فضل بن شاذان

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] ابومحمد فضل بن شاذان بن خلیل ازدی، فقیه صاحب نظر، متکلم متفکر، مفسر حاذق، دانشمند شهیر عالم اسلام و مؤلف گرانقدر در علوم و فنون اسلامی است.
از جزئیات زندگی شخصی و تاریخ دقیق تولدش و... چندان آگاه نیستیم، نجاشی او را از طایفه ازد از قبیله های معروف عرب و پدرش را از شاگردان یونس بن عبدالرحمان شمرده است.
با توجه به روایاتی که فضل از امام رضا علیه السلام دارد می توان تولد او را در حدود صد و هشتاد هجری تخمین زد.
کشی می نویسد: فضل در روستایی در حوالی بیهق بود که خبر خروج خوارج به او رسید برای فرار از چنگ آنان بار سفر بست و از آن جا گریخت در اثر فشار و سختی سفر بیمار شد و در سال 260 هجری درگذشت. بر قبر او در نیشابور گنبد و بارگاهی است و محل تردد و زیارت شیفتگان علم و ولایت است.
وی افتخار حضور و شاگردی چهار امام معصوم علیهم السلام را دارد. نجاشی می گوید از امام جواد علیه السلام روایت دارد و شیخ طوسی نام او را در زمره یاران امام هادی و عسکری علیهماالسلام ذکر می کند.
اگر چه نجاشی در روایت فضل از امام رضا علیه السلام تردید کرده لیکن روایات او در عیون اخبارالرضا علیه السلام و من لایحضره الفقیه در علل شرایع و احکام، با تصریح فضل در آخر روایت به سماع وی از امام رضا علیه السلام جایی برای این تردید باقی نمی گذارد.
کتابی از فضل بن شاذان به دست امام حسن عسکری علیه السلام رسید، امام با ورق زدن به مطالعه کتاب او پرداخته، فرمود: خدایش رحمت کند، اهل خراسان به منزلتش غبطه می خوردند زمانی که فضل بین ایشان زندگی می کرد.
زمانی از فضل نزد امام حسن عسکری علیه السلام نامی برده شد، شایعه پراکنیه ای دشمن را پیرامون عقاید و شخصیت او برای امام مطرح کردند و از آن حضرت برای شفای او دعا طلب کردند، امام علیه السلام فرمود: آری بر فضل دروغ بستند، خداوند رحمتش کند، خداوند رحمتش کند. راوی می گوید: هنگامی که به خراسان رسیدم فهمیدم در همان زمانی که در خدمت امام بودیم فضل از دنیا رفته بود.

پیشنهاد کاربران

بپرس