[ویکی فقه] در اعتقادات مسلمانان، مهدی موعود شخصیتی نجات بخش است که تا قبل از قیامت ظهور خواهد کرد و جهان را از ستم و بی داد رهایی می بخشد. در طول تاریخ اسلام بارها افرادی ظهور کرده و ادعا کرده اند که مهدی موعود هستند. این موارد در سراسر دنیای اسلام - در جنوب آسیا، آفریقا و خاورمیانه - اتفاق افتاده است. مدعیان مهدویت معمولاً قدرت سیاسی یا معنوی و یا هر دو را دارند. حتی بسیاری از این مدعیان، برای خود حکومت هایی تشکیل داده اند (مانند «مهدیه» که در اواخر قرن نوزدهم توسط محمد احمد در سودان تأسیس شد) و نیز مذاهب و فرقی بنیان گذاشتند (مانند بابیت و جنبش احمدیه).
کسانی که در تاریخ بدین عنوان شهرت یافته اند، به اعتباری بر سه گروه قابل تقسیم هستند.۱. کسانی که دیگران روی انگیزه های خاصی، آنان را مهدی نجات بخش خواندند.۲. کسانی که به انگیزۀ جاه طلبی و قدرت خواهی، چنین ادعای دروغینی داشتند.۳. کسانی که طبق نقشه استعمار و به اشاره بیدادگران، به چنین فریبی دست یازیدند و خود را مهدی نجات بخش معرفی کردند.
← گروه اول
در عصر غیبت مردمی که منتظر ظهور امام غائب خویش بودند، به مدعیان مهدویت مبتلی شدند. این عصر که با غیبت کبری امام روبرو شد با ظهور مدعیان مهدویت نیز همراه شد. امام زمان (عجّل الله فرجه الشریف) در نامه خود به آخرین نائب خود از غیبت بزرگی که خداوند آن را مقدر نموده خبر دادند و با پیش بینی ظهور مدعیان دروغین ارتباط با امام (عجّل الله فرجه الشریف ، ظهور خویش را مشروط به علائمی چون صیحه آسمانی و خروج سفیانی نمود تا با این نشانه آشکار مدعیان دروغین مرتبطین و نیز مهدویت رسوا شوند. علاوه براین اجرا نشدن هدف اصلی یعنی گسترش عدالت در جهان بعد از ادعای چنین افرادی دروغگویی ایشان را در این ادعا اثبات می کند. در این مقاله به برخی از مدعیان مهدویت در عصر غیبت کبری اشاره می شود که مرگ ایشان خود دلیلی بر بطلان مدعی ایشان است.۱. در اوائل قرن چهارم عبید الله المهدی رئیس حکومت فاطمیین در مغرب با چنین ادعائی به تاسیس حکومت اسماعیلیه دست زد و عده ای از یارانش بر این اعتقاد بودند. ۲. محمد بن عبیدالله القائم بامرالله دومین خلیفه فاطمیین نزد قوم بربر به عنوان مهدی مطرح بود. ۳. المعز بن المنصور الفاطمی العبیدی نوه عبید الله المهدی، متوفی ۳۶۵هـ ق، به این نام خوانده می شد. یارانش او را مهدی موعودی که مالک زمین خواهد شد می دانستند. او اولین حاکم فاطمیین در مصر است. ۴. حاکم بامرالله نیز از نوادگان عبیدالله المهدی در اواخر قرن چهارم مدعی مهدویت بود. ۵. الحسین بن زکرویه بن مهرویه از فرقه قرامطه کسی است که او را به عنوان مهدی معرفی نمود. فرقه قرامطه با او در بیعت بود. ۶. در همین قرن قرامطه با محمد بن اسماعیل که در کوفه به عنوان مهدی ظاهر شده بود بیعت کردند. ۷. در قرن پنجم شخصی به نام بلیا از اهالی بصره به عنوان مهدی قیام کرد و بصره را به آتش کشید. ۸. در همین قرن عد ه ای به مهدویت یکی از نوادگان ابراهیم بن عبدالله بن الحسن از سادات حسنی به نام ابو عبدالله الحسین بن القاسم بن علی بن عبدالله شدند. او در سال ۴۰۴ هـ ق کشته شد. ۹. در اوائل قرن ششم ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن تومرت البربری رئیس حکومت موحدین در مغرب با ادعای مهدویت به چنین تشکیلاتی دست پیدا کرد. ۱۰. در قرن هفتم احمد بن عبدالله بن هاشم ابوالعباس در قاهره به دنیا آمد و فقه شافعی را آموخت و از شاگردان تقی الدین بن دقیق بود. وی در سال ۶۸۹ هـ ق به دعاوی غلو آمیز و ادعای مهدویت پرداخت. ۱۱. در همین قرن بابا اسحاق از صوفیه که نام او محمد قرمانی است در اناطولی در زمان حکومت سلطان سلیمان از شاهان عثمانی مدعی مهدویت شد. سرانجام کیخسرو امیر قونیه او را کشت. ۱۲. در همین قرن بایزید ترکمانی مقیم قونیه مدعی مهدویت شد. ۱۳. در آخر قرن هفتم، عباس ریفی خود را فاطمی و به عنوان مهدی معرفی نمود و به قتل و غارت مشغول شد. ۱۴. مردی مصری در زمان حکومت سلسله ایوبیان خروج کرد و از طرف حکومت به مراکش تبعید شد و در آنجا کشته شد. ۱۵. در قرن هشتم، شخصی از طائفه نصیریه از جبال لبنان در سال ۷۱۷ هـ ق، خود را به عنوان محمد بن الحسن القائم به امرالله معرفی نمود. اسم اصلی این مدعی قرطیاوس بوده است. ۱۶. در همین قرن تمرتاش بن النوین جوبان مدعی مهدویت شد و لی پدرش او را از این امر بازداشت و توسط حاکم آن روز به ولایت روم منصوب شد. ۱۷. در همین قرن شخصی به نام اوصی در مصر مدعی مهدویت شد. ۱۸. در این قرن سید محمد گجراتی هندی در گجرات هند مدعی مهدویت شد و به قتل رسید. ۱۹. در اواخر قرن هشتم شخصی به نام حسن بن عبدالله الاخلاطی الحسینی، که به کیمیاگری مشغول و معروف بود، نزد پیروانش به مهدی موعود مشهور بود. ۲۰. موسی الکردی از اهالی کردستان در زمان شاه خدا بنده الجایتو، مدعی مهدویت شد و خدابنده او را کشت. ۲۱. ابوالکرم الدارانی در بخارا مدعی مهدویت شد. جرماغون از پادشاهان مغول او و پیروانش را کشت. ۲۲. در اوائل قرن نهم نیز شخصی از متصوفه به نام تویزری از بلاد تونس خود را فاطمی موعود منتظر خواند و یارانش از اهل سوس بر این اعتقاد بودند. ۲۳. در اواسط قرن نهم الشیخ شمس الدین محمد بن احمد الفریانی المغربی مدعی مهدویت شد. ۲۴. سید محمد مشهدی از اهالی مشهد در زمان فرخ سیر، مدعی مهدویت شد و فرخ سیر از سلاطین هند از او حمایت نمود. وی مذهبی به نام خفشانی به وجود آورد و بعد مدعی نبوت و وحی شد. ۲۵. در قرن نهم سال ۸۴۰هـ ق رئیس فرقه مشعشعیه (سید محمد مشعشع) که به تاسیس حکومت مشعشعین موفق شده بود به طریق مکاشفه مدعی مهدویت شد. وی محمد بن فلاح بن هبة الله از سلاله امام کاظم (علیه السّلام) معرفی شده است. وی بر هویزه واقع در بین بصره و واسط سلطه پیدا کرد و در سال ۸۶۱ هـ ق نیز بر خوزستان حاکم شد. او بارگاه امیرالمومنین علی (علیه السّلام) را تخریب کرد. ۲۶. سید علی بن محمد موسوی از سادات مشعشعی هویزه که مقیم هند بود مدعی مهدویت شد و در هند کشته شد. ۲۷. ملا عرشی کاشانی در سال ۸۵۰ هـ ق مدعی مهدویت شد و کم کم مدعی نبوت و در سال ۸۸۰ هـ ق کشته شد. ۲۸. میرزای بلخی از عالمان بلخ در سال ۸۹۰ هـ ق مدعی مهدویت شد و کشته شد. ۲۹. محمد بن یوسف الجونبوری (جونفوری) الهندی (۸۴۷- ۹۱۰ هـ ق) در قرن نهم و دهم مدعی مهدویت شد. وی در ظاهر زاهد و بسیار متقی بود و به همین دلیل مردم بسیاری به وی رجوع کردند. او به شهرهای مختلف هند و خراسان مسافرت کرده بود و حج نیز انجام داده بود، اما به مدینه برای زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نرفته بود. او دلیل این ادعا را بدون واسطه از خداوند بیان می کرد که به او اینچنین وحی شده است. ۳۰. در این قرن مردی طرابلسی خروج نمود و مدعی مهدویت بود. وی در جنگ با ناپائون بناپارت کشته شد. ۳۱. در سال ۹۰۰ هـ ق شیخ عبدالقدیر بخارائی در بخاری مدعی مهدویت شد و امیر بخارا او را کشت. ۳۲. در قرن دهم شیخ علائی الحسن که نائب شیخ سلیم عارف بود، مدعی مهدویت شد. وی در شهر بیانه هند ساکن بود. ۳۳. در مغرب در سال ۹۵۰ هـ ق، شیخ مغربی مدعی مهدویت شد. ۳۴. حسین اللحیدی یکی دیگر از مدعیان مهدویت است که عالمان اهل سنت در رد او کتاب نوشته اند. ۳۵. در قرن یازدهم ابو العباس احمد بن عبدالله السجلماسی المغربی معروف به ابن ابی محلی مدعی مهدویت شد. وی در ابتدا فقیه بود بعد به تصوف گرایش پیدا کرد که در این مرحله خیالات واهی به فکر او وارد شد. ۳۶. در قرن یازدهم در روستای ازمک از نواحی شهرروز شخصی به نام محمد ادعای مهدویت نمود و مردم بسیاری به او گرویدند. احمد خان کردی حاکم ان منطقه به آنها حمله کرد و تعدادی از طرفداران او را کشت و خود وی دستگیر شد و توبه نمود. ۳۷. در قرن یازدهم عده ای معتقد به مهدویت یکی از عالمان سنی صوفی به نام محمد بن علی بن ابی بکر بن عبدالرحمن السقاف الحضرمی شدند. ۳۸. عبد القادر بن علی المحیرسی الزیدی الحیمی الیمانی، از جمله کسانی بوده که در این قرن مدعی مهدویت شد. او در سال ۱۰۷۷ هـ ق دار فانی را وداع می کند. ۳۹. در همین قرن به سال ۱۰۸۱هـ ق، عبدالله العجمی روز جمعه ۲۶ ماه رمضان، در مسجدالحرام مدعی مهدویت شد و در آنجا کشته شد. ۴۰. سید احمد بریلویی نیز از جمله کسانی است که عده ای قائل به مهدویت او شدند. ۴۱. در قرن دوازدهم هاشم شاه نور بخش مدعی مهدویت بود. ۴۲. در قرن سیزدهم برخی قائل به مهدویت محمد اسماعیل بن عبد الغنی بن الشاه ولی الله الدهلوی العمری شدند و یارانش کشته شدن او را در برابر جنگ با کفار در هند منکر شده و معتقدند که او زنده است. این مطلب در مورد احمد بریلویی نیز گفته شده است. ۴۳. در اوائل قرن سیزدهم (۱۲۰۳هـ ق) مردی بنگالی در ماه رجب در مسجدالحرام مدعی مهدویت شد و شریف مکه با او جنگید و او را کشت. ۴۴. در اواخر همین قرن محمد بن احمد بن عبدالله السودانی الصوفی در سودان ادعای مهدویت نمود. او با دشمنان انگلیسی در آن منطقه جنگیده بود. ۴۵. شیخ سعید الیمانی ملقب به فقیه در سال ۱۲۵۶ هـ ق، در یمن مدعی مهدویت شد که توسط امام الهادی، پادشاه یمن کشته شد. ۴۶. میرزا طاهر مشهور به حکاک از شاگردان سید کاظم رشتی رئیس شیخیه است. وی در استانبول خود را از طرف تمام انبیاء مبعوث می دانست و چون کارش بالا گرفت مدعی مهدویت شد. پیروان وی را طاهریه می گویند. ۴۷. شیخ مهدی قزوینی از شاگردان سید کاظم رشتی در خفاء مدعی مهدویت بود بطوریکه بعد از مرگش کتبی از وی در این زمینه یافت شد. ۴۸. از مهمترین اشخاصی که در قرن سیزدهم به ادعای مهدویت مشهور شد، علی محمد باب شیرازی فرزند رضا شیرازی است. وی در ابتدا ادعای جانشینی سید کاظم رشتی از فرقه شیخیه را نمود و بعد مدعی بابیت و نیابت و ارتباط با امام زمان (عجّل الله فرجه الشریف) شد. بعد از مدتی ادعای مهدویت سر داد. البته نبوت و ربوبیت نیز در رساله ها و نوشته های وی نیز ادعا شده و با نوشتن کتاب بیان مدعی است که خداوند آن را بر او نازل نموده. وی در سال ۱۲۶۶ هـ ق اعدام شد. ۴۹. سید محمد همدانی از شاگردان شیخ احمد احسائی بود. وی بعد از ورود به هند به ترویج مسلک شیخیه پرداخت و بعد خود مدعی مهدویت شد. او در سال ۱۲۷۷ هـ ق، در گذشت. ۵۰. سید ولی الله شاگرد شیخ احمد احسائی، مقیم بمبئی مدعی مهدویت بود. ۵۱. میرزا حسن از شاگردان حاجی کریم خان کرمانی رئیس شیخیه در کرمان، در هند به ترویج کلمات حاجی کریم خان مشغول بود و بعد از ان مدعی مهدویت شد. ۵۲. مهدی سودانی در قرن سیزدهم و چهاردهم در سودان مدعی مهدویت شد. ۵۳. در قرن چهاردهم در هند، غلام احمد قادیانی مدعی مهدویت شد. وی از اهل سنت هند بوده و خود را مجدد دین در این قرن معرفی می نمود و سپس مدعی الهام شد و بعد از آن ادعای مهدویت نمود و بعد مدعی شد که او عیسی (علیه السّلام) است که در آخر الزمان ظاهر خواهد شد. این مدعی در سال ۱۳۲۶ هـ ق دارفانی را وداع گفت. ۵۴. غلامرضا شاه عراقی معروف به مرکب ساز که در سال ۱۳۴۰هـ ق درگذشت، مدعی مهدویت بوده است. ۵۵. محمد سنوسی نیز در لیبی مدعی مهدویت بوده است. ۵۶. سید بن علیشاه هندی از مرتاضین هند که سالها در صحن مطهر امیرالمومنین علی (علیه السّلام) در یکی از حجرات ساکن بود و خانقاه نیز داشته، مدعی مهدویت بود. وی در سال ۱۳۴۲ درگذشت. ۵۷. سید محمد بن علی بن احمد ادریسی، در شهر صبیا در سال ۱۳۲۳هـ ق، مدعی مهدویت شد. ۵۸. در قرن معاصر نیز یکی از دانشجویان وهابی از دانشگاه محمد بن سعود در ریاض به نام محمد بن عبدالله القحطانی بعد از چهار سال خود را فارغ التحصیل می کند و مدعی می شود که در رؤیا گفته شده که وی مهدی منتظر است. عده ای از طلاب وهابی با وی بیعت می کنند و او در سال ۱۴۰۰ هـ ق به مسجدالحرام حمله می کند و مردم را به خاک خون می کشد که به فتنه حرم مشهور است. تمام این افرادی که ذکر شدند مدعی مهدویت شخصی بودند اما بسیاری از صوفیه از جمله مولوی در مثنوی قائل به مهدویت نوعی هستند.پس به هر دوری ولیی قائم است تا قیامت آزمایــــش لازم استپس امام حی قائم آن ولی است خواه از نسل عمر خواه از علی یکی از این افراد که خود را مهدی نامید و معتقد به مهدویت نوعیه بود میرزا مشتاق علی شیرازی است.
عناوین مرتبط
ادعای مهدویت؛ نفس زکیه؛ سیدمحمد جونپوری؛ ابن تومرت.
کسانی که در تاریخ بدین عنوان شهرت یافته اند، به اعتباری بر سه گروه قابل تقسیم هستند.۱. کسانی که دیگران روی انگیزه های خاصی، آنان را مهدی نجات بخش خواندند.۲. کسانی که به انگیزۀ جاه طلبی و قدرت خواهی، چنین ادعای دروغینی داشتند.۳. کسانی که طبق نقشه استعمار و به اشاره بیدادگران، به چنین فریبی دست یازیدند و خود را مهدی نجات بخش معرفی کردند.
← گروه اول
در عصر غیبت مردمی که منتظر ظهور امام غائب خویش بودند، به مدعیان مهدویت مبتلی شدند. این عصر که با غیبت کبری امام روبرو شد با ظهور مدعیان مهدویت نیز همراه شد. امام زمان (عجّل الله فرجه الشریف) در نامه خود به آخرین نائب خود از غیبت بزرگی که خداوند آن را مقدر نموده خبر دادند و با پیش بینی ظهور مدعیان دروغین ارتباط با امام (عجّل الله فرجه الشریف ، ظهور خویش را مشروط به علائمی چون صیحه آسمانی و خروج سفیانی نمود تا با این نشانه آشکار مدعیان دروغین مرتبطین و نیز مهدویت رسوا شوند. علاوه براین اجرا نشدن هدف اصلی یعنی گسترش عدالت در جهان بعد از ادعای چنین افرادی دروغگویی ایشان را در این ادعا اثبات می کند. در این مقاله به برخی از مدعیان مهدویت در عصر غیبت کبری اشاره می شود که مرگ ایشان خود دلیلی بر بطلان مدعی ایشان است.۱. در اوائل قرن چهارم عبید الله المهدی رئیس حکومت فاطمیین در مغرب با چنین ادعائی به تاسیس حکومت اسماعیلیه دست زد و عده ای از یارانش بر این اعتقاد بودند. ۲. محمد بن عبیدالله القائم بامرالله دومین خلیفه فاطمیین نزد قوم بربر به عنوان مهدی مطرح بود. ۳. المعز بن المنصور الفاطمی العبیدی نوه عبید الله المهدی، متوفی ۳۶۵هـ ق، به این نام خوانده می شد. یارانش او را مهدی موعودی که مالک زمین خواهد شد می دانستند. او اولین حاکم فاطمیین در مصر است. ۴. حاکم بامرالله نیز از نوادگان عبیدالله المهدی در اواخر قرن چهارم مدعی مهدویت بود. ۵. الحسین بن زکرویه بن مهرویه از فرقه قرامطه کسی است که او را به عنوان مهدی معرفی نمود. فرقه قرامطه با او در بیعت بود. ۶. در همین قرن قرامطه با محمد بن اسماعیل که در کوفه به عنوان مهدی ظاهر شده بود بیعت کردند. ۷. در قرن پنجم شخصی به نام بلیا از اهالی بصره به عنوان مهدی قیام کرد و بصره را به آتش کشید. ۸. در همین قرن عد ه ای به مهدویت یکی از نوادگان ابراهیم بن عبدالله بن الحسن از سادات حسنی به نام ابو عبدالله الحسین بن القاسم بن علی بن عبدالله شدند. او در سال ۴۰۴ هـ ق کشته شد. ۹. در اوائل قرن ششم ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن تومرت البربری رئیس حکومت موحدین در مغرب با ادعای مهدویت به چنین تشکیلاتی دست پیدا کرد. ۱۰. در قرن هفتم احمد بن عبدالله بن هاشم ابوالعباس در قاهره به دنیا آمد و فقه شافعی را آموخت و از شاگردان تقی الدین بن دقیق بود. وی در سال ۶۸۹ هـ ق به دعاوی غلو آمیز و ادعای مهدویت پرداخت. ۱۱. در همین قرن بابا اسحاق از صوفیه که نام او محمد قرمانی است در اناطولی در زمان حکومت سلطان سلیمان از شاهان عثمانی مدعی مهدویت شد. سرانجام کیخسرو امیر قونیه او را کشت. ۱۲. در همین قرن بایزید ترکمانی مقیم قونیه مدعی مهدویت شد. ۱۳. در آخر قرن هفتم، عباس ریفی خود را فاطمی و به عنوان مهدی معرفی نمود و به قتل و غارت مشغول شد. ۱۴. مردی مصری در زمان حکومت سلسله ایوبیان خروج کرد و از طرف حکومت به مراکش تبعید شد و در آنجا کشته شد. ۱۵. در قرن هشتم، شخصی از طائفه نصیریه از جبال لبنان در سال ۷۱۷ هـ ق، خود را به عنوان محمد بن الحسن القائم به امرالله معرفی نمود. اسم اصلی این مدعی قرطیاوس بوده است. ۱۶. در همین قرن تمرتاش بن النوین جوبان مدعی مهدویت شد و لی پدرش او را از این امر بازداشت و توسط حاکم آن روز به ولایت روم منصوب شد. ۱۷. در همین قرن شخصی به نام اوصی در مصر مدعی مهدویت شد. ۱۸. در این قرن سید محمد گجراتی هندی در گجرات هند مدعی مهدویت شد و به قتل رسید. ۱۹. در اواخر قرن هشتم شخصی به نام حسن بن عبدالله الاخلاطی الحسینی، که به کیمیاگری مشغول و معروف بود، نزد پیروانش به مهدی موعود مشهور بود. ۲۰. موسی الکردی از اهالی کردستان در زمان شاه خدا بنده الجایتو، مدعی مهدویت شد و خدابنده او را کشت. ۲۱. ابوالکرم الدارانی در بخارا مدعی مهدویت شد. جرماغون از پادشاهان مغول او و پیروانش را کشت. ۲۲. در اوائل قرن نهم نیز شخصی از متصوفه به نام تویزری از بلاد تونس خود را فاطمی موعود منتظر خواند و یارانش از اهل سوس بر این اعتقاد بودند. ۲۳. در اواسط قرن نهم الشیخ شمس الدین محمد بن احمد الفریانی المغربی مدعی مهدویت شد. ۲۴. سید محمد مشهدی از اهالی مشهد در زمان فرخ سیر، مدعی مهدویت شد و فرخ سیر از سلاطین هند از او حمایت نمود. وی مذهبی به نام خفشانی به وجود آورد و بعد مدعی نبوت و وحی شد. ۲۵. در قرن نهم سال ۸۴۰هـ ق رئیس فرقه مشعشعیه (سید محمد مشعشع) که به تاسیس حکومت مشعشعین موفق شده بود به طریق مکاشفه مدعی مهدویت شد. وی محمد بن فلاح بن هبة الله از سلاله امام کاظم (علیه السّلام) معرفی شده است. وی بر هویزه واقع در بین بصره و واسط سلطه پیدا کرد و در سال ۸۶۱ هـ ق نیز بر خوزستان حاکم شد. او بارگاه امیرالمومنین علی (علیه السّلام) را تخریب کرد. ۲۶. سید علی بن محمد موسوی از سادات مشعشعی هویزه که مقیم هند بود مدعی مهدویت شد و در هند کشته شد. ۲۷. ملا عرشی کاشانی در سال ۸۵۰ هـ ق مدعی مهدویت شد و کم کم مدعی نبوت و در سال ۸۸۰ هـ ق کشته شد. ۲۸. میرزای بلخی از عالمان بلخ در سال ۸۹۰ هـ ق مدعی مهدویت شد و کشته شد. ۲۹. محمد بن یوسف الجونبوری (جونفوری) الهندی (۸۴۷- ۹۱۰ هـ ق) در قرن نهم و دهم مدعی مهدویت شد. وی در ظاهر زاهد و بسیار متقی بود و به همین دلیل مردم بسیاری به وی رجوع کردند. او به شهرهای مختلف هند و خراسان مسافرت کرده بود و حج نیز انجام داده بود، اما به مدینه برای زیارت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نرفته بود. او دلیل این ادعا را بدون واسطه از خداوند بیان می کرد که به او اینچنین وحی شده است. ۳۰. در این قرن مردی طرابلسی خروج نمود و مدعی مهدویت بود. وی در جنگ با ناپائون بناپارت کشته شد. ۳۱. در سال ۹۰۰ هـ ق شیخ عبدالقدیر بخارائی در بخاری مدعی مهدویت شد و امیر بخارا او را کشت. ۳۲. در قرن دهم شیخ علائی الحسن که نائب شیخ سلیم عارف بود، مدعی مهدویت شد. وی در شهر بیانه هند ساکن بود. ۳۳. در مغرب در سال ۹۵۰ هـ ق، شیخ مغربی مدعی مهدویت شد. ۳۴. حسین اللحیدی یکی دیگر از مدعیان مهدویت است که عالمان اهل سنت در رد او کتاب نوشته اند. ۳۵. در قرن یازدهم ابو العباس احمد بن عبدالله السجلماسی المغربی معروف به ابن ابی محلی مدعی مهدویت شد. وی در ابتدا فقیه بود بعد به تصوف گرایش پیدا کرد که در این مرحله خیالات واهی به فکر او وارد شد. ۳۶. در قرن یازدهم در روستای ازمک از نواحی شهرروز شخصی به نام محمد ادعای مهدویت نمود و مردم بسیاری به او گرویدند. احمد خان کردی حاکم ان منطقه به آنها حمله کرد و تعدادی از طرفداران او را کشت و خود وی دستگیر شد و توبه نمود. ۳۷. در قرن یازدهم عده ای معتقد به مهدویت یکی از عالمان سنی صوفی به نام محمد بن علی بن ابی بکر بن عبدالرحمن السقاف الحضرمی شدند. ۳۸. عبد القادر بن علی المحیرسی الزیدی الحیمی الیمانی، از جمله کسانی بوده که در این قرن مدعی مهدویت شد. او در سال ۱۰۷۷ هـ ق دار فانی را وداع می کند. ۳۹. در همین قرن به سال ۱۰۸۱هـ ق، عبدالله العجمی روز جمعه ۲۶ ماه رمضان، در مسجدالحرام مدعی مهدویت شد و در آنجا کشته شد. ۴۰. سید احمد بریلویی نیز از جمله کسانی است که عده ای قائل به مهدویت او شدند. ۴۱. در قرن دوازدهم هاشم شاه نور بخش مدعی مهدویت بود. ۴۲. در قرن سیزدهم برخی قائل به مهدویت محمد اسماعیل بن عبد الغنی بن الشاه ولی الله الدهلوی العمری شدند و یارانش کشته شدن او را در برابر جنگ با کفار در هند منکر شده و معتقدند که او زنده است. این مطلب در مورد احمد بریلویی نیز گفته شده است. ۴۳. در اوائل قرن سیزدهم (۱۲۰۳هـ ق) مردی بنگالی در ماه رجب در مسجدالحرام مدعی مهدویت شد و شریف مکه با او جنگید و او را کشت. ۴۴. در اواخر همین قرن محمد بن احمد بن عبدالله السودانی الصوفی در سودان ادعای مهدویت نمود. او با دشمنان انگلیسی در آن منطقه جنگیده بود. ۴۵. شیخ سعید الیمانی ملقب به فقیه در سال ۱۲۵۶ هـ ق، در یمن مدعی مهدویت شد که توسط امام الهادی، پادشاه یمن کشته شد. ۴۶. میرزا طاهر مشهور به حکاک از شاگردان سید کاظم رشتی رئیس شیخیه است. وی در استانبول خود را از طرف تمام انبیاء مبعوث می دانست و چون کارش بالا گرفت مدعی مهدویت شد. پیروان وی را طاهریه می گویند. ۴۷. شیخ مهدی قزوینی از شاگردان سید کاظم رشتی در خفاء مدعی مهدویت بود بطوریکه بعد از مرگش کتبی از وی در این زمینه یافت شد. ۴۸. از مهمترین اشخاصی که در قرن سیزدهم به ادعای مهدویت مشهور شد، علی محمد باب شیرازی فرزند رضا شیرازی است. وی در ابتدا ادعای جانشینی سید کاظم رشتی از فرقه شیخیه را نمود و بعد مدعی بابیت و نیابت و ارتباط با امام زمان (عجّل الله فرجه الشریف) شد. بعد از مدتی ادعای مهدویت سر داد. البته نبوت و ربوبیت نیز در رساله ها و نوشته های وی نیز ادعا شده و با نوشتن کتاب بیان مدعی است که خداوند آن را بر او نازل نموده. وی در سال ۱۲۶۶ هـ ق اعدام شد. ۴۹. سید محمد همدانی از شاگردان شیخ احمد احسائی بود. وی بعد از ورود به هند به ترویج مسلک شیخیه پرداخت و بعد خود مدعی مهدویت شد. او در سال ۱۲۷۷ هـ ق، در گذشت. ۵۰. سید ولی الله شاگرد شیخ احمد احسائی، مقیم بمبئی مدعی مهدویت بود. ۵۱. میرزا حسن از شاگردان حاجی کریم خان کرمانی رئیس شیخیه در کرمان، در هند به ترویج کلمات حاجی کریم خان مشغول بود و بعد از ان مدعی مهدویت شد. ۵۲. مهدی سودانی در قرن سیزدهم و چهاردهم در سودان مدعی مهدویت شد. ۵۳. در قرن چهاردهم در هند، غلام احمد قادیانی مدعی مهدویت شد. وی از اهل سنت هند بوده و خود را مجدد دین در این قرن معرفی می نمود و سپس مدعی الهام شد و بعد از آن ادعای مهدویت نمود و بعد مدعی شد که او عیسی (علیه السّلام) است که در آخر الزمان ظاهر خواهد شد. این مدعی در سال ۱۳۲۶ هـ ق دارفانی را وداع گفت. ۵۴. غلامرضا شاه عراقی معروف به مرکب ساز که در سال ۱۳۴۰هـ ق درگذشت، مدعی مهدویت بوده است. ۵۵. محمد سنوسی نیز در لیبی مدعی مهدویت بوده است. ۵۶. سید بن علیشاه هندی از مرتاضین هند که سالها در صحن مطهر امیرالمومنین علی (علیه السّلام) در یکی از حجرات ساکن بود و خانقاه نیز داشته، مدعی مهدویت بود. وی در سال ۱۳۴۲ درگذشت. ۵۷. سید محمد بن علی بن احمد ادریسی، در شهر صبیا در سال ۱۳۲۳هـ ق، مدعی مهدویت شد. ۵۸. در قرن معاصر نیز یکی از دانشجویان وهابی از دانشگاه محمد بن سعود در ریاض به نام محمد بن عبدالله القحطانی بعد از چهار سال خود را فارغ التحصیل می کند و مدعی می شود که در رؤیا گفته شده که وی مهدی منتظر است. عده ای از طلاب وهابی با وی بیعت می کنند و او در سال ۱۴۰۰ هـ ق به مسجدالحرام حمله می کند و مردم را به خاک خون می کشد که به فتنه حرم مشهور است. تمام این افرادی که ذکر شدند مدعی مهدویت شخصی بودند اما بسیاری از صوفیه از جمله مولوی در مثنوی قائل به مهدویت نوعی هستند.پس به هر دوری ولیی قائم است تا قیامت آزمایــــش لازم استپس امام حی قائم آن ولی است خواه از نسل عمر خواه از علی یکی از این افراد که خود را مهدی نامید و معتقد به مهدویت نوعیه بود میرزا مشتاق علی شیرازی است.
عناوین مرتبط
ادعای مهدویت؛ نفس زکیه؛ سیدمحمد جونپوری؛ ابن تومرت.
wikifeqh: مدعیان_مهدویت
[ویکی شیعه] مدعیان مهدویت یا مُتَمَهدیان ویا مدعیان دروغین به کسانی گفته می شود که در طول تاریخ، به دروغ خود را به عنوان مهدی موعود معرفی کرده اند، و یا اینکه خودشان ادعایی نداشته اند، لیکن گروهی، از روی نادانی و شدت گرفتاری و یا از روی غرض، آنها را مهدی موعود می پنداشتند.
از جمله مسائلی که بیانگر اهمیت « مسئله مهدویت » است، این است که در طول تاریخ، به نام کسانی برخورد می کنیم که با جعل و تطبیق نام « مهدی موعود » بر خود و یا اطلاق این عنوان از سوی دیگران به آنها، داعیه های بزرگی داشته، یا برای آنها قائل بودند که این خود یکی از ادله مهم در اصالت مهدویت است.
البته اگر ادعای فرقه سبأیه درباره مهدویت امیرالمومنین(ع) را -چه در اصل وجود این فرقه یا ادعای آن - قطعی ندانیم بعضی از مهم ترین کسانی که نام مهدی را بر آنها گذاشتند، به شرح زیر می باشد:
از جمله مسائلی که بیانگر اهمیت « مسئله مهدویت » است، این است که در طول تاریخ، به نام کسانی برخورد می کنیم که با جعل و تطبیق نام « مهدی موعود » بر خود و یا اطلاق این عنوان از سوی دیگران به آنها، داعیه های بزرگی داشته، یا برای آنها قائل بودند که این خود یکی از ادله مهم در اصالت مهدویت است.
البته اگر ادعای فرقه سبأیه درباره مهدویت امیرالمومنین(ع) را -چه در اصل وجود این فرقه یا ادعای آن - قطعی ندانیم بعضی از مهم ترین کسانی که نام مهدی را بر آنها گذاشتند، به شرح زیر می باشد:
wikishia: مدعیان_مهدویت