عبدالحسین فقیهی رشتی

[ویکی فقه] «آیة الله شیخ عبد الحسین فقیهی»، فرزند شیخ شعبان بن مهدی بن عبد الوهاب گیلانی نجفی و سبط علامه قاضی الانصاری است.
وی، در دوم شعبان ۱۳۲۱ ق، در نجف به دنیا آمد و در سال ۱۳۵۲ ق، به قم مشرف شد و در این شهر ابتدا از محضر حاج شیخ عبد الکریم و پس از آن، سال ها در درس مرحوم آیة الله بروجردی شرکت کرد. آنچه در زندگی این مرد، جالب توجه است آن است که وی از طرف آیة الله بروجردی، نزدیک به ۳۰ سال، در ایام حج، طی چندین ماه در مکه و مدینه به سر برده و افزون بر بیان مسائل شرعی، وجوه شرعیه نیز از حجاج می گرفت. با توجه به آنچه در باره حضور وی در حرمین گفته شده، به نظر می رسد وی را باید به نوعی نخستین بنیان گذار بعثه به معنای امروزی آن دانست. وی، در ۱۸ ربیع الثانی سال ۱۴۱۰، در قم درگذشت.
اساتید
آیات عظام و حجج اسلام: شیخ شمس الدین بادکوبی؛ شیخ محمدجواد بلاغی؛ شیخ میرزا علی ایروانی؛ شیخ محمدحسین اصفهانی، معروف به کمپانی؛ سید ابوالحسن اصفهانی؛ سید محمدکاظم نحوی یزدی. در قم نیز نزد شیخ عبد الکریم حائری، سید حسین طباطبایی بروجردی و دیگر اعلام درس خواند. مدتی هم در رشت نزد شیخ یوسف رشتی ریاضیات، به ویژه کتاب اصول اقلیدس را در هندسه خواند. عبد الحسین فقیهی، اجازات علمی زیادی از علمای خاصه و عامه در روایت و اجتهاد داشت؛ از جمله اجازه اجتهاد از مراجع عظامی همچون سید ابو الحسن اصفهانی، بروجردی، شیخ محمد کاظم شیرازی و...
آثار
۱. کتاب الحج؛ ۲. کتاب الصوم؛ ۳. کتاب فی الطهارة؛ ۴ کتاب فی الاغسال؛ ۵. کتاب فی الغنیمة؛ ۶. کتاب فی الاجارة؛ ۷. کتاب فی المکاسب المحرمة؛ ۸. کتاب فی نیابة الحج؛ ۹. کتاب فی تروک احرام الحج؛ ۱۰. کتاب کشکول؛ ۱۱. کتاب البیع از مکاسب شیخ مرتضی انصاری؛ ۱۲. کتاب فی اللغات العربیة؛ ۱۳. کتاب الحواشی علی شرح السیوطی (نحو عربی)؛ ۱۴. کتاب الحاشیة علی کفایة الاصول؛ ۱۵. کتاب التقریرات (درس های اساتید مختلف)؛ ۱۶. کتاب فی مناسک الحج (فارسی)؛ ۱۷. کتاب مسائل الصلاة؛ ۱۸. رسالة فی منجزات المریض؛ ۱۹. مقالة فی صلاة الجمعة؛ ۲۰. مقالة فی الوصیة؛ ۲۱ مقالة فی الارث؛ ۲۲. مقالة فی احکام الصلاة المسافر؛ ۲۳. رسالة فی النجاسات؛ ۲۴. کتاب فی حکم ولایة الفقیه؛ ۲۵. کتاب فی اسرار العطاس من فن الشیمی؛ ۲۶. رسالة فی الوصیة؛ ۲۷. مقاله فارسی در مسئله فدک.
عناوین مرتبط
...

[ویکی شیعه] شیخ عبدالحسین فقیهی (۱۳۲۱–۱۴۱۰ق) فرزند شعبان گیلانی، که به مدت ۳۰ سال، نماینده آیت الله بروجردی برای رسیدگی به حجاج و رسیدگی به وضع سادات در عربستان بود. او علاوه بر اجازه اجتهاد و روایت از برخی مراجع تقلید شیعه، آثاری در ابواب مختلف فقهی دارد.
عبدالحسین در سال ۱۳۲۱ق در نجف زاده شد. تحصیلات مقدماتی و دروس حوزوی مقدمات و سطح و خارج حوزه را نزد استادانی همچون محمدحسین اصفهانی، معروف به کمپانی (متوفّای ۱۳۶۰ق.)، سیدابوالحسن اصفهانی (متوفّای ۱۳۶۵ ق.) شیخ محمدعلی ایروانی، شیخ محمدعلی جمالی خراسانی فراگرفت و سپس به تدریس در حوزه علمیه نجف پرداخت.
او در سال ۱۳۵۲ق به قم مسافرت کرد و در حوزه علمیه این شهر تدریس خود را ادامه داد. ابتدا در درس شیخ عبدالکریم حائری یزدی و پس از آن سال ها در درس آیت الله بروجردی شرکت کرد.

[ویکی اهل البیت] آیت الله حاج شیخ عبدالحسین فقیهی رشتی، یکی از عالمان سرشناس و صاحب نظران کم نظیر است که عمر شریفش را صرف خدمت به اسلام و روحانیت و تربیت و پرورش طالبان علم کرد؛ با این همه، این شخصیت والامقام و متقی نزد غیرخواص، کمتر شناخته شده است و حتی در کتب رجال و فقهای شیعه از او کمتر یاد کرده اند! شیخ عبدالحسین فقیهی رشتی در سال 1321 ق. در بیت فضیلت و مرجعیت، در نجف اشرف دیده به جهان گشود.
پدر و نیاکان او همگی از عالمان سرشناس و ولایت مدار بودند، که به علت حالات علمی و اخلاقی برجسته پدر بزرگوارش مختصری از شرح حال او را متذکر می شویم. پدر ارجمندش آیت الله شعبان گیلانی دیوشَلی رشتی نجفی، یکی از بزرگان عصر و مراجع تقلید وقت بود. به سال 1275 ق. در قریه «دیوشَل» لنگرود متولد شد. بعدها او در حوزه علمیه نجف اشرف با عناوین «گیلانی»، «رشتی» و «نجفی» و در منطقه گیلان به همان عنوان زادگاهش «دیوشلی» شهرت یافت.
جد بزرگوارش آیت الله عبدالوهاب دیوشلی، اهل خراسان بود که به گیلان مهاجرت کرده و در این دیار ساکن شده بود.
مرحوم حجت الاسلام آقای شیخ محمدعلی فقیهی زاده رشتی درباره جدش می نویسد: «مرحوم آیت الله العظمی حاج شعبان گیلانی در همان اوان کودکی پدرش را از دست داد. جنازه را به رسم امانت دفن کرده، تا در سال 1287 ق. در حالی که دوازده یا سیزده سال بیشتر نداشت، به همراه والده خویش برای زیارت و دفن استخوان های پدر بزرگوارش به کربلا مشرف و در جنب مرقد «حبیب بن مظاهر» پدرش را به خاک سپردند و این، مصادف بود با آمدن ناصرالدین شاه قاجار برای زیارت به عتبات مقدسه.
و ورود شاه ایران زمانی بود که دولت عثمانی سربازگیری می نمودند که من جمله فقید سعید را که جوانی نورس بود، برای خدمت سربازی دستگیر کردند. مادر او مضطربانه شاه ایران را ملاقات نمود و از او خواست تا وساطت کند فرزندش را که هنوز به سن سربازی نرسیده بود، آزاد نمایند. شاه هم از حکومت عثمانی آزادی جوان را خواستار شد و حاکم عثمانی هم به شفاعت سلطان ایران، او را آزاد کرد و به اتفاق مادرش به ایران بازگشت. آیت الله حاج شعبان گیلانی تحصیلات مقدماتی را در همان روستای زادگاه و نزد عالم ربانی آقا شیخ علی - برادر ملا عبدالله مازندرانی که از علمای برجسته و ساکن لاهیجان بود - فراگرفت و با تشویق و ترغیب ایشان جهت آموختن دانش در سال 1292 ق. راهی نجف اشرف شد و سطوح عالی علمی را نزد علمای پرآوازه آنجا به اتمام رسانید. برخی شخصیت ها که او نزدشان دانش آموخت و اجازات کم نظیری از آنان دریافت کرد، عبارتند از:
آیت الله گیلانی در همان سال ها که به تحصیل علوم دینی اشتغال داشت، خود هم تدریس می کرد و شاگردان فراوانی را تربیت کرد. او بعد از رحلت آیت الله ملا عبدالله مازندرانی، مورد توجه فضلای گیلانی و مازندرانی قرار گرفت و از آنجا که دارای شایستگی های علمی و اخلاقی بود، پس از رحلت دو عالم بزرگ، آیات عظام: سید محمدکاظم یزدی، صاحب کتاب عروةالوثقی (متوفی 1337 ق) و آقا شریعت اصفهانی (متوفی 1339 ق) مرجع تقلید هزاران نفر از بلاد عراق و ایران خصوصاً شمال ایران گردید و رساله عملیه اش نیز هشت مرتبه به چاپ رسید.
آیت الله گیلانی در بین اعلام و بزرگان معاصر به صلاح، پرهیزگاری، کثرت فضل و ادب و دقت نظر معروف بود. او فردی خوش بیان و خوش سلیقه بود. شناخت کامل و عمیق از معارف دینی و مردم داشت. همواره ذکر می گفت و در حال مراقبه نفس بود. به یاری دهندگان ظالمان روی خوش نشان نمی داد. بسیاری از اوقات روزه می گرفت و به عبادت مشغول بود. وی در ویژگی های اخلاقی چنان بود که در میان بزرگان و اعلام نجف به «سلمان زمانه» مشهور شده بود.
آیت الله گیلانی در سال 1318 ق. با دختر علامه شیخ هاشم انصاری (متوفی 1311 ق) وصلت نمود. از ایشان فرزندان عالم و مجتهد و پرهیزگاری به یادگار مانده است. سه فرزند پسر وی عبارتند از: