[ویکی فقه] صید و ذباحه، یکی از مسائل مهم در احکام اسلامی می باشد. از نظر شیعه اصل اولی در حیواناتی که خون جهنده دارند این است که با مردن نجس می شوند و خوردن گوشت آنها هم حرام است.
حیوانات بر دو قسم هستند: حیواناتی که ذاتاً ناپاک هستند یعنی به هیچ وسیله ای نمی توان آنها را پاک نمود. مانند سگ و خوک و حیواناتی که ذاتاً پاک می باشند، مانند همه حیوانات غیر از آن دو که گفته شد.قسم اوّل هم ناپاک است و هم حرام گوشت و در هیچ حال، نه در حال حیات، نه پس از مرگ و نه با سر بریدن، پاک و حلال نمی شود.ولی قسم دوم اگر بدون تذکیه شرعی (کشتن حیوان با آداب و شرایط مخصوص) بمیرد هم نجس خواهد بود و هم حرام، و اگر تزکیه شود پاک است همان طور که در حال حیات هم پاک بود، ولی گوشت او در صورتی حلال است که از حیوانات درنده و وحشی نباشد.
اسباب تزکیه
تزکیه شرعی حیوان دو راه دارد: صید و ذباحه.
← صید و اقسام آن
از کبائر منصوصه، خوردن مردار و خون و گوشت خوک و هر چه که هنگام کشتنش یاد خدا نکرده باشند. و در روایت اعمش از حضرت صادق (علیه السّلام) و فضل بن شاذان از حضرت رضا (علیه السلام) به کبیره بودن آن تصریح شده و در قرآن مجید در سوره بقره آیه ۱۷۳ و سوره انعام آیه ۱۴۵ و سوره نحل آیه ۱۱۶ به حرمت آن تصریح شده و در سوره مائده آیه ۳ می فرماید: «حرام شده بر شما مردار و خون و گوشت خوک و هر چه که هنگام کشتنش، یاد خدا نشده باشد و حیوانی که خفه شده یا با سنگ و چوب کشته شده باشد و یا از بلندی، یا در چاه افتاده باشد و یا به وسیله شاخ زدن حیوان دیگری کشته شده و یا درنده ای آن را پاره کرده و از آن خورده باشد به استثنای آنچه تذکیه کنید و حیوانی که روی سنگ های مخصوص ذبح شده باشد و همچنین قسمت کردن با تیرهای قمار این ها همه برای شما حرام شده و فسق است. » و بالجمله شبهه ای در حرمت و کبیره بودن خوردن مذکورات نیست، چیزی که لازم است، دانستن حقیقت و اقسام هریک و فروعات در مقام است.هر حیوانی که بدون تذکیه شرعی بمیرد، مردار است و خوردنش حرام است و اگر خون جهنده داشته باشد نجس نیز می باشد ولی اگر تذکیه شده طاهر است (به جز سگ و خوک که همیشه نجس و قابل تطهیر نیستند) و اگر حلال گوشت باشد پس از تذکیه خوردنش حلال است. بنابراین شناختن حیوانات حلال گوشت و کیفیت تذکیه شرعی لازم است.در مجموعه انتشارات انجمن تبلیغات اسلامی می نویسد: در فقه اسلامی با نهایت وضوح و دقت، حیوانات حلال گوشت معین شده و وقتی یک نفر دانشمند طبیعی دان، بدان توجه کند، دقایق علمی بزرگی که در این تقسیم بندی به کار رفته، خواهد دید. دین اسلام به طور عموم حیوانات گوشتخوار را حرام کرده زیرا گوشتخواران معده هایشان عفن و گوشتشان کثیف و بدبو است و تولید ناخوشی می کند، بر عکس بیشتر علفخواران را حلال می داند– تمام حیواناتی که ناخن دارند حرام شده و حیوانات سم دار حلال گردیده و برخی از آنها مکروه قلمداد شده مانند اسب و قاطر- در پرندگان وسیله تشخیص حرام و حلال آن ها طرز بال زدن آنها- هر کدام موقع پرواز اغلب بال خود را صاف می گیرند حرامند و آنها که بیشتر بال می زنند حلالند. . . . و نیز می نویسد: دین اسلام شکار را آزاد نگاه داشته ولی فقط آن را در موردی جایز کرده است که مراد از آن نفع رساندن به خانواده و تحصیل روزی باشد و شکاری که مراد از آن لهوولعب و فقط اکتفا به کشتن حیوانات باشد جایز نیست و در سفر آن نماز قصر نمی شود و روزه را باید گرفت. (پایان نقل از مجموعه تبلیغات اسلامی).
انواع حیوانات
...
حیوانات بر دو قسم هستند: حیواناتی که ذاتاً ناپاک هستند یعنی به هیچ وسیله ای نمی توان آنها را پاک نمود. مانند سگ و خوک و حیواناتی که ذاتاً پاک می باشند، مانند همه حیوانات غیر از آن دو که گفته شد.قسم اوّل هم ناپاک است و هم حرام گوشت و در هیچ حال، نه در حال حیات، نه پس از مرگ و نه با سر بریدن، پاک و حلال نمی شود.ولی قسم دوم اگر بدون تذکیه شرعی (کشتن حیوان با آداب و شرایط مخصوص) بمیرد هم نجس خواهد بود و هم حرام، و اگر تزکیه شود پاک است همان طور که در حال حیات هم پاک بود، ولی گوشت او در صورتی حلال است که از حیوانات درنده و وحشی نباشد.
اسباب تزکیه
تزکیه شرعی حیوان دو راه دارد: صید و ذباحه.
← صید و اقسام آن
از کبائر منصوصه، خوردن مردار و خون و گوشت خوک و هر چه که هنگام کشتنش یاد خدا نکرده باشند. و در روایت اعمش از حضرت صادق (علیه السّلام) و فضل بن شاذان از حضرت رضا (علیه السلام) به کبیره بودن آن تصریح شده و در قرآن مجید در سوره بقره آیه ۱۷۳ و سوره انعام آیه ۱۴۵ و سوره نحل آیه ۱۱۶ به حرمت آن تصریح شده و در سوره مائده آیه ۳ می فرماید: «حرام شده بر شما مردار و خون و گوشت خوک و هر چه که هنگام کشتنش، یاد خدا نشده باشد و حیوانی که خفه شده یا با سنگ و چوب کشته شده باشد و یا از بلندی، یا در چاه افتاده باشد و یا به وسیله شاخ زدن حیوان دیگری کشته شده و یا درنده ای آن را پاره کرده و از آن خورده باشد به استثنای آنچه تذکیه کنید و حیوانی که روی سنگ های مخصوص ذبح شده باشد و همچنین قسمت کردن با تیرهای قمار این ها همه برای شما حرام شده و فسق است. » و بالجمله شبهه ای در حرمت و کبیره بودن خوردن مذکورات نیست، چیزی که لازم است، دانستن حقیقت و اقسام هریک و فروعات در مقام است.هر حیوانی که بدون تذکیه شرعی بمیرد، مردار است و خوردنش حرام است و اگر خون جهنده داشته باشد نجس نیز می باشد ولی اگر تذکیه شده طاهر است (به جز سگ و خوک که همیشه نجس و قابل تطهیر نیستند) و اگر حلال گوشت باشد پس از تذکیه خوردنش حلال است. بنابراین شناختن حیوانات حلال گوشت و کیفیت تذکیه شرعی لازم است.در مجموعه انتشارات انجمن تبلیغات اسلامی می نویسد: در فقه اسلامی با نهایت وضوح و دقت، حیوانات حلال گوشت معین شده و وقتی یک نفر دانشمند طبیعی دان، بدان توجه کند، دقایق علمی بزرگی که در این تقسیم بندی به کار رفته، خواهد دید. دین اسلام به طور عموم حیوانات گوشتخوار را حرام کرده زیرا گوشتخواران معده هایشان عفن و گوشتشان کثیف و بدبو است و تولید ناخوشی می کند، بر عکس بیشتر علفخواران را حلال می داند– تمام حیواناتی که ناخن دارند حرام شده و حیوانات سم دار حلال گردیده و برخی از آنها مکروه قلمداد شده مانند اسب و قاطر- در پرندگان وسیله تشخیص حرام و حلال آن ها طرز بال زدن آنها- هر کدام موقع پرواز اغلب بال خود را صاف می گیرند حرامند و آنها که بیشتر بال می زنند حلالند. . . . و نیز می نویسد: دین اسلام شکار را آزاد نگاه داشته ولی فقط آن را در موردی جایز کرده است که مراد از آن نفع رساندن به خانواده و تحصیل روزی باشد و شکاری که مراد از آن لهوولعب و فقط اکتفا به کشتن حیوانات باشد جایز نیست و در سفر آن نماز قصر نمی شود و روزه را باید گرفت. (پایان نقل از مجموعه تبلیغات اسلامی).
انواع حیوانات
...
wikifeqh: صید_و_ذباحه