لغت نامه دهخدا
سس. [ س ُ ] ( فرانسوی ، اِ ) چاشنی بعضی اغذیه. رب. ( فرهنگ فارسی معین ).
فرهنگ فارسی
( اسم ) چاشنی بعضی اغذیه رب .
فرهنگ معین
(س ) (اِ. ) گیاهی است از تیرة پیچکیان که جزو نباتات عالیة طفیلی است و چون بیشتر به گیاه شبدر حمله می کند آن را پیچ شبدر نیز گویند. سس به وسیلة مکینه هایی مواد غذایی گیاه میزبان را اخذ می کند و آن را زرد رنگ می سازد و از بین می برد، حامول .
فرهنگ عمید
چاشنی ای که با بعضی خوراک ها بخورند یا روی خوراک بریزند.
فرهنگستان زبان و ادب
گویش مازنی
دانشنامه عمومی
سُس، مایع غلیظی است که برای طعم و مزه دادن به انواع غذاها یا جذاب تر به نظر آمدن آن ها به کار می رود. برای مزه دارتر کردن غذا چاشنی های گوناگونی بکار می رود که سس ها جزئی از آن ها هستند. سس یک وامواژه لاتین در زبان فارسی است.
سس ها نقش مهمی در تهیه غذاهای فرانسوی دارند. سس های فرانسوی را با استفاده از نشاسته یا روو ( آردی که در کره تفت داده شده است ) غلیظ می کنند. پنج سس مادر یا اصلی در آشپزی کلاسیک فرانسوی عبارتند از:
• سس بشامل: اساس آن را آرد و شیر تشکیل می دهد.
• سس ولوته: اساس آن را گوشت ماهی یا مرغ و کره تشکیل می دهد
• سس هالندیز: اساس آن را زرده تخم مرغ و کره تشکیل می دهد
• سس گوجه فرنگی: اساس آن را گوجه فرنگی تشکیل می دهد.
• سس اسپانیول: اساس آن را پوره گوجه فرنگی و سبزیجات تشکیل می دهد
سس ها در دیگر کشورها هم نقش مهمی دارند:
در کشور انگلستان، سس گوشت نوعی سس سنتی محسوب می شود که معمولاً همراه با گوشت کباب شده مصرف می شود. مواد تشکیل دهنده آن، سیب زمینی، گوشت و سبزیجات پخته است. سس سیب و سس نعنا هم همراه با گوشت مصرف می شوند. کرم سالاد با انواع سالاد سرو می شود. سس کچاپ و سس قهوه ای، بیشتر با غذاهایی که سریع حاضر می شوند به کار می رود. خردل، با هر نوع غذایی به عنوان چاشنی استفاده می شود. کاسترد هم نوعی سس شیرین است که معمولاً همراه دسرها مصرف می شود. مردم آسیا از انواع دیگری سس استفاده می کنند: در چین، سس ها را از دانه سویا یا لوبیا سیاه تخمیر شده همراه با انواع روغن های تند، تهیه می کنند. مردم آسیای جنوب شرقی مثل تایلند و ویتنام، از سس هایی استفاده می کنند که در تهیه آن ها ماهی تخمیر شده به کار رفته است.
معمولاً سس های آسیایی غلیظ نیستند؛ چون در تهیه آن ها از عوامل غلیظ کننده مثل آرد یا کره استفاده نمی شود. تنها زمانی که مواد غلیظ کننده ای همچون نشاسته ذرت یا گیاه نشاسته در آخرین مرحله تهیه سس، به آن ها اضافه شود غلیظ می شوند.
تمامی سس های موجود و طرز تهیه آنها از ۴ سس مادر تشکیل شده اند که نام آنها رو در زیر مشاهده می کنید
• سس بشامل یا Bechamelle
• سس گوجه فرنگی یا Classic Tomato Sauce
• سس اسپانیایی یا Espagnole Sauce
• سس هلندی یا Hollandaise Sauce
سس هایی وجود دارند که ماده اصلی آنها، گوجه فرنگی است ( کچاپ، سس گوجه فرنگی ) یا از برخی دیگر از انواع سبزیجات به علاوه ادویه جات استفاده می شود. البته توجه داشته باشید که سس کچاپ را به غیر از گوجه فرنگی، می توان از انواع سبزی و میوه هم تهیه نمود. برخی سس ها را هم از میوه پخته تهیه می کنند که معمولاً پوست و بافت الیافی میوه را برداشته و میوه را شیرین و یکنواخت می کنند. این سس ها از جمله سس سیب، با غذاهای خاص و همچنین با انواع دسرها به کار برده می شوند.
سس ها نقش مهمی در تهیه غذاهای فرانسوی دارند. سس های فرانسوی را با استفاده از نشاسته یا روو ( آردی که در کره تفت داده شده است ) غلیظ می کنند. پنج سس مادر یا اصلی در آشپزی کلاسیک فرانسوی عبارتند از:
• سس بشامل: اساس آن را آرد و شیر تشکیل می دهد.
• سس ولوته: اساس آن را گوشت ماهی یا مرغ و کره تشکیل می دهد
• سس هالندیز: اساس آن را زرده تخم مرغ و کره تشکیل می دهد
• سس گوجه فرنگی: اساس آن را گوجه فرنگی تشکیل می دهد.
• سس اسپانیول: اساس آن را پوره گوجه فرنگی و سبزیجات تشکیل می دهد
سس ها در دیگر کشورها هم نقش مهمی دارند:
در کشور انگلستان، سس گوشت نوعی سس سنتی محسوب می شود که معمولاً همراه با گوشت کباب شده مصرف می شود. مواد تشکیل دهنده آن، سیب زمینی، گوشت و سبزیجات پخته است. سس سیب و سس نعنا هم همراه با گوشت مصرف می شوند. کرم سالاد با انواع سالاد سرو می شود. سس کچاپ و سس قهوه ای، بیشتر با غذاهایی که سریع حاضر می شوند به کار می رود. خردل، با هر نوع غذایی به عنوان چاشنی استفاده می شود. کاسترد هم نوعی سس شیرین است که معمولاً همراه دسرها مصرف می شود. مردم آسیا از انواع دیگری سس استفاده می کنند: در چین، سس ها را از دانه سویا یا لوبیا سیاه تخمیر شده همراه با انواع روغن های تند، تهیه می کنند. مردم آسیای جنوب شرقی مثل تایلند و ویتنام، از سس هایی استفاده می کنند که در تهیه آن ها ماهی تخمیر شده به کار رفته است.
معمولاً سس های آسیایی غلیظ نیستند؛ چون در تهیه آن ها از عوامل غلیظ کننده مثل آرد یا کره استفاده نمی شود. تنها زمانی که مواد غلیظ کننده ای همچون نشاسته ذرت یا گیاه نشاسته در آخرین مرحله تهیه سس، به آن ها اضافه شود غلیظ می شوند.
تمامی سس های موجود و طرز تهیه آنها از ۴ سس مادر تشکیل شده اند که نام آنها رو در زیر مشاهده می کنید
• سس بشامل یا Bechamelle
• سس گوجه فرنگی یا Classic Tomato Sauce
• سس اسپانیایی یا Espagnole Sauce
• سس هلندی یا Hollandaise Sauce
سس هایی وجود دارند که ماده اصلی آنها، گوجه فرنگی است ( کچاپ، سس گوجه فرنگی ) یا از برخی دیگر از انواع سبزیجات به علاوه ادویه جات استفاده می شود. البته توجه داشته باشید که سس کچاپ را به غیر از گوجه فرنگی، می توان از انواع سبزی و میوه هم تهیه نمود. برخی سس ها را هم از میوه پخته تهیه می کنند که معمولاً پوست و بافت الیافی میوه را برداشته و میوه را شیرین و یکنواخت می کنند. این سس ها از جمله سس سیب، با غذاهای خاص و همچنین با انواع دسرها به کار برده می شوند.
wiki: سس
سس (سرده). سِس ( نام علمی: Cuscuta ) یک گیاه کاملاً انگلی است که ریشه و برگ ندارد و مواد غذایی مورد نیاز خود را به طور کامل از گیاه میزبان می گیرد. بذر گیاه سس به مدت بسیار طولانی در خاک می ماند و گاه تا ۱۳ سال در خاک دوام می آورد و قادر به جوانه زدن است.
با نام علمی ( Cuscuta ) از تبار سسیان ( Cuscutaceae ) که بعضی ها از آن به عنوان تنها عضو انگلی خانواده ( Convolvulacrae ) ( پیچک ) یاد می کنند.
سسیان تیره ای انگلی از بادنجان سانانِ غالباً بالارونده و پیچان هستند که سبزینه ندارند و با اندام های مکنده به نامه مکینه ( Haustorium ) به میزبان خود می چسبند. [ ۱]
بذر سس هنگامی که در شرایط مساعد قرار می گیرد جوانه می زند و یک ساقه زیرزمینی تولید می کند که این ساقه زیرزمینی به طور بسیار جالبی در خاک حرکت می کند تا به ریشه گیاه میزبان برسد. نحوه حرکت سس به این صورت است که پس از اینکه تمامی محتویات بذر صرف رشد ساقه زیرزمینی شد جوانه انتهایی ساقه زیرزمینی انرژی خود را برای رشد از خود ساقه می گیرد به این صورت که مواد غذایی موجود در انتهای ساقه زیرزمینی را می گیرد و صرف رشد خود ساقه زیرزمینی می کند به این ترتیب از انتهای ساقه زیرزمینی کاسته و به ابتدای ان اضافه می شود و ساقه زیرزمینی رو به جلو حرکت می کند. جهت حرکت هم اتفاقی است این حرکت تا به آنجا ادامه می یابد که یا ساقه زیرزمینی به ریشه گیاه میزبان می رسد و با ترشح آنزیم هایی دیواره سلولی را شکافته و اندام مکنده خود را وارد ریشه می کند و از مواد غذایی ساخته شده توسط گیاه میزبان برای رشد و تولید مثل خود استفاده می کند یا در این مدت به هیچ گیاهی برخورد نمی کند و مواد غذایی خود را تماماً استفاده می کند و از بین می رود. ساقه سس زردرنگ می باشد و روی طیف وسیعی از گیاهان رشد می کند و باعث از بین رفتن یا ضعیف شدن گیاه میزبان می شود.
• سس اروپاییCuscuta europaea
• سس انبوه Cuscuta approximata
• سس چینی Cuscuta chinensis
• سس رایج Cuscuta campestris
• سس ژاپنی Cuscuta japonica
• سس شبدری Cuscuta epithymum
• سس کالیفرنیا Cuscuta californica
• سس نخ طلایی Cuscuta pacifica
• استفاده ار بذر خالص
• از کودها آلوده دامی استفاده نکنید و از چرا دام در مزارع آلوده به سس جدا خودداری کنید
• سس را قبل از به بذر نشستن به هر طرق ممکن نابود نمایید: مکانیکی. شیمیایی. سوزانیدن و غیره؛ زیرا همین بذرها خاک را برای سال آینده آلوده می سازند.
• هر قطعه از رشته های سس در طول فصل بهار و تابستان به تنهایی می تواند رشد کرده و آلودگی ایجاد نماید؛ لذا به هنگام مبارزه مکانیکی کلیه سس های کنده شده باید در جایی به دور از محصول جمع آوری و روی آن نیز خاک ریخته شود. یا بهتر این که سوزانیده شوند تا بذرهای موجود نیز از میان بروند.
• ایجاد تناوب زراعی در زمین های آلوده به سس با کاشت محصولات مقاوم مانند: گندم. جو. ذرت یا سویا.
• شخم عمیق بذرهای جدید سس را به عمق خاک می برد و از جوانه زدن آنها جلوگیری به عمل می آورد. زمین های که به این منظور شخم زده می شوند باید تا چندین سال بعد شخم عمیق زده نشوند تا از بالا آمدن بذور دفن شده جلوگیری به عمل آید. البته این عمل باعث می شود تعدادی از بذرهای دفن شده در عمق خاک نیز به سطح آورده شوند برای مبارزه با این بذور تیلر یا شخم کم عمق در بهار جوانه های سس را نابود می سازد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبا نام علمی ( Cuscuta ) از تبار سسیان ( Cuscutaceae ) که بعضی ها از آن به عنوان تنها عضو انگلی خانواده ( Convolvulacrae ) ( پیچک ) یاد می کنند.
سسیان تیره ای انگلی از بادنجان سانانِ غالباً بالارونده و پیچان هستند که سبزینه ندارند و با اندام های مکنده به نامه مکینه ( Haustorium ) به میزبان خود می چسبند. [ ۱]
بذر سس هنگامی که در شرایط مساعد قرار می گیرد جوانه می زند و یک ساقه زیرزمینی تولید می کند که این ساقه زیرزمینی به طور بسیار جالبی در خاک حرکت می کند تا به ریشه گیاه میزبان برسد. نحوه حرکت سس به این صورت است که پس از اینکه تمامی محتویات بذر صرف رشد ساقه زیرزمینی شد جوانه انتهایی ساقه زیرزمینی انرژی خود را برای رشد از خود ساقه می گیرد به این صورت که مواد غذایی موجود در انتهای ساقه زیرزمینی را می گیرد و صرف رشد خود ساقه زیرزمینی می کند به این ترتیب از انتهای ساقه زیرزمینی کاسته و به ابتدای ان اضافه می شود و ساقه زیرزمینی رو به جلو حرکت می کند. جهت حرکت هم اتفاقی است این حرکت تا به آنجا ادامه می یابد که یا ساقه زیرزمینی به ریشه گیاه میزبان می رسد و با ترشح آنزیم هایی دیواره سلولی را شکافته و اندام مکنده خود را وارد ریشه می کند و از مواد غذایی ساخته شده توسط گیاه میزبان برای رشد و تولید مثل خود استفاده می کند یا در این مدت به هیچ گیاهی برخورد نمی کند و مواد غذایی خود را تماماً استفاده می کند و از بین می رود. ساقه سس زردرنگ می باشد و روی طیف وسیعی از گیاهان رشد می کند و باعث از بین رفتن یا ضعیف شدن گیاه میزبان می شود.
• سس اروپاییCuscuta europaea
• سس انبوه Cuscuta approximata
• سس چینی Cuscuta chinensis
• سس رایج Cuscuta campestris
• سس ژاپنی Cuscuta japonica
• سس شبدری Cuscuta epithymum
• سس کالیفرنیا Cuscuta californica
• سس نخ طلایی Cuscuta pacifica
• استفاده ار بذر خالص
• از کودها آلوده دامی استفاده نکنید و از چرا دام در مزارع آلوده به سس جدا خودداری کنید
• سس را قبل از به بذر نشستن به هر طرق ممکن نابود نمایید: مکانیکی. شیمیایی. سوزانیدن و غیره؛ زیرا همین بذرها خاک را برای سال آینده آلوده می سازند.
• هر قطعه از رشته های سس در طول فصل بهار و تابستان به تنهایی می تواند رشد کرده و آلودگی ایجاد نماید؛ لذا به هنگام مبارزه مکانیکی کلیه سس های کنده شده باید در جایی به دور از محصول جمع آوری و روی آن نیز خاک ریخته شود. یا بهتر این که سوزانیده شوند تا بذرهای موجود نیز از میان بروند.
• ایجاد تناوب زراعی در زمین های آلوده به سس با کاشت محصولات مقاوم مانند: گندم. جو. ذرت یا سویا.
• شخم عمیق بذرهای جدید سس را به عمق خاک می برد و از جوانه زدن آنها جلوگیری به عمل می آورد. زمین های که به این منظور شخم زده می شوند باید تا چندین سال بعد شخم عمیق زده نشوند تا از بالا آمدن بذور دفن شده جلوگیری به عمل آید. البته این عمل باعث می شود تعدادی از بذرهای دفن شده در عمق خاک نیز به سطح آورده شوند برای مبارزه با این بذور تیلر یا شخم کم عمق در بهار جوانه های سس را نابود می سازد.
wiki: سس (سرده)
دانشنامه آزاد فارسی
سِس (dodder)
سِس
گیاهی انگلی، از جنس سس (کوسکوتا)، تیرۀ پیچک (کونولولاسه). این گیاه فاقد برگ یا ریشه است. ساقۀنازک آن به دور گیاه میزبانمی پیچد و مکینههای خود را به داخل بافت آن فرو می کند و مواد غذایی را بیرون می کِشد. گل های سس بسیار ریز و به رنگ های سفید، صورتی و گاهی مایل به زردند. در ایران، از این جنس بیش از ۱۸ گونه یافت می شود که انگل گیاهان زراعی و وحشی اند.
سِس
گیاهی انگلی، از جنس سس (کوسکوتا)، تیرۀ پیچک (کونولولاسه). این گیاه فاقد برگ یا ریشه است. ساقۀنازک آن به دور گیاه میزبانمی پیچد و مکینههای خود را به داخل بافت آن فرو می کند و مواد غذایی را بیرون می کِشد. گل های سس بسیار ریز و به رنگ های سفید، صورتی و گاهی مایل به زردند. در ایران، از این جنس بیش از ۱۸ گونه یافت می شود که انگل گیاهان زراعی و وحشی اند.
wikijoo: سس
سس (آشپزی). در مکاتب گوناگون آشپزی، نام عام شماری از افزودنی ها. سُس بر دو نوع است: سُس سالاد که سردبه سرد به سالاد افزوده می شود و جنبۀ آرایشی آن با نقشی که در مزۀ سالاد دارد، هم قدر است؛ سُس غذا که ممکن است غذا را به همراه آن بپزند. برخی از انواع سُس، مثل سُس مایونز، با سالاد و نیز با انواع غذا های اصلی مصرف می شود. سُس خوراک معمولاً همان مایعی است که مواد اصلی هر غذا در آن قوام می آید. به این مایع موادی چون گرد نانوایی، آرد و روغن، خمیر آرد و کره، نشاسته، و زردۀ تخم مرغ نیز می افزایند؛ مثل مایع گوشت یا ماهی پخته. از انواع سُس سالاد: سُس فرانسوی، فراهم آمده از روغن، سرکه، لیمو، و نمک و فلفل؛ سُس خیار، فراهم آمده از خیار رنده شده و خامه، لیمو، فلفل قرمز ساییده، و نمک. از انواع سُس غذاهای اصلی: سُس بِئارنِز، فراهم آمده از زردۀ تخم مرغ، کره، موسیرترشی، ترخون، جعفری، سرکه، و نمک؛ سُس باربیکیو، فراهم آمده از پیاز رنده شده، سیر کوبیده، آب مرغ، سُس گوجه فرنگی، کارامل سیاه، گرد پابریکا، نعنای خشک، آویشن، خردل، برگ بو، شکر، سرکۀ سیر ترشی کهنه، آب لیمو، کره، روغن، و نمک و فلفل قرمز.
wikijoo: سس_(آشپزی)
مترادف ها
ارایش، لباس، مرهم، مخلفات، چاشنی، سس، مرهم گذاری وزخم بندی
پیشنهاد کاربران
سس = مزمایه
در ترکی سس ینی صدا
نوعی خوراکی که بسیار خوشمزه است
رچال تُند= سُس= مزمایه
برگرفته از فرهنگ نامه ( ( چیلو ) ) .
اسل شناسی واژگان فارسی از ( ( زبان روزمره ) ) .
نویسنده: امیرمسعودمسعودی مسعودلشکر نجم آبادی
#آسانیک گری
برگرفته از فرهنگ نامه ( ( چیلو ) ) .
اسل شناسی واژگان فارسی از ( ( زبان روزمره ) ) .
نویسنده: امیرمسعودمسعودی مسعودلشکر نجم آبادی
#آسانیک گری
سَس در گویش گیلانی ها به معنی بی نمک میباشد .
سَس ( Səs ) :در زبان ترکی بعنی صدا
سس soss ، چاشنی غذا ، در گویش شهربابکی به شش ، سس ، سل و پف هم می گویند
سس ، sess , گیاهی انگل وزرد رنگ شبیه ماکارونی که به ان درشهربابک گرگاس می گویند
سس ، sess , گیاهی انگل وزرد رنگ شبیه ماکارونی که به ان درشهربابک گرگاس می گویند
سَس = در مازنی، به معنی بی نمک است.
سِس علف هرز یک گیاه کاملاً انگلی می باشد
که دارای ریشه و برگ نیست و مواد غذایی مورد نیاز خود را به دلیل نداشتن کلروفیل با پیچیدن به دور ساقه ی گیاه میزبانبه طور کامل از گیاه میزبان می گیرد.
بذر گیاه سس به مدت بسیار طولانی در خاک می ماند و گاه تا ۱۳ سال در خاک دوام می آورد و قادر به جوانه زدن می باشد.
... [مشاهده متن کامل]
نام علمی این گیاه Cuscuta میباشد
که دارای ریشه و برگ نیست و مواد غذایی مورد نیاز خود را به دلیل نداشتن کلروفیل با پیچیدن به دور ساقه ی گیاه میزبانبه طور کامل از گیاه میزبان می گیرد.
بذر گیاه سس به مدت بسیار طولانی در خاک می ماند و گاه تا ۱۳ سال در خاک دوام می آورد و قادر به جوانه زدن می باشد.
... [مشاهده متن کامل]
نام علمی این گیاه Cuscuta میباشد
سِس ( نام علمی: Cuscuta ) یک گیاه کاملاً انگلی می باشد که دارای ریشه و برگ نیست و مواد غذایی مورد نیاز خود را به طور کامل از گیاه میزبان می گیرد. بذر گیاه سس به مدت بسیار طولانی در خاک می ماند و گاه تا ۱۳ سال در خاک دوام می آورد و قادر به جوانه زدن می باشد.
( سُ ) در گویش شهرستان بهاباد سس همان شش یا ریه یا جگر سفید است که در استان کرمان پف ( پُ ) به آن گفته می شود.
سس
اشاره
و « شن » و در تفرش « سس » سس نام کلی است که در ایران به گونههای مختلف گیاهی پیچنده و انگلی گفته میشود. در اصفهان
نامند. در کتب طب Dodder و به انگلیسی Cuscute نامند. به فرانسوی بهطور کلی انواع آن را « زجمول » در بعضی مناطق آن را
... [مشاهده متن کامل]
آورده شده است. گیاهی است از « کشوت » و « کشوث » ، « آفیثیمون » ، « آفتیمون » سنتی انواع آن با نامهای
بیش از 80 گونه آن تا حال شناسایی شده که عموم آنها پیچنده و انگلی ، Cuscutaceae یا Convolvulaceae خانواده
میباشند و غالب آنها در ایران میرویند و آفت انگلی مهم گیاهان مختلف زراعی نظیر یونجه، عدس، ریحان، صغز، نعنا، کتان،
شبدر، آویشم و تعداد زیادی گیاهان دیگر هستند.
مشخصات کلی سسها
کوسکوتها یا سسها بهطور کلی گیاهانی هستند پیچنده، انگلی، بدون برگ و بدون کلروفیل با ساقههای نازک نخی. برگهای آنها
رشد نکرده و بهقدری ریز است که بدون برگ به نظر میرسند. از نظر بذری گیاهانی یکساله هستند ولی از نظر قطعاتی از ساقه
آنها که دارای آلت مکنده است و روی بدنه سایر گیاهان مستقر میشوند گیاهی چندساله محسوب میشود. به علاوه در خاک
تشکیل غدههایی میدهند که در بهار سال بعد مجددا منشاء رویش یک گیاه کوسکوت دیگر میشوند. بذر کوسکوت در اوایل
بهار جوانه زده و به کمک ماده ذخیرهای آلبومن که در خود دارند، موجب
معارف گیاهی، ج 6، ص: 393
رشد ریشه و گیاه میشوند که در خاک فرو رفته و در عین حال یک ساقه هوایی نیز از آن خارج میشود و رشد میکند و از همان
آغاز بیرون آمدن از خاک شروع به جستجو برای یافتن یک گیاه میزبان در نزدیکی خود میکند که به آن پیچنده و مکنده خود را
برای تغذیه و ادامه حیات در آن فرو کند. اگر در نزدیکی خود گیاه میزبان نیابد و تأخیری در استقرار آن روی دیگری بشود پس از
مدتی که ذخیره محدود آلبومن دانه تمام شد ناچار گیاه کوسکوت میخشکد و از بین میرود ولی اگر گیاه میزبان را در همان
اوایل رشد در نزدیکی خود پیدا کند بیدرنگ دور آن پیچیده و پس از فرو کردن مکنده در گیاه میزبان پس از مدت کوتاهی
ریشه و قسمت پایین ساقه آنکه وصل به ریشه است خشک شده و گیاه کوسکوت مستقلا روی گیاه میزبان مستقر و با استفاده از
شیره گیاهی گیاه میزبان به زندگی انگلی خود ادامه میدهد و بتدریج ساقههای نخی نازک خود را هرچه بیشتر دور گیاه میپیچد.
در اینجا نکته قابل ذکر این است که در عین حال که گونههای مختلف کوسکوت، گیاهان میزبان خاصی را طالب میباشند، مثلا
نیز مینامند Cuscute du thym بیشتر به گیاه آویشم 471 ] حمله میکند و به همین دلیل آن را Cuscuta minor گونه
Cuscuta که یک وایتهای از کوسکوت آویشم است، معمولا آفت مزارع یونجه و شبدر میباشد و یا Cuscuta trifolii و
که معمولا به کتان حمله میکند، ولی در عین حال همیشه گیاه میزبان و مورد علاقه هرگونهای از کوسکوت یک epilinum
گیاه خاص نمیباشد و با توسعه و گسترش در یک مزرعه به سایر گیاهان موجود در مزرعه نیز حمله میکند، به این ترتیب هر نوع
سس به چند نوع گیاه مختلف حمله میکند.
موضوع دیگر جالب توجه این است که بررسیهای شیمیایی نشان میدهد که ترکیبات شیمیایی کوسکوتها یا سسها حتی ترکیب
شیمیایی یک گونه سس بسته به اینکه روی چه گیاهی مستقر شده و از شیره گیاهی چه گیاهی تغذیه کرده باشد، متفاوت است.
[ که یک سس دارویی است وقتی روی گیاه صندل مستقر میشود از آن ماده دی - مانیتول 472 Cuscuta reflexa مثلا گونه
میگیرد و وقتی همین سس روی سایر گیاهان میزبان خود مستقر میشود در آن ماده دولسیتول 473 ] تشکیل میشود.
معارف گیاهی، ج 6، ص: 394
با توجه به توضیحات فوق روشن میشود که کوسکوتها از جمله سسها در ایران از آفتهای مخرّب زراعی هستند و اگر در مزرعه
یونجه، عدس، شبدر، کتان، ریحان و نظایر آن پیدا شود، موجب نگرانی زارع میشود زیرا به احتمال زیاد قسمت عمده زراعت او
در فاصله کوتاهی نابود میشود ولی گونههایی از این گیاه انگلی مخرّب، در عین حال که آفت گیاهان زراعی هستند ولی منبع
صفحه 485 از 597 www. Ghaemiyeh. com معارف گیاهی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
داروهای شفابخشی برای انسان میباشند و در طب سنتی از انواع آن برای مداوا و معالجه بیماریهای مختلف بهطور وسیعی استفاده
میشده است. با این توضیحات مقدماتی اینک به شرح چندگونه از کوسکوت دارویی میپردازیم:
1. افتیمون:
اشاره
شرح اسماء] ] « افیثیمون » الابنیه ) و ) « آفتیمون » ، « آفتیمون » گیاهی است پیچنده انگلی از انواع سس، در کتب طب سنتی با نامهای
گویند. Dodder و به انگلیسی Cuscute du thym Cuscute آمده است. به فرانسوی آن را
. Cuscuta epithymum Murr نام علمی آن Cuscutaceae یا Convolvulaceae گیاهی است از خانواده
میباشد. . Cuscuta epithymum ( L . ) Murr یا
کلمه افتیمون ظاهرا از لغت یونانی آن گرفته شده و این لغت در یونانی به معنای دواء الجنون میباشد و این یکی از دهها خواص
افتیمون است که برای بیماریهای عصبی و جنون به کار میرود و در شرح خواص آن خواهد آمد.
مشخصات
افتیمون گیاهی است یکساله که در بهار میروید و به گیاهان میزبان خود حمله میکند و به آنها میپیچد و تا اواخر تابستان هم
پابهپای میزبان ضعیف شده، رشد میکند و گل و بذر میدهد. ساقههای آن به شکل نخ قرمز رنگ یا قرمز مایل به زرد است. گل
آن سرخ غباردار با ریشکهای بسیار نازک مانند مو و تخم آن ریز، مغز آن سرخ مایل به زرد که روی آن را قشر سخت سیاهی
پوشانیده است.
اینگونه سس در ایران در اطراف تهران در کرج، در دامنههای البرز در کندوان، پل زنگوله و در دیلمان در مزارع غلات، در
و Vicia در فارس در کازرون انگل روی ، Lactuca orientalis شوش، ازنا، همدان و در اصفهان در شاه کوه انگل روی گیاه
در بندرعباس انگل روی ش . . .
اشاره
و « شن » و در تفرش « سس » سس نام کلی است که در ایران به گونههای مختلف گیاهی پیچنده و انگلی گفته میشود. در اصفهان
نامند. در کتب طب Dodder و به انگلیسی Cuscute نامند. به فرانسوی بهطور کلی انواع آن را « زجمول » در بعضی مناطق آن را
... [مشاهده متن کامل]
آورده شده است. گیاهی است از « کشوت » و « کشوث » ، « آفیثیمون » ، « آفتیمون » سنتی انواع آن با نامهای
بیش از 80 گونه آن تا حال شناسایی شده که عموم آنها پیچنده و انگلی ، Cuscutaceae یا Convolvulaceae خانواده
میباشند و غالب آنها در ایران میرویند و آفت انگلی مهم گیاهان مختلف زراعی نظیر یونجه، عدس، ریحان، صغز، نعنا، کتان،
شبدر، آویشم و تعداد زیادی گیاهان دیگر هستند.
مشخصات کلی سسها
کوسکوتها یا سسها بهطور کلی گیاهانی هستند پیچنده، انگلی، بدون برگ و بدون کلروفیل با ساقههای نازک نخی. برگهای آنها
رشد نکرده و بهقدری ریز است که بدون برگ به نظر میرسند. از نظر بذری گیاهانی یکساله هستند ولی از نظر قطعاتی از ساقه
آنها که دارای آلت مکنده است و روی بدنه سایر گیاهان مستقر میشوند گیاهی چندساله محسوب میشود. به علاوه در خاک
تشکیل غدههایی میدهند که در بهار سال بعد مجددا منشاء رویش یک گیاه کوسکوت دیگر میشوند. بذر کوسکوت در اوایل
بهار جوانه زده و به کمک ماده ذخیرهای آلبومن که در خود دارند، موجب
معارف گیاهی، ج 6، ص: 393
رشد ریشه و گیاه میشوند که در خاک فرو رفته و در عین حال یک ساقه هوایی نیز از آن خارج میشود و رشد میکند و از همان
آغاز بیرون آمدن از خاک شروع به جستجو برای یافتن یک گیاه میزبان در نزدیکی خود میکند که به آن پیچنده و مکنده خود را
برای تغذیه و ادامه حیات در آن فرو کند. اگر در نزدیکی خود گیاه میزبان نیابد و تأخیری در استقرار آن روی دیگری بشود پس از
مدتی که ذخیره محدود آلبومن دانه تمام شد ناچار گیاه کوسکوت میخشکد و از بین میرود ولی اگر گیاه میزبان را در همان
اوایل رشد در نزدیکی خود پیدا کند بیدرنگ دور آن پیچیده و پس از فرو کردن مکنده در گیاه میزبان پس از مدت کوتاهی
ریشه و قسمت پایین ساقه آنکه وصل به ریشه است خشک شده و گیاه کوسکوت مستقلا روی گیاه میزبان مستقر و با استفاده از
شیره گیاهی گیاه میزبان به زندگی انگلی خود ادامه میدهد و بتدریج ساقههای نخی نازک خود را هرچه بیشتر دور گیاه میپیچد.
در اینجا نکته قابل ذکر این است که در عین حال که گونههای مختلف کوسکوت، گیاهان میزبان خاصی را طالب میباشند، مثلا
نیز مینامند Cuscute du thym بیشتر به گیاه آویشم 471 ] حمله میکند و به همین دلیل آن را Cuscuta minor گونه
Cuscuta که یک وایتهای از کوسکوت آویشم است، معمولا آفت مزارع یونجه و شبدر میباشد و یا Cuscuta trifolii و
که معمولا به کتان حمله میکند، ولی در عین حال همیشه گیاه میزبان و مورد علاقه هرگونهای از کوسکوت یک epilinum
گیاه خاص نمیباشد و با توسعه و گسترش در یک مزرعه به سایر گیاهان موجود در مزرعه نیز حمله میکند، به این ترتیب هر نوع
سس به چند نوع گیاه مختلف حمله میکند.
موضوع دیگر جالب توجه این است که بررسیهای شیمیایی نشان میدهد که ترکیبات شیمیایی کوسکوتها یا سسها حتی ترکیب
شیمیایی یک گونه سس بسته به اینکه روی چه گیاهی مستقر شده و از شیره گیاهی چه گیاهی تغذیه کرده باشد، متفاوت است.
[ که یک سس دارویی است وقتی روی گیاه صندل مستقر میشود از آن ماده دی - مانیتول 472 Cuscuta reflexa مثلا گونه
میگیرد و وقتی همین سس روی سایر گیاهان میزبان خود مستقر میشود در آن ماده دولسیتول 473 ] تشکیل میشود.
معارف گیاهی، ج 6، ص: 394
با توجه به توضیحات فوق روشن میشود که کوسکوتها از جمله سسها در ایران از آفتهای مخرّب زراعی هستند و اگر در مزرعه
یونجه، عدس، شبدر، کتان، ریحان و نظایر آن پیدا شود، موجب نگرانی زارع میشود زیرا به احتمال زیاد قسمت عمده زراعت او
در فاصله کوتاهی نابود میشود ولی گونههایی از این گیاه انگلی مخرّب، در عین حال که آفت گیاهان زراعی هستند ولی منبع
صفحه 485 از 597 www. Ghaemiyeh. com معارف گیاهی مرکز تحقیقات رایانهای قائمیه اصفهان
داروهای شفابخشی برای انسان میباشند و در طب سنتی از انواع آن برای مداوا و معالجه بیماریهای مختلف بهطور وسیعی استفاده
میشده است. با این توضیحات مقدماتی اینک به شرح چندگونه از کوسکوت دارویی میپردازیم:
1. افتیمون:
اشاره
شرح اسماء] ] « افیثیمون » الابنیه ) و ) « آفتیمون » ، « آفتیمون » گیاهی است پیچنده انگلی از انواع سس، در کتب طب سنتی با نامهای
گویند. Dodder و به انگلیسی Cuscute du thym Cuscute آمده است. به فرانسوی آن را
. Cuscuta epithymum Murr نام علمی آن Cuscutaceae یا Convolvulaceae گیاهی است از خانواده
میباشد. . Cuscuta epithymum ( L . ) Murr یا
کلمه افتیمون ظاهرا از لغت یونانی آن گرفته شده و این لغت در یونانی به معنای دواء الجنون میباشد و این یکی از دهها خواص
افتیمون است که برای بیماریهای عصبی و جنون به کار میرود و در شرح خواص آن خواهد آمد.
مشخصات
افتیمون گیاهی است یکساله که در بهار میروید و به گیاهان میزبان خود حمله میکند و به آنها میپیچد و تا اواخر تابستان هم
پابهپای میزبان ضعیف شده، رشد میکند و گل و بذر میدهد. ساقههای آن به شکل نخ قرمز رنگ یا قرمز مایل به زرد است. گل
آن سرخ غباردار با ریشکهای بسیار نازک مانند مو و تخم آن ریز، مغز آن سرخ مایل به زرد که روی آن را قشر سخت سیاهی
پوشانیده است.
اینگونه سس در ایران در اطراف تهران در کرج، در دامنههای البرز در کندوان، پل زنگوله و در دیلمان در مزارع غلات، در
و Vicia در فارس در کازرون انگل روی ، Lactuca orientalis شوش، ازنا، همدان و در اصفهان در شاه کوه انگل روی گیاه
در بندرعباس انگل روی ش . . .
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٢)