سوغات یا ره آورد کالایی است که مسافران و گردشگران از یک شهر، روستا یا منطقه می خرند تا پس از بازگشت از سفر به بستگان، دوستان یا آشنایان هدیه دهند. ره آوردها معمولاً جزء صنایع دستی، محصولات صنعتی و مواد غذایی ساخته شده در نواحی جغرافیایی هستند.
سوغات وام واژه ای ترکی است به معنای تحفه. [ ۱]
سعدی شاعر قرن هفتم قمری سروده است:
گر نسیم سحر از زلف تو بویی آرد جان فشانیم به سوغات نسیم تو نه سیم. [ ۱]
ره آورد به معنای سوغات، ارمغان و هر چیزی که چون شخصی از جایی بیاید برای کسی بیاورد اگر چه حتی چند بیت از نظم و نثر باشد. ره آورد کنایه از چیزی است که چون کسی از جایی بیاید به طریق تحفه آورد و سوغات نیز گویند. راه آورد را با نام های عراضه، سوغات، سوغاتی، سوغاتی، لهنه، ارمغان و هدیه نیز می شناسند.
مولوی در این باره سروده است:
چون سفر کردم مرا راه آزمود زین سفر کردن ره آوردم چه بود. [ ۲]
• شهر شیراز: عرقیات، آبلیمو، مسقطی،
نان یوخه و
خاتم و
معرق و
فرش و
صنایع دستی و فالوده و بستنی و
گلیم و گبه و
انگور و. .
• شهر تبریز: نوقا، قرابیه، اریس، باسلوق، پشمک، خشکبار، آجیل، فرش، صنایع دستی و ….
• شهر اصفهان:
گز و صنایع دستی،
پولکی • شهر کرمان: زیره، پته، خرمای مضافتی، حنا، قالی، قاووت، پسته، کلمپه، ظروف مسی و
قطاب • شهر بندرعباس: خرمای پیارم،
ماهی و میگو، صنایع دستی و حصیری
• شهر زابل: (
سیستان ) : کلوچه های محلی، آچار ( نوعی ادویه ) ،
فلفل سیاه • شهر قم: سوهان ( شیرینی )
• شهر همدان: کشمش، گردو، سفال، انگشت پیچ.
• یزد: قطاب متوسلیان،
باقلوا متوسلیان، لوز متوسلیان
• بروجرد: حلوا ارده سویدا، کشمش، ارده خام
• کرمانشاه: نان برنجی، روغن حیوانی، کاک، نان شکری، نان خرمایی
• شهر سراب: عسل، لبنیات ( کره ) ، فطیر
• الشتر:
برساق • تویسرکان:
گردو • بجنورد: آبنبات
در
ادبیات و
عرفان به یادگاری های معنوِی و مکاشفات نیز ره آورد گفته اند.