فضل الله بن روزبهان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] فضل الله بن روزبهان از عالمان سنی مذهب قرن نهم و دهم هجری است.
که پس از سال ۸۵۰ متولد شده و پدرش از عالمان و رجال دولتی بوده است. نسبت خنجی وی به دلیل اصالت او از شهر خنج فارس است هر چند در اصفهان سکونت داشته است.
هجرت به هرات
وی در سال ۹۱۰ به سمت هرات مهاجرت کرد و در راه به زیارت امام هشتم رفت. در منطقه ماوراء النهر علاوه بر تالیف برخی آثارش، در جنگ شرکت داشته و پادشاهان ازبک را علیه صفویه نیز تحریک می کرد که این ناشی از دشمنی او با حاکمان صفوی است چنانکه اصل مهاجرت او از اصفهان به دلیل حضور صفویه در این شهر است.
سنی متعصب
فضل از سنیان ارادتمند به اهل بیت و ائمه دوازده گانه شیعه است ولی تعصب خود را نیز حفظ کرده و کتابی در رد نهج الحق علامه حلی نگاشته است. قاضی نور الله شوشتری نیز ردیه ای بر فضل الله با عنوان احقاق الحق نوشت که سبب شهادت وی شد. خنجی در ماوراء النهر در خدمت سلطان محمد خان شیبانی بود و کتاب مهمان نامه بخارا را در شرح احوال او نوشت.
آثار
...

[ویکی نور] «ابوالخیر فضل الله بن روزبهان صاعدی سپاهانی»، متخلص به «امین» و معروف به «خواجه ملا» یا «خواجه مولانا» و «پاشا»، شاعر، اندیشمند، فقیه و عارف ایرانی در حدود سال های 850 تا 860ق در سمرقند، به دنیا آمد.
اصلش از خنج، از توابع لارستان فارس، بود.
وی دانش های ابتدایی را در زادگاهش فراگرفت. پس از آن به سفر حج رفت. پس از بازگشت به شیراز، به فراگیری فلسفه ارسطو و افلاطون روی آورد.
در بیست وپنج سالگی، برای دومین بار حج گزارد و در مکه، کتاب های صحیح بخاری و صحیح مسلم را نزد شیوخ مصر و حجاز و از آن شمار امام محمد سخاوی فراگرفت. سخاوی در «الضوء اللامع لاهل القرن التاسع»، شرحی درباره دوره تحصیلی وی نوشته است.
پس از آن، به شیراز بازگشت و در آن شهر به تدریس دانش های شرعی و عقلی پرداخت و در همان ایام، کتاب های «حل تجرید»، «حواشی بر حواشی شرح تجرید»، «تعلیقات بر محالات» و کتاب بلندآوازه خود، «بدیع الزمان فی قصة حی بن یقظان» را نوشت.
سرانجام در 892ق برای سومین بار راهی حجاز شد و گویا دیگر به شیراز بازنگشت و چون به نزدیکی آذربایجان رسید، در ییلاق سهند، به خدمت سلطان یعقوب بایندری (883-896ق) رفت و کتاب بدیع الزمان را به وی پیشکش کرد. سلطان یعقوب نیز به او فرمود تا کتابی در پادشاهی او بنویسد و از آن جا که وی پیوسته در رکاب سلطان بود، مشاهدات خود را با دانسته هایش همراه کرد و تاریخ «عالم آرای امینی» را نوشت.

پیشنهاد کاربران

بپرس