تفاخر به موقعیت اجتماعی

[ویکی فقه] تفاخر به موقعیت اجتماعی (قرآن). آیاتی از قرآن به نکوهش تفاخر به موقعیت اجتماعی پرداخته است که به آن ها اشاره می کنیم.موقعیت اجتماعی ، موجب تفاخر انسانها می گردد.
اجعلتم سقایة الحاج وعمارة المسجد الحرام کمن ءامن بالله والیوم الاخر وجـهد فی سبیل الله لا یستوون عند الله والله لا یهدی القوم الظــلمین. آیا سیراب کردن حجاج، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (عمل) کسی قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده، و در راه او جهاد کرده است؟! (این دو،) نزد خدا مساوی نیستند! و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمی کندکلمه" سقایت" بر وزن حکایت و جنایت و نکایت، مصدر است، گفته می شود:" سقی، یسقی، سقایة".این کلمه به معنای محل آب خوردن، و ظرفی که با آن آب می خورند نیز آمده، از آن جمله در قرآن است که فرموده: " جعل السقایة فی رحل اخیه" و در روایات آمده که عمل سقایت حاج و آب دادن به ایشان، یکی از مفاخر و از شؤوناتی بوده که مورد مباهات عرب جاهلیت بوده، و در این روایات، سقایت به معنای مصدر (آب دادن) آمده. و نیز در آثار آمده که سقایت حوضهای کوچکی از چرم بوده که در عهد قصی بن کلاب (یکی از اجداد پیغمبر اسلام ص) آن را در سایه کعبه قرار داده و با شتر از چاه ها آب گوارا می آوردند، و در آن می ریختند تا زائرین کعبه بیاشامند، و قصی این سمت را در هنگام وفات به پسرش عبد مناف واگذار کرد. و از آن ببعد همواره در میان فرزندانش بود تا آنکه در آخر به عباس بن عبد المطلب رسید.
شان نزول
در شان نزول آیات فوق روایات مختلفی در کتب اهل سنت و شیعه نقل شده است.حاکم ابو القاسم حسکانی بسندش از بریدة روایت کرده که وقتی شیبة و عباس بیکدیگر فخر و مباهات میکردند، در اینمیان علی بن ابی طالب بدانها گذشت و فرمود:بچه چیز بیکدیگر مباهات میکنید؟ عباس گفت: فضیلتی را که من دارم هیچکس دارا نیست، و آن منصب سقایت حاجیان است. شیبة گفت: و من هم متصدی تعمیر مسجد الحرام هستم! علی علیه السّلام فرمود: من برای شما شرم دارم زیرا من در کودکی بفضیلتی مفتخر شدم که شما بدان فضیلت مفتخر نگشتید، آن دو گفتند: آن فضیلت چیست؟فرمود: بینی شما دو نفر را با شمشیر زدم تا وقتی که بخدا و رسول او ایمان آوردید.عباس که این سخن را از علی علیه السّلام شنید خشمناک برخاست و هم چنان که دامنش (از خشم) بر زمین کشیده میشد بنزد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم آمده گفت:می بینی که علی با من چگونه روبرو شده و چه میگوید؟ حضرت دستور داده فرمود: علی را نزد من آرید، و چون علی علیه السّلام بنزد آن حضرت آمد رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم بدو فرمود:چرا با عمویت اینگونه سخن گفتی؟ علی در پاسخ آن حضرت عرض کرد: ای رسول خدا من از روی حق و حقیقت با وی سخن گفتم چه او را خوش آید و چه ناخوش! در اینوقت جبرئیل نازل شد و سلام پروردگار را برسول خدا رسانید و سپس این آیه را نازل کرد.عباس که این جریان را مشاهده کرد سه بار گفت: «ما راضی شدیم...»
تفاخر عرب جاهلی به موقعیت اجتماعی
واذا تتلی علیهم ءایـتنا بینـت قال الذین کفروا للذین ءامنوا ای الفریقین خیر مقامـا واحسن ندیـا. و هنگامی که آیات روشن ما بر آنان خوانده می شود، کافران به مؤمنان می گویند: «کدام یک از دو گروه و شما
...