پیشنهاد‌های بهرام (٩٠٠)

زی نگاری

پیشروی هموگان واژه های پیشروی به چم تقدیم و هموگان به چم اعتدالین جداگانه در ستار شناسی به کار برده شده اند.

پیشروی ( در دانش ستاره شناسی )

آبامگان آسمانی در برخی نگارش ها به جای واژه برج واژه زیبای �آبام� به کار برده می شود. از این رو به جای بروج فلکی، �آبامگان آسمانی� پیشنهاد می شود.

آبام آسمانی در برخی نگارش ها به جای واژه برج واژه زیبای �آبام� به کار برده می شود. از این رو به جای برج فلکی �آبام آسمانی� پیشناد می شود.

آبامگرد واژه زیبای �آبامگرد� در برخی نگارش ها به جای دایره البروج به کار برده می شود.

پن سالاری واژه فن اربی شده پن است.

پن سالار واژه فن اربی شده پن است.

اکیپ و تیم یک مفهوم هستند که در زبان فرانسوی �quipe و در زبان انگلیسی team است. برابر پارسی این واژه �یارگان� است که در برخی نگارش ها پذیرفته شده است ...

سنگ وارگی

مهری

آبگینه آبگینه چشم واژه آبگینه به چم زجاجیه هم اکنون در برخی نگارش ها در باره چشم دیده می شود

یارینه واژه یارینه هم اکنون در برخی نگارش ها دیده می شود

رنگینه رنگینه چشم

سختینه واژه سختینه هم اکنون در برخی نگارش ها دیده می شود

کژپنداری نیرنگ کژپنداشت نیرنگ

نگره ی نیرنگ

کژپندار

نمازسو

بسته پایان یافته

هنگارگشایی

نگرپذیر

نگرناپذیر

مهارپذیر

مهارناپذیر

پیش واگ، پیش نشان

زِبَرواگ، زِبَرنشان

بخشمان ( عمل ریاضی تقسیم )

بدزبانی

خو رهایی

خوآور، خوی آور

خوگرفت

پسگیری آبرو

شیدبافت

درخشانی

تخم بند

ساگبند ساگ به چم ساق است

شرمپوش پوشش شرمگاه

تاپوش کوته نوشت تاب پوش به چم پوشاک تابستانی

پَرپوش در گذشته پافرهارا با پَر پُر میکردند که جلوی رخنه کردن سرما و نگهداشتن گرمای تن شود. از این رو واژه پرپوش بی آنکه گگرته برداری شود پیشنهاد می ...

نیم تن پوش ژاکت را برای نخستین بار روی نیم تنه ( جلیقه ) می پوشیدند. از این رو �نیم تن پوش� که کوته نوشت واژه �نیم تنه پوش� است پیشنهاد می شود.

نگهدارخواه

بهسازخواه

همچندی وار

راسه ای وار ( در ریاضیات ) خطی ( راسه ای )

برون تار

برتار

برچیده

خرسازی

پادتسوگرد تسو به چم ساعت است

تسوگرد تسو به چم ساعت است

پس نشینی

نشانده ( مُعَیَن )

نشاندن

سه تایی، سه گانه

نیروی پاسبانی

خوش چیده، به چیده، نیک چیده

چینش

بن نویس آوانگاری میان کشوری، بن نویس آوانگاری جهان گستر

بُن نویس الفبا بنیاد نوشتن است. از ای رو واژه بن نویس پیشنهاد می شود.

آواشناسی فونتیک الفبا نیست. دانش شتاخت آواهاست.

پشتوان

دورو

دورویی

کهن نگاشت ها تاریخ ( کهن نگاشت )

شَهبُد

توان انباره

سپندی، سپنتایی

روشن اندیش

زیستکار واژه زیستکار به چم کارما در برخی نگارشها دیده می شود

سرآمدی

کوته گشت

کهنگرا

نوآزادیگرا

نوآزادیگرا

نواداری

بزهگان

آریانا آبخوست آریانا در شاخاب پارس و در ۱۵۰ کیلومتری نیمروز آبخوست کیش است که شوربختانه کشور امارات متهده اربی در آن جا خوش کرده است.

بوموسا پیش از آمدن انگلیسیها، مردی به نام موسا کنشگر آبادانی این آبخوست شد و پس از زمانی، نام �بابا موسا� بر این آبخوست گذاشته شد. �بابا موسا� در زبا ...

پی بردن

پی برنده

فرمانروای خانه، فرمانروای کار امریکا از نام ایتالیایی Amerigo به چم فرمانروای خانه یا فرمانروای کار برگرفته شده است.

وردایش

ارزه دهی

آتَرمگر واژه آتَرمگر به چم دترمینان در برخی نگارش ها دیده می شود

اختر نشیم اختر به چم ستاره و نشیم به چم قطب است

بهیزک گیری، بهیزک شماری بهیزک به چم کبیسه است

خورماهی

زادی

کوچی ماهی

نابخردانه، نابخرد

درونرو

آیین واره

وارون واره

دلاورانه، دلیرانه

فرزانگان

پوشش سازی

همسنجی وارون

دگر هم سنجی

کج هم سنجی

کارواژه های بی سامان

پایسته سازی

ناپایستگی

دوپهلویی، چندپهلویی

زیریاد

پی آوری ( تعلیل ) پی آور ( علت ) پیامد ( معلول )

پی آور ( علت ) پیامد ( معلول )

نابسنده

فراگرایی

فراآزادی گرا

فراهمبودگرا

فرامیهن گرا

فراجهان گرا

فراایرانگرا

تُرکگرا

زیست بنیان

کالبدشناسی، پیکرشناسی

چیره جو

رایگروه رای به چم مشورت، گروه مشورتی کارگروه ( کمیته )

منگاه کوته نوشت منگ به چم قمار گاه پسوند جا

انباره دار انباره به چم بانک

مهستان بنیانگذاران

گذار

انبازگاه انباز به چم مشترک و گاه پسوند جا

آواپرایی

چون من

سیاهه بازآیشی سیاهه به چم جدول بازآیش به چم تناوب

شاره دان شاره به چم سیال و دان به چم جاافزار

ناوندها

ناوندیافته

ناوندی

نافه گریز، ناوندگریز

گریز از نافه، گریز از ناوند

پشتوانش

پشتوان

پشتوانه پشتوانش

دور، کم گمان

پراکنش

آموزه ها

اندیش ورزی

آموزگاری

آموزگار، آموزگر

زیو از واژه زیوش به چم عمر برگرفته ام.

سگکسا

پن نگاری

نمودگر

نمودگری

بی چم

سرگوشی

داداری

آگاهش

آگاهیده

شورآفرین

شورآفرینی

در پوشش

کشو

کشت افزار

آتش انداز

نانوایی، نانواخانه

تلخه ای

آستان

سالارگریز

سالارگریزی

وارَها

وارهانی

در آشکار

زیر هات ( برای نگارش ) هات به چم فصل

بدفرناباز فرنایش به چم استدلال

کج فرناگر فرنایش به چم استدلال

کج فرنایی فرنایش به چم استدلال بدفرنایی ( مغلطه )

بدفرنایی فرنایش به چم استدلال

توده فریبی

ناموسبان

ناموسگرایی در کنار واژه ناموس پرستی می تواند درخور باشد

ناموس پرست، ناموسگرا

پیشران، پیشرانه ( در دانش مهندسی )

بزرگ انگاری، بزرگ شماری، بزرگ پنداری

پرپشتی

والایش

فرازمون کوته نوشت فرا آزمون ( فراتر از دیگر آزمونها ) یا کوته نوشت فر آزمون ( آزمون با شکوه ) که هر دو برداشت می تواند چم آن را برساند

آزمون فراگیر

بودگاه

پسزن، وازن

واگردانی، واگردان

واگرداننده، واگردان

واگردانی جبران می کنم ( وا می گردانم ) جبران همیشه به چم پس دادن نیست. گاهی به چم بازگرداندن به سان آغازین است یا بهبود است.

پسگام

پیشگام

پسخور، پسخوراند هر دو واژه در بسیاری از نگارش ها دیده می شود

پیشخوراند، پیشخور

بازگشت

تراکاری

زمپوش کوته نوشت پوشاک زمستانی

بیستین کوته نوشت واژه بی آستین است

برشته این واژه به چم برشته از زبان روسی به پارسی راه یافت.

نوشاوند اگر نخواهیم در پارسی انگاری ریشه واژه ها پافشاری بی پایه داشته باشیم، واژه هایی مانند سماور، کتری و استکان از زبان روسی به پارسی راه یافت. اس ...

جوشاوند اگر نخواهیم در پارسی انگاری ریشه واژه ها پافشاری بی پایه داشته باشیم، واژه هایی مانند سماور، کتری و استکان از زبان روسی به پارسی راه یافت. کت ...

یگانگی پاک

گسست

نامانا

مانا

مانداشت

پایستاری در کنش شناسی ( سینتیک ) از واژه پایستاری تکانه به جای بقای اندازه حرکت در بسیاری از نگارشها بهره گرفته شده است

مانایی

فرنودگرایی فرنود به چم منطق است

نابرابری

توپ اندازی

دژسالاری این واژه هم اکنون در برخی نگارش ها دیده می شود

ساختاربندی، سازمانبندی

سرریز کردن، سرکشی

تلاش انبازی، کوشش انبازی، هم تلاشی، هم کوششی تشریک به چم شرکت دادن ( انباز کردن ) و مساعی به چم کمک ها

گمان دار

پسگام

پسگامی

با آن همه ذلک به چم آن است با این همه را می توان به جای مع هذا به کار برد. زیرا هذا به چم این است.

مایه دار

پُر تاب، تابدار، تابسار

دم، دمان، زمان

مرتوکش مرتو ( انسان )

فرمان بودش حکم جلب همیشه دستور بازداشت نیست. اما می تواند به بازداشت بینجامد. حکم جلب فرمانی است بر بودن در دادگاه

وانهش پیگرد، وانهادن پیگرد

بازداری از پیگرد

پرمایه سازی

گوشه سار پسوند سار در پارسی به چم فزونی چچیزی است. مانند کوهسار، چشمه سار، گلسار

باشنده سار پسوند سار در پارسی به چم فزونی چچیزی است. مانند کوهسار، چشمه سار، گلسار

فرزندسار پسوند سار در پارسی به چم فزونی چچیزی است. مانند کوهسار، چشمه سار، گلسار

بَرسار، پهلوسار پسوند سار در پارسی به چم فزونی چیزی است. مانند کوهسار، چشمه سار، گلسار

پندگیری، پندآموزی

کنونه رسا

گذشته رسا

رنج افزایی، کار افزایی

همکوشی مجاهدت بر وزن مفاعلت ( مفاعله ) ، به چم با هم انجام دادن کارواژه است.

یاریگری

همیارانه

دگرگشته، دِگَریده

راستادار امتداد به چم راستا است. از این رو راستادار می تواند درخور باشد

پاک مانده، ناکرده گناه، پاک منش به چم کسی که تا کنون گناهی انجام نداده است

هم مردگرا، هم پورگرا

هم زن گرا، هم بانوگرا

کونکونک، کون کنی

تکان در فیزیک، جرک به چم نرخ زمانی شتاب می باشد و در بسیاری از نگارشهای پارسی واژه تکان به جای آن به کار رفته است.

دادارباوری، خداانگاری باوری است که می گوید خدایی هست و آفریننده و دادار هستی است. اما تئیسم ( خداباوری ) به بودن خدا باور دارد. از این رو دئیسم را می ...

خداباوری این واژه هم اکنون در بسیاری از نگارش ها دیده می شود

چارسار تریلیون وازه ای است که برای نخستین بار در دهه 1680 به کار رفت و از واژه ایتالیایی "تریلیونه" گرفته شده است. این واژه نخست به چم توان سوم یک می ...

چارسار تریلیون وازه ای است که برای نخستین بار در دهه 1680 به کار رفت و از واژه ایتالیایی "تریلیونه" گرفته شده است. این واژه نخست به چم توان سوم یک می ...

چارسار تریلیون وازه ای است که برای نخستین بار در دهه 1680 به کار رفت و از واژه ایتالیایی "تریلیونه" گرفته شده است. این واژه نخست به چم توان سوم یک می ...

چارسار تریلیون وازه ای است که برای نخستین بار در دهه 1680 به کار رفت و از واژه ایتالیایی "تریلیونه" گرفته شده است. این واژه نخست به چم توان سوم یک می ...

انجمن گرداننده

کارواژه فرمانی

کنون ناگزیر

ناگزیر

گذشته بایسته

کنون پیغامی

کنون دنباله دار

گذشته دنباله دار

غِژ

غِژ

همپوش

پریپور پری پور پری به چم حوری و پور به چم پسر

برگرفت

ساختوار

ساختگری

شوآاوری، شورآیی

پن، هنر پنکه واژه فن به چم هنر، اربی شده پن است.

بادفشار

نشستمان

پایانمان

پایاناورد سر هم نوشت پایان آورد به چم آورد پایانی

نگهداشته

به چلیپا آویخته چلیپاویخته

به چلیپا کشیدن

زیباسازی

برتافته

نام نامواژه ( زبان شناسی )

نویسه به چم متن است که واژه نویسه می تواند درخور آن باشد

درنگه

نمابرگ

گفتارنامه، گفتنامه، سخننامه

شنیداری

توری چشم

سه گانه پرستی

پیازِ مغز

سپیدمغز

نخست نخست اینکه

ریزبارسپهر یون ( ریزبار )

ریزبار

هواسپهر به چم اتمسفر در برخی نگارش ها دیده شده است

پرشیدگی در اخترشناسی در برخی نگارش ها دیده شده است

هموگار آسمانی این چم هم اکنون در برخی نگارش ها دیده می شود

هموگان این واژه در اخترشناسی هم اکنون در برخی نگارش ها دیده می شود

هموگان ( اعتدالین ) ( Equinox ) ، در اخترشناسی به زمانی گفته می شود که خورشید از دید نگرنده زمینی بر روی آبامگرد ( دایره البروج ) از دیمه هموگار آسما ...

خوریستان ( انقلابین ) ( Solstice ) در اخترشناسی، دو نقطه دگرگشت زمستانی و تابستانی روی آبامگرد ( دایره البروج ) هستند.

آبامگاه در برخی نوشته ها دیده شده است

آبامگرد در برخی نوشته ها دیده شده است

مبدِل ( دگرساز ) دگرساز گرمایی ( مبدل حرارتی ) دگرساز کهربایی ( مبدل الکتریکی ) دگرساز توان ( مبدل قدرت )

میانپوش

کیرواره

بایستار

کاردوش

نیک منش

نیک منشی

نگیزش، نگیزه نگیختن همچم توضیح دادن است

ارزش شناس

بلندچامه

پیامگل

سرمامرغ

ریزنگار

ریزنگاری

آسه آسه هم چم محور است

چرخپر

بال، بالبان، کناردار، کناربان ( در ورزش فوتبال )

نان درست این شهر دیولان است و هم اکنون باشندگان آن، این شهر را دیولان می خوانند. دیو به چم خدا لان به چم سرزمین دیولان به چم سرزمین خدا

چاماورد چامه آورد چامه ( شعر ) و آورد ( مسابقه )

چیده

سبزستان

گرماد گرم کوته نوشت خشکاد ( قاره ) در بسیاری از نوشته ها گفته شده است که از واژه یونانی آفریکه ( aphrike ) به چم همیشه گرم گرفته شده است. همانگونه ...

خاوَراد به چم خشکاد ( قاره ) آسیا خاور کوته نوشت خشکاد ( قاره ) آسیا برگرفته از واژه "Ἀσία’ " از یونان باستان است. در آغاز از آن برای نامیدن به کنار ...

برچینش

پادرَخشک رَخشک به چم الکترون

همگُنجی والانس به چم گنجایش است

گنجایش

بهاکاهی ( کاستن بها )

رایگان ( مجانی ) وچرگر ( فتوادهنده ) . وچر به چم فتوا است

یک راست

آستان گرد گردش گرداگرد آستان

هزارار کوته نوشت هزارهزار

نایا ( به چم منفی )

فرنگ

برآیگاه جای برامدن ( طلوع کردن )

تنایش، تنودن

تناییده، تنوده مجسم به چم جسم یافته ( تن یافته ) به گونه انگار ین راستین است. از این رو این واژه ها می توانند در خور باشند

دیرباور، سخت باور شکاک به چم بسیار شک کننده است از این رو این واژه ها می توانند در خور باشند

ناییده نایا ( منفی ) نایش ( نفی )

هایا هایش ( اثبات ) نایش ( نفی ) نایا ( منفی ) ناییده ( منتفی )

هایش هایا ( مثبت ) نایا ( منفی ) نایش ( نفی ) ناییده ( منتفی )

همسان آوری

افروزه

دربرگیرندگی

دربرگرفته

ترایی

دودلی افکنی

پایمال سازی

فرابانگی، فراسدایی، فراسدا، فرابانگ

جانباختگاه

سرپرستی

رایشگان

هم ستیزی

هم ستیزی

گفتوری

دیدوری

آشکارگفت، روشن گفت

روشن گویی، آشکارگویی

در پرده، با پرده، پس پرده در بسیاری نگارش ها هر یک از این چم ها به جای ضمنی به کار رفته است

رگ سفتی

دنباله داری

ناماوازه ( در هنر ) ناماوازه کوته شده نام آوازه میتواند به جای تخلص برای نام هنری که هنرمندان بری خود برمیگزینند به کار برده شود.

ستایچامه ( در چکامه ) ستای بن واژه ستایش و چکامه به چم چکامه. از این رو چکامه ای که به ستایش میپردازد را می توان ستایچامه نامید.

سردمایه مبرد مایه ای است که در سردکن ها به کار برده می شود از این رو واژه سردمایه میتواند درخور آن باشد

گرمسیر ( برای سرزمین ها )

سردسازی

گواه گویی

نیم کرنش

نمازگام هر گام نماز

کرنشگر

شهروری

شهریور نام یکی از ماه های پارسی نیز هست. از این رو این چم می تواند نمای زیبایی به این واژه بدهد.

کارکشتگی

زشت بازداری

نیک واداری

دوجُفتی ( در چکامه ) لنگه به جای مصرع جُفت به جای بیت

جُفت ( در چکامه )

اشکوبی، چینه ای اشکوب و چینه به چم طبقه هستند.

آمرزگر در پارسی پسوند �گر� در بیشتر واژگان به چم بسیار انجام دهنده می آید. از این رو برای بسیاری از پیشه ها، این پسوند به کار برده می شود. مانند درود ...

هستگاه، بودگاه

گماشتنی

خداگون از ریشه یهوه به چم مانند خدا است.

بر پایی، برپا کردن، بر پایش

سرگشته

غوطه رهان