کفایت غسل از وضو

[ویکی فقه] کفایت غسل از وضو از مسائلی به شمار می رود که فقیهان نظریاتی گوناگون درباره آن دارند.
فقیهان شیعه درباره کفایت غسل جنابت از وضو اختلافی ندارند. و بسیاری از آنان در این باره ادعای اجماع نموده اند. افزون بر این، مشهور فقها با غسل جنابت وضو را نامشروع می دانند و کتاب الذکری آن را به اصحاب نسبت داده و کتاب المنتهی از آن به (عندنا) تعبیر کرده است. مرحوم خوئی (قده) نیز وضوی با غسل جنابت را بدعت و حرام دانسته است. در این میان، مرحوم شیخ طوسی (قده) در التهذیب به استحباب وضو همراه با غسل جنابت فتوا داده است. وی در این باره به دو روایت استناد کرده که بر تقیه حمل شده است. درباره کفایت دیگر غسل ها از وضو در میان اصحاب اختلاف است و مشهور نظریه عدم کفایت را برگزیده اند. در کتاب المعتبر و الذکری این نظریه را به بیش تر فقها نسبت داده اند، بلکه در این باره شهرتی گسترده وجود دارد و از امالی صدوق (قده) نقل شده است:(اقرار به لزوم وضو در آغاز هر غسل از آیین امامیه است.) از آن سوی، سیدمرتضی و ابن جنید و اردبیلی صاحب المدارک، الذخیره، المفاتیح، الحدائق و الوسائل تمام غسل ها را بی نیازکننده از وضو می دانند و مرحوم حکیم (قده) آن را بعید ندانسته است. در میان فقهای معاصر این نظریه طرفداران بیشتری پیدا کرده است و بسیاری از علمای زمان ما به این نظریه فتوا داده اند.
نظریات فقهای اهل سنّت
درباره اِجزاء غسل از وضو در میان اهل سنّت نظریات گوناگونی وجود دارد:یکم. اِجزاء در تمام موارد و استحباب غسل قبل و یا بعد از آن؛ مالکیه و شافعی در یکی از نظریاتش به این قول فتوا داده اند.دوم. عدم اِجزاء و وجوب وضو قبل یا بعد از غسل ؛ احمد و شافعی در یکی از اقوال شان و داوود ظاهری.سوم. عدم اِجزاء و وجوب وضو پیش از غسل؛چهارم. وجوب وضو پیش از غسل و بنابراین، ساقط شدن شستن اعضای چهارگانه وضو در غسل؛ شافعی در یکی از نظراتش آن را پذیرفته است.پنجم. تفصیل میان نیت وضو و غسل با هم که کفایت می کند و میان عدم نیت وضو که کفایت نمی کند؛ احمد در یکی از اقوالش و ابن قدامه این نظر را پذیرفته اند. از آنچه گذشت، مکفی ندانستن غسل به طور مطلق صحیح نیست، چنان که برخی چنین نسبتی را داده اند.
ادلّه نظریه عدم اِجزاء
برای عدم کفایت غسل از وضو غیر از غسل جنابت به ادلّه ای استدلال کرده اند که عبارتند از:
← اجماع منقول
...