منکران مهدویت

[ویکی فقه] اعتقاد به مهدویت از جمله باورهای است که همه مسلمانان بر آن پایبند هستند، و انتظار آمدن موعود که عدل و داد را در سراسر عالم فراگیر خواهد کرد، از اعتقادات تمام ادیان الهی است و ریشه در آیات و روایات متواتر شیعه و سنی دارد؛ اما در این میان، تعداد اندکی از نویسندگان عموما متاخر سنی مذهب به انکار این اصل اعتقادی و باور دینی پرداخته و در آن تردید کرده اند؛ از جمله این افراد می توان از ابن خلدون، محمد عبده، رشید رضا، احمد امین مصری، محمد فرید وجدی، محمد محیی الدین عبدالحمید نام برد؛ اینان با طرح چند ادعای کلی تلاش کرده اند که اصل باور مهدویت را زیر سؤال ببرند و مردم را دچار تردید نمایند. در ادامه تلاش می کنیم، ادعای این افراد را طرح و سپس نقد نماییم.
شبهه اول ابن خلدون: روایت صحیح السندی برای مهدویت وجود ندارد!ابن خلدون اگرچه در ابتدا موضوع مهدویت و اقتدا کردن حضرت عیسی (علیه السّلام) به حضرت مهدی (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) را مشهور بین تمام مسلمانان در گذر زمان ها می داند و حتی قبول کرده است که عده ای از ائمه حدیث، احادیث مهدویت را از تعدادی از صحابه روایت کرده اند؛ ولی در ادامه اقوال منکران را با استناد به قاعده رجالی «الجرح مقدم علی التعدیل» ترجیح داده و تلاش می کند که باور مهدویت را زیر سؤال ببرد. وی در این باره می گوید: اعلم ان فی المشهور بین الکافة من اهل الاسلام علی ممر الاعصار انه لابد فی آخر الزمان من ظهور رجل من اهل البیت یؤید الدین ویظهر العدل ویتبعه المسلمون ویستولی علی الممالک الاسلامیة ویسمی بالمهدی... و ان عیسی ینزل من بعده فیقتل الدجال او ینزل معه فیساعده علی قتله ویاتم بالمهدی فی صلاته... ان جماعة من الائمة خرجوا احادیث المهدی منهم الترمذی وابو داود والبزار ابن ماجة والحاکم والطبرانی وابو یعلی الموصلی واسندوها الی جماعة من الصحابة مثل علی وابن عباس وابن عمر وطلحة وابن مسعود وابی هریرة وانس وابی سعید الخدری وام حبیبة وام سلمة... ربما یعرض لها المنکرون کما نذکره الا ان المعروف عند اهل الحدیث ان الجرح مقدم علی التعدیل فاذا وجدنا طعنا فی بعض رجال الاسانید بغفلة او بسوء حفظ او ضعف او سوء رای تطرق ذلک الی صحة الحدیث واوهن منها.
ابن خلدون حضرمی، عبدالرحمن بن محمد (متوفای۸۰۸ ه)، تاریخ ابن خلدون، ج۱، ص۳۱۱-۳۱۲، ناشر:دار القلم - بیروت - ۱۹۸۴، الطبعة:الخامسة.
اشکال دوم ابن خلدون بر روایات مهدویت تقدیم جرح بر تعدیل است: ابن خلدون برای تقویت دیدگاه خود در تضعیف احادیث امام مهدی، گفته است: والجرح مقدم علی التعدیل.
ابن خلدون حضرمی، عبدالرحمن بن محمد (متوفای۸۰۸ ه)، تاریخ ابن خلدون، ج۱، ص۳۱۲، ناشر:دار القلم - بیروت - ۱۹۸۴، الطبعة:الخامسة.
یکی دیگر از منکران باور مهدویت، نویسنده معاصر سنی مذهب، محمد بن رشید، مشهور به رشید رضا است که تلاش کرده است با شبهه پراکنی گوناگون، این اعتقاد مسلمانان را خدشه دار نشان دهد.
← تعارض روایات مهدویت
...