[ویکی فقه] فراموش کاری بنی اسرائیل (قرآن). "نسیان" در لغت به معنای از یاد بردن و فراموش کردن چیزی است که قبلا ً در ذهن بوده؛ طبق این معنا نسیان ضد ذکر و حفظ است.
به فراموشی سپردن و ترک بخشهای مهمی از تذکارهای الهی، از سوی بنی اسرائیل بود.«ولقد اخذ الله میثـق بنی اسرءیل...»؛ خدا از بنی اسرائیل پیمان گرفت. و از آنها، دوازده نقیب (سرپرست ) برانگیختیم. و خداوند (به آنها) گفت: «من با شما هستم! اگر نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و به رسولان من ایمان بیاورید و آنها را یاری کنید، و به خدا قرض الحسن بدهید (در راه او، به نیازمندان کمک کنید)، گناهان شما را می پوشانم (می بخشم )؛ و شما را در باغهایی از بهشت ، که نهرها از زیر درختانش جاری است، وارد می کنم. اما هر کس از شما بعد از این کافر شود، از راه راست منحرف گردیده است. «... ونسوا حظا مما ذکروا به...»؛ ولی بخاطر پیمان شکنی، آنها را از رحمت خویش دور ساختیم؛ و دلهای آنان را سخت و سنگین نمودیم؛ سخنان (خدا) را از موردش تحریف می کنند؛ و بخشی از آنچه را به آنها گوشزد شده بود، فراموش کردند؛ و هر زمان، از خیانتی (تازه) از آنها آگاه می شوی، مگر عده کمی از آنان؛ ولی از آنها درگذر و صرف نظر کن، که خداوند نیکوکاران را دوست می دارد! ( برخی از مفسران، «نسیان» در آیه را به معنای ترک کردن دانسته اند در لغت آمده: النسیان: الترک «نسا» و مؤید این معنا مذمت خداوند از نسیان کنندگان است)
فراموشی نصایح
بنی اسرائیل ساکن ایله ، فراموش کننده نصایح و مواعظ مصلحان خویش بودند.«وسـلهم عن القریة التی کانت حاضرة البحر... • واذ قالت امة منهم لم تعظون قوما... • فلما نسوا ما ذکروا به...»؛ و از آنها درباره (سرگذشت) شهری که در ساحل دریا بود بپرس! زمانی که آنها در روزهای شنبه ، تجاوز (و نافرمانی) خدا می کردند؛ همان هنگام که ماهیانشان، روز شنبه (که روز تعطیل و استراحت و عبادت بود، بر سطح آب ،) آشکار می شدند؛ امّا در غیر روز شنبه، به سراغ آنها نمی آمدند؛ این چنین آنها را به چیزی آزمایش کردیم که نافرمانی می کردند! و (به یاد آر) هنگامی را که گروهی از آنها (به گروه دیگر) گفتند: «چرا جمعی (گنهکار) را اندرز می دهید که سرانجام خداوند آنها را هلاک خواهد کرد، یا به عذاب شدیدی گرفتار خواهد ساخت؟! (آنها را به حال خود واگذارید تا نابود شوند!)» گفتند: «(این اندرزها،) برای اعتذار (و رفع مسؤولیت) در پیشگاه پروردگار شماست؛ بعلاوه شاید آنها (بپذیرند، و از گناه باز ایستند، و) تقوا پیشه کنند!» امّا هنگامی که تذکراتی را که به آنها داده شده بود فراموش کردند، (لحظه عذاب فرا رسید؛ و) نهی کنندگان از بدی را رهایی بخشیدیم؛ و کسانی را که ستم کردند، بخاطر نافرمانیشان به عذاب شدیدی گرفتار ساختیم.
فراموشی خویش
دعوت دیگران به کارهای نیک و فراموشی خویش، از جانب عالمان بنی اسرائیل بود.«اتامرون الناس بالبر وتنسون انفسکم وانتم تتلون الکتـب افلاتعقلون»؛ آیا مردم را به نیکی (و ایمان به پیامبری که صفات او آشکارا در تورات آمده) دعوت می کنید، اما خودتان را فراموش می نمایید؛ با اینکه شما کتاب (آسمانی) را می خوانید! آیا نمی اندیشید؟!
کیفر فراموش کاری بنی اسرائیل
...
به فراموشی سپردن و ترک بخشهای مهمی از تذکارهای الهی، از سوی بنی اسرائیل بود.«ولقد اخذ الله میثـق بنی اسرءیل...»؛ خدا از بنی اسرائیل پیمان گرفت. و از آنها، دوازده نقیب (سرپرست ) برانگیختیم. و خداوند (به آنها) گفت: «من با شما هستم! اگر نماز را برپا دارید، و زکات را بپردازید، و به رسولان من ایمان بیاورید و آنها را یاری کنید، و به خدا قرض الحسن بدهید (در راه او، به نیازمندان کمک کنید)، گناهان شما را می پوشانم (می بخشم )؛ و شما را در باغهایی از بهشت ، که نهرها از زیر درختانش جاری است، وارد می کنم. اما هر کس از شما بعد از این کافر شود، از راه راست منحرف گردیده است. «... ونسوا حظا مما ذکروا به...»؛ ولی بخاطر پیمان شکنی، آنها را از رحمت خویش دور ساختیم؛ و دلهای آنان را سخت و سنگین نمودیم؛ سخنان (خدا) را از موردش تحریف می کنند؛ و بخشی از آنچه را به آنها گوشزد شده بود، فراموش کردند؛ و هر زمان، از خیانتی (تازه) از آنها آگاه می شوی، مگر عده کمی از آنان؛ ولی از آنها درگذر و صرف نظر کن، که خداوند نیکوکاران را دوست می دارد! ( برخی از مفسران، «نسیان» در آیه را به معنای ترک کردن دانسته اند در لغت آمده: النسیان: الترک «نسا» و مؤید این معنا مذمت خداوند از نسیان کنندگان است)
فراموشی نصایح
بنی اسرائیل ساکن ایله ، فراموش کننده نصایح و مواعظ مصلحان خویش بودند.«وسـلهم عن القریة التی کانت حاضرة البحر... • واذ قالت امة منهم لم تعظون قوما... • فلما نسوا ما ذکروا به...»؛ و از آنها درباره (سرگذشت) شهری که در ساحل دریا بود بپرس! زمانی که آنها در روزهای شنبه ، تجاوز (و نافرمانی) خدا می کردند؛ همان هنگام که ماهیانشان، روز شنبه (که روز تعطیل و استراحت و عبادت بود، بر سطح آب ،) آشکار می شدند؛ امّا در غیر روز شنبه، به سراغ آنها نمی آمدند؛ این چنین آنها را به چیزی آزمایش کردیم که نافرمانی می کردند! و (به یاد آر) هنگامی را که گروهی از آنها (به گروه دیگر) گفتند: «چرا جمعی (گنهکار) را اندرز می دهید که سرانجام خداوند آنها را هلاک خواهد کرد، یا به عذاب شدیدی گرفتار خواهد ساخت؟! (آنها را به حال خود واگذارید تا نابود شوند!)» گفتند: «(این اندرزها،) برای اعتذار (و رفع مسؤولیت) در پیشگاه پروردگار شماست؛ بعلاوه شاید آنها (بپذیرند، و از گناه باز ایستند، و) تقوا پیشه کنند!» امّا هنگامی که تذکراتی را که به آنها داده شده بود فراموش کردند، (لحظه عذاب فرا رسید؛ و) نهی کنندگان از بدی را رهایی بخشیدیم؛ و کسانی را که ستم کردند، بخاطر نافرمانیشان به عذاب شدیدی گرفتار ساختیم.
فراموشی خویش
دعوت دیگران به کارهای نیک و فراموشی خویش، از جانب عالمان بنی اسرائیل بود.«اتامرون الناس بالبر وتنسون انفسکم وانتم تتلون الکتـب افلاتعقلون»؛ آیا مردم را به نیکی (و ایمان به پیامبری که صفات او آشکارا در تورات آمده) دعوت می کنید، اما خودتان را فراموش می نمایید؛ با اینکه شما کتاب (آسمانی) را می خوانید! آیا نمی اندیشید؟!
کیفر فراموش کاری بنی اسرائیل
...
wikifeqh: فراموش_کاری_بنی_اسرائیل_(قرآن)