حدیث سفینه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حدیثی مشهور است از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم که نقش خاندانش را در هدایت مردم بیان می فرماید.
حدیث سفینه : مثل اهل بیتی فیکم کمثل سفینة نوح من رکبها نجا و من تخلف عنها غرق.ترجمه: مثل اهل بیت من میان شما،کشتی نوح است که هر کس به آن پناه برد، نجات یافت و هر کس از آن جا ماند، هلاک شد.
اهمیت و جایگاه این حدیث
شیعیان این حدیث را کنار احادیث غدیر، ثقلین (حدیث ثقلین)، منزلت (حدیث منزلت) و مانند آن جای می دهند، و از اخبار متواتر و قطعی می شمارند. بنابر اعتقاد شیعه، حدیث سفینه، گواهی می دهد که پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم جانشینان خود را معرفی و تعیین کرده است. این حدیث را همه علمای اسلام پذیرفته اند و محدثینثقه با اسناد و طرق معتبر آن را روایت کرده اند. حدیث سفینه با الفاظی گوناگون از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم نقل شده است؛ اما از همه آنها معنای وجوب اطاعت از امامان معصوم علیه السّلام برمی آید. پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم در حدیث سفینه از شمار امامان علیه السّلام سخن نگفته؛ ولی در احادیثی دیگر، شمار آنان را دوازده نفر دانسته است. حدیث سفینه، از گذر تمثیل، بیان می کند که پیروی از اهل بیت علیه السّلام واجب است و رها ساختن آنها موجب گمراهی و تباهی. مراد از «سفینة نوح» همان کشتی مشهور حضرت نوح علیه السّلام است. قرآن کریم فرموده است که در زمان نوح پیامبر علیه السّلام طوفانی عظیم به پا شد و جهان را آب فرا گرفت و تنها کسانی جان به در بردند که به او ایمان آوردند و در کشتی نشستند. اینکه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم نجات پناهندگان به اهل بیت علیه السّلام را قطعی دانسته است، نشان از عصمت آنان نیز دارد.
حدیث منزلت
انت منی بمنزلة هارون من موسی الا انه لا نبی بعدی.ترجمه: تو برای من همانند هارونی برای موسی جز آنکه پس از من پیامبری نیست.
موضوع و علت بیان حدیث
...

[ویکی شیعه] حدیث سفینه، حدیثی مشهور از پیامبر اسلام(ص) که در آن اهل بیت(ع) خود را برای مسلمانان، به کشتی نوح تشبیه کرده است. این حدیث یکی از ادلّۀ روایی شیعیان برای اثبات جایگاه ویژه اهل بیت پیامبر اکرم(ص) در هدایت و رهبری مسلمانان است.
حدیث سفینه بنابر نقل ابوذر غفاری از پیامبر(ص)، این چنین است: إِنَّمَا مَثَلُ أَهْلِ بَیتِی فِیکُمْ کَمَثَلِ سَفِینَةِ نُوحٍ، مَنْ دَخَلَهَا نَجَی، وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ (ترجمه: مَثَل اهل بیت من در میان شما کشتی نوح است، هر کس به این کشتی داخل شود نجات می یابد، و هر کس جا بماند، غرق می شود.)
حدیث سفینه از حدود پنجاه طریق روایی، در کتب روایی مختلف با اختلاف اندکی در متن، ذکر شده است؛ به گونه ای که می توان تواتر معنوی این روایت را استنتاج کرد. این حدیث از طریق شش تن از ائمه (امام علی، امام حسن، امام سجاد، امام باقر، امام صادق، و امام رضا علیهم السلام)، تعدادی از صحابه (ابوذر، مقداد، ابوسعید خدری، ابن عباس، انس بن مالک، سلمه بن اکوع، عبدالله بن زبیر، و ابوموسی اشعری)، و شماری از تابعین نقل شده است.

[ویکی اهل البیت] از جمله احادیث مشهور میان مسلمانان شیعه و سنی، حدیثی از پیامبر صلی الله علیه و آله است که در آن اهل بیت خود را به عنوان کشتی نجات (سفینه) امت اسلامی معرفی می نماید.
این حدیث به طرق مختلف و تعابیر گوناگون در کتب معتبر حدیثی شیعه وارد شده است. به عنوان نمونه شیخ طوسی در کتاب امالی خود این روایت را از طریق ابوذر غفاری نقل می کند:
«...حَدَّثَنَا صَالِحُ بْنُ أَبِی الْأَسْوَدِ، عَنْ أَبَانِ بْنِ تَغْلِبَ، عَنْ حَنَشِ بْنِ الْمُعْتَمِرِ، عَنْ أَبِی ذَرٍّ، عَنِ النَّبِیِّ (صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ)، قَالَ: إِنَّمَا مَثَلُ أَهْلِ بَیْتِی فِیکُمْ کَمَثَلِ سَفِینَةِ نُوحٍ (عَلَیْهِ السَّلَامُ)، مَنْ دَخَلَهَا نَجَا، وَ مَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا غَرِقَ».(... ابوذر از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل می کند که فرمود: مَثَل اهل بیت من در میان شما مانند کشتی حضرت نوح است، هر کس به این کشتی داخل شود نجات می یابد، و هر کس سوار نشود و از آن دوری و تخلف ورزد غرق و نابود می گردد).
حاکم نیشابوری، محدث بزرگ اهل سنت نیز به نقل این حدیث در کتاب خود می پردازد:
« قال رسول الله: مَثَلُ اهل بیتی مَثَل سفینة نوح، من رکبها نجی و من تخلّف عنها غَرِق»:( مَثَل اهل بیتم در بین شما همانند کشتی نوح در میان قوم نوح است، هر کس سوار بر آن شود نجات یافته و هرکس از آن تخلف کند غرق می شود.)

پیشنهاد کاربران

بپرس