[ویکی فقه] تقوا و رعایت احکام (قرآن). از جلوه های تقواپیشی رعایت حلال و حرام، احکام تصرفات و خوردنی ها، حجاب و احکام شرعی می باشد.
رعایت حلال و حرام ها و احکام الهی در خوردنی ها و تصرفات، از آثار تقواپیشگی می باشد:یسـلونک ماذا احل لهم قل احل لکم الطیبـت وما علمتم من الجوارح مکلبین تعلمونهن مما علمکم الله فکلوا مما امسکن علیکم واذکروا اسم الله علیه واتقوا الله... • الیوم احل لکم الطیبـت وطعام الذین اوتوا الکتـب حل لکم وطعامکم حل لهم...از تو سؤال می کنند چه چیزهایی برای آنها حلال شده است؟ بگو: «آنچه پاکیزه است، برای شما حلال گردیده (و نیز صید) حیوانات شکاری و سگ های آموخته (و تربیت یافته) که از آنچه خداوند به شما تعلیم داده به آنها یاد داده اید، (بر شما حلال است) پس، از آنچه این حیوانات برای شما (صید می کنند و) نگاه می دارند، بخورید و نام خدا را (به هنگام فرستادن حیوان برای شکار،) بر آن ببرید و از (معصیت) خدا بپرهیزید... امروز چیزهای پاکیزه برای شما حلال شده و (همچنین) طعام اهل کتاب، برای شما حلال است و طعام شما برای آنها حلال... . وکلوا مما رزقکم الله حلـلا طیبـا واتقوا الله...و از نعمتهای حلال و پاکیزه ای که خداوند به شما روزی داده است، بخورید! و از (مخالفت) خداوندی ... . لیس علی الذین ءامنوا وعملوا الصــلحـت جناح فیما طعموا اذا ما اتقوا... ثم اتقوا وءامنوا ثم اتقوا...بر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند، گناهی در آنچه خورده اند نیست (و نسبت به نوشیدن شراب، قبل از نزول حکم تحریم، مجازات نمی شوند) اگر تقوا پیشه کنند،... . قل لا یستوی الخبیث والطیب... فاتقوا الله...بگو: « (هیچ گاه) ناپاک و پاک مساوی نیستند ... از (مخالفت) خدا بپرهیزید ... . بنابراینکه مصداق مورد نظر از «خبیث» و «طیب» به قرینه آیات گذشته حلال ها و حرام های الهی باشد.فکلوا مما غنمتم حلـلا طیبـا واتقوا الله...از آنچه به غنیمت گرفته اید، حلال و پاکیزه بخورید و از خدا بپرهیزید.
← دیدگاه آیت الله مکارم
رعایت احکام عده زنان مطلقه و حقوق آنان، نشانه تقواپیشگی می باشد:یـایها النبی اذا طـلقتم النساء فطـلقوهن لعدتهن واحصوا العدة واتقوا الله... • والــی یئسن من المحیض من نسائکم ان ارتبتم فعدتهن ثلـثة اشهر والــی لم یحضن واولـت الاحمال اجلهن ان یضعن حملهن ومن یتق الله یجعل له من امره یسرا• ذلک امر الله انزله الیکم ومن یتق الله... • اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم ولا تضاروهن لتضیقوا علیهن وان کن اولـت حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن فان ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن واتمروا بینکم بمعروف وان تعاسرتم فسترضع له اخری• لینفق ذو سعة من سعته ومن قدر علیه رزقه فلینفق مما ءاتـه الله...ای پیامبر ! هر زمان خواستید زنان را طلاق دهید، در زمان عده، آنها را طلاق گویید (زمانی که از عادت ماهانه پاک شده و با همسرشان نزدیکی نکرده باشند)، و حساب عده را نگه دارید و از خدایی که پروردگار شماست بپرهیزید.... و از زنانتان، آنان که از عادت ماهانه مایوسند، اگر در وضع آنها (از نظر بارداری) شک کنید، عده آنان سه ماه است، و همچنین آنها که عادت ماهانه ندیده اند و عده زنان باردار این است که بار خود را بر زمین بگذارند و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند کار را بر او آسان می سازد!•این فرمان خداست که بر شما نازل کرده و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند گناهانش را می بخشد و پاداش او را بزرگ می دارد! •آنها (زنان مطلقه) را هر جا خودتان سکونت دارید و در توانایی شماست سکونت دهید و به آنها زیان نرسانید تا کار را بر آنان تنگ کنید (و مجبور به ترک منزل شوند) و اگر باردار باشند، نفقه آنها را بپردازید تا وضع حمل کنند و اگر برای شما (فرزند را) شیر می دهند، پاداش آنها را بپردازید و (درباره فرزندان، کار را) با مشاوره شایسته انجام دهید و اگر به توافق نرسیدید، آن دیگری شیردادن آن بچه را بر عهده می گیرد.•آنان که امکانات وسیعی دارند، باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمی کند خداوند به زودی بعد از سختیها آسانی قرار می دهد!
احکام و حقوق زنان مطلقه
از جمله احکامی که از آیات گذشته استفاده شد لزوم نگهداشتن عده بعد از طلاق است، و از آنجا که در آیه ۲۲۸ سوره بقره حکم زنانی که عادت ماهیانه می بینند در مساله عده روشن شده است که باید سه بار پاکی را پشت سر گذاشته عادت ماهانه ببینند هنگامی که برای بار سوم وارد ماهانه شدند عده آنها پایان یافته، ولی در این میان افراد دیگری هستند که به عللی عادت ماهانه نمی بینند و یا باردارند، آیات فوق حکم این افراد را روشن ساخته و بحث عده را تکمیل می کند. نخست می فرماید: زنانی از شما که مایوس از عادت ماهانه شده اند، اگر در وضع آنها (از نظر بارداری) شک کنید عده آنان سه ماه است (و اللائی یئسن من المحیض من نسائکم ان ارتبتم فعدتهن ثلاثة اشهر).و همچنین زنانی که عادت ماهانه ندیده اند آنها نیز باید سه ماه تمام عده نگهدارند (و اللائی لم یحضن) سپس به سومین گروه اشاره کرده می افزاید: عده زنان باردار این است که بار خویش را بر زمین بگذارند (و اولات الاحمال اجلهن ان یضعن حملهن). به این ترتیب حکم سه گروه دیگر از زنان در آیه فوق مشخص شده است، دو گروه باید سه ماه عده نگهدارند، و گروه سوم یعنی زنان باردار با وضع حمل عده آنان پایان می گیرد، خواه یک ساعت بعد از طلاق وضع حمل کنند یا مثلا هشت ماه.جمله و اللائی لم یحضن (زنانی که عادت ماهانه ندیده اند) ممکن است به این معنی باشد که به سن بلوغ رسیده اند اما عادت نمی بینند، در این صورت بدون شک باید سه ماه عده نگهدارند، احتمال دیگری که در تفسیر آیه داده اند این است که کلیه زنانی که عادت ندیده اند خواه به سن بلوغ رسیده باشند یا نه؟.ولی مشهور در میان فقهای ما این است که هر گاه زن به سن بلوغ نرسیده باشد بعد از طلاق عده ندارد، ولی این مساله نیز مخالفینی دارد که به بعضی از روایات در این زمینه استدلال کرده اند، و ظاهر آیه فوق نیز با آنها موافق است.هر کس تقوای الهی پیشه کند خداوند کار را بر او آسان می سازد (و من یتق الله یجعل له من امره یسرا).هم در این جهان و هم در جهان دیگر مشکلات او را، چه در رابطه مساله جدایی و طلاق و احکام آن، و چه در رابطه با مسائل دیگر به لطفش حل می کند.در آیه بعد باز برای تاکید بیشتر روی احکامی که در زمینه طلاق و عده در آیات قبل آمده می افزاید: این فرمان خدا است که آن را بر شما نازل کرده است (ذلک امر الله انزله الیکم). و هر کس تقوای الهی پیشه کند، و از مخالفت فرمان او بپرهیزد، خداوند گناهان او را می بخشد، و پاداش او را بزرگ می سازد(و من یتق الله یکفر عنه سیئاته و یعظم له اجرا). نخست درباره چگونگی مسکن زنان مطلقه می فرماید: آنها را هر جا خودتان سکونت دارید و امکانات شما ایجاب می کند سکونت دهید (اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم). وجد (بر وزن حکم) به معنی توانایی و تمکن است، بعضی از مفسران تفسیرهای دیگری برای آن ذکر کرده اند که در نتیجه به همین معنی باز می گردد، راغب نیز در مفردات می گوید: تعبیر به من وجدکم، مفهومش این است که به مقدار توانایی و به اندازه غنای خود مسکن مناسب برای زنان مطلقه در نظر بگیرید. طبیعی است آنجا که مسکن بر عهده شوهر است بقیه نفقات نیز بر عهده او خواهد بود دنباله آیه که درباره نفقه زنان باردار سخن می گوید نیز شاهد این مدعا است. سپس به حکم دیگری پرداخته می گوید: به آنها زیان نرسانید تا کار را بر آنها تنگ کنید و مجبور به نقل مکان و ترک نفقه شما شوند) (و لا تضآروهن لتضیقوا علیهن). مبادا کینه توزیها و عداوت و نفرت شما را از راه حق و عدالت منحرف سازد، و آنها را از حقوق مسلم خود در مسکن و نفقه محروم کنید، و آن چنان در فشار قرار گیرند که همه چیز را رها کرده، فرار کنند!.در سومین حکم در مورد زنان باردار می گوید: و اگر باردار باشند مخارج آنها را تا زمانی که وضع حمل کنند بدهید (و ان کن اولات حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن). زیرا ما دام که وضع حمل نکرده اند در حال عده هستند، و نفقه و مسکن بر همسر واجب است.و در چهارمین حکم در مورد حقوق زنان شیرده می فرماید: اگر حاضر شدند بعد از جدایی، فرزندان را شیر دهند اجر و پاداش آنها را بپردازید (فان ارضعن لکم فآتوهن اجورهن). اجرتی متناسب با مقدار و زمان شیر دادن بر حسب عرف و عادت.
رعایت حجاب نشانه تقوا
...
رعایت حلال و حرام ها و احکام الهی در خوردنی ها و تصرفات، از آثار تقواپیشگی می باشد:یسـلونک ماذا احل لهم قل احل لکم الطیبـت وما علمتم من الجوارح مکلبین تعلمونهن مما علمکم الله فکلوا مما امسکن علیکم واذکروا اسم الله علیه واتقوا الله... • الیوم احل لکم الطیبـت وطعام الذین اوتوا الکتـب حل لکم وطعامکم حل لهم...از تو سؤال می کنند چه چیزهایی برای آنها حلال شده است؟ بگو: «آنچه پاکیزه است، برای شما حلال گردیده (و نیز صید) حیوانات شکاری و سگ های آموخته (و تربیت یافته) که از آنچه خداوند به شما تعلیم داده به آنها یاد داده اید، (بر شما حلال است) پس، از آنچه این حیوانات برای شما (صید می کنند و) نگاه می دارند، بخورید و نام خدا را (به هنگام فرستادن حیوان برای شکار،) بر آن ببرید و از (معصیت) خدا بپرهیزید... امروز چیزهای پاکیزه برای شما حلال شده و (همچنین) طعام اهل کتاب، برای شما حلال است و طعام شما برای آنها حلال... . وکلوا مما رزقکم الله حلـلا طیبـا واتقوا الله...و از نعمتهای حلال و پاکیزه ای که خداوند به شما روزی داده است، بخورید! و از (مخالفت) خداوندی ... . لیس علی الذین ءامنوا وعملوا الصــلحـت جناح فیما طعموا اذا ما اتقوا... ثم اتقوا وءامنوا ثم اتقوا...بر کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند، گناهی در آنچه خورده اند نیست (و نسبت به نوشیدن شراب، قبل از نزول حکم تحریم، مجازات نمی شوند) اگر تقوا پیشه کنند،... . قل لا یستوی الخبیث والطیب... فاتقوا الله...بگو: « (هیچ گاه) ناپاک و پاک مساوی نیستند ... از (مخالفت) خدا بپرهیزید ... . بنابراینکه مصداق مورد نظر از «خبیث» و «طیب» به قرینه آیات گذشته حلال ها و حرام های الهی باشد.فکلوا مما غنمتم حلـلا طیبـا واتقوا الله...از آنچه به غنیمت گرفته اید، حلال و پاکیزه بخورید و از خدا بپرهیزید.
← دیدگاه آیت الله مکارم
رعایت احکام عده زنان مطلقه و حقوق آنان، نشانه تقواپیشگی می باشد:یـایها النبی اذا طـلقتم النساء فطـلقوهن لعدتهن واحصوا العدة واتقوا الله... • والــی یئسن من المحیض من نسائکم ان ارتبتم فعدتهن ثلـثة اشهر والــی لم یحضن واولـت الاحمال اجلهن ان یضعن حملهن ومن یتق الله یجعل له من امره یسرا• ذلک امر الله انزله الیکم ومن یتق الله... • اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم ولا تضاروهن لتضیقوا علیهن وان کن اولـت حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن فان ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن واتمروا بینکم بمعروف وان تعاسرتم فسترضع له اخری• لینفق ذو سعة من سعته ومن قدر علیه رزقه فلینفق مما ءاتـه الله...ای پیامبر ! هر زمان خواستید زنان را طلاق دهید، در زمان عده، آنها را طلاق گویید (زمانی که از عادت ماهانه پاک شده و با همسرشان نزدیکی نکرده باشند)، و حساب عده را نگه دارید و از خدایی که پروردگار شماست بپرهیزید.... و از زنانتان، آنان که از عادت ماهانه مایوسند، اگر در وضع آنها (از نظر بارداری) شک کنید، عده آنان سه ماه است، و همچنین آنها که عادت ماهانه ندیده اند و عده زنان باردار این است که بار خود را بر زمین بگذارند و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند کار را بر او آسان می سازد!•این فرمان خداست که بر شما نازل کرده و هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند گناهانش را می بخشد و پاداش او را بزرگ می دارد! •آنها (زنان مطلقه) را هر جا خودتان سکونت دارید و در توانایی شماست سکونت دهید و به آنها زیان نرسانید تا کار را بر آنان تنگ کنید (و مجبور به ترک منزل شوند) و اگر باردار باشند، نفقه آنها را بپردازید تا وضع حمل کنند و اگر برای شما (فرزند را) شیر می دهند، پاداش آنها را بپردازید و (درباره فرزندان، کار را) با مشاوره شایسته انجام دهید و اگر به توافق نرسیدید، آن دیگری شیردادن آن بچه را بر عهده می گیرد.•آنان که امکانات وسیعی دارند، باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمی کند خداوند به زودی بعد از سختیها آسانی قرار می دهد!
احکام و حقوق زنان مطلقه
از جمله احکامی که از آیات گذشته استفاده شد لزوم نگهداشتن عده بعد از طلاق است، و از آنجا که در آیه ۲۲۸ سوره بقره حکم زنانی که عادت ماهیانه می بینند در مساله عده روشن شده است که باید سه بار پاکی را پشت سر گذاشته عادت ماهانه ببینند هنگامی که برای بار سوم وارد ماهانه شدند عده آنها پایان یافته، ولی در این میان افراد دیگری هستند که به عللی عادت ماهانه نمی بینند و یا باردارند، آیات فوق حکم این افراد را روشن ساخته و بحث عده را تکمیل می کند. نخست می فرماید: زنانی از شما که مایوس از عادت ماهانه شده اند، اگر در وضع آنها (از نظر بارداری) شک کنید عده آنان سه ماه است (و اللائی یئسن من المحیض من نسائکم ان ارتبتم فعدتهن ثلاثة اشهر).و همچنین زنانی که عادت ماهانه ندیده اند آنها نیز باید سه ماه تمام عده نگهدارند (و اللائی لم یحضن) سپس به سومین گروه اشاره کرده می افزاید: عده زنان باردار این است که بار خویش را بر زمین بگذارند (و اولات الاحمال اجلهن ان یضعن حملهن). به این ترتیب حکم سه گروه دیگر از زنان در آیه فوق مشخص شده است، دو گروه باید سه ماه عده نگهدارند، و گروه سوم یعنی زنان باردار با وضع حمل عده آنان پایان می گیرد، خواه یک ساعت بعد از طلاق وضع حمل کنند یا مثلا هشت ماه.جمله و اللائی لم یحضن (زنانی که عادت ماهانه ندیده اند) ممکن است به این معنی باشد که به سن بلوغ رسیده اند اما عادت نمی بینند، در این صورت بدون شک باید سه ماه عده نگهدارند، احتمال دیگری که در تفسیر آیه داده اند این است که کلیه زنانی که عادت ندیده اند خواه به سن بلوغ رسیده باشند یا نه؟.ولی مشهور در میان فقهای ما این است که هر گاه زن به سن بلوغ نرسیده باشد بعد از طلاق عده ندارد، ولی این مساله نیز مخالفینی دارد که به بعضی از روایات در این زمینه استدلال کرده اند، و ظاهر آیه فوق نیز با آنها موافق است.هر کس تقوای الهی پیشه کند خداوند کار را بر او آسان می سازد (و من یتق الله یجعل له من امره یسرا).هم در این جهان و هم در جهان دیگر مشکلات او را، چه در رابطه مساله جدایی و طلاق و احکام آن، و چه در رابطه با مسائل دیگر به لطفش حل می کند.در آیه بعد باز برای تاکید بیشتر روی احکامی که در زمینه طلاق و عده در آیات قبل آمده می افزاید: این فرمان خدا است که آن را بر شما نازل کرده است (ذلک امر الله انزله الیکم). و هر کس تقوای الهی پیشه کند، و از مخالفت فرمان او بپرهیزد، خداوند گناهان او را می بخشد، و پاداش او را بزرگ می سازد(و من یتق الله یکفر عنه سیئاته و یعظم له اجرا). نخست درباره چگونگی مسکن زنان مطلقه می فرماید: آنها را هر جا خودتان سکونت دارید و امکانات شما ایجاب می کند سکونت دهید (اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم). وجد (بر وزن حکم) به معنی توانایی و تمکن است، بعضی از مفسران تفسیرهای دیگری برای آن ذکر کرده اند که در نتیجه به همین معنی باز می گردد، راغب نیز در مفردات می گوید: تعبیر به من وجدکم، مفهومش این است که به مقدار توانایی و به اندازه غنای خود مسکن مناسب برای زنان مطلقه در نظر بگیرید. طبیعی است آنجا که مسکن بر عهده شوهر است بقیه نفقات نیز بر عهده او خواهد بود دنباله آیه که درباره نفقه زنان باردار سخن می گوید نیز شاهد این مدعا است. سپس به حکم دیگری پرداخته می گوید: به آنها زیان نرسانید تا کار را بر آنها تنگ کنید و مجبور به نقل مکان و ترک نفقه شما شوند) (و لا تضآروهن لتضیقوا علیهن). مبادا کینه توزیها و عداوت و نفرت شما را از راه حق و عدالت منحرف سازد، و آنها را از حقوق مسلم خود در مسکن و نفقه محروم کنید، و آن چنان در فشار قرار گیرند که همه چیز را رها کرده، فرار کنند!.در سومین حکم در مورد زنان باردار می گوید: و اگر باردار باشند مخارج آنها را تا زمانی که وضع حمل کنند بدهید (و ان کن اولات حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن). زیرا ما دام که وضع حمل نکرده اند در حال عده هستند، و نفقه و مسکن بر همسر واجب است.و در چهارمین حکم در مورد حقوق زنان شیرده می فرماید: اگر حاضر شدند بعد از جدایی، فرزندان را شیر دهند اجر و پاداش آنها را بپردازید (فان ارضعن لکم فآتوهن اجورهن). اجرتی متناسب با مقدار و زمان شیر دادن بر حسب عرف و عادت.
رعایت حجاب نشانه تقوا
...
wikifeqh: تقوا_و_رعایت_احکام_(قرآن)