[ویکی فقه] ثریا اسفندیاری بختیاری (پهلوی)، همسر دوم محمدرضا پهلوی بود. انتخاب ثریا به همسری شاه، گام مهمی در برقراری روابط دوستانه دربار با ایل بختیاری شد که روابط خوبی با انگلستان داشتند. شاه پس از سپردن چند منصب به ثریا، هر چند او را بسیار دوست داشت، اما منافع خویش را ترجیح داد و با تشکیل یک شورای فرمایشی، ثریا را به دلیل ناتوانی در به دنیا آوردن ولی عهد به اروپا فرستاد و بعد بطور رسمی طلاق آنها اعلام شد. او پس از ازدواج شاه با فرح، به نگارش خاطرات خود روی آورد که در قالب کتاب های «حالا خودم حرف می زنم»، «خاطرات ثریا»، «کاخ تنهایی» و نیز «شاهدخت ناکام» از برخی وقایع و فسادهای موجود دربار، پرده برداشت.
ثریا اسفندیاری بختیاری (پهلوی)، (در زمان همسری وی با محمدرضا پهلوی، با این نام نیز خوانده می شد) همسر دوم محمدرضا پهلوی، در اول تیرماه ۱۳۱۱شمسی در «بیمارستان میسیون انگلیسی» اصفهان به دنیا آمد. پدرش خلیل، فرزند سردار اسعد از خان زاده های ایل بختیاری (خاندان اسفندیاری) بود. (آنها ساکن جنوب غرب ایران بودند و سردار اسعد، زندگی ایلیاتی را رها کرده، در جنوب اصفهان، ساکن و یکجانشین شد) اوا، مادر ثریا، یک مسیحی پروتستان آلمانی و زاده مسکو بود. پدربزرگ وی به دعوت تزار، برای کار در کارخانه تفنگ سازی به روسیه رفت، اما زمانی که اوا یازده ساله بود، در جریان انقلاب اکتبر اتحاد شوروی با خانواده به آلمان غربی بازگشت و در برلن ساکن شد. خلیل بیست و دو ساله که در پاییز ۱۹۲۴م برای تحصیل به برلن رفته بود، با اوای شانزده ساله آشنا شد. اوا هم زمان با تحصیل، در رستوران نیز کار می کرد. آنها پس از پانزده ماه، طبق آیین اسلام با یکدیگر ازدواج کردند و دو سال بعد با پایان یافتن تحصیلات خلیل در رشته اقتصاد، عازم ایران شدند.
کودکی و نوجوانی
ثریا در ششمین سال ازدواج آنها متولد شد. اوا به دلیل شیوع بیماری، ثریا را در هشت ماهگی به آلمان برد. خلیل نیز شش ماه بعد به آنان پیوست. کودکی ثریا تا پنج سالگی ـ که دوباره به ایران بازگشتند (۱۹۳۷م) ـ در آلمان سپری شد و پس از بازگشت، در اصفهان ساکن شدند، خانه ای که بیژن در آن زاده شد. وی چهار سال از ثریا کوچک تر بود.هم زمان با رشد ثریا در میان کودکان فامیل و طبیعت صحرا، پدر و مادرش توجه ویژه ای به آموزش وی داشتند. اوا به علت بهداشتی نبودن آموزشگاه های ایرانی و علاقه مندی به تربیت فرزندانش به سبک اروپایی ثریا را به کلاس های آلمانی های مقیم ایران فرستاد، اما از ژوئن ۱۹۴۱م به علت اشغال ایران از سوی متفقین و تبعید آلمانی ها، ثریا به منزل معلم خود رفته، ضمن ادامه تحصیل به طور خصوصی به فراگیری پیانو نیز پرداخت. در اصفهان وارد مدرسه آلمانی های مقیم اصفهان شد و زبان فارسی را نزد معلم خصوصی، فرا گرفت. از آنجا که از نظر پدر، تحصیلات فارسی نیز برای ثریا لازم بود، عصرها معلمی بدین منظور به آموزش وی می پرداخت. در ۱۹۴۴م پدر و مادر ثریا، او را به یک میسیون انگلیسی، ویژه دانش آموزان ایرانی (مدرسه بهشت آیین) فرستادند. ثریا موفق شد ۷ پایه را با کمک معلم خصوصی، برای آموزش و جبران برخی عقب ماندگی های درسی، طی ۵ سال، در پانزده سالگی به اتمام برساند. هم زمانی این ایام با پایان یافتن جنگ جهانی دوم، والدین ثریا را بر آن داشت که همگی در سال ۱۹۴۷م به «زوریخ سوئیس» بروند. ثریا طی دو سال پیوسته، برای تمام کردن تحصیلات دبیرستان و آموزش فرانسه، در آموزشگاه های این منطقه به تحصیل پرداخت. سپس نزد اقوام خویش در لندن رفت و به تحصیل زبان انگلیسی اهتمام ورزید.
ازدواج با پهلوی دوم
با گذشت دو سال از جدایی محمدرضا پهلوی از فوزیه، افراد گوناگونی به شاه برای همسری معرفی می شدند. معرِّف ثریا، عمه فروغ وی، ندیمه مادر شاه بود. نظر محمدرضا با دیدن عکس ثریا جلب شد و تمایل خود را به ارسال عکس های بیش تر و درنتیجه، فرستادن خواهرش شمس به اروپا برای آشنایی با ثریا و سرانجام دعوت از وی به ایران برای دیدار حضوری، ابراز کرد. با موافقت طرفین و اعلام نامزدی شاه با ثریا، روز ۶ دی به عنوان تاریخ عروسی معین شد. با ابتلای ثریا به حصبه که برخی معتقدند، وی را مسموم کردند مراسم به ۲۳ بهمن ۱۳۲۹ موکول شد. سپس مراسم ازدواج او و شاه در تالار آیینه کاخ مرمر در ۲۳ بهمن ۱۳۲۹ برگزار شد... محمدرضا سی و یک سال و ثریا هیجده ساله بود، اما برای کاستن تفاوت سنی، اعلام شد که ثریا هیجده سال دارد. زندگی آنها تنها هفت سال، ادامه داشت. انتخاب ثریا به همسری شاه، گام مهمی در برقراری روابط دوستانه دربار با ایل بختیاری شد که روابط خوبی با انگلستان داشتند و در سرکوب رضاخان، روابطشان با دربار تیره شد، به گونه ای که فروغ، بعداً به اتهام توطئه از سوی بختیاری ها برای نفوذ به دربار، بیرون رانده شد.
← ثریا و زنان دربار پهلوی
...
ثریا اسفندیاری بختیاری (پهلوی)، (در زمان همسری وی با محمدرضا پهلوی، با این نام نیز خوانده می شد) همسر دوم محمدرضا پهلوی، در اول تیرماه ۱۳۱۱شمسی در «بیمارستان میسیون انگلیسی» اصفهان به دنیا آمد. پدرش خلیل، فرزند سردار اسعد از خان زاده های ایل بختیاری (خاندان اسفندیاری) بود. (آنها ساکن جنوب غرب ایران بودند و سردار اسعد، زندگی ایلیاتی را رها کرده، در جنوب اصفهان، ساکن و یکجانشین شد) اوا، مادر ثریا، یک مسیحی پروتستان آلمانی و زاده مسکو بود. پدربزرگ وی به دعوت تزار، برای کار در کارخانه تفنگ سازی به روسیه رفت، اما زمانی که اوا یازده ساله بود، در جریان انقلاب اکتبر اتحاد شوروی با خانواده به آلمان غربی بازگشت و در برلن ساکن شد. خلیل بیست و دو ساله که در پاییز ۱۹۲۴م برای تحصیل به برلن رفته بود، با اوای شانزده ساله آشنا شد. اوا هم زمان با تحصیل، در رستوران نیز کار می کرد. آنها پس از پانزده ماه، طبق آیین اسلام با یکدیگر ازدواج کردند و دو سال بعد با پایان یافتن تحصیلات خلیل در رشته اقتصاد، عازم ایران شدند.
کودکی و نوجوانی
ثریا در ششمین سال ازدواج آنها متولد شد. اوا به دلیل شیوع بیماری، ثریا را در هشت ماهگی به آلمان برد. خلیل نیز شش ماه بعد به آنان پیوست. کودکی ثریا تا پنج سالگی ـ که دوباره به ایران بازگشتند (۱۹۳۷م) ـ در آلمان سپری شد و پس از بازگشت، در اصفهان ساکن شدند، خانه ای که بیژن در آن زاده شد. وی چهار سال از ثریا کوچک تر بود.هم زمان با رشد ثریا در میان کودکان فامیل و طبیعت صحرا، پدر و مادرش توجه ویژه ای به آموزش وی داشتند. اوا به علت بهداشتی نبودن آموزشگاه های ایرانی و علاقه مندی به تربیت فرزندانش به سبک اروپایی ثریا را به کلاس های آلمانی های مقیم ایران فرستاد، اما از ژوئن ۱۹۴۱م به علت اشغال ایران از سوی متفقین و تبعید آلمانی ها، ثریا به منزل معلم خود رفته، ضمن ادامه تحصیل به طور خصوصی به فراگیری پیانو نیز پرداخت. در اصفهان وارد مدرسه آلمانی های مقیم اصفهان شد و زبان فارسی را نزد معلم خصوصی، فرا گرفت. از آنجا که از نظر پدر، تحصیلات فارسی نیز برای ثریا لازم بود، عصرها معلمی بدین منظور به آموزش وی می پرداخت. در ۱۹۴۴م پدر و مادر ثریا، او را به یک میسیون انگلیسی، ویژه دانش آموزان ایرانی (مدرسه بهشت آیین) فرستادند. ثریا موفق شد ۷ پایه را با کمک معلم خصوصی، برای آموزش و جبران برخی عقب ماندگی های درسی، طی ۵ سال، در پانزده سالگی به اتمام برساند. هم زمانی این ایام با پایان یافتن جنگ جهانی دوم، والدین ثریا را بر آن داشت که همگی در سال ۱۹۴۷م به «زوریخ سوئیس» بروند. ثریا طی دو سال پیوسته، برای تمام کردن تحصیلات دبیرستان و آموزش فرانسه، در آموزشگاه های این منطقه به تحصیل پرداخت. سپس نزد اقوام خویش در لندن رفت و به تحصیل زبان انگلیسی اهتمام ورزید.
ازدواج با پهلوی دوم
با گذشت دو سال از جدایی محمدرضا پهلوی از فوزیه، افراد گوناگونی به شاه برای همسری معرفی می شدند. معرِّف ثریا، عمه فروغ وی، ندیمه مادر شاه بود. نظر محمدرضا با دیدن عکس ثریا جلب شد و تمایل خود را به ارسال عکس های بیش تر و درنتیجه، فرستادن خواهرش شمس به اروپا برای آشنایی با ثریا و سرانجام دعوت از وی به ایران برای دیدار حضوری، ابراز کرد. با موافقت طرفین و اعلام نامزدی شاه با ثریا، روز ۶ دی به عنوان تاریخ عروسی معین شد. با ابتلای ثریا به حصبه که برخی معتقدند، وی را مسموم کردند مراسم به ۲۳ بهمن ۱۳۲۹ موکول شد. سپس مراسم ازدواج او و شاه در تالار آیینه کاخ مرمر در ۲۳ بهمن ۱۳۲۹ برگزار شد... محمدرضا سی و یک سال و ثریا هیجده ساله بود، اما برای کاستن تفاوت سنی، اعلام شد که ثریا هیجده سال دارد. زندگی آنها تنها هفت سال، ادامه داشت. انتخاب ثریا به همسری شاه، گام مهمی در برقراری روابط دوستانه دربار با ایل بختیاری شد که روابط خوبی با انگلستان داشتند و در سرکوب رضاخان، روابطشان با دربار تیره شد، به گونه ای که فروغ، بعداً به اتهام توطئه از سوی بختیاری ها برای نفوذ به دربار، بیرون رانده شد.
← ثریا و زنان دربار پهلوی
...
wikifeqh: ثریا_اسفندیاری_بختیاری