بیعت عقبه در قران

[ویکی فقه] بیعت عقبه در قرآن. بیعت عقبه دو پیمان میان برخی ساکنان یثرب و پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) مدتی پیش از هجرت بود.
رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) از روزی که به رسالت مبعوث شد در پی گسترش دعوت خویش بود، از این رو اسلام را در مکه ، بر هر تازه واردی عرضه می کرد تا به هنگام بازگشت نزد عشیره خویش از آنچه شنیده بود بر آنان باز گوید. یکی از بارزترین این ملاقاتها، دیدار با مردم یثرب بود که آنان با بستن دو پیمان نزد جمره عقبه در منا دعوت رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) را اجابت کرده، رو به سوی قوم خود نهادند و با انتشار اسلام در یثرب زمینه های هجرت رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) را به آن جا فراهم ساختند. به طور کلی دو علت عمده در اسلام آوردن اوس و خزرج سهم فراوانی داشت: یکی بشارتهای پراکنده و ناقصی که یهود درباره ظهور منجی داشتند و دیگری فرار از جنگهای خانمان سوز قبیله ای که موجب پراکندگی جمعیت آنان و خونریزیهای فراوانی در بین آنان شده بود. شرکت کنندگان در بیعت عقبه را عَقَبی می گویند. مفسران آیات ۱۰۰ -۱۱۱ بقره؛ ۵۲ و ۱۰۲ آل عمران؛ ۱۲ مائده؛ ۳۰ انفال؛ ۱۵ و ۲۳ احزاب و ۱۲ ممتحنه را بر این پیمانها تطبیق کرده اند.
نخستین ملاقات خزرجیان با پیامبر
براساس نقل ابن اسحاق در سال یازدهم بعثت ، هنگامی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) در ایام حج در منا مشغول دعوت قبایل بود، با ۶ یا ۸ نفر از یثربیان برخورد کرد و آنان را با تلاوت قرآن ، به اسلام فرا خواند. آنان نیز اسلام را پذیرفتند. آن ۶ نفر عبارت بودند از: اسعد بن زراره بن عدس خزرجی و عوف بن حارث بن رفاعة بن سواد از بنی نجار و رافع بن مالک بن عجلان از بنی زریق و قطبة بن عامر بن حدیده ، عقبة بن عامر بن نابی و جابر بن عبدالله بن رئاب هر سه از بنی سلمه . پیامد این دعوت و فعالیتهای این گروه ۶ نفره، آشنایی یثربیان با اسلام، اتحاد مردم یثرب و گسترش اسلام در یثرب بود. گزارشهای دیگر با کمی تفاوت بیش تر از همین افراد یاد کرده اند. در علت آمدن این ۶ نفر خزرجی به مکه ، گفته شده که آنان برای جلب حمایت قریش برای پیروزی بر عمو زادگان اوسی خود به مکه آمدند. برخی برخلاف مشهور از این دیدار به عنوان بیعت عقبه اول یاد کرده و بیعتهای عقبه را به سه بیعت افزایش داده اند.
بیعت عقبه اول
منظور از بیعت عقبه اول، نخستین پیمانی است که در سال دوازدهم بعثت ، میان رسول خدا و ۱۰ نفر از خزرج و دو نفر از اوس در جمره عقبه در منا و به حمایت از اسلام ، بسته شد، از این رو به آن پیمان عقبه اولی گفته اند که به « بیعة النساء » نیز شهرت دارد. در علت نامگذاری این بیعت به بیعة النساء گفته شده: به جهت مضمون این بیعت که در آن از درگیری و جنگ سخنی نیست، آن را بیعة النساء نامیده اند. ( بیعت النساء) به غیر از جابر بن عبدالله بن رئاب مابقی ۶ نفر که در سال یازدهم اسلام آورده و برای سال بعد در موسم حج قرار گذاشته بودند در پیمان عقبه اول حاضر بودند. حاضران خزرجی در بیعت عقبه اول عبارت اند از: اسعد بن زرارة بن عدس خزرجی ، عوف بن حارث ، رافع بن مالک ، قطبة بن مالک بن عامر ، عقبة بن عامر ، معاذ بن حارث (برادر عوف بن حارث )، عبادة بن صامت ، ذکوان بن عبد قیس بن خلدة بن مخلد ، یزید بن ثعلبة بن خزمه و عباس بن عبادة بن نضله بن مالک بن عجلان و دو نفر اوسی نیز عبارت اند از: ابوالهیثم بن تیهان و عویم بن ساعده .ابن سعد گوید:بعدها ذکوان پس از آن که نخستین مسلمانان مکه به یثرب مهاجرت کردند به مکه رفت و پس از هجرت آن حضرت به موطن خود ( مدینه ) بازگشت ازاین رو وی را، هم انصاری و هم مهاجری گفته اند.
← شرط پیامبر با یثربیان
...