اتمسفر

اَتمُسفِر ( از یونانی باستان، راه یافته به تمام زبان های اروپایی و بسیاری زبان های دیگر ) یا جَوّ[ ۱] ( وام واژه از زبان عربی ) یا هواسپهر ( معادل فارسی ) یا پناد و همچنین ویو ( پپارسی میانه ) یک یا چند لایه از گاز است که دور یک جسم آسمانی مانند یک سیاره، ستاره، یا قمر را احاطه کرده است. جوّ به واسطهٔ نیروی گرانش به دور شیء آسمانی نگه داشته می شود. اتمسفر فضایی پوشیده از یک یا چند گاز است که اطراف یک سیاره یا ستاره یا سنگ فضایی را پوشانده است. اگر اتمسفر از چند لایهٔ گازی تشکیل شده باشد تمام این لایه ها حکم یک محیط به هم پیوسته را داشته و از دیدگاه علمی مجموعاً یک لایه محسوب می شوند. اتمسفر کرهٔ زمین عامل زنده ماندن همهٔ موجودات زنده در روی کرهٔ زمین است و بدون آن همه موجودات زنده در روی کرهٔ زمین نابود خواهند شد. گازهایی که در اتمسفر یک سیاره یا ستاره وجود دارند ساکن نبوده و مدام در حال حرکت در لایهٔ خود هستند. اتمسفر فقط مخصوص یک سیاره نیست بلکه ستارگان و سنگ های فضایی نیز ممکن است اتمسفر داشته باشند. [ ۲]
در اتمسفر، یک مبحث علمی جدید به نام دینامیک اتمسفر را می توان مطرح کرد. اصول و کلیات علم دینامیک اتمسفر در نیروهای وارده از طرف اتمسفر بر یک شیء پرنده در آسمان تعریف و خلاصه می شود. به طور کلی این طور می توان گفت که اتم ها و مولکول های گازهای موجود در اتمسفر زمین، درحال حرکت هستند و براساس قوانین فیزیکی، این اتم ها و مولکول ها؛ اولاً دارای انرژی هستند و ثانیاً دارای نیرو هستند؛ بنابراین هنگام برخورد با یک جسم در آسمان ( مانند هواپیما و شهاب سنگ ) از خود انرژی آزاد کرده و بر این جسم نیرو وارد می کنند. مقدار نیروی وارده از طرف اتم ها و مولکول های گازهای اتمسفر، هیچ حدّ خاصی نداشته و ممکن است باعث به عقب رفتن یک هواپیما در آسمان شده یا باعث منفجر شدن یک شهاب سنگ در آسمان بشوند.
اصطلاح اتمسفر ستاره ای برای اشاره به بخش بیرونی یک ستاره به کار می رود و معمولاً قسمت بالاتر از کدری نور سپهر را دربر می گیرد. ستاره هایی که دمای آن ها به اندازه کافی پایین باشد ممکن است دارای اتمسفر بیرونی با مولکول های مرکب باشند.
جوّ زمین[ ۳] [ ۴] بالاترین بخش تشکیل دهندهٔ کرهٔ زمین است که مخلوطی از گازها شامل نیتروژن ( ۷۸٪ ) ، اکسیژن ( ۲۱٪ ) ، آرگون ( ۰٫۹٪ ) و کربن دی اکسید ( ۰٫۰۳٪ ) است. اتمسفر زمین از سطح زمین آغاز شده و تا ارتفاع ۱۰٫۰۰۰ کیلومتر ( ۶٫۲۰۰ مایل ) ادامه می یابد. [ ۵] ۹۹ درصد از جوّ زمین در فاصله ۳۰ کیلومتری از سطح آن قرار دارد. اگرچه سیاره های دیگر منظومهٔ شمسی نیز هواکره دارند ولی جوّ زمین تنها جوّی است که از زندگی موجودات زنده پشتیبانی می کند. [ ۲]

آتمسفر. آتمسفر (atmosphere)
(یا: آتمسفر استاندارد) در فیزیک، واحد فشار، با نماد atm. برابر با ۷۶۰ میلی متر جیوه، ۱۰۱۳.۲۵ میلی بار، و ۱۰۵×۱.۰۱۳۲۵ پاسکال(نیوتون بر متر مربع) است. مقدار فشار واقعیکه جَوِّ زمین بر اجسام وارد می آورد، حدوداً برابر همین مقدار است ودر سطح دریا و دمای صفر درجۀ سانتی گراد، استاندارد فرض می شود و در فشارهای بالا به عنوان واحد فشار به کار می رود. نیز ← جوّ