چشم برزخی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تمام اشخاص بعد از مرگ چشم برزخیشان باز می شود و تمام حقایق را می بینند؛ اما افراد مؤمن در این دنیا هم حقایق را می توانند ببینند.
انسان دارای مراحل تکوین و سیر مختلفی است: در دورانی جماد است و سپس به شکل نبات یا حیوان در آمده و پس از این که به شکل نطفه ای در رحمی مستقر گردید و مراحل تکوین بدن او به حد لازم رسید، روح الهی در او دمیده می شود و حیات انسانی می یابد.این انسان پس از گذران دوران جنینی، وارد مرحله ای دیگر می شود که موسوم به دنیا (زندگی پست یا نزدیک) است.پس از مدتی کوتاه یا نسبتاً طولانی او را به نشئه ای دیگر به نام برزخ (فاصله بین دنیا و قیامت) منتقل می کنند که نسبت آن با دنیا، مثل نسبت دنیا با رحم مادر است و قابل تصور و تجسّم به طور کامل نیست.پس از آن نیز با تمام شدن عمر دنیا، تمامی انسان ها - با هم و به صورت دسته جمعی - به نشئه ای پایدار به نام محشر و قیامت منتقل می شوند.
امور قیامت
نسبت قیامت با برزخ نیز مشابه نسبت برزخ با دنیا است. در قیامت و در برزخ برای انسان اموری هویدا می شوند که برای انسانِ محصور در زندگی دنیایی قابل تصور نبوده است، چنان که تصور دنیا و آنچه در آن است نیز برای جنین داخل رحم امکان نداشت.انسانی که در محدوده ی حسّ گرفتار آمده و با بال وحی و عقل به ماوراء طبیعت پرواز ننموده است و به اخبار مخبران صادق چون انبیا (ع) و اولیا الهی ( ع) وقعی ننهاده است، نمی تواند حیات پس از مرگ را چه در برزخ و چه در قیامت پذیرا شود.در حالی که چه بخواهد و چه نخواهد گریز و گزیری از مرگ و انتقال به دو مرحله ی پس از آن ندارد؛ زیرا مرگ یکی از مقدرات الهی است که هر موجود زنده زمینی دیر یا زود با آن روبرو می شود و هیچ انسانی، حتی محبوب ترین ایشان در پیشگاه خدا، از این امر مستثنا نیست.خداوند متعال تأکید می نماید که: "ما برای هیچ بشری قبل از تو جاودانی (در دنیا را) قرار نداده ایم، آیا اگر تو (رسول اللَّه) بمیری، آنها باقی می مانند! هر نَفْسی مرگ را می چشد (و تجربه می کند) و ما شما را به سختی ها و خیرها آزمایش می کنیم و (بالاخره) به سوی ما باز می گردید".
علت عدم ترس عده ای از مرگ
آن که با شهود خود و یا با اعتماد به اخبار انبیا، به مرگ و حیات پس از آن یقین داشته و خود را برای آن مرحله مهیا نموده باشد و زاد و توشه مناسب با آن دیار را که ایمان و عمل صالح است با خود برداشته باشد، هیچ هراسی از آن مرحله ندارد، بلکه مشتاق آن نیز می باشد، زیرا می داند که با مرگ از سرای تنگ و پر زحمت دنیا، به سرای راحتی و آسایش محض منتقل می شود، چنان که از سرای تنگ رحم به دنیا منتقل شد.
علت ترس عده ای از مرگ
...

[ویکی اهل البیت] انسان ورای این چشم ظاهر چشم دیگری دارد که اگر انسان سالک، علاوه بر انجام واجبات و ترک محرمات، به نوافل و رعایت تقوا و پاکی و طهارت در تمام مراتب آنچنان که باید، موفق شود ممکن است آن چشم باز شده و حقایقی را مشاهده کند که با چشم ظاهری قابل مشاهده نیست. از این چشم اصطلاحا به چشم برزخی تعبیر می شود.
بر اساس برخی آیات و روایات، داشتن چشم برزخی و شهود باطن یا مکاشفه، امری ممکن و شدنی است. انسان هر مقدار از دلبستگی و وابستگی به مادیات و دنیای مذموم دور شود، به عالم برتر که عالم برزخ است، نزدیکتر می گردد.
بنابر آنچه از روایات بدست می آید، عمل به واجبات و ترک محرمات، باعث سلامتی و هنجارهای گفتاری، رفتاری و اخلاقی در دنیا و دوری از جهنم و ورود به بهشت می گردد. اگر علاوه بر آن سحرخیزی و خواندن نماز شب و نماز های نافله و رعایت تقوای الهی را پیشه خود سازیم، به بیش از آنچه دیگران از جهت معنوی دست یافته اند، خواهیم رسید که از آن به چشم برزخی تعبیر می شود و حقایق را فراتر از وقایع ظاهری می توان دید.
مکاشفه، در واقع از مقدمات مشاهده و شهود باطن و ملکوت یا بُعد غیرمادی است. هنگامی که انسان بر هوای نفس خود مسلط شود و از غفلت بیدار و هشیار گردد و با شناخت و معرفت نفس خویش، حجاب ها و موانع تقرب به خدا را کنار زند و با تمسک به حقیقت «إنّی مهاجر إلی ربّی»، از خود به سوی مولا و ربّ مهاجرت کند، می تواند ماورای حجاب عالم را کشف نماید و بُعد باطنی و ملکوتی افراد و اشیا را مشاهده کند.
از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده که خداوند فرمود: بنده من به چیزی محبوبتر از انجام واجبات و ترک گناهان و محرمات، نسبت به من اظهار دوستی نکرد. با نمازهای نافله به محبت من دست می یابد. در آن صورت من نیز او را دوست می دارم. پس هنگامی که او را دوست خود برگزیدم، قدرت شنوایی او می شوم. آنگاه که می شنود؛ بینایی او می گردم، آنگاه که می بیند؛ زبان او می شوم، آنگاه که سخن می گوید؛ دست او می گردم، آنگاه که ضربه می زند. پای او می شوم، آنگاه که راه می رود. هنگامی که به درگاه من دعا کند، اجابت می کنم. اگر از من درخواست کند به او می دهم.
بنابراین چشم برزخی با چند توصیه بدست نمی آید؛ بلکه این کار نیازمند تلاش پیگیر و مجاهده و جهاد مداوم با نفس است. چه بسیار افرادی که سال ها است در پی باز کردن چشم برزخی خود هستند و هنوز موفق به این کار نشده اند.
معرفت و بصیرت در منابع روایی ما، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و یک ساعت تفکر در آفریده های خداوند، آینده جهان و فرجام انسان، می تواند فکر آدمی را تصحیح کرده، او را به راه راست رهنمون سازد و از هفتاد سال عبادت، برتر خواهد بود. این معرفت، همان «چشم دل» است که در سؤال به آن اشاره شده است؛ یعنی شخص با چشم حقیقت بین به طبیعت و اطراف خود نگاه می کند؛ نعمتی که در درون همه انسان ها به ودیعت گذارده شده و تنها غفلت و توجه به جنبه های خاکی و طبیعی، چشم باطنی را ضعیف و کم سو ساخته است و تنها با اعتقاد راسخ و عمل صالح است که چشم حقیقت بین، فعال و احیاء می شود. در روایاتی از حضرت علی علیه السلام، از معرفت و بصیرت، به عنوان «نور قلب»، «غایت فضایل»، «اصل هر خیر» و «گنج عظیم فناناپذیر»، یاد شده است.
از دیدگاه امام علی علیه السلام، «کم سخنی و گزیده گویی»، «ملازمت با حق»، «استقامت در دین»، «همنشینی با نیکان»، «عمل صالح»، «مدارا با مردم»، «صدق و دوستی»، «ادب ورزیدن»، «عفت ورزیدن»، «عفو و گذشت کردن از مردم»، «تجاهل نسبت به خطاهای مردم»، «زهد ورزیدن در دنیا»، «موقع سکوت ذکر گفتن»، «اخلاص در عمل داشتن» و «جدال نکردن» از نشانه های عقل و بصیرت شمرده شده اند.

پیشنهاد کاربران

چشم برزخی chashme barzekhi
برای کسی است که با بسته بودن چشم ببیند، واین گاهی در حالتی است که برخی عرفا بدان وارد شوندو بدون اینکه هدف ایشان این باشد برایشان مقدر گردد ، وگاهی در خواب که خود آگاهی بناگاه برایشان حاصل شود ، وبتواند چیز هایی را از ضمیر افراد وچهره ی حقیقی انها ببیند که در آن لحظه غایبند ولی حضورشان برایش حاصل شود ، وگاهی که به فیض از زمین وکرات دیگر وآسمان ببیند ، مثلا با هوشیاری وآگاهی وبا دقت سطح مریخ وماه را ببیند ، واضح تر از یک ماهگرد ومریخگرد، و واضح تر و روشن تر از آن باشد که حیاط منزل خود را می بیند، و آن به هیچ قوت وزور واقع نگردد و حصول آن به اراده نیست ، ولی هشیاری و آگاهی در آن به وفور هست، چه اینکه خاطره وحافظه آنچه دیده باقی می ماند
...
[مشاهده متن کامل]

بنام خدا
باسلام، برخی از علما چشم برزخی دارند یعنی اشیایی را که انسان معمولی از دیدن ان عاجز هست این بزرگان که از علمای اسلامی میباشند قادر به دیدن هر چیزی هستند حتی برخی را به صورت حیوان مشاهده میکنند. منبع ، جلد ۴۸ تفسیر تسنیم ایت الله العظمی جوادی املی مد ظله العالی صفحه ۱۲۲. علامه مرحوم طبا طبایی که از مفسران بزرگ قران بودند چشم برزخی داشتند. با تشکر
...
[مشاهده متن کامل]

بپرس