کمال الملک

محمد غفاری، دومین پسر میرزابزرگ خان، از صاحب منصبان و کشاورزان خاندان معروف غفاری کاشان، و حاجیه مریم بیگم از خاندان معروف شیبانی این شهر بود. تاریخ تولد کمال الملک، ۱۲۲۶ هجری قمری است. از سوی دیگر، دوستان، شاگردان و زندگی نامه نویسان، تاریخ تولدش را میان ۱۸۴۸ تا ۱۸۶۳ میلادی گفته اند. ۱۸۴۸ را بیشتر زندگی نامه نویسان درست می دانند، و ۱۸۶۳، در آگهی ترحیم برادر کمال الملک، ابوتراب، در روزنامه شرف آمده است. این، بیشتر به سبب پاسخ نادرست خود کمال الملک درباره تاریخ تولدش است، که نشان می دهد «او در سال های نخستین سلطنت ناصرالدین شاه زاده شد».
کمال الملک از خانواده ای بود که از دوره افشاریه چندین هنرمند در آن بودند. او سال های نخستین زندگی را در مِلک پدری در روستای کله ، ۴۲کیلومتری کاشان، گذراند. برای همین، امروزه این روستا، روستای کمال الملک نامیده می شود. تحصیلات ابتدایی را در مکتب زادگاهش گذراند. پس از آن، پدر کمال الملک، که حرفه اش هم چون نیاکانش، نقاشی بود، او را با برادر بزرگش به تهران فرستاد تا در دارالفنون در رشته نقاشی ادامه تحصیل دهند.
محمد غفاری در ۱۲سالگی با برادرش به تهران رفت. سه سال تحصیل آن ها در دارالفنون موفقیت آمیز بود. ناصرالدین شاه هنگام بازدید از دارالفنون از تابلویی که او از چهره اعتضادالسلطنه، رئیس وقت دارالفنون، کشیده بود، خوشش آمد و دستور داد او را به عنوان نقاش دربار استخدام کنند.
محمد غفاری از نخستین تحصیل کردگان ایرانی در فرنگ و از افراد پرنفوذ دوره قاجار بود. او با خواهر مفتاح الملک، یکی از مقامات دربار، ازدواج کرد، و از او دارای دختری به نام نصرت و پسری به نام حسین علی خان شد.
او با حضور در دربار، نخست، «خان»، و سپس «پیش خدمت مخصوص» شد. پس از چندی ناصرالدین شاه، شیفته آثار او شد و خود به شاگردی او درآمد؛ و پس از این، او را در آغاز، «نقاش باشی» و سپس، «کمال الملک»، لقب داد. لقب «کمال الملک»، پیشنهاد محمدحسین فروغی بود. کمال الملک در مدت حضور در دربار، ۱۷۰ تابلو کشید که معروف ترین آن ها، تالار آینه است، و نخستین تابلویی ست که آن را به نام «کمال الملک» امضا کرده است.