[ویکی فقه] زیارت در قرآن. از آن جا که زیارت ، شریعه ورود به دریای ولایت، و ظهور تمسک و نمود اعتصام به مستمسک امامت است، و با توجه به این نکته که توصیه های قرآنی به اعتصام و تمسک به حبل الهی از طریق زیارت تحقق می یابد، شایسته است در حد گذرا و مختصر به برخی از آیاتی که بر این ارتباط تاکید دارد، اشاره کنیم.
خدای سبحان در قرآن کریم از سه طریق عمده هدایت گری می کند و راه پیوند و قرب به اولیای الهی را توصیه می کند:یکم: بیان جایگاه و موقعیت والای آنان در نظام تکوینی و عالم تشریع و نیز برشماری اوصاف و کمالات شایسته و خصایص زنده، کامل و مؤثر آنها در نظام بشری، و عصمت و مصونیت آنان از هر نوع رجس و رجز مادی و معنوی. چنین کمالاتی به دلالت التزامی لزوم تبعیت و اطاعت و محبت و مودت نسبت به آنها را به همراه دارد.دوم: پرهیز دادن از اعراض و دوری از آنها که موجب انحطاط و سقوط بوده و حرمان ازکمالات انسانی و الهی است. با این گونه بیان راه هرگونه گسست و سهل انگاری در مقابل عترت طاهره (علیهم السّلام) را می بندد، بلکه همه ی آن راه ها را اعوجاج و انحراف می داند.سوم: آیاتی مستقل، صریح و روشن در جهت همراهی، مصاحبت و بلکه مسئولیت در مقابل اهل بیت (علیهم السّلام) که با عبارات مختلف این معنا را تذکر می دهد. به نمونه هایی از این آیات اشاره می کنیم:
← همراهی با اوصیا
در زیارت شب و روز عرفه آمده که هدف از زیارت آن است که معیت و همراهی دنیا و آخرت را از شما مسئلت کنم: «اسال الله بالشان الذی لک عنده و بالمحل الذی لک لدیه ان یصلی علی محمد و آل محمد و ان یجعلنی معکم فی الدنیا و الآخرة بمنه و جوده و کرمه.» اساسا بهره انسان در زیارت همین همراهی و مرافقت است.در زیارت عسکریین امام هادی (علیه السّلام) و امام عسکری (علیه السّلام) نیز می خوانیم:«اسال الله ربی و ربکما ان یجعل حظی من زیارتکما الصلاة علی محمد و اهل بیته و ان یرزقنی مرافقتکما فی الجنان مع آبائکما الصالحین». از همین رهگذر زیارت نقش مهم و اساسی خود را در فراهم آوردن زمینة مصاحبت و همراهی تام دارد.یکی از بهترین و مؤثرترین آثار زیارت همانند پذیرش و تایید افکار و آرمان های مزور است. اگر انسان بر مبنای بیانات اعتقادی و روایاتی همانند آنچه جابر بن عبدالله انصاری ، اولین زایر حرم حسینی از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) بیان داشته این معنا را بیابد که زیارت نماد هم فکری و هم دلی است و کسی که به زیارت می رود خود را از نظر اعتقادی، اخلاقی و رفتاری با مزور هماهنگ ساخته و نیت همراهی همه جانبه را دارد و خود نیز به این گرایش مایل و امیدوار است. اینجاست که موفق به کسب همراهی و مصاحبت شده و آیه ی «و کونوا مع الصادقین» را تحقق بخشیده است. با توجه به حدیث جابر این نکته روشن تر می شود.
← حدیث جابر
۲. حل مشکلات علمی و اخلاقی و بیرون آمدن از ورطه ی ضلالت و جهالت تنها در سایه ی ارتباط و اتصال علمی با آشنایان و عالمان حقیقی دین، یعنی اهل بیت (علیهم السّلام) ممکن و میسور است و بدون ارتباط و سئوال و پرسش از آنها نه علمی ایجاد می شود و نه هدایتی ممکن است؛ از این رو خدای سبحان به صورت صریح و آشکار توصیه می کند: «فسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون»؛ «پس اگر نمی دانید از دانایان کتاب های آسمانی جویا شوید.» در دو سوره ی مستقل تاکید شده که از اهل ذکر سئوال کنید. هدف از سئوال رهیدن از جهل و ظلم و مشکلات فکری، روحی، اخلاقی و عملی در مسائل فردی و اجتماعی است و مناسب ترین بستر برای آن زیارت است؛ چه در حال حضور اولیای الهی و چه در حال غیبت و ممات آنان.
اهل ذکر
...
خدای سبحان در قرآن کریم از سه طریق عمده هدایت گری می کند و راه پیوند و قرب به اولیای الهی را توصیه می کند:یکم: بیان جایگاه و موقعیت والای آنان در نظام تکوینی و عالم تشریع و نیز برشماری اوصاف و کمالات شایسته و خصایص زنده، کامل و مؤثر آنها در نظام بشری، و عصمت و مصونیت آنان از هر نوع رجس و رجز مادی و معنوی. چنین کمالاتی به دلالت التزامی لزوم تبعیت و اطاعت و محبت و مودت نسبت به آنها را به همراه دارد.دوم: پرهیز دادن از اعراض و دوری از آنها که موجب انحطاط و سقوط بوده و حرمان ازکمالات انسانی و الهی است. با این گونه بیان راه هرگونه گسست و سهل انگاری در مقابل عترت طاهره (علیهم السّلام) را می بندد، بلکه همه ی آن راه ها را اعوجاج و انحراف می داند.سوم: آیاتی مستقل، صریح و روشن در جهت همراهی، مصاحبت و بلکه مسئولیت در مقابل اهل بیت (علیهم السّلام) که با عبارات مختلف این معنا را تذکر می دهد. به نمونه هایی از این آیات اشاره می کنیم:
← همراهی با اوصیا
در زیارت شب و روز عرفه آمده که هدف از زیارت آن است که معیت و همراهی دنیا و آخرت را از شما مسئلت کنم: «اسال الله بالشان الذی لک عنده و بالمحل الذی لک لدیه ان یصلی علی محمد و آل محمد و ان یجعلنی معکم فی الدنیا و الآخرة بمنه و جوده و کرمه.» اساسا بهره انسان در زیارت همین همراهی و مرافقت است.در زیارت عسکریین امام هادی (علیه السّلام) و امام عسکری (علیه السّلام) نیز می خوانیم:«اسال الله ربی و ربکما ان یجعل حظی من زیارتکما الصلاة علی محمد و اهل بیته و ان یرزقنی مرافقتکما فی الجنان مع آبائکما الصالحین». از همین رهگذر زیارت نقش مهم و اساسی خود را در فراهم آوردن زمینة مصاحبت و همراهی تام دارد.یکی از بهترین و مؤثرترین آثار زیارت همانند پذیرش و تایید افکار و آرمان های مزور است. اگر انسان بر مبنای بیانات اعتقادی و روایاتی همانند آنچه جابر بن عبدالله انصاری ، اولین زایر حرم حسینی از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) بیان داشته این معنا را بیابد که زیارت نماد هم فکری و هم دلی است و کسی که به زیارت می رود خود را از نظر اعتقادی، اخلاقی و رفتاری با مزور هماهنگ ساخته و نیت همراهی همه جانبه را دارد و خود نیز به این گرایش مایل و امیدوار است. اینجاست که موفق به کسب همراهی و مصاحبت شده و آیه ی «و کونوا مع الصادقین» را تحقق بخشیده است. با توجه به حدیث جابر این نکته روشن تر می شود.
← حدیث جابر
۲. حل مشکلات علمی و اخلاقی و بیرون آمدن از ورطه ی ضلالت و جهالت تنها در سایه ی ارتباط و اتصال علمی با آشنایان و عالمان حقیقی دین، یعنی اهل بیت (علیهم السّلام) ممکن و میسور است و بدون ارتباط و سئوال و پرسش از آنها نه علمی ایجاد می شود و نه هدایتی ممکن است؛ از این رو خدای سبحان به صورت صریح و آشکار توصیه می کند: «فسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون»؛ «پس اگر نمی دانید از دانایان کتاب های آسمانی جویا شوید.» در دو سوره ی مستقل تاکید شده که از اهل ذکر سئوال کنید. هدف از سئوال رهیدن از جهل و ظلم و مشکلات فکری، روحی، اخلاقی و عملی در مسائل فردی و اجتماعی است و مناسب ترین بستر برای آن زیارت است؛ چه در حال حضور اولیای الهی و چه در حال غیبت و ممات آنان.
اهل ذکر
...
wikifeqh: زیارت_در_قرآن