غشای پلکی

غشای پلکی ( به انگلیسی: Nictitating membrane ) یا پلک سوم ( به انگلیسی: Third eyelid ) ( از واژهٔ لاتین nictare، به معنی پلک زدن ) یک پلک سوم شفاف یا نیمه شفاف است که در برخی از جانوران وجود دارد و می تواند از گوشهٔ چشم تا سراسر چشم گسترش یابد تا ضمن حفظ بینایی، از چشم حفاظت کرده و آن را مرطوب کند. تمامی قورباغه ها ( دوزیستان بی دم ) [ ۱] و برخی از خزندگان، پرندگان و کوسه ها دارای غشای پلکی کامل هستند. در بسیاری از پستانداران، بخش کوچکی از غشای پلکی به عنوان بازمانده های ژنتیکی در گوشهٔ چشم باقی می ماند. بعضی از پستانداران، مانند گربه، شتر، خرس های قطبی، فک ها و موریانه خوارها، دارای غشای پلکی کامل هستند.
غشای پلکی یک پلک سوم شفاف یا نیمه شفاف است که در برخی از جانوران وجود دارد و می توان آن را برای حمایت و مرطوب کردن آن در حین نگهداری بینایی چشم در سراسر چشم کشید. این اصطلاح از کلمه لاتین nictare به معنای پلک زدن گرفته شده است. اغلب با نام پلک سوم ( یا haw ) نامیده می شود. همچنین، ممکن است در اصطلاحات علمی به عنوان پلک semilunaris, membrana nictitans یا palpebra tertia اشاره شود. برخلاف پلک بالا و پایین، غشای پلکی به صورت افقی در سراسر کرهٔ چشم حرکت می کند.
در هنگام حمله به طعمه، مانند کوسه ها، می توان از غشای پلکی برای حفاظت از چشم استفاده کرد. همچنین می تواند از چشم در برابر اشعه فرابنفش محافظت کند، مانند نقشی که در خرس های قطبی برای جلوگیری از برف کوری دارد. غشاهای تابنده در گربه ها و سگ ها فیبرهای عضلانی زیادی ندارند، بنابراین معمولاً قابل مشاهده نیستند. دید مزمن باید به عنوان نشانه ای از وضعیت نامناسب یا بیماری در نظر گرفته شود. با این حال، هنگامی که به آرامی چشم جانور سالم را در خواب باز می کنید، یا با فشار دادن به کره چشم یا فشار دادن به کره چشم، که باعث ظاهر شدن آن می شود، می توان غشاء را به وضوح دید. در برخی از نژادهای سگ، غشای پلکی می تواند مستعد فروافتادگی غده پلک سوم باشد و در نتیجه بیماری به نام چشم گیلاسی ایجاد شود. [ ۲]