برج (رمان). یکی از آثار مشهور جی. جی. بالارد که به فارسی هم ترجمه و منتشر شده، رمان برج ( مجتمع مسکونی ) است که برای اولین بار در سال ۱۹۷۶ میلادی منتشر شده است. رمان «برج» یکی از آثار کلاسیک
علمی تخیلی پسارستاخیزی و
پادآرمان شهری محسوب می شود. داستان این رمان در یک برج بسیار مدرن و لوکس اتفاق می افتد که به گونه ای طراحی شده است که تمام نیازهای ساکنانش را برآورده و به نوعی آن ها را از دنیای خارج منزوی می کند.
منتقد ادبی
فاینانشیال تایمز از برج چنین یاد می کند: «برج اسطوره جهان معاصر و مدرن ما است؛ نگاهی به پیامدهای احتمالی فناوری پیشرفته معاصر است و نگاهی است به طبیعت موش گونه آدمی که در این میان به دام افتاده است. »[ ۱] منتقد «ساندی تلگراف» ( به انگلیسی: Sunday Telegraph ) می گوید: «بالارد می خواهد نشان بدهد چه طور می شود که
انسان نمی تواند مدت زیادی تن به نظم دهد؛ آن هم نظمی که بر شانه هایش سنگینی می کند. شیوه بیان این ماجرا اثر کوبنده ای برخواننده می گذارد. »[ ۱]
در ابتدا به نظر می رسد برج تمام امکاناتی را که یک ساختمان مدرن و پیشرفته می تواند به ساکانش بدهد، فراهم کرده است؛ چیزهایی از قبیل استخر شنا، مدرسه، فروشگاه مواد غذایی، آسانسورهای پرسرعت و مانند آن. البته باید دقت کرد که ساختمانی مسکونی با چنین امکاناتی در سال ۱۹۷۵ تصویر و نوشته شده است. با این حال، برج چنان طراحی شده است که با رفع تمام نیازهای ساکنان، ارتباط آنان را با دنیای خارج قطع کند.
اولین حادثه کوچک و کم اهمیت، مثل قطع بسیار کوتاه مدت برق یا مزاحمت های قابل اغماض همسایگان، به آغاز و تشدید سریع خشونت ساکنان نسبت به هم و نسبت به برج می انجامد و چرخه تخریب برج آغاز می شود. در این چرخه، ساکنان برج به سه بخش کلاسیک دنیای مدرن، یعنی طبقه پایین، متوسط و بالا، تقسیم می شوند و هر یک بر اساس ساخته وپرداخته های ذهنی خود از طبقه دیگر، آنان را دشمن می پندارند و به تخریب و محدود کردن امکانات برج برای طبقات دیگر می پردازند. گروه های حمله یا دفاع و حتی شبیخون و غارت به دیگر طبقات تشکیل می شود و وضعیت برج روزبه روز به وخامت می گذارد.
از سوی دیگر، ساکنان که به انزوای برج از دنیای بیرون خو گرفته اند، موضوع را کاملاً داخلی می دانند و نه آن را به مقامات محلی و پلیس گزارش می دهند و در نتیجه، نه کمکی از آن دریافت می کنند.
برج (سازه). بُرجْ ( به یونانی: πύργος ) [ ۱]
سازهٔ بلند ساخته دست انسان است که همیشه ارتفاعش از پهنایش بسیار بیشتر است و معمولاً سود و کاربرد معنی داری دارد.
برج ها معمولاً برای استفاده از ارتفاع بلندشان ساخته می شوند و می توانند به تنهایی ایستایی داشته باشند یا به عنوان بخشی از یک ساختار یا ساختمان بزرگتر مورد استفاده قرار بگیرند.
واژه «بُرجْ» عربی شده واژه «بُرگْ» است که از واژه اولیه در زبان یونانی وارد
زبان آرامی و سپس عربی و در نهایت به ایران راه یافته است و
هم خانواده با واژه burg در زبان های آلمانی، هلندی و
انگلیسی باستان، borg در زبان های اسکاندیناوی، burgh در
انگلیسی میانه و
اسکاتس است. [ ۲]
همچنین در
فارسی میانه واژه
برز همانند
البرز به معنای «بالا، بلند، بزرگ» با واژه «بُرجْ» هم خانواده است.
برج ها از زمان
ماقبل تاریخ توسط بشر مورد استفاده قرار می گرفته اند. بعضی از مثال ها و بقایای به جا مانده در شمال اسکاتلند، برج ها و قلعه های مخروطی شکل آن زمان هستند.
چینی ها، از برج ها به عنوان یک ساختار جامع و یکپارچه، یعنی
دیوار بزرگ چین استفاده می کرده اند که مربوط به دویست و ده سال
قبل از میلاد مسیح می باشد.
این مورد و مثال های بعدی در تمدن رم، بر استفاده حفاظتی و نگهبانی برج ها و نقشی که ساختمان های بلند در این زمینه بر عهده داشته اند تأکید می کند.
برای مثال، برج های ساعتی شکلی که در
اسپانیا کشف شده است و مربوط به هزاره اول میلاد است، از منشأ تمدن فینیقی ها و آفریقایی ها مشتق شده است و برج های هشت گوشه رومی ها که برای حفاظت از کاخ ها و قلعه ها مورد استفاده قرار می گرفته است، مربوط به حدود سال سیصد میلادی است.
یک نمونه برجسته از یک برج ناتمام، برج هاسیان در
مراکش می باشد که زمانی که کار
ساخت و ساز آن در سال ۱۱۹۹ ناتمام ماند، این برج امروزه به صورت یک
آرامگاه در همان مکان بر جا مانده است.
برج شناخته شده دیگر، برج اصطلاحاً تکیه داده شده پیزا در شهر پیزای
ایتالیا می باشد که کار ساخت و ساز و احداث آن از سال ۱۱۷۳ تا ۱۳۷۲ به طول انجامیده است.
برج های هیمالیا، برج هایی از جنس سنگ هستند که در
فلات تبت قرار دارند و تقریباً می توان گفت که در بین قرن های ۱۴ و ۱۵ ساخته شده اند.
بعضی از برج های قدیمی ساخته شده در
ایالات متحده آمریکا عبارتند از: برج شهر میلواکی که در این شهر و در سال ۱۸۹۵ ساخته شد و برج «ویسکونسین» و ساختمان «ولورث» که کار ساخت آن در سال ۱۹۱۳ در نیویورک یه پایان رسید.