پیشنهاد‌های علی اسدپورگنجی (٩٤)

لته یا لتر/late/later = در گویش مازنی به معنی تکه زمین است. لته زمین= یک تکه زمین زمین کشاورزی یا صیفی کاری یا جالیز را به چند تکه کوچکتر تقسیم می ...

کلن/kelen=به گویش مازنی به خاکستر گفته می شود. کله پیش/kale pish=در گویش مازنی به آتشدان گفته می شود . ضرب المثل مازنی ( ننه کله پیش ماشه هاکته )

zek/zekam//در گویش مازنی از ریشه زکام به معنی آب بینی یا زک از کلمه زکام یا زکن به معنی دماغو یا کسی که آب دماغش جاری شده استفاده می شود زکن=زکام/ ...

آثار علوی : یک از شاخه های علوم طبیعی آثار علوی :کائنات الجو چهارمین اصل از اصول علم طبیعی است. اخلاق ناصری "شناخت معرفت اسباب و علل حدوث حوادث هو ...

علم تالیف: در کتاب اخلاق ناصری آمده است"معرفت نسبت مولفه و احوال آن و آنرا علم تالیف گویند. " و " چون درآوازها به کار دارند باعتبار تناسب با یکدیگر و ...

اجرام علوی = در کتاب اخلاق ناصری آمده است: "معرفت اختلاف اوضاع ( اجرام علوی ) به نسبت با یکدیگر و با اجرام سفلیو مقادیر حرکات و اجرام و ابعاد ایشان و ...

لوشه پج در گویش مازنی /looshe pej// لب پیچاندن لوشه= لب پج=پیچاندن این اصطلاح در گویش مازنی یعنی لب پیچاندن/لب کج کردن در مواقعی که فرد لبش را کج ...

در گویش مازنی / khado= خدو با فتح خ در گویش مازنی خدو یک کلمه با ریشه ( ای خدا ) برای ناز ونوازش کودکان به جای کلمه ( ای خدا ) ( یا خدا ) از اصطلاح ...

در گویش مازنی / peh res= یعنی پاشو بایست فعل امر یعنی پاشو بایست در گویش مازنی /په یعنی پاشو در گویش مازنی /رس یعنی راست بواش - یا بایست

در گویش مازنی = peh heres//په هرس//به معنی پاشو وایستا // په=پاشو - هرس = وایستا

goo. ghalem. re. bakherdeh//گو قلم ره بخرده " گاو برگ درخت را خورد" // این جمله اصطلاح مازندرانی است که به صورت متلک یا کنتیه به کسی گفته می شود که ز ...

goo. ghalem. re. bakherdeh//"گو قلم ره بخرده" این اصطلاح مازندرانی به شکل متلک یا کنایه است که در لفافه: به کسی یا مردی می گویند، که زیپ شلوارش پایین ...

چختین/chekhtin= در گویش مازنی به فردی با صورت چروکیده یا قد خمیده اطلاق می گردد. =مثلا: اون چختین مردی= اون مرد قد خمیده یا با صورت چروکیده

هیا - دله/ heia deleh= در گویش مازنی به معنی درهم و مخلوط کردن - با هم - بطور مثال: ( میوه ها هیا دله این مبلغ = میوه ها درهم این مبلغ )

هیا /heia= در گویش مازنی به معنی درهم - مخلوط - باهم - همچنین

peck// یا peg// در گویش مازنی یعنی فرد یا تاق / pack// ( با فتح پ ) یعنی فرورفته یا محو شده برای مثال ( پک تک یعنی لب فرورفته ) - pook//پوک یا پک زدن ...

kale//معنی دیگر ( تش کر خنه ) در گویش مازنی به معنی اجاق کوچک که با هیزم و ذغال در درون اتاق خانه های قدیمی بود . البته تش کر خنه ( یعنی اتاقی که در ...

kaleh pish//به گویش مازنی کله پیش =اجاق با چوب یا هیزم ( تش کر خنه ) جایی که برای پخت و پز آتش روشن می کنند به نزدیک آتش دان . کله پیش یعنی مجاورت ا ...

keleh// درگویش مازنی به توله حیوانات کله ( با کسر ک و کسر ل ) می گویند. kaleh// ( با فتح ک و بدون تشدید بر روی ل ) در گویش مازنی در قدیم جای آتش ( آ ...

kolon dar//کولون در ( کوبه در ) قطعه فلزی روی درهای ورودی منزل در قدیم بود که بر روی درهای چوبی نصب می شد. دو نوع کوچک و بزرگ بود که نوع کوچک آن برای ...

kaloon//در گویش مازنی به قلاف باقالی یا باقالا و لوبیا گفته می شود. پوست ضخیمی که دانه ها ی لوبیا یا باقالی در آن وجود دارد. باکله کالون= قلاف باقالی ...

lood//لود - به گویش مازنی به غذای سگ می گویند. سگ لود= غذای سگ

در گویش مازنی به غذای سگ می گویند - سگ لود =غذای سگ

Tajeh sar// تجه سر به گویش مازنی به جای کم عمق رودخانه که با سنگ و شن و شن ریزه پر شده است - یا بالا آمدگی رسوب شن و ماسه یا گل که منطقه کم عمق رودخا ...

sag maghez//گویش مازنی == سگ مگس =خرمگس

magez kash// مقز کش = مگس کش

maghez//مقز= در گویش مازنی به مگس یا زنبور عسل گفته می شود مترادف آن نیز واژه ماز = مگس عسل ماز= زنبور عسل = مگس عسل maghezi// مقز ی= محله ای است ...

sek//سک درگویش مازنی در غرب مازندران ازقبیل آمل نور محمود آباد به بچه می گویند - سکون یا سیکون = بچه ها

kaash// به گویش مازنی به معنی پهلو - کنار - گوشه - جنب - نزدیک

leh//ل= به گویش مازنی یعنی خوابیده - دراز کشیده - افتاده - له بور = یعنی بخواب =دراز کشیدن - مثال ( اون تا مردی له بورده= یعنی اون مرد خوابیده یا درا ...

peh//در گویش مازنی = پاشو یا مخفف پرس یا بلند شو

raas//به زبان مازنی - راس = مستقیم - دقیق - درست صحیح - یک اصطلاح مازنی درخصوص راس = برای طول و متراژ به کار می رود - از اینجه تا راس. . . .

dim/به گویش مازنی = سمت - سو - چهره - رخسار - صورت - اون دیم = اون سمت - اون طرف - آن سو

dim/به گویش مازنی به صورت یا چهره می گویند

delab/ گویش مازنی = دوتا - مچاله - خم شده - لب به معنی خم شده - اما دلب یا دو لب = مچاله و زیادی خم شده - غور شدگی

lab/ به گویش مازنی به معنی خم شده - خم شدن - پنهان شدن یا پنهان کردن چیزی -

val/درگویش مازنی = کج - اوریب - مورب - خم شده

chekh demagh/ به گویش مازنی == دماق شکسته - بینی فرورفته یا کج

chekh/چخ به گویش مازنی= پخ - یا شکسته - فرورفته - ( چخ دماق = کسی که بینی اش فرو رفته شکسته یا کج باشد )

sharik/ به گویش مازنی = رسن - طناب - ریسمان - شریک - نخ

terook/ تروک = به زبان مازنی یعنی بند یا نخاع = مه تروک بوسسه یعنی بند کمرک یا نخاع پاره شد = استعاره از خستگی هم می باشد. کسی که توانش تمام شده باشد ...

gezlaagh/ گزلاق یا گزلق = به گویش مازنی یعنی قلقلک

lachin ketar//لاچین کتار= به زبان مازنی = به معنی دهان گشاد - آدم پرحرف و بیهوده گوی -

جئورده یا جور ده / در گویش مازنی به بالا ( جور ) ( joor ( می گویند و به پایین ( جیر یا جر ) ) ( jeer ( به معنی ده بالا یا بالا ده == جورده یا جئور ده

gaal/در گویش مازنی یعنی موش = عروس گل = سنجاب یا - عروسک گل یا اوشگول = سنجاب

aarosek gal/عروس گل/ عاروس گل/عروسک گل = در گویش مازنی به موش =گل می گویند - عروس گل نوعی سنجاب است - عروسگ گل یعنی موش خوشکل عروسکس = در برخی مناطق ...

sikka/ درگویش مازنی به مرغابی یا اردک گفته می شود. در گویش در به محل وجود آب گفته می شود گمان بر این است که از دو کلمه ( سی ) و ( کا ) باشد سی در زبا ...

kakki mar/در گویش مازنی به گل های سفید شیپوری با بوته رونده ( نوعی گل نیلوفر صحرایی ) است .

kenes/کنس در گویش مازنی به میوه ای جنگلی اطلاق می شود که شبیه زالزالک ولی سفت تر از آن است البته به اندازه های متفاوت و بزرگتر هم وجود دارد . در زبان ...

valik/به گویش مازنی به میوه ای شبیه بلوبری که میوه درختی جنگلی است . میوه آن به دانه های گرد و ریز آن به اندازه تسبیح می باشد . رسیده آن به رنگ سیاه ...