زکات در قران

[ویکی فقه] زکات در قرآن. در قرآن کریم، پرداختن زکات نشانه نیکی و جوانمردی و نمودی از صداقت ایمان در عمل و علامت خداترسی و پرهیزکاری معرفی شده است.
زکات مهم ترین واجب مالی دینی است که مورد قبول تمام مسلمانان در همه زمان ها بوده و از ضروریات اسلام به شمار می رود و انکار کننده آن اگر با علم به ضرورت لازمه آن به انکار خدا و پیامبر باشد مرتد می گردد و تا آنجا قابل توجه است که در قرآن زکات در ردیف نماز آمده و به آن امر شده است و در روایات پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) و ائمه (علیه السّلام) بیش از سایر حقوق مالی به آن اهمیت داده شده و از ترک و کوتاهی در دادن آن شدیدا نکوهش شده است تا جایی که فرموده اند کسی که از دادن زکات (هر چند قیراط و مختصری باشد) خوداری کند از مؤمنین و مسلمانان نبوده و در وقت مرگ به او گفته می شود (یهودی یا ارمنی) هر کدام که می خواهی بمیر (یعنی تو مسلمان و دیندار نمی باشی) و کسی که به مال و درخت و زمین او زکات واجب شود و ندهد خداوند در روز قیامت تا هفت طبقه آن زمین را در گردنش قرار می دهد و هر کس چیزی از زکات بر او باشد و از دادنش خودداری کند خداوند عالم در روز قیامت آن را به صورت مار بزرگ و آتشین در گردن او قرار می دهد که تا وقت فارغ شدن مردم از حساب (که پنجاه هزار سال به طول می انجامد) گوشت بدن او را گاز می گیرد و در تمجید و فضیلت دادن زکات در روایات آمده که خداوند آن را پرورش می دهد (پاداش آن را زیاد می کند) چنانکه یک نفر فرزند خود را پرورش می دهد و در قیامت (زکات و پاداش او) مانند کوه احد می گردد و زکات دادن، مرگ بد را دفع کرده و پنهانی دادن، صدقه (و زکات) غضب، خدا را خاموش می کند و از آنجا که زکات از فروع دین بشمار رفته ما نیز بطور فشرده در چهارمین درس از درس های فروع دین آن را مورد بحث قرار می دهیم.
تعریف
زکات: در لغت به معنای طهارت و پاکیزگی، تقدس، نمو و رشد، تبرئه، صدقه، نیکی، تصدیق، حرمت، روی سفید، خیرات، آمده است.و در اسلام زکات که گاهی به آن هم صدقه گفته می شود عبارت است از اینکه افرادی که بالغ، عاقل، مالک، مجاز در تصرف اند در صورتی که گندم، جو، خرما، کشمش، گاو، گوسفند، شتر، طلا، نقره، داشته باشند و به اندازه نصاب (مقدار معینی در هر کدام که بعدا بیان می کنیم) مال آنها برسد با شرائط و مقرراتی که بیان خواهد شد باید مقداری از آنها را به حاکم شرع یا مستمندان بدهند یا در اموری که اجازه داده شده مصرف نمایند، و از آنجا که دادن این مقدار از مال موجب پاکی مال از حرام و کم و زیاد شدن ها و شبهاتی که در تحصیل مال نوعا به وجود می آید: می شود و نیز دادن مال سبب می شود که روح انسان از بخل، حرص، طمع، علاقه شدید به دنیا آلودگی به مادیات پاک و پاکیزه گردیده و روحیه سخاوت و هم دردی با مستمندان و رفع گرفتاری های آنان و برطرف کردن نابسامانی های جامعه و توجه به خدا و روی آوردن به آخرت و دستورات دینی و عشق به پاداش های آخرتی در زکات دهنده به وجود می آید و باعث صفای فکر و جان او می گردد و تکامل روحی پیدا کرده و مال او برکت می یابد از این رو به دادن چنین مالی زکات گفته شده است چنانکه خداوند به رسول اکرم می فرماید: «خذ من اموالهم صدقة تطهرهم و تزکیهم بها» یعنی : ای رسول ما زکات مال آنها را بگیر تا به وسیله آن آنها را پاک و پاکیزه گردانی.
در ادیان گذشته
بنابر آنچه از قرآن مجید استفاده می شود زکات مختص به اسلام نیست بلکه در ادیان گذشته نیز زکات جزء برنامه ها و قوانین اساسی پیغمبران پیشین بوده است چنان که خداوند از سخن حضرت عیسی نقل می کند که وقتی نبوت خویش را اعلام کرد گفت: «و اوصانی بالصلوة و الزکوة مادمت حیا» یعنی: خداوند من را سفارش کرده است به نماز و زکات.و در باره حضرت اسماعیل می فرماید: «و کان یامراهله بالصلوة و الزکوة و کان عند ربه مرضیا» یعنی حضرت اسماعیل اهل خود را دستور به نماز و زکات می داد و نزد پروردگارش پسندیده بود و جای دیگر پس از اینکه نام بسیاری از پیامبران را می برد می فرماید: «و اوحینا الیهم فعل الخیرات و اقام الصلوة و ایتاء الزکوة» یعنی کارهای خوب و نماز و زکات را به آنها وحی کردیم. و در باره اهل کتاب (یهود و نصاری) می فرمایدآنان امر نشده بودند مگر اینکه خدا را به اخلاص کامل در دین پرستش کنند «و یقیموا الصلوة و یؤتوا الزکوة و ذلک دین القیمة» آنان مامور شده بودند و نماز را به پا دارند و زکات بدهند که این دین درست است. این آیه می رساند دین درست آن است که در آن پرستش خدا و نماز و زکات باشد)
دیدگاه قرآن
...