پیشنهاد‌های علی اسدپورگنجی (٨٤)

goo. ghalem. re. bakherdeh//گو قلم ره بخرده " گاو برگ درخت را خورد" // این جمله اصطلاح مازندرانی است که به صورت متلک یا کنتیه به کسی گفته می شود که ز ...

goo. ghalem. re. bakherdeh//"گو قلم ره بخرده" این اصطلاح مازندرانی به شکل متلک یا کنایه است که در لفافه: به کسی یا مردی می گویند، که زیپ شلوارش پایین ...

چختین/chekhtin= در گویش مازنی به فردی با صورت چروکیده یا قد خمیده اطلاق می گردد. =مثلا: اون چختین مردی= اون مرد قد خمیده یا با صورت چروکیده

هیا - دله/ heia deleh= در گویش مازنی به معنی درهم و مخلوط کردن - با هم - بطور مثال: ( میوه ها هیا دله این مبلغ = میوه ها درهم این مبلغ )

هیا /heia= در گویش مازنی به معنی درهم - مخلوط - باهم - همچنین

peck// یا peg// در گویش مازنی یعنی فرد یا تاق / pack// ( با فتح پ ) یعنی فرورفته یا محو شده برای مثال ( پک تک یعنی لب فرورفته ) - pook//پوک یا پک زدن ...

kale//معنی دیگر ( تش کر خنه ) در گویش مازنی به معنی اجاق کوچک که با هیزم و ذغال در درون اتاق خانه های قدیمی بود . البته تش کر خنه ( یعنی اتاقی که در ...

kaleh pish//به گویش مازنی کله پیش =اجاق با چوب یا هیزم ( تش کر خنه ) جایی که برای پخت و پز آتش روشن می کنند به نزدیک آتش دان . کله پیش یعنی مجاورت ا ...

keleh// درگویش مازنی به توله حیوانات کله ( با کسر ک و کسر ل ) می گویند. kaleh// ( با فتح ک و بدون تشدید بر روی ل ) در گویش مازنی در قدیم جای آتش ( آ ...

kolon dar//کولون در ( کوبه در ) قطعه فلزی روی درهای ورودی منزل در قدیم بود که بر روی درهای چوبی نصب می شد. دو نوع کوچک و بزرگ بود که نوع کوچک آن برای ...

kaloon//در گویش مازنی به قلاف باقالی یا باقالا و لوبیا گفته می شود. پوست ضخیمی که دانه ها ی لوبیا یا باقالی در آن وجود دارد. باکله کالون= قلاف باقالی ...

lood//لود - به گویش مازنی به غذای سگ می گویند. سگ لود= غذای سگ

در گویش مازنی به غذای سگ می گویند - سگ لود =غذای سگ

Tajeh sar// تجه سر به گویش مازنی به جای کم عمق رودخانه که با سنگ و شن و شن ریزه پر شده است - یا بالا آمدگی رسوب شن و ماسه یا گل که منطقه کم عمق رودخا ...

sag maghez//گویش مازنی == سگ مگس =خرمگس

magez kash// مقز کش = مگس کش

maghez//مقز= در گویش مازنی به مگس یا زنبور عسل گفته می شود مترادف آن نیز واژه ماز = مگس عسل ماز= زنبور عسل = مگس عسل maghezi// مقز ی= محله ای است ...

sek//سک درگویش مازنی در غرب مازندران ازقبیل آمل نور محمود آباد به بچه می گویند - سکون یا سیکون = بچه ها

kaash// به گویش مازنی به معنی پهلو - کنار - گوشه - جنب - نزدیک

leh//ل= به گویش مازنی یعنی خوابیده - دراز کشیده - افتاده - له بور = یعنی بخواب =دراز کشیدن - مثال ( اون تا مردی له بورده= یعنی اون مرد خوابیده یا درا ...

peh//در گویش مازنی = پاشو یا مخفف پرس یا بلند شو

raas//به زبان مازنی - راس = مستقیم - دقیق - درست صحیح - یک اصطلاح مازنی درخصوص راس = برای طول و متراژ به کار می رود - از اینجه تا راس. . . .

dim/به گویش مازنی = سمت - سو - چهره - رخسار - صورت - اون دیم = اون سمت - اون طرف - آن سو

dim/به گویش مازنی به صورت یا چهره می گویند

delab/ گویش مازنی = دوتا - مچاله - خم شده - لب به معنی خم شده - اما دلب یا دو لب = مچاله و زیادی خم شده - غور شدگی

lab/ به گویش مازنی به معنی خم شده - خم شدن - پنهان شدن یا پنهان کردن چیزی -

val/درگویش مازنی = کج - اوریب - مورب - خم شده

chekh demagh/ به گویش مازنی == دماق شکسته - بینی فرورفته یا کج

chekh/چخ به گویش مازنی= پخ - یا شکسته - فرورفته - ( چخ دماق = کسی که بینی اش فرو رفته شکسته یا کج باشد )

sharik/ به گویش مازنی = رسن - طناب - ریسمان - شریک - نخ

terook/ تروک = به زبان مازنی یعنی بند یا نخاع = مه تروک بوسسه یعنی بند کمرک یا نخاع پاره شد = استعاره از خستگی هم می باشد. کسی که توانش تمام شده باشد ...

gezlaagh/ گزلاق یا گزلق = به گویش مازنی یعنی قلقلک

lachin ketar//لاچین کتار= به زبان مازنی = به معنی دهان گشاد - آدم پرحرف و بیهوده گوی -

جئورده یا جور ده / در گویش مازنی به بالا ( جور ) ( joor ( می گویند و به پایین ( جیر یا جر ) ) ( jeer ( به معنی ده بالا یا بالا ده == جورده یا جئور ده

gaal/در گویش مازنی یعنی موش = عروس گل = سنجاب یا - عروسک گل یا اوشگول = سنجاب

aarosek gal/عروس گل/ عاروس گل/عروسک گل = در گویش مازنی به موش =گل می گویند - عروس گل نوعی سنجاب است - عروسگ گل یعنی موش خوشکل عروسکس = در برخی مناطق ...

sikka/ درگویش مازنی به مرغابی یا اردک گفته می شود. در گویش در به محل وجود آب گفته می شود گمان بر این است که از دو کلمه ( سی ) و ( کا ) باشد سی در زبا ...

kakki mar/در گویش مازنی به گل های سفید شیپوری با بوته رونده ( نوعی گل نیلوفر صحرایی ) است .

kenes/کنس در گویش مازنی به میوه ای جنگلی اطلاق می شود که شبیه زالزالک ولی سفت تر از آن است البته به اندازه های متفاوت و بزرگتر هم وجود دارد . در زبان ...

valik/به گویش مازنی به میوه ای شبیه بلوبری که میوه درختی جنگلی است . میوه آن به دانه های گرد و ریز آن به اندازه تسبیح می باشد . رسیده آن به رنگ سیاه ...

tandir noon/ به گویش مازنی به نانی که در تنور کوچک ( با گل رس درست شده ) گفته می شود که شبیه نان بربری گرد است و در برخی از مناطق مازندران با مواد اف ...

teshk/یا / tesk kelh/ به گاور نر جوان یا گوساله نر تشک با کسره در حرف ( ت ) گفته می شود - در مقایل آن به گوساله ماده جوان talem/تلم با فتح ( ت ) گفته ...

talem/ در گویش مازنی به گوساله ماده گفته می شود - در مقابل آن به گوساله نر teshk/گفته می شود

telem/ در زبان مازنی به وسیله چوبی اطلاق می گردد که با آن از دوغ ماست و کره گرفته می شود

choo moos/ در گویش مازنی استعاره از آدم خشکیده و بسیار لاغر -

eshkem dard/ در گویش مازنی به شکم درد گفته می شود . در اصطلاح مازنی به فرد دردسر ساز یا پر دردسر هم اشکم درد! گفته می شود. مثلا می گویند فلانی اشکم د ...

goo kalek badoten/ گو کلک بدوتن= به گویش مازنی استعاره از پاپوش دوختن است . اگر برای کسی پاپوش درست کنند یا کسی را به دردسر بیاندازند به اصطلاح مازنی ...

goo kalek/ در گویش مازنی به خرقه یا بالاپوش پوستین که با پوست گاو درست شده است گو کلک می گویند.

kalek/ در گویش مازنی به خرقه پوستین که چوپانان از پوست گاو/گوسفند/ بز درست می کنند. ( گو کلک = خرقه پوستین با پوست گاو )

tale pass/ در گویش مازنی تل پاس به پوست بیرونی ( سبز رنگ ) گردو می گویند. تل به معنی تلخ و پاس به معنی یک چیز اضافه و آویزان گفته می شود.