تاریخ روایی

[ویکی فقه] درباره پیوند حدیث و تاریخ نگاری در قلمرو تمدن اسلامی ، دو محور اصلی وجود دارد: نخست تأثیر نحوه نقل و روایت حدیث و تدوین کتاب های حدیثی بر شیوه نقل و تدوین کتاب های تاریخی ؛ دوم، تلقی حدیث به مثابه منبعی تاریخی برای شناخت رخدادهای سیاسی و اجتماعی و گرایش های مختلف در جامعه صدر اسلام تا نیمه اول قرن سوم و حتی در دوران جاهلی . پیوند حدیث و تاریخ در تدوین اخبار سیره و مغازی پیامبر صلی اللّه علیه وآله نیز مشهود است.
به دنبال حجیت یافتن اقوال و افعال پیامبر اکرم ( سنت )، به مثابه یکی از منابع تشریع ، این پیوند پدید آمد و بدین گونه مطالعه مغازی پیامبر در مدینه ، در ضمن مطالعه حدیث آغاز گردید و به تدریج مطالعات تاریخی یکی از شاخه های مطالعات حدیثی شد.

بررسی سند در احادیث تاریخی
برای تعیین ارزش مغازی منقول، بررسی اسناد و سلسله راویان اهمیت یافت و ارزش حدیث و روایت به قدر و اعتبار راویان آن ارتباط پیدا کرد و با همین روی کرد، دیدگاه نقادانه به راویان و منابع معلومات آن ها پدید آمد که در واقع مبنای مطالعه تاریخی است.

سیره نویسی
سیره از نخستین انواع تاریخ نگاری اسلامی است و مهم ترین سیره نویسان ، محدثان مشهوری چون عروة بن زبیر و محمد بن مسلم بن شهاب زُهْری بودند.
از همین روست که بسیاری از آثار کهن راجع به سیره نبوی و تحریرهای گوناگون آن ها، تنها در متون حدیثی قرون چهارم تا هفتم یافت می شود.

تاریخ نگاری بصره و مدینه
...