[ویکی فقه] خاندان حاج میرزا محمدرضا مجتهد، در کرمان به خاندان احمدی شهرت دارند. حاج احمد فرزند آقا علی بازرگان خوش نام کرمانی و نوه حاج غلامرضا سرچشمه این طایفه است.
غلامرضا در سال ۱۲۲۰هـ. ق در کرمان به دنیا آمد. وی اولین فرد از این خاندان بود که به فراگیری علوم دینی روی آورد. وی از کودکی به پرهیزگاری علاقه نشان می داد، پدر با مشاهده تمایل فرزند به یاد گرفتن کمالات اسلامی، وی را به مکتب فرستاد. احمد مقدمات علوم را در مدتی اندک با موفقیت گذرانید و به تحصیل فقه و اصول پرداخت و در این رشته هم مهارت کامل را به دست آورد. آنگاه به عتبات عراق رفت و هشت سال در نجف نزد شیخ محمد حسن نجفی ، صاحب جواهر، زانو بر زمین زد. چندی هم تدریس کرد و سرانجام از مرحوم نجفی اجازه اجتهاد دریافت کرد. او در سال ۱۲۵۷هـ. ق به کرمان بازگشت و مشغول افاضه علمی در عرصه فقه و اصول شد و بر ترویج احکام شرعی اهتمام ورزید. می توان گفت این شاخه از علوم اسلامی به برکت وجود او در کرمان رواج یافت.
اقامت در رفسنجان
او به قصد کشاورزی و احیای اراضی در رفسنجان اقامت گزید و به آبادانی حسینیه ها، قنوات و سایر مراکز مذهبی و عمومی پرداخت. هر تابستان آلاچیقی در مزرعه اش برپا و جلوی آن را از هندوانه و خربزه پر می کرد تا مسافران و رهگذران بتوانند در گرمای طاقت فرسای کویر از این میوه ها استفاده کنند. در شبهای زمستان نیز اتاقی را که درب آن به بیرون گشوده می شد، از زیرانداز و لباس پر می کرد تا افراد بی بضاعت بدون تقاضا از تاریکی شب استفاده و نیاز خود را برطرف کنند. آیت الله حاج احمد آقا در کرمان با بذل بخشی از عواید مزرعه خویش به طلاب سبب گردید بازار علم رونق یابد و طلبه ها از شهرهای اطراف به کرمان روی آورند. ایشان همچنین هزینه سفر تحصیلی عده ای از شاگردان را در عتبات عالیات به عهده می گرفت. حسن خلق و یاری محرومان از این عالم ربانی شخصیتی به موجود آورد که حکمش تا دورترین نقاط ایران نفوذ داشت و مورد تجلیل عام و خاص بود. احمد علی خان وزیریمی نویسد:«وحید عصر و فرید دهر می باشد. احکامش در همه ایران مطاع (است). .. در زهد و تقوای ایشان همین بس که حتی دشمنان و بدخواهان پرهیزگاریش را انکار نکرده اند.» آن فقیه فرزانه در حجره محقر خود بر روی گلیم پاره ای می نشست و به قضاوت می پرداخت، هنوز زنان کرمانی چادر و چادر شب های پاره را به فرش زیر پای این عالم تشبیه می نمایند. وی در زمان حیاتش، یک سوم املاک خود را صرف امور خیریه کرد.آیت الله احمد آقا، خط نیکویی داشت و خط شکسته را نیکو می نوشت. وی در سن ۷۵ سالگی و در دهم ربیع الاول سال ۱۲۹۵هـ. ق (۱۲۵۶هـ. ش) به دار بقا شتافت. پیکرش را به عتبات عراق انتقال دادند و در نجف دفن کردند.
جویبارهای با برکت
از آیت الله حاج احمد آقا ده فرزند باقی ماند که همگی به فضل و فضیلت روی آوردند. اینک به زندگی برخی از آنها اشاره می کنیم:۱ ـ آیت الله حاج شیخ علی مجتهد (متولد: ۱۲۶۱هـ. ق): وی مقدمات علوم را نزد پدر فراگرفت و در سال ۱۲۹۷هـ. ق به عتبات عراق مشرف شد و فقه و اصول را در هفت سال از محضر آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی ، شیخ زین العابدین مازندرانی و حاج شیخ حبیب الله رشتی فراگرفت و به درجه اجتهاد رسید و در سال ۱۳۰۴هـ. ق به کرمان بازگشت. شیخ آقا بزرگ تهرانی می نویسد:«شیخ علی عالمی بزرگ و فقیهی فاضل است و پدرش از بزرگان علمای کرمان بوده است و او مقدمات را از پدرش آموخت. احمد علی خان وزیری در معرفی او می گوید:الحق مردی متدین و با تقوا است و در زهد او همین بس که در مدت عمر مالک حبه و دیناری نمی باشد و اغلب مقروض است. ۲ ـ آیت الله حاج آقا حسین (۱۳۱۳ـ ۱۲۶۸هـ. ق): مقدمات را از والدش یاد گرفت و سپس در اصفهان به تحصیل پرداخت. در این شهر در محضر حاج محمد هاشم چارسوقی و حاج شیخ محمد باقر ایوانکی فقه و اصول را آموخت و به عتبات عراق رفت در خدمت علما و مراجع نجف به اجتهاد رسید. بعد به مکه رفت و در سال ۱۳۰۹هـ. ق به وطن برگشت و به تدریس، سخنرانی و امامت جماعت مسجد کرمان روی آورد. وی به طور ناگهانی در ذیقعده سال ۱۳۱۳هـ. ق دار فانی را وداع گفت. ۳ ـ حاج شیخ یحیی احمدی (۱۳۴۰- ۱۲۸۷ هـ. ق): در کودکی پدر را از دست داد و برادرش آیت الله حاج ابوجعفر علوم مقدماتی حوزه را به او آموخت. شرح لمعه و قوانین را از ناظم الاسلام کرمانی یاد گرفت و از ادبیات ، ریاضیات ، هیات و جغرافیا هم نصیبی فروان برد. اگرچه شیخ یحیی کرمانی در دوره اول مجلس (۱۳۲۵هـ. ق) و در سومین دوره مجلس (۱۳۳۳هـ. ق) به عنوان نماینده مردم تهران انتخاب شد اهل سیاست نبود و علاقه داشت به کارهای فرهنگی بپردازد به همین دلیل از امور سیاسی کناره گرفت و به تالیف و نگارش روی آورد.شیخ یحیی در سال ۱۲۹۶هـ. ش به ریاست معارف و اوقاف کرمان برگزیده شد. غالب مدارس کرمان در این زمان تاسیس گردید. وی آثاری در تاریخ و جغرافیا تالیف کرد، اما هیچ کدام جز کتاب «فرماندهان کرمان» در دسترس نیست.
چشمه جوشان کویر
...
غلامرضا در سال ۱۲۲۰هـ. ق در کرمان به دنیا آمد. وی اولین فرد از این خاندان بود که به فراگیری علوم دینی روی آورد. وی از کودکی به پرهیزگاری علاقه نشان می داد، پدر با مشاهده تمایل فرزند به یاد گرفتن کمالات اسلامی، وی را به مکتب فرستاد. احمد مقدمات علوم را در مدتی اندک با موفقیت گذرانید و به تحصیل فقه و اصول پرداخت و در این رشته هم مهارت کامل را به دست آورد. آنگاه به عتبات عراق رفت و هشت سال در نجف نزد شیخ محمد حسن نجفی ، صاحب جواهر، زانو بر زمین زد. چندی هم تدریس کرد و سرانجام از مرحوم نجفی اجازه اجتهاد دریافت کرد. او در سال ۱۲۵۷هـ. ق به کرمان بازگشت و مشغول افاضه علمی در عرصه فقه و اصول شد و بر ترویج احکام شرعی اهتمام ورزید. می توان گفت این شاخه از علوم اسلامی به برکت وجود او در کرمان رواج یافت.
اقامت در رفسنجان
او به قصد کشاورزی و احیای اراضی در رفسنجان اقامت گزید و به آبادانی حسینیه ها، قنوات و سایر مراکز مذهبی و عمومی پرداخت. هر تابستان آلاچیقی در مزرعه اش برپا و جلوی آن را از هندوانه و خربزه پر می کرد تا مسافران و رهگذران بتوانند در گرمای طاقت فرسای کویر از این میوه ها استفاده کنند. در شبهای زمستان نیز اتاقی را که درب آن به بیرون گشوده می شد، از زیرانداز و لباس پر می کرد تا افراد بی بضاعت بدون تقاضا از تاریکی شب استفاده و نیاز خود را برطرف کنند. آیت الله حاج احمد آقا در کرمان با بذل بخشی از عواید مزرعه خویش به طلاب سبب گردید بازار علم رونق یابد و طلبه ها از شهرهای اطراف به کرمان روی آورند. ایشان همچنین هزینه سفر تحصیلی عده ای از شاگردان را در عتبات عالیات به عهده می گرفت. حسن خلق و یاری محرومان از این عالم ربانی شخصیتی به موجود آورد که حکمش تا دورترین نقاط ایران نفوذ داشت و مورد تجلیل عام و خاص بود. احمد علی خان وزیریمی نویسد:«وحید عصر و فرید دهر می باشد. احکامش در همه ایران مطاع (است). .. در زهد و تقوای ایشان همین بس که حتی دشمنان و بدخواهان پرهیزگاریش را انکار نکرده اند.» آن فقیه فرزانه در حجره محقر خود بر روی گلیم پاره ای می نشست و به قضاوت می پرداخت، هنوز زنان کرمانی چادر و چادر شب های پاره را به فرش زیر پای این عالم تشبیه می نمایند. وی در زمان حیاتش، یک سوم املاک خود را صرف امور خیریه کرد.آیت الله احمد آقا، خط نیکویی داشت و خط شکسته را نیکو می نوشت. وی در سن ۷۵ سالگی و در دهم ربیع الاول سال ۱۲۹۵هـ. ق (۱۲۵۶هـ. ش) به دار بقا شتافت. پیکرش را به عتبات عراق انتقال دادند و در نجف دفن کردند.
جویبارهای با برکت
از آیت الله حاج احمد آقا ده فرزند باقی ماند که همگی به فضل و فضیلت روی آوردند. اینک به زندگی برخی از آنها اشاره می کنیم:۱ ـ آیت الله حاج شیخ علی مجتهد (متولد: ۱۲۶۱هـ. ق): وی مقدمات علوم را نزد پدر فراگرفت و در سال ۱۲۹۷هـ. ق به عتبات عراق مشرف شد و فقه و اصول را در هفت سال از محضر آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی ، شیخ زین العابدین مازندرانی و حاج شیخ حبیب الله رشتی فراگرفت و به درجه اجتهاد رسید و در سال ۱۳۰۴هـ. ق به کرمان بازگشت. شیخ آقا بزرگ تهرانی می نویسد:«شیخ علی عالمی بزرگ و فقیهی فاضل است و پدرش از بزرگان علمای کرمان بوده است و او مقدمات را از پدرش آموخت. احمد علی خان وزیری در معرفی او می گوید:الحق مردی متدین و با تقوا است و در زهد او همین بس که در مدت عمر مالک حبه و دیناری نمی باشد و اغلب مقروض است. ۲ ـ آیت الله حاج آقا حسین (۱۳۱۳ـ ۱۲۶۸هـ. ق): مقدمات را از والدش یاد گرفت و سپس در اصفهان به تحصیل پرداخت. در این شهر در محضر حاج محمد هاشم چارسوقی و حاج شیخ محمد باقر ایوانکی فقه و اصول را آموخت و به عتبات عراق رفت در خدمت علما و مراجع نجف به اجتهاد رسید. بعد به مکه رفت و در سال ۱۳۰۹هـ. ق به وطن برگشت و به تدریس، سخنرانی و امامت جماعت مسجد کرمان روی آورد. وی به طور ناگهانی در ذیقعده سال ۱۳۱۳هـ. ق دار فانی را وداع گفت. ۳ ـ حاج شیخ یحیی احمدی (۱۳۴۰- ۱۲۸۷ هـ. ق): در کودکی پدر را از دست داد و برادرش آیت الله حاج ابوجعفر علوم مقدماتی حوزه را به او آموخت. شرح لمعه و قوانین را از ناظم الاسلام کرمانی یاد گرفت و از ادبیات ، ریاضیات ، هیات و جغرافیا هم نصیبی فروان برد. اگرچه شیخ یحیی کرمانی در دوره اول مجلس (۱۳۲۵هـ. ق) و در سومین دوره مجلس (۱۳۳۳هـ. ق) به عنوان نماینده مردم تهران انتخاب شد اهل سیاست نبود و علاقه داشت به کارهای فرهنگی بپردازد به همین دلیل از امور سیاسی کناره گرفت و به تالیف و نگارش روی آورد.شیخ یحیی در سال ۱۲۹۶هـ. ش به ریاست معارف و اوقاف کرمان برگزیده شد. غالب مدارس کرمان در این زمان تاسیس گردید. وی آثاری در تاریخ و جغرافیا تالیف کرد، اما هیچ کدام جز کتاب «فرماندهان کرمان» در دسترس نیست.
چشمه جوشان کویر
...
wikifeqh: محمدرضا_کرمانی