[ویکی فقه] خاندان اقبال پیشینه تاریخی چندانی ندارد. حاجی میرزا ابوتراب نخستین فرد از خاندان اقبال است که تاریخ نام و یادی از او را به حافظه سپرده است. خاندان اقبال منسوب به وی می باشد و برخی از افراد مشهور خاندان مذکور عبارتند از: میرزا ابوتراب اقبال، علی اقبال، عبدالوهاب اقبال، احمدعلی اقبال، منوچهر اقبال، خسرو اقبال، ایراندخت اقبال.
"حاج میرزا ابوتراب اقبال" معروف به القاب "اقبال التولیه" و "مقبل السلطنه" فرزند "حاج عبدالوهاب اقبال السلطان" در سال ۱۲۴۴ (ه. ش) به دنیا آمد.وی پس از انجام تحصیلات مقدماتی و معمول زمان به کارهای سرپایی پرداخت. چندی در جلوی صحن حرم حضرت رضا (علیه السّلام) به فروش مسکوکات قدیمی اشتغال داشت و از این راه سرمایه ای گرد آورد و جز مستاجرین آستان قدس رضوی درآمد. ابتدا مزرعه ای در "کاشمر" به او اجاره داده شد. چون حق آستانه را به موقع پرداخت می کرد، مورد توجه قرار گرفت و تدریجا بقیه املاک کاشمر در اجاره او قرار داده شد و از این راه ثروتمند شد. مخصوصا فرزندان متعددش در این راه به او کمک می کردند. پای او به سیاست نیز کشیده شد. وی در کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به خاطر جانب داری از "قوام" به زندان "سیدضیاء" نیز انداخته شد؛ اما پس از مدتی آزاد شد. بعد از رهایی در سال ۱۳۰۰ (ه. ش) در انتخابات دوره چهارم مجلس از کاشمر کاندید شد و سرانجام به مجلس راه یافت. حضور میرزا ابوتراب مقبل السلطنه در این مجلس مهم ترین اتفاق سیاسی زندگی اش بود. اما چند ماه بیشتر در مجلس باقی نماند. وی از سال ۱۳۰۲_۱۳۱۰ سمت یا شغل سیاسی نداشته و بیشتر در زادگاهش به کار اجاره داری پرداخته است. میرزا ابوتراب شش فرزند ذکور داشت که چهار تای آن ها به مناصب دولتی رسیدند و یک دختر او هم از خراسان به نمایندگی مجلس راه یافت. وی سرانجام در سال ۱۳۱۰ در سن ۶۶ سالگی درگذشت. با این احوال خاندان اقبال از هنگام تأسیس سلسله پهلوی در روندی تدریجی؛ ولی مداوم پلکان ترقی و صعود سلسله مراتب قدرت و ثروت را طی کردند و در ردیف خاندان های درجه اول کشور جای گرفتند تا جایی که در اواخر دوره پهلوی سفارت آمریکا طی گزارشی نام خاندان اقبال را جز چهل خانواده درجه اول کشور ثبت کرد. به عقیده " ارنست اونی " پژوهشگر سازمان سیا این چهل خانواده که از جمله شاخص ترین آن ها "خاندان اقبال" بود، اعضای شان دائماً و به سادگی می توانستند در امور سیاسی و دولتی دخالت کنند.
علی اقبال
معروف به "اقبال السلطنه" فرزند بزرگ تر "حاج میرزا ابوتراب" بود که در سال ۱۲۷۲ ش در مشهد به دنیا آمد. از جوانی در کارهای مربوط به ملک داری به کمک پدر می آمد. در دوره هفتم نیز به مجلس راه یافت و متوالیاً هشت دوره وکیل مجلس بود. وی یکی از متولیان پارلمان ایران محسوب می شد. پس از دوره پانزدهم دیگر انتخاب نشد و در تهران بی سر و صدا زندگی می کرد. در صحنه سیاسی ایران مدت ها نقش عمده ای داشت. هم چون پدر با "قوام السلطنه" محشور و دوست بود و در کابینه او نیز به عنوان مشاور برگزیده شد. با معرفی او بود که برادرش منوچهر به معاونت وزارت بهداری رسید.
عبدالوهاب اقبال
شهردار، نماینده مجلس، استاندار، نائب التولیه و از نظر سیاسی ملی گرا بود. وی در سال ۱۲۸۵ (ه. ش) در مشهد به دنیا آمد و به کارهای پدر رسیدگی می کرد. مدتی هم شهردار مشهد را به عهده گرفت، اما این مدت چندان طولانی نشد. او در زمان اشغال کشور توسط متفقین به زندان آن ها انگلیس افتاد جرم او نزدیکی با آلمان بود. در دوره شانزدهم مجلس شورای ملی به نمایندگی کاشمر رسید. مدتی نیز استاندار کرمان شد و بعد از استانداری به نیابت تولیت آستانه حضرت معصومه (سلام الله علیهم) رسید.
احمدعلی اقبال
...
"حاج میرزا ابوتراب اقبال" معروف به القاب "اقبال التولیه" و "مقبل السلطنه" فرزند "حاج عبدالوهاب اقبال السلطان" در سال ۱۲۴۴ (ه. ش) به دنیا آمد.وی پس از انجام تحصیلات مقدماتی و معمول زمان به کارهای سرپایی پرداخت. چندی در جلوی صحن حرم حضرت رضا (علیه السّلام) به فروش مسکوکات قدیمی اشتغال داشت و از این راه سرمایه ای گرد آورد و جز مستاجرین آستان قدس رضوی درآمد. ابتدا مزرعه ای در "کاشمر" به او اجاره داده شد. چون حق آستانه را به موقع پرداخت می کرد، مورد توجه قرار گرفت و تدریجا بقیه املاک کاشمر در اجاره او قرار داده شد و از این راه ثروتمند شد. مخصوصا فرزندان متعددش در این راه به او کمک می کردند. پای او به سیاست نیز کشیده شد. وی در کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ به خاطر جانب داری از "قوام" به زندان "سیدضیاء" نیز انداخته شد؛ اما پس از مدتی آزاد شد. بعد از رهایی در سال ۱۳۰۰ (ه. ش) در انتخابات دوره چهارم مجلس از کاشمر کاندید شد و سرانجام به مجلس راه یافت. حضور میرزا ابوتراب مقبل السلطنه در این مجلس مهم ترین اتفاق سیاسی زندگی اش بود. اما چند ماه بیشتر در مجلس باقی نماند. وی از سال ۱۳۰۲_۱۳۱۰ سمت یا شغل سیاسی نداشته و بیشتر در زادگاهش به کار اجاره داری پرداخته است. میرزا ابوتراب شش فرزند ذکور داشت که چهار تای آن ها به مناصب دولتی رسیدند و یک دختر او هم از خراسان به نمایندگی مجلس راه یافت. وی سرانجام در سال ۱۳۱۰ در سن ۶۶ سالگی درگذشت. با این احوال خاندان اقبال از هنگام تأسیس سلسله پهلوی در روندی تدریجی؛ ولی مداوم پلکان ترقی و صعود سلسله مراتب قدرت و ثروت را طی کردند و در ردیف خاندان های درجه اول کشور جای گرفتند تا جایی که در اواخر دوره پهلوی سفارت آمریکا طی گزارشی نام خاندان اقبال را جز چهل خانواده درجه اول کشور ثبت کرد. به عقیده " ارنست اونی " پژوهشگر سازمان سیا این چهل خانواده که از جمله شاخص ترین آن ها "خاندان اقبال" بود، اعضای شان دائماً و به سادگی می توانستند در امور سیاسی و دولتی دخالت کنند.
علی اقبال
معروف به "اقبال السلطنه" فرزند بزرگ تر "حاج میرزا ابوتراب" بود که در سال ۱۲۷۲ ش در مشهد به دنیا آمد. از جوانی در کارهای مربوط به ملک داری به کمک پدر می آمد. در دوره هفتم نیز به مجلس راه یافت و متوالیاً هشت دوره وکیل مجلس بود. وی یکی از متولیان پارلمان ایران محسوب می شد. پس از دوره پانزدهم دیگر انتخاب نشد و در تهران بی سر و صدا زندگی می کرد. در صحنه سیاسی ایران مدت ها نقش عمده ای داشت. هم چون پدر با "قوام السلطنه" محشور و دوست بود و در کابینه او نیز به عنوان مشاور برگزیده شد. با معرفی او بود که برادرش منوچهر به معاونت وزارت بهداری رسید.
عبدالوهاب اقبال
شهردار، نماینده مجلس، استاندار، نائب التولیه و از نظر سیاسی ملی گرا بود. وی در سال ۱۲۸۵ (ه. ش) در مشهد به دنیا آمد و به کارهای پدر رسیدگی می کرد. مدتی هم شهردار مشهد را به عهده گرفت، اما این مدت چندان طولانی نشد. او در زمان اشغال کشور توسط متفقین به زندان آن ها انگلیس افتاد جرم او نزدیکی با آلمان بود. در دوره شانزدهم مجلس شورای ملی به نمایندگی کاشمر رسید. مدتی نیز استاندار کرمان شد و بعد از استانداری به نیابت تولیت آستانه حضرت معصومه (سلام الله علیهم) رسید.
احمدعلی اقبال
...
wikifeqh: خاندان_اقبال