تاویل فلسفی

[ویکی فقه] تأویل در اصطلاح نقل و صرف کلام از معنای ظاهر به معنای دیگر که محتمل است می باشد به شرطی که با دلیل باشد و مخالف با کتاب و سنت نباشد. تأویل در فلسفه از دو حیث جریان دارد: اول در مباحث فلسفی و دوم در مباحثی که از طریق مبانی فلسفی ، تفسیری از قرآن و حدیث ارائه بشود.
سازگاری و توفیق میان عقل و نقل یا فلسفه و دین در میان فلاسفه مسلمان ایران ، بنیانی عقلی و هستی شناختی یافته است.

← روش کار فلسفه و دین
کتابِ الجمع بین رأیی الحکیمین فارابی را می توان نوعی تأویل دانست که در آن اختلافاتِ ظاهریِ (به زعم وی) افلاطون و ارسطو به وحدت باطنیِ حکمت آن دو مؤَّول می شود، زیرا گوهر اصلی آن دو حکمت، یکی است.

فلسفه باطنی ابن سینا
در مجموعه آثار ابن سینا ، تألیفاتی هست که با نوشته های مشائی وی تفاوت دارد.
در زمره این آثار سه داستان تمثیلی حی بن یقظان و رسالة الطیر و سلامان و ابسال قرار می گیرد.
با مطالعه این آثار بعضی جنبه های برجسته « فلسفه باطنی » ابن سینا آشکار می شود.
در داستان های تمثیلی، مشرق در معنای رمزی خود عالم نور یا صور محض است و مغرب ، عالم سایه ( ظل ) و مادّه .
نفس آدمی هم چون اسیری در تاریکی مادّه زندانی است و باید خود را آزاد کند تا بتواند به عالم نوری که آدمی از آن جا هبوط کرده است، برسد و محتاج راهنمایی است که وی را در این جهان رهبری کند و به رستگاری نهایی برساند.

آثار ابن سینا در آثار دیگران
...