جمع زید بن ثابت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] وصیت پیامبر گرامی (صلی الله علیه و آله وسلّم) جمع قرآن بود تا مانند تورات یهود در معرض ضایع شدن قرار نـگـیـرد علی (علیه السّلام) پس از رحلت پیامبر از وصیت تبعیت کرد و به این مهم پرداخت و آن را عرضه داشت، ولی به دلایلی پذیرفته نشد اما از آن جایی که قرآن اولین مرجع تشریع آیین اسلام و زیربنای ساخت جامعه اسلامی است، ضرورت داشت خلفای وقت از دیگر کاتبان کلام الهی استفاده کنند تا با جمع قرآن از روی قطعات چوب و استخوان و سینه های حافظان قرآن، آن را ضبط کنند و خـلا از دسـت رفتن هفتاد تن و بنابر قولی چهارصد تن از حافظان قرآن را که در جنگ یمامه به شهادت رسیدند، جبران کنند. (در آن واقعه ۳۶۰ تن از مهاجرین و انصار از شهر مدینه و ۳۰۰ تن از مهاجرین ساکن در غیر مدینه و ۳۰۰ تن از تابعین کشته شده بودند. )
ابوبکر از زید بن ثابت خواست تا قرآن را جمع آوری کند زید می گوید: (ابوبکر مرا فـراخواند، و پس از مشاوره با عمر (که در آن جابود) گفتک بسیاری از قاریان و حافظان قرآن در حـادثـه یـمـامه کشته شده اند و بیم آن می رود که در موارد دیگر نیز گروهی دیگر کشته شوند و قسمت عمده قرآن از بین برود آنگاه جمع آوری قرآن را مطرح ساخت گفتم: چگونه می خواهید کـاری کنید که پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آن را انجام نداد؟گفتند: این کار ضرورت دارد و باید انجام شود و آن انـدازه سخن گفتند و به من اصرار ورزیدند تا آن را پذیرفتم آنگاه ابوبکر به من گفت: می بینم کـه جوان عـاقلی هستی و هرگز ما به تو اندیشه ناروا نمی داریم تو کاتب وحی رسول خدا بودی، ایـن کـار را دنـبـال کـن و به خوبی انجام ده) زید می گوید: (سنگینی این کار که بر من تحمیل شـده بـود از تحمل کوه گران سخت تر بود، ولی به ناچار آن را پذیرفتم و قرآن را که بر صفحاتی از سنگ و چوب نوشته شده بود، جمع آوری کردم).
روش زید در جمع قرآن
زید به جمع آوری قرآن مشغول شد و قرآن را از صورت پراکندگی درآورد و در یک جا فراهم کرد او ایـن کـار را با هم کاری گروهی از صحابه انجام داد نخستین اقدام وی آن بود که اعلام کرد: هر کـس هـرچـه از قـرآن نزد خود دارد، بیاورد یعقوبی می گوید: (وی گروهی مرکب از ۲۵ نفر را تـشـکـیل داد) و خود ریاست آن گروه را بر عهده گرفت این گروه هر روز در مسجد گـردهـم مـی آمـدنـد و افرادی که آیه یا سوره ای از قرآن در اختیار داشتند به این گروه مراجعه مـی کـردنـد.
← آوردن دو شاهد
بـدیـن کـیفیت، زید آیه ها و سوره های قرآن را جمع آوری کرد و آن را از پراکندگی و خطر از بین رفتن نجات داد هر سوره که کامل می شد در صندوقچه مانندی از چرم به نام (ربعه) قرار می داد تـا آن کـه سوره ها یکی پس از دیگری کامل شد ولی هیچ گونه نظم و ترتیبی بین سوره ها به وجود نـیـاورد
از بین رفتن مصحف زید
...

پیشنهاد کاربران

بپرس