[ویکی فقه] تقوا و استواری سخن (قرآن). انسان متقی در سخن گفتن خود با استواری و مطابق واقع سخن می گوید.
استوارگویی، سخن گفتن به صلاح و مطابق واقع پیامد تقواپیشگی مؤمنان است:یـایها الذین ءامنوا اتقوا الله وقولوا قولا سدیدا.ای کسانی که ایمان آورده اید! تقوای الهی پیشه کنید و سخن حق بگویید.
دیدگاه آیت الله مکارم
آیه بعد به دنبال بحث هایی که درباره شایعه پراکنان و موذیان بد زبان گذشت دستوری صادر می کند که در حقیقت درمان این درد بزرگ اجتماعی است، می گوید: ای کسانی که ایمان آورده اید تقوای الهی پیشه کنید، و سخن حق و درست بگوئید (یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و قولوا قولا سدیدا). قول سدید از ماده سد، به معنی محکم و استوار و خلل ناپذیر و موافق حق و واقع است، سخنی است که همچون یک سد محکم جلو امواج فساد و باطل را می گیرد، و اگر بعضی از مفسران آن را به معنی صواب و بعضی به معنی خالص بودن از کذب و لغو یا هماهنگ بودن ظاهر و باطن و یا صلاح و رشاد و مانند آن تفسیر کرده اند همه به معنی جامع فوق بر می گردد. آیه بعد نتیجه قول سدید و سخن حق را چنین بیان می فرماید: خداوند به خاطر تقوا و گفتار حق اعمال شما را اصلاح می کند و گناهان شما را می بخشد (یصلح لکم اعمالکم و یغفر لکم ذنوبکم). در حقیقت تقوا پایه اصلاح زبان و سرچشمه گفتار حق است، و گفتار حق یکی از عوامل مؤثر اصلاح اعمال، و اصلاح اعمال سبب آمرزش گناهان است، چرا که ان الحسنات یذهبن السیئات، اعمال نیک گناهان را از بین می برند. علمای اخلاق گفته اند: زبان پر برکت ترین عضو بدن، و مؤثرترین وسیله طاعت و هدایت و اصلاح است، و در عین حال خطرناکترین و پر گناهترین عضو بدن محسوب می شود، تا آنجا که حدود سی گناه کبیره از همین عضو کوچک صادر می گردد. در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله می خوانیم: لا یستقیم ایمان عبد حتی یستقیم قلبه و لا یستقیم قلبه حتی یستقیم لسانه:ایمان هیچ بنده ای از بندگان خدا به راستی نمی گراید مگر اینکه قلبش مستقیم گردد، و قلبش مستقیم نمی شود مگر اینکه زبانش درست شود.
دیدگاه علامه طبرسی
خداوند سبحان اهل ایمان و توحید را به پرهیزکاری و محکم گویی فرمان داده و گفت: یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله ، ای کسانی که ایمان آورده اید بترسید از عذاب خدا به دوری کردن از گناه ها و انجام واجبات او. و قولوا قولا سدیدا، و بگوئید گفتنی درستی که از فساد دور باشد و از شایبه دروغ و بیهوده گویی خالص و پاک که ظاهرش موافق با باطنش باشد. حسن و عکرمه گویند: صادق و رواست یعنی کلمه توحید، لا اله الا الله.مقاتل گوید: این آیه متصل است با نهی از ایذاء و رنجانیدن یعنی بگوئید گفتن صحیح و راست و پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلّم خدا را به چیزی که نیکو و شایسته مقام آن حضرت نیست نسبت ندهید.
استوارگویی، سخن گفتن به صلاح و مطابق واقع پیامد تقواپیشگی مؤمنان است:یـایها الذین ءامنوا اتقوا الله وقولوا قولا سدیدا.ای کسانی که ایمان آورده اید! تقوای الهی پیشه کنید و سخن حق بگویید.
دیدگاه آیت الله مکارم
آیه بعد به دنبال بحث هایی که درباره شایعه پراکنان و موذیان بد زبان گذشت دستوری صادر می کند که در حقیقت درمان این درد بزرگ اجتماعی است، می گوید: ای کسانی که ایمان آورده اید تقوای الهی پیشه کنید، و سخن حق و درست بگوئید (یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله و قولوا قولا سدیدا). قول سدید از ماده سد، به معنی محکم و استوار و خلل ناپذیر و موافق حق و واقع است، سخنی است که همچون یک سد محکم جلو امواج فساد و باطل را می گیرد، و اگر بعضی از مفسران آن را به معنی صواب و بعضی به معنی خالص بودن از کذب و لغو یا هماهنگ بودن ظاهر و باطن و یا صلاح و رشاد و مانند آن تفسیر کرده اند همه به معنی جامع فوق بر می گردد. آیه بعد نتیجه قول سدید و سخن حق را چنین بیان می فرماید: خداوند به خاطر تقوا و گفتار حق اعمال شما را اصلاح می کند و گناهان شما را می بخشد (یصلح لکم اعمالکم و یغفر لکم ذنوبکم). در حقیقت تقوا پایه اصلاح زبان و سرچشمه گفتار حق است، و گفتار حق یکی از عوامل مؤثر اصلاح اعمال، و اصلاح اعمال سبب آمرزش گناهان است، چرا که ان الحسنات یذهبن السیئات، اعمال نیک گناهان را از بین می برند. علمای اخلاق گفته اند: زبان پر برکت ترین عضو بدن، و مؤثرترین وسیله طاعت و هدایت و اصلاح است، و در عین حال خطرناکترین و پر گناهترین عضو بدن محسوب می شود، تا آنجا که حدود سی گناه کبیره از همین عضو کوچک صادر می گردد. در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله می خوانیم: لا یستقیم ایمان عبد حتی یستقیم قلبه و لا یستقیم قلبه حتی یستقیم لسانه:ایمان هیچ بنده ای از بندگان خدا به راستی نمی گراید مگر اینکه قلبش مستقیم گردد، و قلبش مستقیم نمی شود مگر اینکه زبانش درست شود.
دیدگاه علامه طبرسی
خداوند سبحان اهل ایمان و توحید را به پرهیزکاری و محکم گویی فرمان داده و گفت: یا ایها الذین آمنوا اتقوا الله ، ای کسانی که ایمان آورده اید بترسید از عذاب خدا به دوری کردن از گناه ها و انجام واجبات او. و قولوا قولا سدیدا، و بگوئید گفتنی درستی که از فساد دور باشد و از شایبه دروغ و بیهوده گویی خالص و پاک که ظاهرش موافق با باطنش باشد. حسن و عکرمه گویند: صادق و رواست یعنی کلمه توحید، لا اله الا الله.مقاتل گوید: این آیه متصل است با نهی از ایذاء و رنجانیدن یعنی بگوئید گفتن صحیح و راست و پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلّم خدا را به چیزی که نیکو و شایسته مقام آن حضرت نیست نسبت ندهید.
wikifeqh: تقوا_و_استواری_سخن_(قرآن)