رحمت

[ویکی فقه] مقابل غضب را رحمت گویند. رحمت در انسان به معنای دل نازک بودن و در خداوند به معنای روزی دادن و احسان و عفو و بخشش و غیره می باشد. از احکام مرتبط با عنوان یاد شده در بابهای طهارت، صلات و نکاح سخن گفته اند.
رحمت در انسان به معنای دل نازک بودن است که در احسان و محبت به دیگران تجلی پیدا می کند و در خداوند متعال به معنای روزی دادن و احسان به بندگان و عفو و بخشش از گناهان آنان می باشد؛ از این رو، خداوند خود را با صفت «رحمان» و «رحیم» توصیف کرده است؛ چنان که انسان نیز به صفت «رحیم» توصیف می شود و خداوند پیامبر اعظم صلّی اللَّه علیه و آله را بدان ستوده است. فضیلت رحمت در حدیثی از امام صادق علیه السّلام از لشکریان عقل شمرده شده است.
درخواست رحمت برای درگذشتگان
درخواست رحمت و آمرزش برای درگذشتگان، بویژه هنگام زیارت قبور آنان مستحب است.
یأس از رحمت خداوند
یأس از رحمت خداوند از گناهان کبیره است. خداوند در قرآن کریم مأیوس شدن از رحمت خدا را از خصلتهای کافران برشمرده است.
درخواست رحمت هنگام شنیدن آیات رحمت
...

[ویکی فقه] رحمت (اسماءوصفات قرآن). رحمت، یکی از اوصاف قرآن را می گویند.
« رحمت » در لغت به معنای رقت ، مهربانی و رافت و مغفرت آمده است. راغب می گوید: رحمت، رقتی است که اقتضای نیکی به کسی می کند که مورد رحمت واقع شده است؛ اما اگر به خداوند نسبت داده شود، احسان و انعام بدون رقت است.
وجه تسمیه قرآن به رحمت
اطلاق «رحمت» بر قرآن ، به دلیل نتایج و ثمراتی است که از عمل کردن به این نعمت بزرگ، از جانب خدا به بندگان عطا می شود.قرآن با هدایت انسان ها و در اختیار قرار دادن بینش های لازم برای رسیدن به سعادت واقعی، رحمتی عام برای همه انسان ها فراهم می سازد. همچنین، برای اصناف ویژه ای از انسان ها که به این بینش ها و راهنمایی ها تن می دهند، رحمت خاص الهی را به ارمغان می آورد. بنابراین، اختصاص دادن رحمت قرآن به مؤمنان، محسنان، مسلمانان و… که در آیات آمده، به این جهت است که گروه های مذکور از مواهب آن بهره مند می شوند و با عمل به آن، در سیر تکامل خود به سوی سعادت و فلاح و قرب به خدا مشمول رحمت خاصه الهی می شوند.
رحمت در قرآن
«رحمت» را یکی از اسامی و صفات قرآن برشمرده اند.این وصف گاهی به صورت مطلق بر قرآن اطلاق شده است؛ مانند: (فقد جاءکم بینة من ربکم وهدی ورحمة).
انعام/سوره۶، آیه۱۵۷.
...

[ویکی فقه] رحمت (قرآن). رحمت (قرآن)، یکی از اوصاف قرآن را می گویند.
« رحمت » در لغت به معنای رقت ، مهربانی و رافت و مغفرت آمده است. راغب می گوید: رحمت، رقتی است که اقتضای نیکی به کسی می کند که مورد رحمت واقع شده است؛ اما اگر به خداوند نسبت داده شود، احسان و انعام بدون رقت است.
وجه تسمیه قرآن به رحمت
اطلاق «رحمت» بر قرآن ، به دلیل نتایج و ثمراتی است که از عمل کردن به این نعمت بزرگ، از جانب خدا به بندگان عطا می شود.قرآن با هدایت انسان ها و در اختیار قرار دادن بینش های لازم برای رسیدن به سعادت واقعی، رحمتی عام برای همه انسان ها فراهم می سازد. همچنین، برای اصناف ویژه ای از انسان ها که به این بینش ها و راهنمایی ها تن می دهند، رحمت خاص الهی را به ارمغان می آورد. بنابراین، اختصاص دادن رحمت قرآن به مؤمنان، محسنان، مسلمانان و… که در آیات آمده، به این جهت است که گروه های مذکور از مواهب آن بهره مند می شوند و با عمل به آن، در سیر تکامل خود به سوی سعادت و فلاح و قرب به خدا مشمول رحمت خاصه الهی می شوند.
در قرآن
«رحمت» را یکی از اسامی و صفات قرآن برشمرده اند. این وصف گاهی به صورت مطلق بر قرآن اطلاق شده است؛ مانند: (فقد جاءکم بینة من ربکم وهدی ورحمة). و گاهی نیز به صورت وصفی آمده است؛ مانند:۱. (… ونزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیء وهدی ورحمة وبشری للمسلمین) ؛۲. (یا ایها الناس قد جاءتکم موعظة من ربکم وشفاء لما فی الصدور وهدی ورحمة للمؤمنین) ؛۳. (هدی ورحمة للمحسنین) ؛۴. (ولقد جئناهم بکتاب فصلناه علی علم هدی ورحمة لقوم یؤمنون) ؛۵. (هذا بصائر للناس وهدی ورحمة لقوم یوقنون).

در لغت به معنیمهربانی. این اصطلاح و مشتق های آن مانند «رحمان» و «رحیم» ۹۴ مرتبه در قرآن به کار رفته است و در مجموع آمرزش، بخشودن، انعام و افضال الهی معنی می دهد. لغت شناسان عرب این اصطلاح را به معنی رقّت قلب آورده اند که گاهی صِرفاً به دلسوزی ختم می شود و گاهی احسان نیز درپی دارد. البتّه آن ها تأکید می کنند که این صفت در مورد خداوند به احسان منحصر است و بر همین اساس رحمت الهی را بخشش نعمت و رحمت آدمی را دلسوزی خوانده اند. در قرآن واژۀ رحمت شش بار برای مؤمنان به کار رفته است؛ ازجمله در آیۀ ۵۷ سورۀ یونس. همچنین خود قرآن بشارت و رحمتی برای مسلمانان معرّفی شده است (سورۀ نحل، آیۀ ۵۹؛ سورۀ لقمان، آیات ۲ و ۳؛ سورۀ جاثیه، آیۀ ۲۰) و در تفسیر آن به رهایی از عذاب برای ایمان آورندگان در پرتو نور علم و یقین قرآن اشاره شده است. رسول اسلام (ص) نیز «رحمةللعالمین» خوانده شده است (سورۀ انبیاء، آیۀ ۱۰۷)، چرا که اسوۀ حسنه ای است که مسلمانان با پیروی صادقانه از او پیوسته مشمول لطف الهی خواهند بود. رحمت را بر دو گونه دانسته اند: رحمتی که همه چیز را دربر گرفته و نعمت هایی را شامل می شود که بر عمل پیشی دارند. این رحمت بی قید و شرطی بر همگان جاری و ساری است و بنا بر حدیثی از رسول اسلام (ص) مقدّم بر قهر و غضب الهی است. دوم رحمتی است که به متّقیان و نیکوکاران وعده داده شده است (سورۀ اعراف، آیۀ ۱۵۶؛ سورۀ طه، آیۀ ۵) و بخشش و منّت محض است.