کتاب الازمنه و الامکنه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] کتاب الأزمنة و الأمکنة (کتاب). کتاب الازمنة و الامکنة در موضوع نجوم و توسط ابو علی احمد بن محمد بن الحسن المرزوقی الاصفهانی به زبان عربی نگارش یافته است.
«کتاب الازمنة و الامکنة»، تالیف ابو علی، احمد بن محمد بن حسن، ملقب به مرزوقی اصفهانی (متوفی ۴۲۱ ق)، ادیب و نویسنده بزرگ نیمه دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری است. این کتاب، در باره طبیعت و حرکت ستارگان و نام های آنها و نیز قوانین حاکم بر آنها و... بحث می کند.

[ویکی نور] «کتاب الازمنة و الامکنة»، تألیف ابوعلی، احمد بن محمد بن حسن، ملقب به مرزوقی اصفهانی(متوفی 421ق)، ادیب و نویسنده بزرگ نیمه دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری است. این کتاب، در باره طبیعت و حرکت ستارگان و نام های آنها و نیز قوانین حاکم بر آنها و... بحث می کند.
کتاب، دارای دو جزء و 63 باب است که 20 باب آن، در جزء اول و باقی ابواب، در جزء دوم آمده است. ابواب کتاب مجموعاً مشتمل بر نود و چند فصل است. این ابواب و فصول، طبق حروف ابجد مرتب شده اند.
سرآغاز کتاب، خطبه ای است ادبی و نسبتا سنگین و موزون، در ستایش خدا به پاس انشاء و ابداع ملت ها و دولت ها و آفرینش افلاک و بروج و منازل النیرین(ماه و خورشید) و پوشش شب و روز به وسیله یک دیگر و...آن گاه در نعت رسول اکرم(ص) و صحابه و تجلیل از استادی به نام ابوعلی اسماعیل بن احمد، سپس در ذکر اسامی زمان و مکان و اینکه چه وقت ظرف خوانده می شوند و در ذکر گفتار نحویین که زمان را ظرف افعال می دانند.
علم نجوم، به جهت اهمیتی که در زندگی بشر داشته، از دیرباز مورد توجه انسان ها بوده است، چرا که به وسیله این علم، آگاهی به اوضاع جو و نیز هدایت به وسیله ستارگان و شناخت زمان و اقسام آن و نیز گستره ارتباط بین زمان و مکان و اهمیت این رابطه حاصل می شود. نویسنده، با این توجه، دست به نگارش کتابی در این موضوع خاص زده است که پاره ای از عناوین آن به شرح ذیل است:
شب و روز، بروج فلکی و تقسیمات آن، اهتدا و استدلال به نجوم، ماه و خورشید و منازل هر یک، ستارگان و کواکب و تصویر مآخذ هر کدام، ظروف زمان و مکان و معتقدات عرب در این باره، فصول اربعه و تحدید سال و فصل و ماه در بین اقوام ایرانی و رومی و عرب، تعیین اوقات تهجد که در قرآن کریم یادآوری شده و یا در کلام پیامبر(ص)، اقسام و خواص ریاح اربعه، اسامی و صفات باران، سحاب، رعد و برق، صاعقه، رنگین کمان، اعیاد و ماه های حرام، اسامی ایام با توجه به اختلاف لغات و جنبه های سماعی یا قیاسی و اشتقاقی آن، اوقات شب و روز و آنچه بدان مربوط می شود، کواکب یمانی و شامی و تمیز آنها از یک دیگر، اوقات سرد و گرم، وصف ایام و لیالی، خشک سالی ها و سال های پرباران، اسامی ستارگان و فلک و برج ها و خورشید و ماه، اسماء هلال و رؤیت آن از اول تا آخر ماه، ذکر سراب و وصف سحاب، فجر و شفق و زوال آنها، معرفت استدلال به کواکب و تشخیص قبله، اسواق معروف عرب، ذکر تاریخ و ابتداء بدان و نیاز عرب به ضبط حوادث، معرفت ایام عرب در دوره جاهلی، ذکر ایام محموده و...

[ویکی فقه] کتاب الازمنه و الامکنه (کتاب). کتاب الازمنة و الامکنة در موضوع نجوم و توسط ابو علی احمد بن محمد بن الحسن المرزوقی الاصفهانی به زبان عربی نگارش یافته است.
«کتاب الازمنة و الامکنة»، تالیف ابو علی، احمد بن محمد بن حسن، ملقب به مرزوقی اصفهانی (متوفی ۴۲۱ ق)، ادیب و نویسنده بزرگ نیمه دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری است. این کتاب، در باره طبیعت و حرکت ستارگان و نام های آنها و نیز قوانین حاکم بر آنها و... بحث می کند.
ساختار کتاب
کتاب، دارای دو جزء و ۶۳ باب است که ۲۰ باب آن، در جزء اول و باقی ابواب، در جزء دوم آمده است. ابواب کتاب مجموعا مشتمل بر نود و چند فصل است. این ابواب و فصول، طبق حروف ابجد مرتب شده اند.
معرفی مؤلف
ابو علی احمد بن محمد بن الحسن المرزوقی الاصفهانی (- ۴۲۱ ق) اهل اصفهان بود. او دارای هوش و استعدادی عالی و صاحب تصانیف نیکو و اهل استدلال و برهان به شمار می آمد. وی کتاب سیبویه را نزد ابو علی فارسی قرائت کرد و زمانی که خود از سران دانش و فن بود نزد ابو علی به شاگردی نشست. صاحب بن عباد می گوید: از اصفهان سه نفر در علم کامیاب شدند: حائک و حلاج و اسکاف و حائک همان مرزوقی است و... وی معلم اولاد آل بویه در اصفهان بود، زمانی که صاحب بر او وارد شد وی به احترام او برنخاست از این رو وقتی صاحب به مقام وزارت رسید بر مرزوقی جفا روا داشت.آثاری که از وی به جامانده طبق گفته یاقوت عبارتند از: کتاب شرح الحماسة، کتاب شرح المفضلیات، کتاب شرح الفصیح، کتاب شرح اشعار هذیل، کتاب الازمنة و الامکنة، کتاب شرح الموجز، کتاب شرح النحو.
معرفی کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس