تقوا و نهی از منکر

[ویکی فقه] تقوا و نهی از منکر (قرآن). از جلوه های تقواپیشگی نهی از منکر مؤمنان می باشد.
نهی از منکر مؤمنان، از آثار تقواپیشگی آنان می باشد:یـایها الذین ءامنوا اتقوا الله حق تقاته ولاتموتن الا وانتم مسلمون• ولتکن منکم امة یدعون الی الخیر ویامرون بالمعروف وینهون عن المنکر واولـئک هم المفلحون.ای کسانی که ایمان آورده اید! آنگونه که حق تقوا و پرهیزکاری است، از خدا بپرهیزید! و از دنیا نروید، مگر اینکه مسلمان باشید! (باید گوهر ایمان را تا پایان عمر، حفظ کنید!) باید از میان شما، جمعی دعوت به نیکی، و امر به معروف و نهی از منکر کنند! و آنها همان رستگارانند.
امتثال امر خدا
یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله حق تقاته، در بیانات سابق این معنا گذشت که تقوا (که خود نوعی احتراز است) وقتی تقوای از خدای سبحان می شود که احتراز و اجتناب از عذاب او باشد، هم چنان که در جای دیگر فرموده: فاتقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة. و چنین تقوایی وقتی محقق می شود که بر طبق خواسته و رضای او رفتار شود.پس تقوا عبارت شد از امتثال اوامر خدای تعالی، و اجتناب از آنچه که از ارتکاب آن نهی فرموده، و شکر در برابر نعمت هایش و صبر در هنگام ابتلاء به بلایش که برگشت این دو تای اخیر به یکی است، و آن همان شکرگزاری است. چون شکر عبارت است از اینکه انسان هر چیزی را در جای خود قرار دهد، و صبر در هنگام برخورد با بلای خدایی یکی از مصادیق این معنا است. پس صبر هم شکر است.و سخن کوتاه اینکه، تقوای خدای سبحان عبارت شد از اینکه، خدای تعالی اطاعت بشود و معصیت نشود. و بنده او در همه احوال برای او خاضع گردد. چه اینکه او نعمتش بدهد و چه اینکه ندهد (و یا از دستش بگیرد.)این معنای کلمه تقوا بود. ولی اگر این کلمه با قید حق تقوا اعتبار شود با در نظر گرفتن اینکه حق التقوی، آن تقوایی است که مشوب با باطل و فاسدی از سنخ خودش نباشد. قهرا حق التقوی عبارت خواهد شد از عبودیت خالص، عبودیتی که مخلوط با انانیت و غفلت نباشد. ساده تر بگویم: عبارت خواهد شد از پرستش خدای تعالی فقط بدون اینکه مخلوط باشد با پرستش هوای خویش، و یا غفلت از مقام ربوبی. و چنین پرستشی عبارت است از اطاعت بدون معصیت و شکر بدون کفران، و یا دائمی بدون فراموشی، و این حالت، همان اسلام حقیقی است البته درجه عالی از اسلام. و بنابراین، برگشت معنای جمله: و لا تموتن الا و انتم مسلمون، همانند این است که فرموده باشد: این حالت را یعنی حق التقوی را هم چنان حفظ کنید تا مرگتان فرا رسد.
دعوت به حق و مبارزه با فساد
ولتکن منکم امة یدعون الی الخیر و یامرون بالمعروف و ینهون عن المنکر و اولئک هم المفلحون. امت در اصل از ماده (ام) به معنی هر چیزی است که اشیاء دیگری به آن ضمیمه گردد و به همین جهت امت به جماعتی که جنبه وحدتی در میان آنها باشد گفته می شود خواه وحدت از نظر زمان یا از نظر مکان و یا از نظر هدف و مرام باشد، بنابراین به اشخاص متفرق و پراکنده امت گفته نمی شود.به دنبال آیات پیشین که مسئله اخوت و اتحاد را توصیف می کرد در این آیه اشاره به مسئله امر به معروف و نهی از منکر شده که در حقیقت بمنزلهیک پوشش اجتماعی برای محافظت جمعیت است، زیرا اگر مسئله امر به معروف و نهی از منکر در میان نباشد عوامل مختلفی که دشمن بقای وحدت اجتماعی هستند، همچون موریانه از درون، ریشه های اجتماع را می خورند، و آن را از هم متلاشی میسازند، بنابراین حفظ وحدت اجتماعی بدون نظارت عمومی ممکن نیست!. در آیه فوق دستور داده شده که همواره در میان مسلمانان باید امتی باشند که این دو وظیفه بزرگ اجتماعی را انجام دهند: مردم را به نیکی ها دعوت کنند، و از بدی ها باز دارند. و در پایان آیه تصریح می کند که فلاح و رستگاری تنها از این راه ممکن است.
پاسخ به شبهه
...