مارمولک

/mArmulak/

مترادف مارمولک: چلپاسه، کلپاسه، وزغه

معنی انگلیسی:
salamander, lizard, lizerd, [met.] sly person

لغت نامه دهخدا

مارمولک. [ ل َ ] ( اِ مرکب ) مارمورک. سوسمار. ضَب . ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). جانوری است از رده خزندگان و از راسته سوسماران و از گروه شکافی زبانان که در همه مناطق معتدل و سرد اروپا و آسیاو افریقا فراوان است. این جانور بسیار چابک است و در حدود 20 گونه از آن شناخته شده که اکثر در مناطق بیابانی ولم یزرع و یا کوهستانی می زیند و گونه ای از آنها در منازل دیده می شود که به سوسمار خانگی یا کلپاسو ( کلپاسه ) مشهور است.
مارمولک از حشرات و کرمها تغذیه می کند و بهیچوجه اذیت و آزاری برای انسان ندارد و از این جهت حیوان مفیدی است. مارمولک زمستانها در شکاف دیوارها و زیرتخته سنگها می خوابد و با شروع گرما بیدار می شود و به فعالیت می پردازد. مارمولک اقسام مختلف دارد و گونه ای از آن که به نام سوسمار کویر موسوم است ، ممکن است طولش تا2 متر هم برسد و آن در اصطلاح ساکنان نواحی کویر به بزغاله مار موسوم است. بزغاله مار در اماکن باتلاقی ورودخانه ها نیز می زید و از تمام حیوانات کوچکتر از خود تغذیه می کند و در رودخانه بآسانی شنا می کند و از درختها نیز بسهولت بالا می رود و تخم پرندگان و جوجه های آنها را می خورد. رویهم رفته حیوان موذی و خطرناکی است. ( فرهنگ فارسی معین ).
- مارمولک باغی ؛ یکی از گونه های مارمولک که جزو گروه گوشتی زبانان است و درنواحی گرم آفریقا و آمریکا و آسیا یافت می شود. این جانور با انسان زود مأنوس می گردد و چون از حشرات تغذیه می کند، حیوان مفیدی است. بوسیله کشتیهایی که ازشمال آفریقا به اروپا می روند این جانور به اروپا نیز راه یافته است. سام ابرص. ( فرهنگ فارسی معین ).
|| به مجاز، محیل. مکار. گربز. سخت محیل و مکار. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
- مثل مارمولک بودن ؛ سخت محیل و گربز بودن. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
|| به مجاز، زن خردجثه لاغر و مکار. باریک اندام محیل. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). و رجوع به مارمورک شود.

فرهنگ فارسی

نوعی ازسوسمارهاکه درخانه هاودرسوراخهای زیرزمین بسرمی برندوحشرات رامی خورندوبه آنهاچلپاسه هم میگویند
(اسم ) جانوری است از رد. خزندگان و از راست. سوسماران و از گروه شکافی زبانان که در هم. مناطق معتدل و سرد اروپا و آسیا وافریقا فراوان است . این جانور بسیار چابک است و در حدود ۲٠ گونه از آن شناخته شده که اکثر در مناطق بیابانی ولم یزرع و یا کوهستانی میزیند گونه ای از آنها در منازل دیده میشود که به سوسمار خانگی یا لپاسو ( کلپاسه ) مشهوراست . مارمولک از حشرات و کرمها تغذیه میکند و بهیچوجه اذیت و آزاری برای انسان ندارد و از این جهت حیوان مفیدی است . مارمولک اقسام مختلف دارد و گونه ای از آن که بنام سوسمار کویر موسوم است ممکنست طولش تا ۲ متر هم برسد و آن در اصطلاح ساکنان نواحی کویر به بزغاله مار موسوم است چلپاسه کلپاسه کرباسو کلباسو کلپاسو کلبسو کربسو چلپاسو گلموژ مارمولک مارملوکک . توضیح مارمولک زمستان را در شکاف دیوارها و زیر تخته سنگها میخوابد وبا شروع گرما بیدار میشود و بفعالیت میپردازد . بزغاله مار در اماکن باتلاقی و رودخانه ها نیز میزید و از تمام حیوانات کوچکتر از خود تغذیه مینماید و در رودخانه باسانی شنا میکند و از درختها نیزبسهولت بالامیرود و تخم پرندگان و جوجه های آنها را میخورد . رویهمرفته حیوان موذی و خطرناکی است . یا مارمولک باغی . یکی از گونه های مارمولک که جزو گروه گوشتی زبانان است و درنواحی گرم افریقا و آمریکا و آسیا یافت میشود . این جانور با انسان زود مانوس میگردد و چون از حشرات تغذیه میکند حیوان مفیدی است . بوسیل. کشتی هایی که از شمال افریقا باروپا میروند این جانورباروپا نیز راه یافته است . سام ابرص .

فرهنگ معین

(لَ ) (اِمر. ) ۱ - جانوری است خزنده که پوستش از پولک های شاخی پوشیده شده است . دارای دو زوج اندام حرکتی است ، چلپاسه . ۲ - کنایه : از آدم زیرک و آب زیرکاه .

فرهنگ عمید

۱. (زیست شناسی ) گروهی از جانوران خزنده، چابک، و شبیه سوسمار با بدن فلس دار و دُمِ بلند که قادرند دُم ازدست رفتۀ خود را ترمیم کنند.
۲. [عامیانه، مجاز] مکار، حیله گر.
۳. (صفت ) [عامیانه، مجاز] لاغر.

واژه نامه بختیاریکا

گَرگِراک؛ لی لی؛ شیر مست؛ چِر چِر

دانشنامه عمومی

مارمولک ها یا مارمولک سانیان ( زیرراسته Lacertilia ) گروه بسیار بزرگی از خزندگان از راستهٔ پولک داران است که شامل بیش از ۶۰۰۰ گونه خزنده هستند. [ ۱] مارمولک ها در سرتاسر کرهٔ زمین جز قطب جنوب و قطب شمال پراکنده هستند. اکثر مارمولک ها چهار اندام حرکتی، گوش های خارجی و یک دُم دارند. مارمولک ها دید پیشرفته ای دارند و قادرند رنگ ها را ببینند، همچنین دارای حس بویایی قدرتمندی نیز هستند.
بیشتر مارمولک ها گوشت خوار هستند. مارمولک های کوچک، عموماً از حشرات تغذیه می کنند و انواع بزرگ تر مانند اژدهای کومودو، می توانند از پستاندارانی به بزرگی گاومیش، تغذیه کنند. [ ۲]
مارمولک ها جهت حفاظت از خود در مقابل جانوران شکارچی روش ها و ابزارهای متنوعی مانند زهر، استتار و خودوابری به معنای جداکردن عمدی دم خود در مواجهه با خطر، به کار می برند. [ ۳] روز جهانی مارمولک در نیم کره شمالی، ۴ فوریه و نیم کره جنوبی ۱۴ اوت است.
مارمولک ها دارای اندازه های متنوعی هستند. برخی از آفتاب پرست ها و گکوها اندازه های کوچکی در حد چند سانتی متر دارند و گونه هایی مانند اژدهای کومودو، تا ۳ متر طول دارند. [ ۴] [ ۵]
مارمولک ها عموماً دارای چهار دست و پا هستند و با روش قدم برداشتن، جابجا می شوند. تعداد کمی از آن ها مانند مارمولک بی پا فاقد دست و پا هستند و ظاهری مشابه مارها دارند. برخی مارمولک ها مانند مارمولک های پرنده دارای توانایی نوعی پرواز موسوم به گلاید کردن تا فاصلهٔ ۶۰ متر با ۱۰ متر کاهش ارتفاع هستند. [ ۶] چندین گونه از مارمولک ها، تنها با استفاده از دو پای عقب خود، قادر به دویدن هستند. [ ۷] مارمولک های باسیلیک نیز می توانند روی سطح آب بدوند. [ ۸]
مارمولک ها مانند بسیاری از مهره داران، دارای حس بینایی، بویایی، شنوایی، چشایی و لامسه هستند. اما میزان این حواس، بر اساس نوع گونه، محل زندگی و سایر ویڗگی های محیطی، متفاوت است. برخی مارمولک ها برای حفاظت از خود و اطلاع از وجود خطر، به حس شنوایی قدرتمند خود متکی هستند. گونه های مختلفی از بزمجه ها مانند اژدهای کومودو، برای یافتن شکار خود، دارای حس بینایی و بویایی بسیار قوی هستند. [ ۹]
مارمولک ها مانند مارها و بسیاری از پستانداران و دارای اندام ژاکوبسون هستند. وظیفهٔ این اندام، تشخیص و ردیابی فرومون ها است. [ ۱۰] [ ۱۱] برخی مارمولک ها از جمله ایگواناها و سوسمار پل دماغی دارای اندامی بر روی پشت خود، موسوم به چشم سوم هستند. این اندام می تواند تاریکی یا روشنایی و حرکات اطراف جانور را تشخیص دهد. چشم سوم، نوعی چشم ابتدایی بوده و تنها شامل عدسی و شبکیه است و قابلیت تصویرسازی ندارد، اما می تواند تحرک جانوران شکارچی را تشخیص دهد. [ ۱۲]
عکس مارمولکعکس مارمولکعکس مارمولکعکس مارمولکعکس مارمولکعکس مارمولک

مارمولک (آلبوم). هاسکل قبلاً همکلاسی رابرت فریپ در مدرسه دستور زبان ملکه الیزابت در ویمبورن نزدیک بورنموث بود ، این دو پس از آن با هم در گروه محلی The League of Gentlemen بازی می کردند. بعداً هاسکل به آواز خود در آهنگ کینگ کریمسون "Cadence and Cascade" در In Wake of Poseidon کمک کرد ،
بعد از اینکه Greg Lake گروه را ترک کرد و به Emerson ، Lake & Palmer پیوست. در تلاش برای تأمین صداپیشه / بیسیست گروه ، فریپ از هاسکل خواست که به عضو رسمی King Crimson برای ضبط Lizard تبدیل شود. یکی دیگر از موزیسین های پشتیبانی در Wake of Poseidon ، مل کالینز ساکسوفونیست / نوازنده flutist نیز از وی خواسته شد.
عضو وقت این ترکیب ، همانند درامر ، اندی مک کالوچ ، که جای مایکل گیلز را گرفت. سپس گروه با نوازندگان و پیانویست مشهور جاز ، کیت تیپت ، به همراه Jon Anderson خواننده YES ، و نوازندگان برنج / بادی چوب ، رابین میلر ، مارک چاریگ و نیک ایوانز تقویت شدند.
هاسکل و مک کالوچ تجربه ناراحت کننده ای از ضبط مارمولک داشتند و ارتباط آنها با این ماده ، به ویژه هاسکل به عنوان یکی از علاقه مندان موسیقی سول و موتاون را دشوار می دانستند. در حین تمرین برای یک تور احتمالی پس از اتمام آلبوم ، هاسکل کینگ کریمسون را ترک کرد.
وی برای 19 سال آینده به دنبال جبران حقوقی بود زیرا معتقد بود که به دلیل حق آلبوم فریب خورده است. اندکی پس از ترک هاسکل از گروه ، مک کالوچ نیز همین کار را کرد. بیانیه مطبوعاتی تهیه شده توسط سینفیلد برای تبلیغ مارمولک با شعاری از شعر "دزیدراتا" ماکس ارمان نقل کرد ،
که شامل توصیه هایی در مورد نحوه ترسیم یک مسیر واقعی از طریق گیجی است.
از طرف دیگر ، کالینز برای ضبط آلبوم بعدی این گروه ، جزیره ها ، به همراه Fripp و Sinfield در King Crimson باقی ماند. جایگزین Haskell با Boz Burrell با گیتار باس و آواز شد ، در حالی که McCulloch با هم خانه ای خود که بعضاً یان والاس بود جایگزین شد.
عکس مارمولک (آلبوم)

مارمولک (کمیک). مارمولک ( به انگلیسی: Lizard ) یک شخصیت تخیلی و ابرتبه کارانه در کتاب های کامیک می باشد. این کاراکتر به دست استن لی و استیو دیتکو خلق شده و در مرد عنکبوتی شگفت انگیز ( سری اول ) شماره ۶ام ( نوامبر ۱۹۶۳ ) معرفی شد. از این شخصیت در مرد عنکبوتی شگفت انگیز ( فیلم ) استفاده شد
جدا از کتاب های کامیک، شرکت مارول از مارمولک در دیگر کالاهای خود از جمله پوشاک، اسباب بازی، ورق بازی، انیمیشن های تلویزیونی و بازی های رایانه ای استفاده کرده است.
در داستان ها، دکتر کانرز یک بیولوژیست ژنتیک بود که تلاش می کرد با یافتن روشی برای رشد دادن استخوان، دست راست قطع شدهٔ خودش را بهبود دهد. بعد از آن که روی خودش امتحان کرد، به یک هیولای مارمولکی وحشی تبدیل شد. با وجود آن که وی می تواند به حالت انسانی خود برگردد، اما به خاطر داشتن حس آزادی و کامل بودن از این کار خودداری می کند.
دیلن بیکر، نقش کانرز را در فیلم سینمایی مرد عنکبوتی ۲ ( سال ۲۰۰۴ ) و مرد عنکبوتی ۳ ( سال ۲۰۰۷ ) بازی کرد. ریس آیفنز نقش دکتر کانرز و مارمولک را در مرد عنکبوتی شگفت انگیز ( سال ۲۰۱۲ ) به عنوان ابرتبه کار اصلی و در فیلم مرد عنکبوتی:راهی به خانه نیست ( سال ۲۰۲۱ ) نقش این شخصیت را بازی کرد.
او که قدرت هایش شامل زور، سرعت، استقامت و انعطاف ابرانسانی، دورآگاهی، کنترل ذهنی خزندگان و حشرات، زوددرمانی، پوست سفت، دندان ها و ناخن هایی به تیزی تیغ و دم ۶ فوتی با قابلیت رشد دوباره می شود، عضو گروه های ابرتبه کارانه ای چون شش فاسد و دوازده فاسد است.
در سال ۲۰۰۹، مارمولک رتبهٔ ۶۲ام را در لیست بزرگترین تبه‍کاران کتاب های کمیک آی جی ان بدست آورد. [ ۱]
عکس مارمولک (کمیک)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

مترادف ها

lizard (اسم)
سوسمار، طفیلی، مارمولک، بزمجه

فارسی به عربی

سحلیة

پیشنهاد کاربران

چرچر:زمان قدیم خونه هارو با دار و خشت و گلی ک درست میکردن یه لایه پلاستیکی هم بالای سقف میزاشتن وقتی مارمولک راه میرفت صدای پاش میومد مثه صدای چر چر یا روی حصیر اینا راه میرفت بهش میگفتن چرچر هنوزم بهشون
...
[مشاهده متن کامل]
چرچر یا مارمیلیک میگیم به مارمولک هایی که روی سنگ و روی صخره ها را میرن و سری نسبتا پهن دارن و رنشگون نسبت به سنشون تغییر می کنه رو گرگراک میگن در گویش بختیاری رنگشون وقتی جوون خاکستری بعد کم کم سبز میشه بعدش سیاه میشه سیاه یجورایی انگار شرابی ولی خیلی پر رنگ تر خیلی. . . مارمیلیک ، چرچر، گرگراک در زمان قدیم میگفتن گرگراک وقتی سرش تکون میده دارن دندونات میشماره دهنت ببند دندونات نریزن یا یه داستان دیگ بود ازش ک میگفتن بلای خیلی بدی بود این گرگراک ک خدا بهش گفت بشمار تا نه شنبه میگ وقتی سر تکون میده هی روزای هفته رو میشماره میبینه نه شنبه ی وجود نداره از دوبارع باز میشماره؟؟🤣 یچیز ایجوری یادم ای غلط بهم بگین دوستان

مارمولک فیلمی ایرانی در ژانر کمدی - درام به کارگردانی کمال تبریزی، تهیه کنندگی منوچهر محمدی، نویسندگی پیمان قاسم خانی و با بازی پرویز پرستویی است که در سال ۱۳۸۲ منتشر شد. داستان این فیلم اقتباسی از فیلم های ما فرشته نیستیم ( ۱۹۸۹ ) و زائر ( ۱۹۲۳ ) به نویسندگی و کارگردانی چارلی چاپلین است که با بومی سازی قصه فیلم، نگاهی متفاوت به مسئله روحانیت و جامعه دارد. آهار و مسجد و مدرسه حاج قنبرعلی خان تهران از مکان های اصلی فیلم برداری این فیلم بودند.
...
[مشاهده متن کامل]

این فیلم در بیست و دومین جشنواره فیلم فجر برنده سیمرغ بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد. پس از یک دهه از پایین کشیدن این فیلم از پرده سینماها، سی دی های مارمولک در سال ۱۳۹۴ به صورت محدود عرضه و در فروردین ۱۳۹۹ به طور رسمی در شبکه نمایش خانگی منتشر شد. احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، حسن روحانی، دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی، محمدرضا مهدوی کنی، دبیرکل وقت جامعه روحانیت مبارز و جعفر سبحانی، از مدرسان حوزه علمیه قم از جمله روحانیون پرنفوذی بودند که خواستار توقف اکران مارمولک شدند. مارمولک پس از حدود دو دهه از زمان اکران کوتاه مدتش در سینماهای ایران، نوروز ۱۴۰۱ برای نخستین بار از شبکه یک و شبکه نمایش پخش شد.
رضا مثقالی معروف به رضا مارمولک دزد سابقه داری است که بارها دستگیر و زندانی شده، اما در آخرین دستگیری، اتهام او سرقت مسلحانه است. رضا را به زندانی تحویل می دهند که رئیس آن ( آقای مجاور ) مردی بسیار سختگیر و انعطاف ناپذیر است. او عقیده دارد باید آنقدر نسبت به مجرمان - با روش هایی خاص - سخت گیری کند که حتی فکر اعمال خلاف به مغزشان نرسد؛ و معتقد است زندانیان را به زور هم که شده باید وادار به درستکاری کرد تا به بهشت بروند. رضا در حادثه ای مجروح و به بیمارستان خارج از زندان منتقل می شود. در آنجا لباس یک روحانی بیمار را می رباید و در لباس روحانیت موفق به فرار از بیمارستان می شود. او با مصونیتی که در لباس تازه پیدا کرده به یک شهرک مرزی می رود تا از این طریق و با گذرنامه جعلی از کشور خارج شود؛ اما با روحانی ای که قرار بوده به عنوان امام جماعت به آن روستا اعزام شود اشتباه گرفته می شود و امامت جماعت مسجد روستا را برعهده اش می گذارند. او با شیوه های خودش مردم را موعظه و راهنمایی می کند و چندین بار اعمال خلافکارانه اش به سوءتعبیر نیکوکاری قلمداد می شود. به هر حال در روستا مریدهای زیادی پیدا می کند و خود او نیز کم کم تحت تأثیر لباس و موقعیت جدید قرار گرفته و شخصیتش عوض می شود و در روستا نامش بر سر زبان ها می افتد و به اعمال مثبتی روی می آورد تا اینکه آقای مجاور رئیس زندان که همه جا به دنبال او می گردد، به سراغش می آید؛ اما او هم دیگر مایل نیست رضا را با دستبند دستگیر کند.

مارمولک
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/مارمولک_(فیلم)
در لری بختیاری
مارمِلیک:مارمولک
گَرگِراک:مارمولک بزرگ
معنی مارمولک :کلپسه
مارمولک به زبان سنگسری
لیزقازو lizghazo
باشو
کلپسه پشت کنتر
در لری بختیاری
مارمولک: لِ لِه
چلپاسه در گویش هزاره های افغانستان به معنای مارمولک هست
بزمجه و چلپاسه هم گفته شده است.
در نصرآیاد جرقویه اصفهان بهش میگیم سون دورک*سوندروک
پهلوی ساسانی: کرپک karpak
گویش های امروزی: کلپک kalpak, kalpok کلپاسه، کلپسه kalpāse, kalpese
از نظر من اگه تو زندگی مارمولک نباشی کارت ساخته است
Gekko یک نوع آفتاب پرست خونگیه. که هم آفتاب پرست گکو داریم، هم مارمولک. 🦎
Chameleon یعنی مارمولکی که میتونه خودشو به رنگای اطرافش تطابق بده.
آفتاب پرست💚
در استان فارس به مارمولک کَلپُک هم گفته میشود.
مارمولک به انگلیسی هم gecko میشه و هم lizard میشه
در زبان اهالی کاشان، متمدن ترین شهر جهان، قَلمِجِه همان مارمولک است
کلپسه. . . . . در گویش خراسانی. . kelpese .
تربت حیدریه.
در گویش مردم یزد رب ( reb ) گفته می شود.
در کرمان به مارمولک کلپک می گویند
در زبان لری بختیاری اسامی زیادی برای مارمولک استفاده می کنند
اسامی مارمولک در زبان لری بختیاری ::
کله پک::کل پوک::سر برجسته. سر بزرگ
مارملیک::ماری در سوراخ
شیرمز::نوعی مارمولک
افتوپرس::آفتاب پرست
...
[مشاهده متن کامل]

چرچر::چیرچیر، نوعی مارمولک
گرگراک::نوعی آفتاب پرست که در روی صخره ها زندگی می کند و به
گرگراک معروف است
راک::صخره

کلپاسه
( در گویش شهر سیریز ) کله پک
مارپولک

مارمولک بزرگ = تمساح
مارمولک ( Lizard ) ’چلپاسه‘ نیز نامیده می شود. از فرمانرو ’جانوران‘ شاخه ’طنابداران‘، رده ’سوسماریان‘، راسته ’پولک داران‘ می باشد. 5، 600 گونه از آنها شناخته شده است. در قطب جنوب و شمال وجود ندارند. پوستشان
...
[مشاهده متن کامل]
دارای فلس است. اکثر مارمولک ها چهار اندام حرکتی، گوش های خارجی، و یک دُم دارند. مارمولک ها دید پیشرفته ای دارند و قادرند رنگ ها را ببینند، همچنین دارای حس بویایی قدرتمندی نیز هستند.

مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ٢٦)

بپرس