سوره عبس

[ویکی فقه] سوره عبس، هشتادمین سوره قرآن بوده و نام دیگر آن سوره سفره می باشد.
«عبس» فعل ماضی است به معنای «چهره در هم کشید». و چون سوره با این واژه شروع شده به آن، نامگذاری شده است.
غرض سوره
غرض سوره، عتاب هر کسی است که ثروتمندان را بر ضعفاء و مساکین از مؤمنین مقدم می دارد، اهل دنیا را احترام می کند و اهل آخرت را خوار می شمارد، بعد از این عتاب رشته کلام به اشاره به خواری و بی مقداری انسان در خلقتش و این که در تدبیر امورش سراپا حاجت است و با این حال به نعمت پروردگار و تدبیر عظیم او کفران می کند، کشیده شده است. در این سوره از مراحل خلقت انسان و نعمت های خدا و حیات در زمین و سپس قیامت و چهره های خندان و اندوهگین در آخرت سخن به میان آمده است. گفته شده: این سوره بدون هیچ تردیدی در مکه نازل شده است.
ویژگی های سوره
۱. دارای ۴۲ آیه به عدد کوفی و حجازی، ۴۱ آیه به عدد بصری، چهل آیه به عدد شامی، ۱۳۳ کلمه و ۵۳۳ حرف است.۲. در ترتیب نزول، بیست و چهارمین و در قرآن کریم هشتادمین سوره است.۳. پس از سوره نجم و پیش از سوره قدر و پیش از هجرت در مکه نازل شد و آیه مدنی ندارد.۴. از سوره های مفصل و از نوع طوال آن و شامل بخشی از یک حزب قرآن است.۵. گفته اند آیه ۱۲ این سوره با آیه سیف نسخ شد.
مطالب سوره
...

[ویکی شیعه] سوره عبس هشتادمین سوره و از سوره های مَکّی قرآن که در جزء سی ام قرآن جای گرفته است. این سوره را «عَبَسَ» می نامند چون با کلمۀ عَبَسَ به معنای «چهره در هم کشید» آغاز شده است. سوره عبس درباره ارزش و اهمیت قرآن، ناسپاسی انسان در برابر نعمت های پروردگارش و حوادث تکان دهنده قیامت و سرنوشت انسان ها در آن روز سخن می گوید. در آیات ابتدایی این سوره خداوند کسی را که با فرد نابینا با ترشرویی برخودر کرد توبیخ می کند. درباره اینکه فرد توبیخ شده، پیامبر(ص) بوده یا دیگری، بین مفسران اختلاف است.
از آیات مشهور این سوره آیات ۳۴ تا ۳۷ است که صحنه محشر را توصیف می کند و می گوید انسان ها از نزدیکانشان (برادر، پدر، مادر، همسر و فرزند) فرار می کنند. در روایات آمده است هر کس سوره عبس را تلاوت کند، در روز قیامت در حالی خواهد آمد که شادمان و خندان است.
این سوره را عَبَس (به معنای ترشرویی) نامگذاری کرده اند؛ زیرا با همین کلمه شروع شده است. از دیگر نام های این سوره أعمی و سَفَرَه است که اولی در آیه دوم و دومی در آیه پانزدهم آمده است. «اعمیٰ» به معنای نابیناست و «سَفَرَه» که جمع سفیر است اشاره به فرشتگانی دارد که اعمال آدمی را ثبت می کنند.

[ویکی اهل البیت] سوره عبس هشتادمین سوره از قرآن است و دارای 47 آیه است.
سوره عبس در مکه نازل شده است. این سوره در ترتیب مصحف هشتادمین سوره و در ترتیب نزول بیست و چهارمین سوره قرآن کریم است که پیش از آن سوره نجم و پس از آن سوره قدر نازل شده است.
سوره عبس سوره «سَفَرَة» نیز نامیده می شود.
تعداد آیات آن چهل و دو آیه حجازی و کوفی و چهل و یک آیه بصری و چهل آیه شامی و مدنی اوّل است. اختلاف آیات آن در سه آیه است. (وَ لِأَنْعامِکُمْ) حجازی و کوفی (إِلی طَعامِهِ) شامی است غیر یزید بریدی (الصّاخه) غیر قرائت شامی.
ابی بن کعب از پیامبر صلّی اللَّه علیه و آله روایت کرده که فرمود و کسی که سوره عبس را قرائت کند، روز قیامت می آید در حالی که صورتش خندان و خوشحال است.
و معاویه بن وهب از امام صادق علیه السّلام روایت کرده که فرمود: هر کس سوره «عبس و تولّی» و سوره «اذاالشّمس کوّرت» را بخواند در زیر عرش خدا و در سایه خدا و کرامت او در بهشتش خواهد بود و این بر پروردگارش بزرگ نیست.
روایاتی از طرق اهل سنت وارد شده که این آیات درباره داستان ابن ام مکتوم نابینا نازل شد، که روزی بر رسول خدا (ص) وارد شد در حالی که جمعی از مستکبرین قریش نزد آن جناب بودند و با ایشان در باره اسلام سخنان سری داشتند، رسول خدا (ص) از آمدن ابن ام مکتوم چهره در هم کشید، و خدای تعالی او را مورد عتاب قرار داد که چرا از یک مردی تهی دست چهره در هم کردی؟ از طرق شیعه هم روایاتی به این معنا اشاره دارد .ولی در بعضی دیگر از روایات شیعه آمده که مردی از بنی امیه نزد آن جناب بوده، و او از آمدن ابن ام مکتوم چهره درهم کشید، و آیات، در عتاب او نازل شد. و به هر حال غرض سوره، عتاب هر کسی است که ثروتمندان را بر ضعفاء و مساکین از مؤمنین مقدم می دارد، اهل دنیا را احترام میکند و اهل آخرت را خوار میشمارد، بعد از این عتاب رشته کلام به اشاره به خواری و بی مقداری انسان در خلقتش و اینکه در تدبیر امورش سراپا حاجت است و با این حال به نعمت پروردگار و تدبیر عظیم او کفران میکند کشیده شده، و در آخر سخن را با ذکر قیامت و جزاء و تهدید مردم خاتمه می دهد