فقیه

[ویکی فقه] فقیه به معنای دارنده ملکه استنباط حکم فرعی شرعی از منابع معتبر می باشد.
فقه در لغت به معنای فهم، فطانت و درک عمیق و دقیق آمده است و اساس و ریشه آن به گشودن و شکافتن باز می گردد و فقیه به کسی اطلاق می شود که دارای فهم عمیق و دقیق است، احکام را می کاود و گره ها و معضلات آن را می گشاید و حل می کند.در کلمات متأخران، واژه مجتهد نیز به معنای فقیه به کار رفته است.
از نگاه قرآن و روایات
واژه فقه و فقیه در آیات و روایات در همان معنای لغوی به کار رفته و همه معارف و آموزه های دینی؛ اعم از اصول و فروع را دربر می گیرد و اختصاص به حوزه خاصی ندارد؛ لیکن به تدریج در اصطلاح فقها محدود به حوزه خاصی شده است و امروزه فقیه به کسی اطلاق می گردد که در رشته ای خاص از علوم اسلامی؛ یعنی احکام فرعی شرعی دارای ملکه استنباط است و می تواند حکم شرعی هر مسئله ای را با بحث و بررسی از ادله معتبر شرعی به دست آورد.
احکام مرتبط
از احکام مربوط به آن، ذیل عناوین اجتهاد ، تقلید و فقه سخن رفته است؛ چنان که قلمرو ولایت فقیه در عنوان ولایت فقیه مطرح خواهد شد.

[ویکی اهل البیت] کلید واژه: فقیه، فقه، دین اسلام؛
«فَقیه» از ریشه «فقه» و جمع آن «فقهاء» است، و به معنی دانشمند، دانشمند دینی، عالم به احکام دین اسلام از روی دلیل می باشد. اما در اصطلاح کنونی آن فقیه به معنای دارنده ملکه استنباط احکام شرعی از منابع معتبر می باشد.
مراد از «فقیه» در روایات، بصیر در امر دین است.
در حدیث حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) آمده: «من حفظ علی امتی اربعین حدیثاً بعثه الله «فقیهاً» عالماً».(هر کس چهل حدیث بر امت من حفظ کند خداوند او را فقیه و عالم محشور کند).
«فقه» و بصیرت دینی، گاه به موهبت پروردگار حاصل شود، مانند این دعای پیغمبر (صلی الله علیه و آله) در باره امام علی (علیه السلام)، هنگامی که وی را به یمن اعزام داشت و فرمود: «اللهم فقّههُ فی الدین» (خدایا او را در دین فقیه و دانا گردان).
و گاه به کسب و تحصیل بدست آید، چنان امیرالمؤمنین (علیه السلام) به فرزندش امام حسن (علیه السلام) فرمود: «و تفقَّه یا بنیّ فی الدین».
بزرگان متفقند که فقیه ترین پیشینیان شش تن بودند که آنها از اصحاب امام باقر (علیه السلام) و امام صادق (علیه السلام) می باشند و آنها عبارتند از: زرارة بن اعین و معروف بن خرّبوذ مکی و ابوبصیر اسدی و فضیل بن یسار و محمد بن مسلم و برید معاویه عجلی.