پیشنهادهای علی اسدپورگنجی (١٦٢)
angir e gelam//به گویش مازنی// انگیر گلام== برگ مو
angir e ghosheh//انگیر غوشه// به زبان مازنی = خوشه انگور
binj e ghosheh//بینج غوشه= به زبان مازنی // خوشه برنج
zendon dar belend o baz naboneh//زندون در ولنگ و واز نبونه یعنی در زندان که ولنگ و واز نیست - یعنی زندان بی در و پیکر که نیست
veleng o va//ولنگ و وا= به گویش مازنی = بی درو پیکر - بی حجاب - بدون پوشش - بی صاحب - اصطلاح غلط بلند و باز= همان ولنگ و وا است. زندون در بلند و ب ...
dast jereb//دست جرب = در گویش مازنی به معنی دستکش - چوپانان و کشاورزان مازندران در قدیم از دستکش های پشمی که از پشم گوسفندان درست می شد به طور ی که ی ...
lappeh//لاپپه=در گویش مازنی به معنی یک تکه - اتا لاپپه نون= یک لقمه نان - یک تکه نان
mar meh//گویش مازنی/مار مه =مار به معنی مادر - مه =به معنی ماه/ آیین مارمه /سنتی است در طبرستان یا مازندران" اولین آیین بهاری مازندرانی ها و هنگام ت ...
gandima sazeh// گندیما سازه //در گویش مازنی نوعی جاروی بلند است که از نوعی علف با ساقه بلند و بد بو ساخته می شود. برای داخل خانه استفاده نمی شود بلکه ...
khi mafor// خی مافور = در گویش مازنی //تشکیل شده از دو کلمه خی =گراز یا خوک / مافور به معنی دماغ یا بینی / خی مافور یعنی انسان بد عنوق بد اخلاق لجباز ...
khi mafor// خی مافور =در زبان مازنی به آدم بد اخلاق و ناراحت ، بد کینه و لجباز /خی مافور گفته می شود.
khi// در مازنی به معنی گراز می باشد. لازم به ذکر است در مازندران خوک وجود ندارد. در جنگل ها و بیشه های مازندران گراز زندگی می کند. اگر چه خوک نوعی ...
در گویش مازنی // به نا کجا آباد گفته می شود. جایی که اطلاعی ازآن در دست نیست . در شوخی های خود اگر بپرسند فلانی کجا زندگی می کند یا اهل کجاست ؟ در ...
در گویش مازنی//به معنی زیبا و خوشگل
kerk/baperes=در زبان محلی به نوعی غذا اطلاق می شود. ( کِرک بَپِرِس ) یعنی مرغ پریده= دلیل اشاین است که در این غذای خوشمزه مازندرانی از مرغ استفاده نم ...
val &vil// در گویش مازنی ( وَل ) با فتح واو و سکون لام به معنی کج وَل و ویل // یعنی کج و کوج =خم شده
perek//پٍرِک=در گویش مازنی به تکان خوردن یا پریدن /پرش اطلاق می شود. ماهی پرک پرک زنده. یعنی مهی تکان تکان می خورد. مثال: مه ابرو پرک پرک زنده. ( یعن ...
kale sar//درگویش مازنی به فرد کله کچل گفته می شود. کله بی مو و تاس kele//kile//این کلمه یک کلمه تاتی است در قدیم که در گویش مازنی به دومعنی است//کیله ...
لته یا لتر/late/later = در گویش مازنی به معنی تکه زمین است. لته زمین= یک تکه زمین زمین کشاورزی یا صیفی کاری یا جالیز را به چند تکه کوچکتر تقسیم می ...
کلن/kelen=به گویش مازنی به خاکستر گفته می شود. کله پیش/kale pish=در گویش مازنی به آتشدان گفته می شود . ضرب المثل مازنی ( ننه کله پیش ماشه هاکته )
zek/zekam//در گویش مازنی از ریشه زکام به معنی آب بینی یا زک از کلمه زکام یا زکن به معنی دماغو یا کسی که آب دماغش جاری شده استفاده می شود زکن=زکام/ ...
آثار علوی : یک از شاخه های علوم طبیعی آثار علوی :کائنات الجو چهارمین اصل از اصول علم طبیعی است. اخلاق ناصری "شناخت معرفت اسباب و علل حدوث حوادث هو ...
علم تالیف: در کتاب اخلاق ناصری آمده است"معرفت نسبت مولفه و احوال آن و آنرا علم تالیف گویند. " و " چون درآوازها به کار دارند باعتبار تناسب با یکدیگر و ...
اجرام علوی = در کتاب اخلاق ناصری آمده است: "معرفت اختلاف اوضاع ( اجرام علوی ) به نسبت با یکدیگر و با اجرام سفلیو مقادیر حرکات و اجرام و ابعاد ایشان و ...
لوشه پج در گویش مازنی /looshe pej// لب پیچاندن لوشه= لب پج=پیچاندن این اصطلاح در گویش مازنی یعنی لب پیچاندن/لب کج کردن در مواقعی که فرد لبش را کج ...
در گویش مازنی / khado= خدو با فتح خ در گویش مازنی خدو یک کلمه با ریشه ( ای خدا ) برای ناز ونوازش کودکان به جای کلمه ( ای خدا ) ( یا خدا ) از اصطلاح ...
در گویش مازنی / peh res= یعنی پاشو بایست فعل امر یعنی پاشو بایست در گویش مازنی /په یعنی پاشو در گویش مازنی /رس یعنی راست بواش - یا بایست
در گویش مازنی = peh heres//په هرس//به معنی پاشو وایستا // په=پاشو - هرس = وایستا
goo. ghalem. re. bakherdeh//گو قلم ره بخرده " گاو برگ درخت را خورد" // این جمله اصطلاح مازندرانی است که به صورت متلک یا کنتیه به کسی گفته می شود که ز ...
goo. ghalem. re. bakherdeh//"گو قلم ره بخرده" این اصطلاح مازندرانی به شکل متلک یا کنایه است که در لفافه: به کسی یا مردی می گویند، که زیپ شلوارش پایین ...
چختین/chekhtin= در گویش مازنی به فردی با صورت چروکیده یا قد خمیده اطلاق می گردد. =مثلا: اون چختین مردی= اون مرد قد خمیده یا با صورت چروکیده
هیا - دله/ heia deleh= در گویش مازنی به معنی درهم و مخلوط کردن - با هم - بطور مثال: ( میوه ها هیا دله این مبلغ = میوه ها درهم این مبلغ )
هیا /heia= در گویش مازنی به معنی درهم - مخلوط - باهم - همچنین
peck// یا peg// در گویش مازنی یعنی فرد یا تاق / pack// ( با فتح پ ) یعنی فرورفته یا محو شده برای مثال ( پک تک یعنی لب فرورفته ) - pook//پوک یا پک زدن ...
kale//معنی دیگر ( تش کر خنه ) در گویش مازنی به معنی اجاق کوچک که با هیزم و ذغال در درون اتاق خانه های قدیمی بود . البته تش کر خنه ( یعنی اتاقی که در ...
kaleh pish//به گویش مازنی کله پیش =اجاق با چوب یا هیزم ( تش کر خنه ) جایی که برای پخت و پز آتش روشن می کنند به نزدیک آتش دان . کله پیش یعنی مجاورت ا ...
keleh// درگویش مازنی به توله حیوانات کله ( با کسر ک و کسر ل ) می گویند. kaleh// ( با فتح ک و بدون تشدید بر روی ل ) در گویش مازنی در قدیم جای آتش ( آ ...
kolon dar//کولون در ( کوبه در ) قطعه فلزی روی درهای ورودی منزل در قدیم بود که بر روی درهای چوبی نصب می شد. دو نوع کوچک و بزرگ بود که نوع کوچک آن برای ...
kaloon//در گویش مازنی به قلاف باقالی یا باقالا و لوبیا گفته می شود. پوست ضخیمی که دانه ها ی لوبیا یا باقالی در آن وجود دارد. باکله کالون= قلاف باقالی ...
lood//لود - به گویش مازنی به غذای سگ می گویند. سگ لود= غذای سگ
در گویش مازنی به غذای سگ می گویند - سگ لود =غذای سگ
Tajeh sar// تجه سر به گویش مازنی به جای کم عمق رودخانه که با سنگ و شن و شن ریزه پر شده است - یا بالا آمدگی رسوب شن و ماسه یا گل که منطقه کم عمق رودخا ...
sag maghez//گویش مازنی == سگ مگس =خرمگس
magez kash// مقز کش = مگس کش
maghez//مقز= در گویش مازنی به مگس یا زنبور عسل گفته می شود مترادف آن نیز واژه ماز = مگس عسل ماز= زنبور عسل = مگس عسل maghezi// مقز ی= محله ای است ...
sek//سک درگویش مازنی در غرب مازندران ازقبیل آمل نور محمود آباد به بچه می گویند - سکون یا سیکون = بچه ها
kaash// به گویش مازنی به معنی پهلو - کنار - گوشه - جنب - نزدیک
leh//ل= به گویش مازنی یعنی خوابیده - دراز کشیده - افتاده - له بور = یعنی بخواب =دراز کشیدن - مثال ( اون تا مردی له بورده= یعنی اون مرد خوابیده یا درا ...
peh//در گویش مازنی = پاشو یا مخفف پرس یا بلند شو
raas//به زبان مازنی - راس = مستقیم - دقیق - درست صحیح - یک اصطلاح مازنی درخصوص راس = برای طول و متراژ به کار می رود - از اینجه تا راس. . . .