یوسف بن حسن تفکری

[ویکی فقه] تَفَکُّری، یوسف بن حسن، زاهد و محدّث و فقیه شافعی قرن پنجم است.
کنیه وی را «ابوالقاسم» گفته اند و به «یوسف زنجانی» نیز معروف بوده است.
ابن کثیر وی را «ابوالقاسم عسکری» ذکر کرده که در صحت آن تردید است.
تفکّری در ۳۹۵ در زنجان به دنیا آمد.
علوم مقدماتی را در زادگاهش فرا گرفت، سپس به اصفهان رفت و مدت مدیدی نزد ابونُعَیم حافظ اصفهانی درس خواند و از وی حدیث شنید.
وی از اصفهان به بغداد رفت و در آن جا ساکن شد و در درس ابواسحاق شیرازی، فقیه و متکلم شافعی و مؤلف التنبیه فی فروع الشافعیة، شرکت کرد و فقه را نزد وی آموخت.
همواره ملازم و همراه استاد خود بود تا جایی که بزرگترین مصاحب ابواسحاق به شمار می رفت.
وی را به ورع و خشوع بسیار می شناختند و به علت کثرت تفکر در امور اخروی به تفکّری معروف شد.
در زنجان از ابی عبداللّه حسین فلاکی و ابی علی بن بُندار و در بغداد از ابواسحاق ابراهیم بن عمر برمکی (متوفی ۴۴۵) و محمدبن علی صَوری (متوفی ۴۴۱) حدیث شنید.
برخی چون اسماعیل بن احمد سمرقندی معروف به ابن سمرقندی (متوفی ۵۳۶)، عبدالخالق بن احمد یوسفی و شیرویه دیلمی از وی حدیث نقل کرده اند.
درگذشت
تفکّری در ۴۷۳ در بغداد درگذشت و در مقبرة باب حرب دفن شد.