شهید ثانی

[ویکی فقه] شیخ زین الدین بن علی بن احمد عاملی جبعی (۹۱۱-۹۶۶ق)، معروف به شهید ثانی، از علما و فقهای بزرگ شیعه می باشد. این عالم سترگ شیعه، در دهکده «جبع»، از توابع جبل عامل، در سیزده شوال، پا به عرصه هستی نهاد. وی در نه سالگی قرآن مجید را ختم کرد. سپس قسمتی از ادبیات عرب و فقه را نزد پدر دانشمندش، نورالدین علی، آموخت. در سال ۹۲۵ ق، در چهارده سالگی، به قریه «میسِ» جبل عامل رفت. هشت سال نزد شیخ عبدالعالی میسی کتابهای شرایع محقق حلی، ارشاد علامه حلی و قواعد شهید اول را خواند. در اواخر سال ۹۳۳ به دهکده «کرک نوح» رفت و از محضر سید بدرالدین حسن بن جعفر اعرجی (مؤلف کتاب محجه البیضاء) کتاب قواعد ابن میثم بحرانی و تهذیب را خواند. در سال ۹۳۷ ق به دمشق رفت و از محضر فیلسوف شمس الدین محمد بن مکی استفاده نمود.
او بـه منظور ادامه تحصیلات علمی، مسافرتهای متعددی به نقاط مختلف جهان اسلام آغاز نمود، یـعـنی آنگاه که چندی در میس اقامت گزید، به کرک نوح رفت و نحو و اصول فقه را نزد سید جعفر کرکی، نویسنده کتاب المحجه البیضا فراگرفت، و در سال ۹۳۴ ه ق مجددا به جـبع بازگشت و تا سال ۹۳۷ ه ق در آنجاسرگرم مطالعه و تحقیق و مذاکرات علمی شد در هـمـین سال به دمشق مسافرت کردو قریب یک سال و اندی در آنجا به تحصیلات خود ادامه داد و نزد شیخ محمد بن مکی حکیم و فیلسوف بزرگوار، پاره ای از کتب طب و حکمت و هیات را قـرائت نـمـود و در مـحـضـر درس شیخ احمد جابر شرکت جست و کتاب شاطبیه را که در علم قرائت و تجوید است، بر او خواند.او بـه سـال ۹۳۸ هـ ق دوبـاره به جبع بازگشت، ولی نتوانست توقف خود را که موجب توقف علمی او می شد، چندان ادامه دهد، لذا مجددا آهنگ دمشق نمود تا ازآنجا به مصر برود البته مدتی کوتاه در دمشق درنـگ کـرد و کـتـاب صحیح مسلم و صحیح بخاری را در مدرسه سـلـیـمـیه نزد شمس الدین طولون قرائت کرد وسپس در نیمه ربیع الاول ۹۴۲ ه ق به صـوب مصر حرکت نمود مدت مسافرت او از دمشق به مصر، حدود یک ماه به طول انجامید و در میان راه کرامات و خوارق عاداتی از وی مشاهده شد که شاگردش ابن العودی آنها را بازگو کرده است در مصر نزدشانزده استاد برجسته و دانشمند به اندوختن ذخایر علمی در علوم عربی، اصول فقه،هندسه، معانی، بیان، عروض، منطق، تفسیر و سایر علوم دیگر سرگرم شد.پـس از آن بـه صوب روم شرقی عزم سفر کرد و در هفدهم ربیع الاول ۹۴۹ ه ق از طریق دمشق و حلب وارد قسطنطنیه گردید این دانشمند بلند همت و سخت کوش به گوشه ای پناهنده گشت و در طی مـدت هیجده روز دست اندر کار نگارش رساله ای شد که راجع به ده علم بود ده مبحث جالب آن را در آن رساله تحریر کرد و آن را نزد قاضی عسکر محمد بن محمد بن قاضی زاده رومی کـه خـود از دانشمندان برجسته آن دیار به شمار می رفت، فرستاد پس از ملاقات او با شهید ثانی، مـیـان آن دو در در مسائل مختلف مباحثات و مذاکرات علمی صورت گرفت و نوشته های شهید ثـانـی و نـیزمذاکرات علمی او، قاضی رومی را بر آن داشت که صورت برنامه ای که حاوی وظائف مـدارسی بود در اختیار او قرار داده و به او پیشنهاد کرد که در انتخاب مدرسه دلخواه خود مختار اسـت و مـی تـواند افاضات علمی و تدریسی خود را در هرمدرسه ای که مطابق سلیقه اوست اجرا نـمـایـد، و در ضـمـن با اصرار از او درخواست می کرد که در شام یا حلب به انجام وظیفه تدریس بپردازد شهید ثانی پس از استخاره،اقامت در مدرسه نوریه واقع در بعلبک را انتخاب کرد و از سوی قاضی مزبور، اداره امور این مدرسه به وی، واگذار شد.مدت توقف شهید ثانی در قسطنطنیه چهار ماه به طول انجامید و طبق معمول که لحظه ای را به هـدر نـمـی داد، در طـول ایـن مـدت کـوتـاه با سید عبدالرحیم عباسی،نویسنده کتاب معاهد الـتـنصیص آشنایی پیدا کرد و با او مجالست و آمد و شد آغازنمود و از محضرش از لحاظ علمی استفاضه می کرد.در یـازدهم رجب از طریق عراق به جبع بازگشت و در مسیر بازگشت خود به زیارت مراقد ائمه اطهار (ع) تـشـرف حاصل نمود و این مراجعت با نیمه صفر ۹۵۳ ه ق همزمان بود او سرانجام در بعلبک اقامت گزید.
شهرت علمی
او پس از اقامت در بعلبک، در سایه شهرت علمی، مرجعیت یافت ودانشمندان فرزانه و فضلای آن دیـار، از دوردسـت ترین بلاد برای استفاضه علمی به محضر او روی می آوردند و از برکات علمی و اخـلاقـی او بـهره کافی می گرفتند وی دراین شهر، تدریس جامعی را آغاز کرد، به این معنی که چـون نـسبت به مذاهب پنج گانه مذهب جعفری، حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی از لحاظ آگاهی علمی کـامـلا مـحیط و مسلطبود، بر اساس تمام این مذاهب پنجگانه تدریس می نمود و در حقیقت فقه مقارن وعقائد تطبیقی را تدریس می کرد و چنانکه سلف صالح او، یعنی شیخ طوسی (قدس سره) برای نخستین بار کتابی در زمینه فقه تطبیقی و حقوق تطبیقی اسلام تالیف کرده بود، شهید ثانی برای نخستین بار تدریس فقه تطبیقی را در شهر بعلبک بنیاد نهاد توده مردم نیز بر حسب مذهب خود، پاسخ استفتاآت خویش را از محضر او دریافت می کردند.
استادان
۱ ـ پدر او، احمد عاملی جبعی (م ۹۲۵ ه ق) در میس.۲ ـ شیخ علی بن عبدالعالی میسی (م ۹۳۸ ه ق) در میس.۳ ـ شیخ محمد بن مکی حکیم و فیلسوف، در دمشق.۴ ـ سید حسن بن جعفر کرکی، در کرک نوح.۵ ـ شیخ احمد بن جابر، در دمشق.۶ ـ شمس الدین طولون دمشقی حنفی، در دمشق.۷ ـ شیخ ابوالحسن بکری.۸ ـ شیخ شمس الدین ابواللطیف مقدسی، در بیت المقدس.۹ ـ سید عبدالرحیم عباسی، در قسطنطنیه.۱۰ ـ ملا حسن جرجانی.۱۱ ـ ملا محمد استرآبادی.۱۲ ـ ملا محمد علی گیلانی.۱۳ ـ شهاب الدین بن نجار حنبلی.۱۴ ـ زین الدین حری مالکی.۱۵ ـ شیخ ناصر الدین طلاوی کفعمی.
شاگردان
...

[ویکی شیعه] زین الدین بن نورالدین علی بن احمد عاملی جُبَعی(۹۱۱-۹۵۵ یا ۹۶۵ق) معروف به شهید ثانی، فقیه شیعی قرن دهم قمری. او از نوادگان علامه حلی است. وی نزد علمای شیعه و سنی به تحصیل پرداخت و از هر دو دسته تأییدیه هایی دریافت کرد. شهید ثانی مذاهب پنجگانه اسلامی را تدریس می کرد و طبق مبانی هر یک فتوا می داد.
معروف ترین اثر فقهی او الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه می‎باشد. این کتاب از متون درسی حوزه های علمیه شیعه است. شهید ثانی در ۹۵۵ یا ۹۶۵ق به شهادت رسید.
شهید ثانی در ۱۳ شوال ۹۱۱ق در روستای جُبَع در منطقه شیعه نشین جَبَل عامل در لبنان به دنیا آمد. وی معروف به ابن حاجه نحاریری و مشهور به شهید ثانی است.

[ویکی اهل البیت] شیخ زین الدین بن علی بن احمد عاملی جبعی (911-966ق)، معروف به شهید ثانی، از جمله نوابغ نامی و مجتهدین شیعی که در قرن دهم هجری می زیسته است. از آثار ماندگار وی می توان به «روض الجنان» اشاره کرد.
شیخ زین الدین علی بن احمد معروف به شهید ثانی در سیزدهم شوال ۹۱۱ق در روستای جُبَع در منطقه شیعه نشین جبل عامل در لبنان به دنیا آمد.وی به ابن حاجه نحاریری معروف بوده و مشهور به شهید ثانی است.
شیخ زین الدین علی بن احمد معروف به شهید ثانی، از اعاظم فقهای شیعه است مردی جامع بوده و در علوم مختلف دست داشته است اهل جبل عامل است. جد ششم او صالح نامی است که شاگرد علامه حلی بوده است ظاهراً اصلاً اهل طوس بوده است، از این رو شهید ثانی، گاهی الطوسی الشامی امضاء می کرده است.
شهید ثانی در سال 911 متولد شده و در 966 شهید شده است مسافرت متعددی کرده و اساتید فراوانی دیده است به مصر و دمشق و حجاز و بیت المقدس و عراق و استانبول مسافرت کرده و از هر خرمنی خوشه هایی چیده است. تنها اساتید سنی او را دوازده تن نوشته اند به همین جهت مردی جامع بوده است.
وی همزمان با حیات پدر بزرگوارش، نورالدین علی بن احمد، تحصیلات مقدماتی را نزد او گذراند سپس به قریه میس رفت و نزد شیخ علی بن عبدالعالی میسی (م 938 ه.ق) تحصیلات خود را ادامه داد و کتاب های شرائع الاسلام محقق حلی، و ارشاد الاذهان علامه حلی، و کتاب قواعد علامه را نزد او خواند. علاوه بر فقه و اصول، از فلسفه و عرفان و طب و نجوم هم، آگاهی داشته است فوق العاده زاهد و متقی بوده است شاگردانش در احوالش نوشته اند که در ایام تدریس شب ها به هیزم کشی برای اعاشه خاندانش می رفت و صبح به تدریس می نشست مدتی در بعلبک به پنج مذهب (جعفری، حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی) تدریس می کرده است.
شهید تالیفات متعددی دارد معروفترین تالیف او در فقه، شرح لمعه شهید اول، و دیگر مسالک الافهام است که شرح شرایع محقق حلی است. شهید ثانی نزد محقق کرکی (قبل از آن که به ایران بیاید) تحصیل کرده است، شهید ثانی به ایران نیامد صاحب معالم که از معاریف علما پایان کتاب النفلیه با آن ها شهید ثانی که مورد تایید محدث قمی نیز قرار گرفته است. شیعه است، فرزند شهید ثانی است.
او یکی از اعیان و مفاخر فقهای نامدار شیعه، و یکی از اکابر متبحرین در علوم اسلامی و یکی از استوانه های فقهی و اجتهادی در طول ادوار فقه اسلامی می باشد که از نظر آثار و برکات وجودی کم نظیر می باشد. او در قرن دهم هجری می زیسته و باتلاش و کوشش خستگی ناپذیر فقه آل محمد صلی الله علیه و آله را به نقاط مختلف جهان بسط و انتشار داده است.
او به منظور ادامه تحصیلات علمی، مسافرت های متعددی به نقاط مختلف جهان اسلام آغاز نمود، یعنی آن گاه که چندی در میس اقامت گزید، به کرک نوح رفت و نحو و اصول فقه را نزد سید جعفر کرکی، نویسنده کتاب المحجه البیضاء فراگرفت، و در سال 934 ه.ق مجددا به جبع بازگشت و تا سال 937 ه.ق در آن جا سرگرم مطالعه و تحقیق و مذاکرات علمی شد در همین سال به دمشق مسافرت کردو قریب یک سال و اندی در آن جا به تحصیلات خود ادامه داد و نزد شیخ محمد بن مکی حکیم و فیلسوف بزرگوار، پاره ای از کتب طب و حکمت و هیات را قرائت نمود و در محضر درس شیخ احمد جابر شرکت جست و کتاب شاطبیه را که در علم قرائت و تجوید است، بر او خواند.