[ویکی فقه] ترکهای جوان، جریانی سیاسی از اوایل دهه ۱۲۷۰ تا ۱۳۳۶/ ۱۸۶۰ـ ۱۹۱۸ در ترکیه عثمانی است. این جریان که گروهها و جمعیتها و سازمانهای سیاسی چندی را در داخل و خارج ترکیه در بر می گرفت، به طور کلی به سه دوره تقسیم می شود.
از اوایل دهه ۱۲۷۰ تا ۱۲۹۵/ ۱۸۶۰ـ ۱۸۷۸؛ در این دوره که با سالهای پایانی عصر تنظیمات (از رمضان ۱۲۵۵ تا ذیقعده ۱۲۹۳/ نوامبر ۱۸۳۹ ـ دسامبر ۱۸۷۶) مقارن است، فضای باز حاصل از اصلاحات سبب شد تا گروهی از روشنفکران امپراتوری عثمانی تحت تأثیر روشنگری غربی به ترویج افکار آزادی خواهانه و اصلاح طلبانه در مطبوعات بپردازند. طرحِ چنان اندیشه هایی در جامعه عثمانی به تشکیل نخستین گروه سیاسی از سلسله گروهها و سازمانهای سیاسی سرّی، منجر شد. این گروه، که «اتحادیه وطن پرستان» یا «جمعیت اتفاق حمیّت» نامیده می شد، در محرّم ۱۲۸۲/ ژوئن ۱۸۶۵ با شرکت شش جوان ، از جمله نامق کمال (۱۲۵۶ـ ۱۳۰۵/ ۱۸۴۰ـ ۱۸۸۸)، شاعر نام آور، در استانبول تشکیل گردید. رشد و توسعه سریع گروه و افزایش تعداد اعضای آن به ۲۴۵ تن بنا بر ادعایی، و تمایل و توجه بعضی از دولتمردان، حتی دو شاهزاده عثمانی و یک شاهزاده مصری به گروه، آن را در معرض فشار قرار داد و بعضی از رهبران آن چون نامق کمال و ضیاءبیک (ابوضیا توفیق) و علی سُعاوی به نواحی دوردست عثمانی تبعید شدند، ولی در ۱۲۸۴/ ۱۸۶۷ با حمایت مالی همان شاهزاده مصری به پاریس مهاجرت کردند. حضور و فعالیتهای سیاسی آنان و همفکرانشان در اروپا اصطلاح ژؤن ترک (ترکهای جوان) را پدید آورد.
← نامه سر گشاده
از ۱۲۹۵ تا ۱۳۲۶/ ۱۸۷۸ـ ۱۹۰۸؛ در این دوره، ترکهای جوان جمعیتها و سازمانهایی را در داخل و خارج عثمانی تشکیل دادند.سلطان عبدالحمیددوم در نخستین دهه سلطنت استبدادی اش ــ که در ۱۲۹۳/ ۱۸۷۶ شروع شده بود ــ با جنبش سازمان یافته تهدیدکننده ای مواجه نشد، اما به رغم خفقان حاکم بر کشور هسته نخستین گروه زیرزمینی ضد رژیم این دوره با شرکت چهار دانشجوی مکتب طبیه حَربیه به نامهای ابراهیم تِمو (آلبانی تبار)، محمدرشید (اهل قفقاز)، عبداللّه جودت و اسحاق سکوتی (هر دو کُرد) و احتمالاً علی حسین زاده باکویی و حکمت امین و اسماعیل ابراهیم در رمضان ۱۳۵۶/ مه ۱۸۸۹ در استانبول تشکیل گردید. این جمعیت که نامش «اتحاد عثمانی» بود و بعدها به «اتحاد و ترقی» تغییر یافت، بسرعت در مدارس نظامی و عالی توسعه یافت و از طریق دفتر پست فرانسوی، فارغ از نظارت رژیم، با گروه متشکل و نوتأسیس مهاجران و تبعیدیان سیاسی عثمانی در پاریس ارتباط برقرار کرد. خلیل غانم، نماینده سابق مجلس عثمانی، در همین ایام مجله ای به نام ترکیه جوان در پاریس منتشر می کرد. احمدرضا (۱۲۷۵ـ۱۳۶۹/ ۱۸۵۹ـ۱۹۵۰) که در ۱۳۰۶/ ۱۸۸۹ به پاریس مهاجرت کرده بود، به تقاضای کمیته مرکزی جمعیت در ۱۳۱۲/ ۱۸۹۴ به طور رسمی به آن پیوست. پیوستن او به جمعیت بر اعتبار و نفوذ آن افزود.
← گرایشهای پوزیتیویستی احمدرضا
از ۱۳۲۶ تا ۱۳۳۶/ ۱۹۰۸ـ ۱۹۱۸؛ این دوره، از انقلابِ سال ۱۳۲۶/ ۱۹۰۸ ترکان جوان و به قدرت رسیدن جمعیت اتحاد و ترقی ــ که بعداً تبدیل به حزب شد ــ تا شکست این جمعیت و از هم پاشیدن آن در ۱۳۳۶/ ۱۹۱۸ را در بر می گیرد.
از اوایل دهه ۱۲۷۰ تا ۱۲۹۵/ ۱۸۶۰ـ ۱۸۷۸؛ در این دوره که با سالهای پایانی عصر تنظیمات (از رمضان ۱۲۵۵ تا ذیقعده ۱۲۹۳/ نوامبر ۱۸۳۹ ـ دسامبر ۱۸۷۶) مقارن است، فضای باز حاصل از اصلاحات سبب شد تا گروهی از روشنفکران امپراتوری عثمانی تحت تأثیر روشنگری غربی به ترویج افکار آزادی خواهانه و اصلاح طلبانه در مطبوعات بپردازند. طرحِ چنان اندیشه هایی در جامعه عثمانی به تشکیل نخستین گروه سیاسی از سلسله گروهها و سازمانهای سیاسی سرّی، منجر شد. این گروه، که «اتحادیه وطن پرستان» یا «جمعیت اتفاق حمیّت» نامیده می شد، در محرّم ۱۲۸۲/ ژوئن ۱۸۶۵ با شرکت شش جوان ، از جمله نامق کمال (۱۲۵۶ـ ۱۳۰۵/ ۱۸۴۰ـ ۱۸۸۸)، شاعر نام آور، در استانبول تشکیل گردید. رشد و توسعه سریع گروه و افزایش تعداد اعضای آن به ۲۴۵ تن بنا بر ادعایی، و تمایل و توجه بعضی از دولتمردان، حتی دو شاهزاده عثمانی و یک شاهزاده مصری به گروه، آن را در معرض فشار قرار داد و بعضی از رهبران آن چون نامق کمال و ضیاءبیک (ابوضیا توفیق) و علی سُعاوی به نواحی دوردست عثمانی تبعید شدند، ولی در ۱۲۸۴/ ۱۸۶۷ با حمایت مالی همان شاهزاده مصری به پاریس مهاجرت کردند. حضور و فعالیتهای سیاسی آنان و همفکرانشان در اروپا اصطلاح ژؤن ترک (ترکهای جوان) را پدید آورد.
← نامه سر گشاده
از ۱۲۹۵ تا ۱۳۲۶/ ۱۸۷۸ـ ۱۹۰۸؛ در این دوره، ترکهای جوان جمعیتها و سازمانهایی را در داخل و خارج عثمانی تشکیل دادند.سلطان عبدالحمیددوم در نخستین دهه سلطنت استبدادی اش ــ که در ۱۲۹۳/ ۱۸۷۶ شروع شده بود ــ با جنبش سازمان یافته تهدیدکننده ای مواجه نشد، اما به رغم خفقان حاکم بر کشور هسته نخستین گروه زیرزمینی ضد رژیم این دوره با شرکت چهار دانشجوی مکتب طبیه حَربیه به نامهای ابراهیم تِمو (آلبانی تبار)، محمدرشید (اهل قفقاز)، عبداللّه جودت و اسحاق سکوتی (هر دو کُرد) و احتمالاً علی حسین زاده باکویی و حکمت امین و اسماعیل ابراهیم در رمضان ۱۳۵۶/ مه ۱۸۸۹ در استانبول تشکیل گردید. این جمعیت که نامش «اتحاد عثمانی» بود و بعدها به «اتحاد و ترقی» تغییر یافت، بسرعت در مدارس نظامی و عالی توسعه یافت و از طریق دفتر پست فرانسوی، فارغ از نظارت رژیم، با گروه متشکل و نوتأسیس مهاجران و تبعیدیان سیاسی عثمانی در پاریس ارتباط برقرار کرد. خلیل غانم، نماینده سابق مجلس عثمانی، در همین ایام مجله ای به نام ترکیه جوان در پاریس منتشر می کرد. احمدرضا (۱۲۷۵ـ۱۳۶۹/ ۱۸۵۹ـ۱۹۵۰) که در ۱۳۰۶/ ۱۸۸۹ به پاریس مهاجرت کرده بود، به تقاضای کمیته مرکزی جمعیت در ۱۳۱۲/ ۱۸۹۴ به طور رسمی به آن پیوست. پیوستن او به جمعیت بر اعتبار و نفوذ آن افزود.
← گرایشهای پوزیتیویستی احمدرضا
از ۱۳۲۶ تا ۱۳۳۶/ ۱۹۰۸ـ ۱۹۱۸؛ این دوره، از انقلابِ سال ۱۳۲۶/ ۱۹۰۸ ترکان جوان و به قدرت رسیدن جمعیت اتحاد و ترقی ــ که بعداً تبدیل به حزب شد ــ تا شکست این جمعیت و از هم پاشیدن آن در ۱۳۳۶/ ۱۹۱۸ را در بر می گیرد.
wikifeqh: جنبش_ترک های_جوان