بهمن (نیشابور). روستای بهمن یا بهمان ( نیشابور ) ، روستایی از دهستان دربقاضی از توابع بخش مرکزی شهرستان نیشابور، در استان خراسان رضوی ایران است. نام روستا بهمان یا بهمن است که به گویش محلی بهمو یا بمو تلفظ می شود.
فاصله روستا تا شهر نیشابور حدود ۴ کیلومتر و مساحت تقریبی آن حدود ۱۰ کیلومتر مربع است. حدود جغرافیایی از شمال و شمال شرق به روستاهای بحرودی و جوری و محمود آباد ( به قول محلی ها، گوری و محمود هوا ) و از جنوب به روستای کریم آباد، از غرب و جنوب غربی به قلعه نو و جاده الدی و از غرب به زمین های خالصه گازیرگا منتهی می شود.
گویش محلی این روستا، گویش نیشابوری است.
جمعیت روستا نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵[ ۱] ، تعداد 45 خانوار و 139 نفر مشتمل بر 74 نفر مرد و 65 نفر زن می باشد.
این روستا خاستگاه قوم انتظاری ها می باشد.
شغل اهالی روستا برای مردان در گذشته کشاورزی، قالی بافی و دامداری و برای زنان فرت بافی و نخ ریسی بود. اما در حال حاضر شغل بیشتر اهالی گاوداری و کارگری است.
قنات روستا سالیان سال است خشک شده و لذا زمین های آن زیر کشت نمی رود. قبل از خشک شدن آب قنات، نوبت آب هرکس که بود، آب در آبگیری که به آن تلخ می گفتند جمع می شد و بسته به میزان سهمیه آب طی ۱۲ تا ۲۴ ساعت آب در تلخ می ماند و جهت آبیاری از طریق جوی ها به سر زمین برده می شد.
در گذشته روستا دارای حمام خزینه ای بود که آن هم تخریب شده است. همچنین در ایام قدیم در تمام خانه ها تنورهای نانوایی قرار داشت و همه کدبانوها می توانستند نان بپزند ولی حالا در خانه ها دیگر کسی نان نمی پزد چرا که روستا دارای نانوایی به سبک جدید شده است. حالا دیگر روستا از نعمت برق و گاز و آب لوله کشی و جاده آسفالت بهره مند است و مسجد روستا نیز بازسازی شده و به همت خیرین دارای گنبد و گل دسته هم شده است. دانش آموزان می توانند تا پایان مقطع ابتدایی در مدرسه روستا تحصیل نمایند.

بهمن (اوستا). بَهمَن (اوستا)
صورت دگرگون شدۀ واژۀ اوستایی وُهُومَه نَه. در زبان اوستایی وُهوُ یعنی نیک و مَه نَه یعنی اندیشه و منش؛ پس بهمن یعنی نیک منش. در تقویم ایران پیش از اسلام و نیز در سالنامه های زردشتی، دومین روز از هر ماه بهمن نام دارد و تقارن روز بهمن از ماه بهمن، روز جشن و شادی است؛ که آن را بَهمَنگان یا بَهمَنجِه نامند. بهمن از اَمشاسپندان یا ایزدان مقدس دین زردشتی است که زردشت را به بارگاه اهورامزدا رهنمون شد. سحرخیزی و کشت و کار از صفات ایزد بهمن شمرده می شود و نیز جامۀ سپید و گل یاسمن سفید نمادهای وی هستند.

بهمن (شاهنامه). بَهمَن (شاهنامه)
از شخصیت های پیچیده و پرچهرۀ داستان های کهن ایرانی . بنابر روایت ، یکی از چهار پسر اسفندیار که به هنگام رفتن اسفندیار به زابل برای دستگیری رستم ، پیغام پدر را برای رستم برد. زال بهمن را به شکارگاه رستم فرستاد. بهمن که از فراز کوه رستم را در حال خوردن گوری بریان و نوشیدن شراب دید از جان پدر خود نگران شد و خواست که خود کار رستم را بسازد. او سنگی بزرگ را سوی رستم پرتاب کرد. رستم این سنگ را با پاشنۀ پا به سویی افکند. بهمن ناگزیر به دیدار رستم شتافت . رستم او را شناخت و مهمانش کرد. قرار شد که اسفندیار در ساحل هیرمند با رستم دیدار کند. اسفندیار در واپسین لحظه های مرگ از رستم خواست که پدروار به آموزش بهمن همت گمارد. رستم، به رغم مخالفت برادرش زواره، این مسئولیت را پذیرفت . پس از چندی، چون جاماسپ آیندۀ بهمن را به گشتاسپ گفت ، گشتاسپ او را از نزد رستم فراخواند و او را شایستۀ نام اردشیر یافت . همین بهمن اردشیر است که مورخان دورۀ اسلامی در روایت های گوناگون با عنوان درازدست از او یاد می کنند. گشتاسپ سرانجام تاج وتخت را به او سپرد. بهمن، پس از نشستن بر تخت ، برای برگرفتن کین اسفندیار، به رغم پوزش خواهی زال، به زابلستان لشکر کشید. زال به پیشواز او آمد، اما بهمن او را به بند کشید و پس از کشتن فرامرز، دستور به غارت زابلستان داد. اما سرانجام به کوشش پشوتن از کردۀ خود پشیمان شد و زال را آزاد کرد. بنابر روایت، بهمن را پسری بود به نام ساسان و دختری به نام همای . بهمن شیفتۀ همای شد و با او ازدواج کرد و او را به شاهی برگزید. ساسان از ایران گریخت و بهمن درگذشت .

بهمن (هواشناسی). بَهمن (هواشناسی)(avalanche)
بَهمن
سقوط یا حرکت تودۀ برف و یخ به سمت پایین دامنۀ شیب دار، تحت نیروی ثقل. سقوط بهمن به علت ناپایداری توده های برف در نواحی کوهستانی رخ می دهد. تغییرات حرارت، صدای ناگهانی یا لرزش های زمین بُرد ممکن است باعث وقوع بهمن، خصوصاً روی شیب های بیش از ۳۵ درجه، شود. با حرکت بهمن، برف فشرده و تبدیل به یخ می شود و امکان دارد سنگ ها را هم به حرکت درآورد و خسارات بیشتری ایجاد کند. بهمن ها، بر اثر لغزه، شیارهایی به صورت گسله هایی طویل، با طول حداکثر یک کیلومتر و عرض ۱۰۰ متر بر دامنۀ کوهستان برجا می گذارند. این لغزه ها، همچون آتش سوزی در جنگل، در ایجاد تنوع زیستی آثار مثبتی هم دارند. بدین ترتیب که با پاک کردن دامنه ها از برف و جنگل های قدیمی کوهستانی، امکان رشدِ گیاهان و بوته هایی را که نمی توانند در سایه زندگی کنند، فراهم می آورند. درنتیجه، کولونی ها احیا و مسیرهایی برای عبور حیات وحش ایجاد می شود. بهمن ها، خصوصاً در نواحی مناسب برای اسکی، خطرآفرین اند. در ۱۹۹۱، بهمنی عظیم تغییر شکلی نظرگیر در ماونت کوک در نیوزیلند ایجاد کرد.