بهداشت پیامبر

[ویکی فقه] یکی از مسائلی که دین اسلام به آن توجه داشته است، مسئله بهداشت جسمی انسان هاست. پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در این باره توصیه هایی کرده اند. به همین منظور برآنیم تا با بیان عملکرد گفتاری و رفتاری پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) به نقش ایشان درباره بهداشت بپردازیم.
بهداشت در لغت، نیکو نگاه داشتن بدن و تندرستی است.
بهداشت جسمی پیامبر
از نشانه های بهداشت جسمی، آراستگی ظاهری است که هم در جسم و هم در روان فرد اثرگذار است. اصلاح موی سر و صورت، توجه به لباس و خوشبویی در آراستگی مؤثر است.امام علی (علیه السّلام) فرمود: «پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) موهای خود را شانه می زد و اکثر اوقات، آن را با آب صاف می کرد». پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در آینه نگاه می کرد و موی خود را شانه می زد و گاهی به جای آینه در ظرف آب نگاه می کرد. آن حضرت، خود را برای خانواده و نیز اصحاب خود می آراست. روزی عایشه به ایشان گفت: «پدر و مادرم فدایت! تو پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و بهترین خلق خدایی؛ چرا چنین می کنی؟» حضرت فرمود: «خداوند دوست دارد که هر گاه بنده اش نزد برادران دینی اش می رود، خود را آراسته سازد.» همچنین آن بزگوار درباره محاسن می فرماید: «کوتاه کردن موی سبیل به طوری که لب آشکار شود از سنت من است.» نیز می فرماید: «شارب و موی بینی خود را بچینید و خود را بر این کار ملزم کنید؛ این کار بر زیبایی شما می افزاید.» امام صادق (علیه السّلام) هم فرمود: «پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) روز جمعه پیش از آنکه برای بر پایی نماز جمعه از خانه خارج شود، ناخن هایش را می چید و شارب خود را کوتاه می کرد.» پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) به شستن سر و صورت هم اهمیت می داد و گاهی سر خود را با سدر می شست و خضاب نیز می کرد.پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) با حنا و کتم (نوعی رنگ) خضاب می کرد و می فرمود: «بهترین چیزی که با آن جوان می شوید، حنا و کتم است.» ایشان در مسافرت هم به بهداشت فردی توجه داشت و پیوسته پنج چیز را همراه داشت: آیینه، سرمه دان، شانه، مسواک و قیچی.
← آراستگی در پوشاک
یکی دیگر از موارد مطرح در بهداشت جسمی، بهداشت دهان و دندان است. پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) در این باره نیز الگوی کامل است و به مسواک زدن بسیار اهمیت می داد. روایات زیادی در این باره از پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیده است که ایشان فرموده است: «آن قدر به مسواک زدن فرمان داده شدم که ترسیدم بر من واجب شود؛ اگر نبود که کار را بر امتم دشوار سازم، آنان را امر می کردم که با هر نماز مسواک بزنند. اگر مردم از (آثار) مسواک آگاه بودند، آن را با خویش به بستر می بردند.» امام صادق (علیه السّلام) می فرماید: «رسول خدا وقتی نماز عشاء را به جا آورد، آب وضو و مسواکش را بالای سرش می نهاد و می خوابید. وقتی از خواب بیدار می شد، مسواک می زد و وضو می گرفت و چهار رکعت نماز می خواند و دوباره می خوابید؛ برای بار دوم که بیدار می شد، دوباره مسواک می زد، وضو می گرفت و نماز می خواند.»
تغذیه سالم
...