حدود قیاس

[ویکی فقه] حدود قیاس یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای اجزای اصلی تشکیل دهنده مقدمات قیاس است.
حد به معنای نهایت و طرف است و به همین مناسبت، اجزای اصلی تشکیل دهنده مقدمات قیاس را «حد» یا «طرف» می نامند، زیرا در ابتدا و انتهای هر قضیه ای واقع می شوند که مقدمه قیاس است؛ بنابراین به اجزای ذاتی و اصلی مقدمات قیاس که بعد از تجزیه و تحلیل باقی می مانند، حدود قیاس گفته می شود و آنها عبارت اند از: حد اصغر، حد اکبر و حد وسط. برای مثال، موضوع و محمول، در قضیه حملیه، و مقدم و تالی در قضیه شرطیه، بعد از انحلال قضیه باقی می مانند، ولی نسبت در قضیه که قائم به دو طرف آن است و همچنین سور و جهت در قضایا که از شئون نسبت اند بعد از انحلال قضیه معدوم می شوند.
حد اصغر
حد اصغر؛ موضوع قضیه مطلوب در قیاس که از اجزای ذاتی مقدمات قیاس است «حد اصغر» یا «حد اوّل» و یا «طرف اصغر» نامیده می شود.
حد اکبر
حد اکبر؛ محمول قضیه مطلوب در قیاس که از اجزای ذاتی مقدمات قیاس است را «حد اکبر» یا «حد اخیر» و یا «طرف اکبر» می نامند.
حد وسط
...