حوا

امام صادق علیه السلام: هر که به خانواده ‏اش نیکى کند، خداوند بر عمرش بیفزاید.
جام خانواده؛

خداوند سبحان از قسمت‏هاى سخت و نرم، و شیرین و شور زمین خاکى را جمع کرد و بر آن آب پاشید تا پاک و خالص گردید، آنگاه آن ماده‏ى خالص را با رطوبت آب به صورت گل چسبنده در آورد، سپس از آن گل صورتى پدید کرد داراى جوانب گوناگون و پیوستگى‏ها، و اعضاى مختلفه و گسیختگى‏ها، آن صورت را خشکانید تا خود را گرفت و محکم و نرم ساخت تا محکم و سفالین شد، و آن را تا زمان معین و وقت مقرر به حال خود گذاشت سپس از نفخه خود بر آن ماده شکل گرفته دمید تا به صورت انسانى زنده در آمد، داراى اذهان و افکارى که در جهت نظام حیاتش بکار گیرد و اعضائى که به خدمت در آورد، و ابزارى که زندگى را بگرداند، و معرفت و شناختى که میان حق و باطل را تمیز دهد، و مزه‏ها و بوها و رنگ‏ها و جنس‏هاى گوناگون را از هم بشناسد، در حالى که این موجود معجونى بود از طینت رنگ‏هاى مختلف و همسان‏هائى نظیر هم، و اضدادى مخالف یکدیگر و اخلاطى متفاوت با هم، از گرمى و سردى و رطوبت و خشکى و ناخوشى و خوشى.

حوا همسر آدم هم بنا بر جمله‏ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها به صورتى که آدم آفریده شد به وجود آمد، این حقیقتى است که در روایات هم به طور صریح به آن اشاره شده است:
عن الباقر ( ع ) انها خلقت من فضل طینة آدم عند دخوله الجنة؛ از حضرت باقر ( ع ) روایت شده: حوا از اضافه‏ ى گلى که آدم از آن آفریده شد ساخته شد و این هنگام ورود آدم به بهشت بود.




روایاتى هم در برخى از کتاب‏ها آمده که حوا از دنده چپ آدم آفریده شده که اینگونه روایات مخالف با متن آیه شریفه و در تضاد با روایات استوارى است که آفرینش حوا را از اضافه‏ى گل آدم مى‏داند، بنابراین روایات مقبولى نیست و چه بسا ساخته‏ى بازرگانان حدیث و برگرفته از افسانه‏هاى یهود باشد، یک بار دیگر به متن آیه دقت کنید: خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَةٍ وَ خَلَقَ مِنْها زَوْجَها شما را از عنصر واحده آفرید و زوج را نیز از همان عنصر پدید آورد.

در تأیید این معنا و این برداشت درستى که از آیه‏ى شریفه مى‏شود به روایت زیر دقت کامل بنمائید:
عمرو بن ابى‏المقدام از پدرش روایت مى‏کند که گفته‏است از حضرت باقر ( ع ) پرسیدم خداوند حوا را از چه چیز آفرید؟ فرمود این مردم در این مسئله چه مى‏گویند؟ گفتم: مى‏گویند خداوند او را از دنده‏اى از دنده‏هاى آدم آفرید، فرمود: دروغ مى‏گویند، آیا خداوند از آفریدن حوا از غیر دنده آدم ناتوان بود؟!
گفتم پسر پیامبر فدایت شوم حوا را از چه چیز آفرید فرمود پدرم زین‏ العابدین از پدرش روایت کرد که رسول خدا فرمود: خداوند مشتى خاک برگرفت، و آن را با دست قدرتش به هم آمیخت و آدم را از آن آفرید، بخشى از آن اضافه آمد پس حوا را از آن وجود به وجود آورد.

با دمیده شدن روح در وجود حوا، زندگانی او آغاز می گردد؛ پس از گشودن چشم، به اطراف می نگرد؛ با دیدن فرشتگان و باغ پر طراوت، بر یگانگی خداوند اقرار می کند؛ ناگهان بالای سر خود جوان رشید و خوش سیمایی را مشاهده می کند که در حال استراحت است با دیدن وی به سرعت از زمین بر می خیزد، و به دستور خداوند حکیم و مهربان به سمتی دیگر حرکت می کند.
بر خاستن و حرکت حوا همان و بیدار شدن آدم همان. زمانی که آدم چشمانش را باز می کند، در مقابل خود انسان با حیا و زیبایی را می بیند که تا آن لحظه در باغ ندیده بود؛ آن هم مخلوقی که از جنس او بوده و مثل فرشتگان نیست؛ بلکه از جهت شکل و شمایل و نوع رفتار، با اندک تفاوتی همانند خود اوست.




از آنجا که در این مدت، هم صحبت و دوستان آدم گروه فرشتگان بوده و فردی مثل خود را ندیده بود، طبیعتا با مشاهده فردی مشابه خود امید و نشاطی تازه سراپای وجودش را فرا می گیرد؛ به طوری که ناخودآگاه نسبت به حوا انس قلبی و روحی پیدا می کند. به راستی این محبت فطری تولدی دیگر و سر آغاز زندگی جدیدی برای هر دو نفرشان خواهد بود.
آدم به فکر فرو رفته است؛ گویا برای رسیدن به حقیقت و آشنایی با حوّا چاره ای جز سؤال ندارد. با کمال حیا و متانت می پرسد: تو کیستی؟
حوّا نیز با کمال عفت و شرم پاسخ می دهد: همان طور که میبینی، من هم مثل تو مخلوقی هستم که خداوند آفریده است.
در این هنگام آدم عرضه می دارد: پروردگارا! این مخلوق نیکو و زیبا کیست که با نگاه به وی، آن چنان انس و آرامشی در قلبم ایجاد می شود که وحشت و غمم بر طرف می گردد؟
خداوند دانا و رحیم می فرماید: این کنیز من حوّا می باشد.




آیا دوست داری که با تو باشد؛ با وی انس و محبت بگیری و او نیز با تو سخن بگوید و دستورات تو را اطاعت و اجرا کند؟
حوّا هم چنان به گفتگوی خداوند با آدم گوش می دهد و منتظر شنیدن پاسخ آدم است؛ زیرا او نیز در وجود خود نسبت به آدم محبت و انس فطری و واقعی احساس می کند. یک باره متوجه می شود که آدم با خوشحالی به پیام وحی الهی چنین لبیک می گوید: بله ای پروردگارم! همانا من هم به سبب این کار تا زمانی که زنده ام شکرگزار و ثنا گویت خواهم بود.

خداوند برای رضایت و خشنودی و کامل شدن آدم و حوّا و برای شکوفا شدن استعدادهای آنان ابتدا راز آفرینش را به این اولین مرد و زن بشری یادآوری می کند و می فرماید: ای آدم این حوّا کنیز من، و تو نیز عبد من می باشی؛ شما را برای خانه ای آفریده ام که نامش بهشت است. برای ورود به بهشتم، تسبیح حمد مرا نیکو بجای آورید. آنگاه مسئله تشکیل خانواده را به آنان چنین بشارت می دهد: ای آدم! او را از من خواستگاری کن تا شما دو نفر را به همسری یکدیگر در آورم. آدم، در حالی که مزه تلخ تنهایی و مجرّدی را به خوبی چشیده بود، با قلبی آکنده از شکر رضایت خود را این گونه اعلام می دارد: پروردگارا من او را از تو خواستگاری می کنم. خداوندا در برابر این نعمتی که به من می دهی و او را بر من حلال می کنی به چه چیزی از من راضی می شوی؟
خداوند از میان همه اشیاء و کارها فقط یک کار را به عنوان مهریه و صداق انتخاب می کند و می فرماید: ای آدم! خشنودی من در این است که احکام دینم را به او بیاموزی.




آدم که پیشتر معلم ملائکه شده بود، از پیشنهاد خداوند دانا و مهربان بسیار شادمان گردید و گفت: آفریدگارا! حال که چنین می پسندی، من نیز علاوه بر آن تا زنده ام به درگاه عنایتت سپاس خواهم گفت. شور و حال عجیبی در بین فرشتگان ایجاد شده بود؛ امّا سیمای آدم و حوّا بیش از پیش این خوشحالی را منعکس می کرد. حال پس از خواستگاری، معین شدن مهریه و رضایت قلبی و قولی حوّا و آدم به امر مقدّس ازدواج، سفره عقد و جشن گسترانده می شود تا خداوند در حضور فرشتگانش بین این بنده های صالح و برگزیده پیوند همسری و زوجیت بر قرار کند. در یک سو حوّا با کمال حیا نشسته است و در دیگر سو آدم. همگان به برگزاری مراسم عقد توسط آفریدگار مهربان چشم دوخته و لحظه شماری می کنند. یک باره کلام مبارک و نورانی الهی در آسمان و زمین طنین انداز می شود که: ای آدم به راستی که من همین" تعلیم معارف دینی " را از تو می خواهم و از همین الان حوّا را به ازدواج تو در آوردم؛ پس او را با خود ببر که اکنون، حلال و همسر توست. گل لبخند بر لبان این دختر و پسر شکوفا می شود و بهار عشق سرزمین دلهایشان را بیش از پیش معطّر می سازد و دریای موّاج روحشان به آرامش و سکون وصف ناپذیری می رسد.

حوّا هم چنان منتظر آدم است. گویا آدم نیز چون او می اندیشد؛ با لبخند و مهربانی به حوّا می گوید: نزد من بیا!
حوّا پس از شنیدن صدای شوهرش، در خود احساس شرم می کند. عرض می کند: تو به سوی من بیا!
در همین موقع خداوند حکیم به آدم دستور می دهد که به طرف حوّا برود؛ از این رو، آدم بر می خیزد و لبخند زنان به نزد همسرش می رود. . . . .
پس از تمایل قلبی و روحی آن دو به یکدیگر و برقراری زوجیت، خداوند در وجود آنان "غریزه جنسی" را نیز ایجاد می کند تا این پیوند محکم شده و به نتایج مطلوب برسد. /

و در لاتینی Heva
بوده است
از زبان لاتین نیز به صورت Eve ( ایوا ) وارد زبانهای غربی شده است
درباره�ریشه شناسی واژه�حوا اختلاف های زیادی وجود دارد
▪️ حوا ممکن است تغییریافته کلمه حَیَّاه ( به معنای زنده/ حیّ ) در زبان عربی باشد
▪️ برخی حوا را به�حیّ� ( به معنای�طایفه ) ربط داده
و آن را حاکی از اندیشه ای مادرسالارانه دانسته که در آن حوّا مظهر خویشاوندی کسانی است که مادر مشترک دارند
▪️ سومین ریشه پیشنهادی مبتنی بر شباهت آوایی واژه حوّا با واژه آرامی حیوی یا حِویا به معنای�مار�است
بنابراین ریشه شناسی وجه تسمیه حوا این است که او در�فریفتن آدم مانند مار عمل کرد
همانطور که مار موجب هلاکت حوّا شد ، حوّا هم مارِ همسرش شد
در�قرن�گذشته با کشف یک لوح مخطوط فینیقی ، این ریشه شناسی با پیوند دادن کلمه حوّا به واژه�حوت ( hwt ) رب النوع مار�فینیقیان دوباره مطرح شد
یک شاهد دیگر وجود�قبیله ها�یا�خاندان هایی�است که�نسب اولیه خود را به مار ها می رسانند
به این ترتیب، برخی از محققان معاصر معتقدند که حوّا به معنای مار است و شواهدی نیز در�سفر�پیدایش یافته اند مبنی بر این که زندگی روی�زمین�با مار آغاز شده است
چنانکه در�اسطورهای آفرینش�بابلی همه چیز از�اژدهایی�به نام�تیامات�به وجود آمده است
▪️ در منابع واژهشناسی�زبان عربی� دو ریشه حوو ( سیاه شبیه به سبز ) و حوی ( زندگی ) برای حوا ذکر شده است
در روایات�تورات�و�تلمود�خدا وی را از دنده�آدم�آفرید
بر اساس�عهد عتیق
چون حوا نخست از�میوه درخت معرفت نیک و بد�خورد
بین نسل او و�مار� ( ابلیس ) دشمنی ابدی به وجود آمد
دچار درد زایمان گردید و شوهرش بر وی تسلط ابدی یافت
در ادیان ابراهیمی حوا و آدم فرزندانی به نام های�هابیل ، �قابیل ، �اقلیما ، �لوذا ، �شیث ، �یافث�و … داشتند
فریب خوردن آدم و حوا هم در�قرآن�و هم در�کتاب مقدس ذکر شده است
در�عهد عتیق مار�که از زیرکترین حیوانات بود به فریب دادن آدم و حوا می پردازد
بنابراین آدم از حوا فریب نخورد بلکه هر دو از مار فریب خوردند
ولی در قرآن ابلیس به فریب دادن�آدم�و حوا می پردازد
البته طبق گزارش کتاب مقدس مار ابتدا حوا را فریب می دهد
از حوا در کتب مقدس یهودی - مسیحی نام برده شده است
اما در�قرآن�نام حوا ذکر نشده و فقط با عنوان همسر آدم به او اشاره می شود
درباره محل دفن حوا اختلاف است
ابن مجاور�بنای اولین آرامگاه بر قبر حوا را که در�جده عربستان�بوده ، به ایرانیان نسبت داده و از نابودی آن در سده هفتم قمری سخن گفته است
در سال ۱۳۴۴ قمری با تسلط حکومت منتسب به وهابی ها بر جده ، این آرامگاه ویران شد
حَوّا ❤️ Havva
به معنی زنده یا زندگی با ریشه عبری
نخستین انسان ماده در مذاهب سامی و نام همسر حضرت آدم ( ع )