[ویکی فقه] دعوت انسان ها به تقوا (قرآن). خداوند همه مردم را به رعایت تقوا دعوت کرده است و چکیده دعوت انبیاء نیز دعوت همه انسان ها به تقوا بوده است.
دعوت انسان ها به تقوا، چکیده دعوت انبیاء است:«ولله ما فی السمـوت وما فی الارض ولقد وصینا الذین اوتوا الکتـب من قبلکم وایاکم ان اتقوا الله وان تکفروا فان لله ما فی السمـوت وما فی الارض وکان الله غنیـا حمیدا؛ آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است، از آن خداست. و ما به کسانی که پیش از شما، کتاب آسمانی به آنها داده شده بود، سفارش کردیم، (همچنین) به شما (نیز) سفارش می کنیم که از (نافرمانی) خدا بپرهیزید! و اگر کافر شوید، (به خدا زیانی نمی رسد؛ زیرا) برای خداست آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است، و خداوند، بی نیاز و ستوده است.»«ینزل الملـئکة بالروح من امره علی من یشاء من عباده ان انذروا انه لا الـه الا انا فاتقون؛ فرشتگان را با روح (الهی) بفرمانش بر هر کس از بندگانش بخواهد نازل می کند؛ (و به آنها دستور می دهد) که مردم را انذار کنید؛ (و بگویید:) معبودی جز من نیست؛ از (مخالفت دستور) من، بپرهیزید!»
اصلاح اعتقاد و اعمال مردم
این آیه اشاره به رابطه بین عقیده و عمل و بیان اینکه پیامبران هم در صدد اصلاح عقائد بوده اند و هم اعمال. و انذار ایشان دو مرحله داشته است: انه لا اله الا انا و فاتقون، از این بیان روشن گردید که فاء تفریع در جمله: فاتقون، می رساند که جمله مزبور متفرع است بر جمله: لا اله الا انا، و هر دو جمله، مفعول دوم و یا بجای مفعول دوم برای انذروا هستند، و این معنا وقتی روشن تر می شود که در نظر بگیریم، معنای الوهیت او این است که هر موجودی از ناحیه او آغاز و بسوی او انجام می پذیرد، و یا این است که او معبود به حق است، و لازمه معبود به حق بودن او این است که خلق از او بترسند، چون هر خیر و سعادتی بدست او است، پس اگر فرض کنیم که او در الوهیت واحد است و شریکی ندارد لازمه اش این است که تنها از او بترسیم، چون تقوی که عبارتست از اصلاح عمل، فرع اصلاح اعتقاد و نظریه است، و اعتقاد به اله های متعدد و خضوع و پرستش آنها با اعتقاد به اله واحد بی شریک که قیوم بر هر چیز است و زمام هر چیز بدست او است سازگاری ندارد. و لذا است که می بینیم هیچ پیغمبری مامور نشد که قوم خود را تنها به توحید دعوت کند، و دیگر کاری به اعمال آنان نداشته باشد، و یا تنها به اصلاح عمل آنها بپردازد و دیگر کاری به اعتقادات شان نداشته باشد، قرآن کریم هم می فرماید: و ما ارسلنا من قبلک من رسول الا نوحی الیه انه لا اله الا انا فاعبدون. پس آنچه پیغمبران، مامور به انذار از آن شده اند انذار از انحراف در هر دو مرحله است، هم از انحراف در عقیده و هم از انحراف در عمل، در حقیقت انذار از مجموع: لا اله الا انا فاتقون، که باز در حقیقت تمام دین است، چون مسائل اعتقادی همه مندرج در جمله: لا اله الا انا، و مسائل عملی همه مندرج در جمله: فاتقون است.پس دیگر نباید به گفته بعضی اعتناء کرد که گفته اند: در جمله: فاتقون، روی سخن، تنها با کفاری است که در آیه قبلی به عذاب خدا استعجال می کردند، و یا تنها با کفار قریش است و ربطی به انذار رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ندارد.
فراخوان مردم به تقوا
خداوند، فراخوان همه مردم به رعایت تقوا است:«یـایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم والذین من قبلکم لعلکم تتقون؛ ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید، آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.»«احل لکم لیلة الصیام الرفث الی نسائکم هن لباس لکم وانتم لباس لهن علم الله انکم کنتم تختانون انفسکم فتاب علیکم وعفا عنکم فالــن بـشروهن وابتغوا ما کتب الله لکم وکلوا واشربوا حتی یتبین لکم الخیط الابیض من الخیط الاسود من الفجر ثم اتموا الصیام الی الیل ولا تبـشروهن وانتم عـکفون فی المسـجد تلک حدود الله فلا تقربوها کذلک یبین الله ءایـته للناس لعلهم یتقون؛ آمیزش جنسی با همسرانتان، در شب روزهایی که روزه می گیرید، حلال است. آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها (هر دو زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید). خداوند می دانست که شما به خود خیانت می کردید؛ (و این کارِ ممنوع را انجام می دادید؛) پس توبه شما را پذیرفت و شما را بخشید. اکنون با آنها آمیزش کنید، و آنچه را خدا برای شما مقرر داشته، طلب نمایید! و بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید صبح، از رشته سیاه (شب) برای شما آشکار گردد! سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید! و در حالی که در مساجد به اعتکاف پرداخته اید، با زنان آمیزش نکنید! این، مرزهای الهی است؛ پس به آن نزدیک نشوید! خداوند، این چنین آیات خود را برای مردم، روشن می سازد، باشد که پرهیزکار گردند!»«یـایها الناس اتقوا ربکم...؛ ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید!...»«ولیخش الذین لو ترکوا من خلفهم ذریة ضعـفـا... فلیتقوا الله...؛ کسانی که اگر فرزندان ناتوانی از خود به یادگار بگذارند از آینده آنان می ترسند، باید (از ستم درباره یتیمان مردم) بترسند! از (مخالفت) خدا بپرهیزند، و سخنی استوار بگویند.»«یـایها الناس اتقوا ربکم...؛ ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید!...»«یـایها الناس اتقوا ربکم...؛ ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید!...»
دعوت عمومی به تقوا
...
دعوت انسان ها به تقوا، چکیده دعوت انبیاء است:«ولله ما فی السمـوت وما فی الارض ولقد وصینا الذین اوتوا الکتـب من قبلکم وایاکم ان اتقوا الله وان تکفروا فان لله ما فی السمـوت وما فی الارض وکان الله غنیـا حمیدا؛ آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است، از آن خداست. و ما به کسانی که پیش از شما، کتاب آسمانی به آنها داده شده بود، سفارش کردیم، (همچنین) به شما (نیز) سفارش می کنیم که از (نافرمانی) خدا بپرهیزید! و اگر کافر شوید، (به خدا زیانی نمی رسد؛ زیرا) برای خداست آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است، و خداوند، بی نیاز و ستوده است.»«ینزل الملـئکة بالروح من امره علی من یشاء من عباده ان انذروا انه لا الـه الا انا فاتقون؛ فرشتگان را با روح (الهی) بفرمانش بر هر کس از بندگانش بخواهد نازل می کند؛ (و به آنها دستور می دهد) که مردم را انذار کنید؛ (و بگویید:) معبودی جز من نیست؛ از (مخالفت دستور) من، بپرهیزید!»
اصلاح اعتقاد و اعمال مردم
این آیه اشاره به رابطه بین عقیده و عمل و بیان اینکه پیامبران هم در صدد اصلاح عقائد بوده اند و هم اعمال. و انذار ایشان دو مرحله داشته است: انه لا اله الا انا و فاتقون، از این بیان روشن گردید که فاء تفریع در جمله: فاتقون، می رساند که جمله مزبور متفرع است بر جمله: لا اله الا انا، و هر دو جمله، مفعول دوم و یا بجای مفعول دوم برای انذروا هستند، و این معنا وقتی روشن تر می شود که در نظر بگیریم، معنای الوهیت او این است که هر موجودی از ناحیه او آغاز و بسوی او انجام می پذیرد، و یا این است که او معبود به حق است، و لازمه معبود به حق بودن او این است که خلق از او بترسند، چون هر خیر و سعادتی بدست او است، پس اگر فرض کنیم که او در الوهیت واحد است و شریکی ندارد لازمه اش این است که تنها از او بترسیم، چون تقوی که عبارتست از اصلاح عمل، فرع اصلاح اعتقاد و نظریه است، و اعتقاد به اله های متعدد و خضوع و پرستش آنها با اعتقاد به اله واحد بی شریک که قیوم بر هر چیز است و زمام هر چیز بدست او است سازگاری ندارد. و لذا است که می بینیم هیچ پیغمبری مامور نشد که قوم خود را تنها به توحید دعوت کند، و دیگر کاری به اعمال آنان نداشته باشد، و یا تنها به اصلاح عمل آنها بپردازد و دیگر کاری به اعتقادات شان نداشته باشد، قرآن کریم هم می فرماید: و ما ارسلنا من قبلک من رسول الا نوحی الیه انه لا اله الا انا فاعبدون. پس آنچه پیغمبران، مامور به انذار از آن شده اند انذار از انحراف در هر دو مرحله است، هم از انحراف در عقیده و هم از انحراف در عمل، در حقیقت انذار از مجموع: لا اله الا انا فاتقون، که باز در حقیقت تمام دین است، چون مسائل اعتقادی همه مندرج در جمله: لا اله الا انا، و مسائل عملی همه مندرج در جمله: فاتقون است.پس دیگر نباید به گفته بعضی اعتناء کرد که گفته اند: در جمله: فاتقون، روی سخن، تنها با کفاری است که در آیه قبلی به عذاب خدا استعجال می کردند، و یا تنها با کفار قریش است و ربطی به انذار رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) ندارد.
فراخوان مردم به تقوا
خداوند، فراخوان همه مردم به رعایت تقوا است:«یـایها الناس اعبدوا ربکم الذی خلقکم والذین من قبلکم لعلکم تتقون؛ ای مردم! پروردگار خود را پرستش کنید، آن کس که شما، و کسانی را که پیش از شما بودند آفرید، تا پرهیزکار شوید.»«احل لکم لیلة الصیام الرفث الی نسائکم هن لباس لکم وانتم لباس لهن علم الله انکم کنتم تختانون انفسکم فتاب علیکم وعفا عنکم فالــن بـشروهن وابتغوا ما کتب الله لکم وکلوا واشربوا حتی یتبین لکم الخیط الابیض من الخیط الاسود من الفجر ثم اتموا الصیام الی الیل ولا تبـشروهن وانتم عـکفون فی المسـجد تلک حدود الله فلا تقربوها کذلک یبین الله ءایـته للناس لعلهم یتقون؛ آمیزش جنسی با همسرانتان، در شب روزهایی که روزه می گیرید، حلال است. آنها لباس شما هستند؛ و شما لباس آنها (هر دو زینت هم و سبب حفظ یکدیگرید). خداوند می دانست که شما به خود خیانت می کردید؛ (و این کارِ ممنوع را انجام می دادید؛) پس توبه شما را پذیرفت و شما را بخشید. اکنون با آنها آمیزش کنید، و آنچه را خدا برای شما مقرر داشته، طلب نمایید! و بخورید و بیاشامید، تا رشته سپید صبح، از رشته سیاه (شب) برای شما آشکار گردد! سپس روزه را تا شب، تکمیل کنید! و در حالی که در مساجد به اعتکاف پرداخته اید، با زنان آمیزش نکنید! این، مرزهای الهی است؛ پس به آن نزدیک نشوید! خداوند، این چنین آیات خود را برای مردم، روشن می سازد، باشد که پرهیزکار گردند!»«یـایها الناس اتقوا ربکم...؛ ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید!...»«ولیخش الذین لو ترکوا من خلفهم ذریة ضعـفـا... فلیتقوا الله...؛ کسانی که اگر فرزندان ناتوانی از خود به یادگار بگذارند از آینده آنان می ترسند، باید (از ستم درباره یتیمان مردم) بترسند! از (مخالفت) خدا بپرهیزند، و سخنی استوار بگویند.»«یـایها الناس اتقوا ربکم...؛ ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید!...»«یـایها الناس اتقوا ربکم...؛ ای مردم! از (مخالفت) پروردگارتان بپرهیزید!...»
دعوت عمومی به تقوا
...
wikifeqh: دعوت_انسان ها_به_تقوا_(قرآن)