تحریف

دوم اینکه مهمترین منابع ما در واژه سازی، شاهنامه و زبان پهلوی ساسانی هستند. بررسی واژه های مشابه و ساختارهای واژه سازی آنها در زبان پهلوی ساسانی می تواند به ما در ساخت واژه های نو کمک کند.
اما در مورد واژه تحریف:
یکی از دوستان برابر زیبای دگرنمایی را پیشنهاد داده اند که مورد تأیید بسیاری هم قرار گرفته است. اما کاربرد این واژه در معنای تحریف نابجاست زیرا دگرنمایی برابر misrepresent است و با مفهوم misinterpret یا تحریف فرق دارد. دوست دیگری هم برابر کژیدن را پیشنهاد کرده بودند که آنهم به معنای distort است و با مفهوم تحریف فرق دارد. البته این واژه ها در جای درست خودشان می توانند کاربرد داشته باشند. اما از کژ به جای پیشوند می توان استفاده کرد همانگونه که آقای فرتاش پیشنهاد کرده اند و دوست دیگری هم واژه زیبای کژگفت را ساخته اند که می تواند در معنای تحریف بیانی به کار رود ولی فعلِ تحریف کردن در حالت کلی از مفهومِ کژگفت فراتر می رود و نیاز به واژه دیگری دارد.
تحریف، گونه ای از دستبرد در سخن است و با دقت در واژه های مشابه در زبان پهلوی به واژه ترگمان به معنای مترجم برمی خوریم. جالب اینکه واژه مترجم اصلا ریشه عربی ندارد و زبان عربی آن را از پهلوی ساسانی وام گرفته و معرب کرده است اما امروزه واژه ترگمان در زبان فارسی به فراموشی سپرده شده و واژه مترجم جای آن را گرفته است. با استفاده از این ریشه و با توجه به مطالب گفته شده می توانیم برای واژه تحریف و بسیاری از واژه های دشوار علمی مرتبط با آن برابرهای فارسی بسازیم. توجه کنید:
translation
ترگمانی ( ترجمه )
translate
ترگمانیدن ( ترجمه کردن )
misinterpreter
کژگمان ( تحریف کننده )
misinterpretation
کژگمانی ( تحریف )
misinterpret
کژگمانیدن ( تحریف کردن )
misconstrued
کژگفت ( سوء تعبیر )
misrepresentation
دگرنمایی ( تدلیس - واژه حقوقی )
distortion
کژیدگی ( اعوجاج - پدیده فیزیکی )
cognitive distortion
کژینگی ( تحریفِ شناختی - واژه روانشناسی )
distortionist
کژِشگر ( ایجاد کننده انحراف در بحث یا نقاشی )
در پایان دو نکته دیگر را یادآوری می کنم:
یکم اینکه در اینجا شاهد هستید که زبان فارسی از زبان انگلیسی گنجایش بیشتری برای واژه سازی دارد. اعوجاج که یک پدیده فیزیکی و نتیجه عوامل بیرونی است برابر واژه کژیدگی نهاده شده، حال آنکه پدیده تحریف روانشناسی که در زبان انگلیسی با همان واژه distortion بیان می شود برابر واژه کژینگی نهاده شده زیرا یک پدیده درونی و ذاتی است. بدین ترتیب زبان فارسی می تواند بین این دو معنا تفاوت قائل شود حال آنکه این تفاوت معنایی در زبان انگلیسی از دست می رود. این ترکیب را نیز اینجانب با پیروی از ساختار واژه پهلوی تن چینگی به معنای وسواس ساخته ام. دقت دبیران زبده ساسانی در واژه سازی خیره کننده است. آنان می دانستند وسواس جنبه های فکری و عملی دارد و یک پدیده ذاتی است.
دوم اینکه بسیاری از واژگانی که ما آنها را عربی به شمار می آوریم از ریشه های پهلوی ساسانی ساخته شده اند و زبان عربی بدون این ریشه ها ساختمانی متروکه خواهد بود. فردوسی بزرگ به یقین آگاه بوده است که واژه صندوق از ریشه تپنگوک پهلوی ساسانی است و یا واژه نظم از ریشه نزومان پهلوی است و بدون کراهت این واژه ها را به کار می برده است. واقعیت این است که بیت:
پی افگندم از نظم کاخی بلند
که از باد و بارانش نآید گزند
هیچ واژه عربی ندارد. اما امروزه ما این واژه ها را جزو واژگان عربی شاهنامه به شمار می آوریم! نگارش واژه نظم با ظ به جای ز دلیل بر عربی بودن آن نیست. با جستجو در وبسایت های قرآن آنلاین که امروزه در دسترس همگان است خواهید دید که نه واژه نظم و نه هیچ یک از مشتقات آن، ناظم، منظم، تنظیم، نظام، منظومه، در قرآن وجود ندارند. این موضوع نشان دهنده آن است که این واژه ها پس از ظهور اسلام و در پی فتح ایران از زبان پهلوی ساسانی وارد زبان عربی شده اند. بسامد واژه های معرب از ریشه های پهلوی در زبان عربی به قدری بالاست که بدون آنها عملا نمی توان عربی صحبت کرد اما لغت نویسان عرب از ذکر ریشه شناسی این واژه ها خودداری می کنند و ما نیز همه مشتقات آنها را از عربی وام گرفته ایم حال آنکه با دقت در ریشه شناسی پهلوی ساسانی می توانیم برای همه این واژه ها برابرهای فارسی بسازیم. پارسی دری تواناست به شرط آنکه ما زمین گیرش نکنیم!

چون معانی اصیل کلمات عربی در خود کلمات جعلی یا تغییر یافته، حفظ شد وبا دقّت بالا حفظ شد.
"ویمکرون ویمکر الله"
"إنّا نحن نزلنا الذِکرَ وإنّا له لحافظون"
به واژه "وزر، وازرة، charge، just؛ . . . " رجوع کنید

( بسته به فراخور بافتار ( =متن ) ، پیشوند ( کژ ) با کارواژه ای درخور همراه می شود. این فراروند به
نازک بینی زبانی می انجامد. )